Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/1834 E. 2023/2005 K. 27.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1834 Esas
KARAR NO: 2023/2005
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/04/2022
NUMARASI: 2022/16 Esas – 2022/332 Karar
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 27/12/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin Şanlıurfa’da gıda sektöründe hizmet verdiğini, davalı şirketlerle hiçbir şekilde ticari olan veya olmayan ilişkileri bulunmadığını, müvekkilinin Şanlıurfa’ya mal satımı için gelen …. Tic. Ltd. Şti. şirketinin pazarlama elemanı …’den ihtiyacı olan ürünleri satın aldığını, satın alınan ürünlerin bedelinin nakit ve kalan bakiye için davaya konu 22.210,00 TL bedelli çek’in … Ltd. Şti. pazarlama elemanı …’e teslim edildiğini, ciro edilmesi için tekrar gelen çekin … kargo ile gönderilirken çalınmış olduğunu, müvekkillerinin Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/29 Esas sayılı dosyası üzerinden dava konusu çek ile ilgili ödemeden men yasağı aldıklarını, davalı … ve …’ın kötü niyetli olduğunu, davalı … çalıntı çeki cirolayıp davalı …’a vermiş olduğunu, davalı …’ın meşru hamili olmadığını, çeki kötü niyede iktisap etmiş olduğunu, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takip dosyası ile ilgili menfi tespit ve çekin taraflarına iadesi ile telafisi imkansız zararlann meydana gelmemesi için ihtiyati tedbir talebi ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, bu nedenlerle davanın kabulü ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 15.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/12/2018 tarih ve 2016/455 Esas – 2018/1402 Karar sayılı kararıyla; “…Davacı taraf imza inkarında bulunmamakta çekin rızası dışı elinden çıktığını iddia etmekte olup, ispat yükünün, davalının çeki iktisapta kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu iddia eden davacı üzerinde bulunduğu, çek üzerindeki ciro silsilesinin düzgün olduğu, takip alacaklısı davalı … firmasının çeki iktisap ederken kötü niyetle hareket ettiğini ya da iktisapta ağır kusurunun bulunduğunu gösteren somut herhangi bir delilin bulunmadığı, söz konusu davada davalının çeki teslim alırken kötü niyetli ve ağır kusurlu davrandığının davacı tarafça ispatlanamadığı anlaşılmıştır.Somut uyuşmazlıkta; davalının dava konusu çeki kötü niyetli ya da ağır kusurlu hareketi ile iktisap edip etmediğinin ve çekin hırsızlık malı olduğunu bilip bilmediğinin tespiti önem taşımakta olup İstanbul C. Başsavcılığının 2016/51689 soruşturma sayılı dosyasında, müştekinin kayıp çekle ilgili şikayet kapsamında soruşturmanın devam ettiği faillerin tespitinin henüz yapılamadığı anlaşılmıştır. Davacı, TTK.m.792 uyarınca, davalının çeki iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu kanıtlayamadığından, davanın reddine ” karar verilmiştir.
DAİREMİZ KARARI: Dairemizin 22/12/2021 tarih ve 2019/1190 Esas – 2021/2150 Karar sayılı ilamıyla; “…6098 Sayılı TBK’nun 74.maddesi uyarınca maddi vakıanın sübutuna ilişkin Ceza Mahkemesi kararları Hukuk Mahkemeleri’ni bağlar. Bu durumda mahkemece bahse konu ceza dosyasının sonucunun beklenerek ve tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup sair istinaf sebepleri incelenmeksizin davacılar vekilinin istinaf talebinin kabulüne” karar verilmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 15.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/04/2022 tarih ve 2022/16 Esas – 2022/332 Karar sayılı kararıyla; “… Bakırköy 18 Ağır Ceza Mahkemesi’ne 2020/134 2021/342 EK sayılı dosyası ile katılan … davalılardan … Ltd. Şti.yetkili … hakkında dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçundan kamu davası olup yargılama devam derken sanığın 19.09.2021 tarihinde vefat ettiği bu nedenle açılan kamu davasının düşmesine karar verilmiş olduğu görülmüştür. Davacı taraf imza inkarında bulunmamakta çekin rızası dışı elinden çıktığını iddia etmekte olup, ispat yükünün davalının çeki iktisapta kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu iddia eden davacı üzerinde bulunduğu, çek üzerindeki ciro silsilesinin düzgün olduğu, takip alacaklısı davalı … firmasının çeki iktisap ederken kötü niyetle hareket ettiğini ya da iktisapta ağır kusurunun bulunduğunu gösteren somut herhangi bir delilin bulunmadığı, söz konusu davada davalının çeki teslim alırken kötü niyetli ve ağır kusurlu davrandığının davacı tarafça ispatlanamadığı anlaşılmıştır. Davacı, TTK.m.792 uyarınca, davalının çeki iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu kanıtlayamadığından, davanın reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; “Dava konusu çekin çalındığını, HGK 17.09.1999 T. 9-160/ 151 Sayılı Hukuk Genel Kurul kararında izah edildiği üzere ‘çekin çalındığı yolundaki iddia maddi olgu niteliğinde olup, tanıkla ispatı mümkün’ olduğunu, Mahkemenin tanıklarımızı dinlemeyerek eksik inceleme ile karar verdiğini, Davacı şirketlerin davalılara hiçbir borcu olmadığını, olmayan bir şeyin ispatı ancak olduğunu iddia edene düşeceğini, mahkemece alınan bilirkişi raporları ile de müvekkil ile davalılar arasında ticari ilişki ve alacak bulunmadığının sabit olduğunu, Deliller ve bilirkişi incelemesi ile görüleceği üzere dava konusu çek dava dışı … olan ticari ilişki için düzenlendiği ve çalındığı davalıların kötü niyetli hamil olduğunun açık olduğunu, davalıların çeki kötü niyetle iktisap ettiğini, bu durum da maddi bir olgu olup taraflar arasında cereyan ettiğinden bu durumun aksini davalıların ispat etmeleri gerektiğini, Davalılar ile ilgili yapılan Bakırköy 18.Ağır Ceza Mahkemesi’ne 2020/134 2021/342 EK sayılı dosyası ile katılan … sanık davalılardan … Ltd. Şti.yetkili … hakkında dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçundan kamu davası olup yargılama devam derken sanığın 19.09.2021 tarihinde vefat ettiği bu nedenle açılan kamu davasının düşmesine karar verildiğini, fakat söz konusu davada davalı şirket yetkilisi açıkça kötü niyetli davrandığını ifade etmiş, imza örneği vermekten kaçındığını, mahkemenin eksik ve hatalı inceleme ile karar verdiğini, 25.12.2018 tarihli 8 nolu celsede sunulan dava listesinde görüleceği üzere iki davalıya birlikte açılmış 156 tane benzer nitelikte dava dosyasının olduğunu, bu durumun davalıların birlikte hareket ettiklerini, çalıntı çekler üzerinden yurttaşların mağduriyetine sebep olduklarını, kötü niyetli olduklarını gösterdiğini,Davalılar ticari defter ve kayıtlarını dosyaya sunmadıklarını, davalıların Vergi Kayıtları mahkeme dosyasına celp edilmediğini, eksik inceleme ile karar verildiğini.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE: Dava, İİK’nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, ” Davacı, TTK.m.792 uyarınca, davalının çeki iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu kanıtlayamadığından davanın reddine” karar verilmiştir.Hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Davacı, davaya konu hamiline keşide ettiği 22.210,00 -TL tutarlı çekin dava dışı …. Tic. Ltd. Şti.’ye gönderildiği sırada kargoda çalındığını, çekin haksız olarak ele geçirilerek takibe konulduğunu, cirantalar ve hamil ile aralarında ticari ilişki bulunmadığını beyanla menfi tespit isteminde bulunmuştur. Davalı davaya cevap vermemiştir. İlk derece mahkemesinin 25/12/2018 tarih ve 2016/455 Esas – 2018/1402 Karar sayılı kararıyla; “…Davacı, TTK.m.792 uyarınca, davalının çeki iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu kanıtlayamadığından, davanın reddine ” karar verilmiş; hükmün istinafı üzerine Dairemizin 22/12/2021 tarih ve 2019/1190 Esas – 2021/2150 Karar sayılı ilamıyla; “…mahkemece bahse konu ceza dosyasının sonucunun beklenerek ve tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup sair istinaf sebepleri incelenmeksizin davacılar vekilinin istinaf talebinin kabulüne” karar verilmiştir. İstinaf kararı sonrası mahkemece yargılamaya devam olunmuş, Bakırköy 18. Ağır Ceza Mahkemesi’ne 2020/134 2021/342 EK sayılı dosyası ile sanık davalılardan … Ltd. Şti.yetkili … hakkında dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçundan kamu davası olup yargılama devam ederken sanığın 19.09.2021 tarihinde vefat ettiği bu nedenle açılan kamu davasının düşmesine karar verilmiş olması nedeniyle araştırılacak başka husus kalmadığından karar verilmiş olduğu anlaşılmıştır. Somut uyuşmazlıkta; davacının takibe konu çekin keşidecisi olduğu, çekin davacı tarafından dava dışı …Tic. Ltd. Şti.’ye gönderildiği sırada kargoda çalındığının ve davalının meşru hamil olmadığının iddia edildiği, davacının çekteki imzasını inkar etmemesi karşısında davalının meşru hamil olmadığını ispat yükünün davacıda olduğu, çek üzerindeki ciro zincirinin görünüşte düzgün olduğu da dikkate alındığında davalının meşru hamil olmadığı hususu ispat edilemediğinden mahkemece davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından, davacı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacılar vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 269,85 TL harçtan, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15 TL harcın davacılardan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.27/12/2023