Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/18 Esas
KARAR NO: 2023/1456
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/11/2021
NUMARASI: 2019/194 2021/401
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 18/10/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket kendi adına tescilli … markasıyla, davacının alenileşmiş 9 eserini (çocuk hikâyelerini) davacının rızası olmaksızın çoğalıp yayınladığını, çoğalttığı nüshaları satmaya devam ettiğini, bu 9 eserin hiçbirinde herhangi bir yazar adı göstermediği, davacı eserlerini kendi e-posta hesabından …@hotmail.com e-posta adresine gönderdiğini, dilekçe ekindeki e-posta gönderim tarihleri (ay/gün/yil), saatleri ve e-posta ekindeki listelendiğini, FSEK 68 kapsamında rayiç bedelin 3 kat fazlasının HMK m. 107/1-2’ye göre tahsil talepli belirsiz alacak davası olarak, ileride arttırılmak üzere 1 TL. ‘nin 19.02.2014 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline, (Davacı maddi tazminat istemini 28.4.2021 tarihli dilekçesiyle 42.265.55 TL olarak talep etmiştir) ayrıca 10.000 TL manevi tazminatın 19.02.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, FSEK m. 78 uyarınca kararın ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı açılan davaya süresi içinde cevap vermemiştir. Yargılama esnasında ise davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 10/11/2021 tarih ve 2019/194 Esas – 2021/401 Karar sayılı kararıyla; “…denetim ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu nazara alındığında; davacının dava konusu eserler üzerinde hak sahibi olduğu, davacının kitapçıklarının (iki tanesi) adları ve içerikleri üzerinde yapılan çok küçük değişikliklerin bir karartma, saptırma değil, redaktörlük çalışmasının gereği olduğunu, kitapçıktaki konuların alıntı olduğu bariz olmakla birlikte, içinde yapılan değişiklikler salt eğitim amaçlı MEB müfredat programı kriterlerine özen gösterilerek yazılmış olduğunu, intihal oranlarının her kitap yönünden raporda ayrı ayrı belirtildiği, sektörel uygulamada Türkiye Yayıncılar Birliği ile Türkiye Yazarlar Sendikası arasında imzalanan protokoldeki yayıncı çoğaltma ve yayma hakları karşılığında telif eserlerde her baskı için kopya başına KDV hariç kitap üst satış fiyatının asgari %10’unu yazar veya varislerine çeviri eserlerde ise her baskı için kopya başına KDV hariç kitap üst satış fiyatının asgari %6 sını çevirmen veya varislerine telif olarak” ödeyeceği şeklindeki esas çerçevesinde hesaplanacaktır. hükmü de gözetildiğinde yazarın telif hakkının 14.088,85 TL olacağını, bedelin FSEK 68 çerçevesinde 3 katı talebinin mahkemenin takdirinde olduğunu bildirdikleri anlaşılmış olup, mahkememizce takdiren bu bedelin 3 katı tazminat olarak belirlenmiş ve bu belirleme yapılırken somut olayın özelliğine göre varsayımsal sözleşme bedeli tayin edilirken eser sahibinin bilimsel/sanatsal yeteneği, üretim kapasitesi gibi sübjektif nitelikler gözetilmiş, davacının birden çok eser meydana getirmesi, nitelik ve niceliği, ihlal edilen mali hakkın türü; ihlalin süresi, ihlalin yayıncı tarafından yapılması, gibi objektif kriterler dikkate alındığında FSEK 68. maddeye göre hesaplanan rayiç bedel 14.088.85 TL nin 3 katı olan 42.266.55 -TL maddi tazminatın 19.2.2014 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, eserlerin İntihal halinde oluşturulduğu gözetildiğinde eser sahibinin manevi haklarından olan “eser sahibi olarak tanıtılma hakki”(FSEK m.15) ihlal edilmiş olacağından FSEK 70 madde gereğince davacının manevi tazminata hak kazandığı anlaşılmış, talep ihlal edilen edilen eser sayısı, davacının ismi gösterilmemek suretiyle gerçekleştiğinden 10.000 TL manevi tazminatın hakkaniyete uygun olduğu mahkemece gözetilmiş ve 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiğinden ve hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan hükmün ilanına” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davalı vekili istinaf dilekçesinde; “Mahkemece her ne kadar davanın kabulü yönünde karar verilmiş ise de dava dilekçesinden de açıkça görülüp anlaşılacağı üzere davacı taraf dava dilekçesinde davayı belirsiz alacak davası olarak 1 TL talep ile ikame edildiğini, buna rağmen mahkeme kararında hükmedilmiş olan alacağa ıslah tarihi dikkate alınmadan 19.02.2014 tarihinden itibaren faiz işletilmesinin hatalı olduğunu,Kabul anlamına gelmemek kaydıyla; davaya konu eserlerin hukuka aykırı olarak kullanıldığı kabul edilecek olsa dahi bu konuda müvekkil şirketin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacı tarafça dava dilekçesinde de davaya konu eserlerin mail yolu ile yayımlamaları konusunda yardımcı olmaları için bir tanıdıklarına gönderildiğinin beyan edildiğini, müvekkil şirket de bir tanıdıkları aracılığıyla gelen teklifi kabul ederek davaya konu edilen eserleri satın alıp gerekli ödemeleri yatığını, ancak kendilerine gerekli fatura veya makbuzların gönderilmediğini, bu hukuka aykırı eylem ile müvekkil şirketin de zarara uğradığını ve bu durumların öğrenilmesi üzerine müvekkil şirketçe basın ve yayıma son verildiğini, müvekkilin kusurlu veya kötü niyetli olmadığını,Ayrıca davacının, eserlerini yayımlamaları konusunda yardımcı olmaları için bir tanıdıklarına gönderdikleri yönündeki beyan ve iddialarının ispata muhtaç olduğunu, bu alanda çalışmaları olan kişi veya kişilerin eserlerini bu denli rahat paylaşıyor olmasının kabul edebilemeyeceğini, bu konularda gerekli araştırma ve incelemenin yapılmamış olmasının önemli bir eksiklik olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE:Dava; eser sahipliğine dayalı maddi ve manevi tazminat istemine yöneliktir. İlk derece mahkemesi tarafından, “FSEK 68. maddeye göre hesaplanan14.088.85TL nin 3 katı olan 42.266.55 -TL maddi tazminatın 19.2.2014 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, -10.000- TL manevi tazminatın 19.2.2014 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline.” karar verilmiştir. Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Mahkemece yapılan yargılama ve toplanan deliller ile; davaya konu “…” isimli metinlerin kısa hikaye tarzında çocuklara yönelik yazılan kurgusu olan kahramanlar yer olay örgüsü ve verdiği mesajlar ile hususiyet taşıyan FSEK .2 anlamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, davacının bu hikâyelerin eser sahibi olduğu, eserlerin davalı tarafından izinsiz olarak çoğaltılıp dağıtılmasının davacının FSEK 22 kapsamında çoğaltma, FSEK 23 kapsamında yayma hakları ihlal ettiği, denetime elverişli bulunan bilirkişi raporuyla telif bedelinin 14.088,85 TL olduğu, mahkemece isteme göre FSEK 68 uyarınca bedelin 3 katı maddi tazminata karar verilmesinde ve davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılmış olması nedeniyle mahkemece kararlaştırılan faiz başlangıcında isabetsizlik olmadığı anlaşılmıştır. Davaya konu eserlerin izinsiz olarak kullanımının eser sahibinin manevi haklarının da ihlal edilmiş olduğu anlaşıldığından, ihlalin süresi, niteliği, tarafların sosyal ve ekonomik durumları dikkate alındığında FSEK 70 maddesi gereğince davacının manevi tazminat isteminin kabulüne karar verilmesi de yerinde olduğundan, davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 3.570,32 TL harçtan, peşin alınan 892,58TL harcın mahsubu ile bakiye 2.677,74TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacı avansından kullanıldığı 11,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,5-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 6- Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgilisine iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.18/10/2023