Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1717 Esas
KARAR NO: 2022/1957
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/05/2022
NUMARASI: 2022/433D.İş Esas, 2022/433D.iş Karar
TALEBİN KONUSU: İhtiyati Tedbir
KARAR TARİHİ: 24/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İhtiyati tedbir talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2002 yılından bu yana Türkiye’nin en önce gelen eğitim kurumlarından biri olan ve toplamda 100 kampüsü ile halihazırda eğitim faaliyetlerine devam eden … Okulları’nın sahibi ve işleteni olduğunu, müvekkili şirket ile karşı taraf arasında 03.01.2022 tarihli “İşletme Devir Sözleşmesi” ve 10.01.2022 tarihli “03.01.2022 tanzim tarihli İşletme Devir Sözleşmesi’nin 5.3 ve 5.4. maddelerinin Tadil Edilmesi Hakkında Ek Protokol” akdedildiğini, sözleşme içeriğinde işletme devir sözleşmesinde listelenen okullar ile ilgili olarak Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde devirlerin gerçekleştirileceğinin belirtildiğini, bu bağlamda Kadıköy … Noterliği nezdinde 04.01.2022 tarihli Düzenleme Şeklinde Eğitim Kurumları Devir Sözleşmeleri düzenlendiğini, söz konusu “Devir Sözleşmesinin Başlangıç ve Yürürlük Tarihi” başlıklı 4. Maddesinin; “İşbu Devir Sözleşmesi devir işlemlerinin Milli Eğitim Bakanlığı –Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü tarafından onaylandığı tarihten itibaren hüküm ifade edecektir. Buna göre, MEB Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğünün devir işlemi onay tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu ve Mili Eğitim Müdürlüğü nezdinde resmi devir işlemleri yapılacaktır.” hükmü bulunduğunu, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 14/5 de yer alan “Kurum devir işlemleri, kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatını veren merci tarafından sonuçlandırılmadıkça kurum devredilmiş sayılmaz.” düzenlemesi uyarınca devir sözleşmelerine konu devirlerin Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünce onaylanmasının akabinde gerçekleşeceğini ancak karşı tarafa gönderilen ihtarname ile 03.01.2022 tarihli İşletme Devir Sözleşmesi ile ilgili olarak Kadıköy … Noterliği nezdinde düzenlenen 04.01.2022 tarihli “Düzenleme Şeklinde Eğitim Kurumları Devir Sözleşmelerinin” geçersizliği ve feshi kurumların devrinden önce ihtar edildiğini ve tüm devir süreci, kurum devirleri gerçekleşmeksizin sonlandırıldığını, ayrıca müvekkil şirket ile karşı taraf arasında akdedilen 04.01.2022 tarihli Franchising Sözleşmesi’nin de Kadıköy … Noterliğinin 09.02.2022 tarih ve … nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini, açıklandığı üzere Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde okulların eğitim öğretim ruhsatları ve okullarla ilgili tüm işletme haklarının müvekkili şirket üzerinde olduğunu, okulların ruhsatları ve halen müvekkil tarafından işletildiğine dair belgeler sunulduğunu, ne var ki, okullardaki eğitim öğretimin taraflarınca yapılmasına rağmen karşı tarafından daha önce okullara yerleştirilen pos cihazlarından öğrenci velililerinin kredi kartlarının geçirilmesi ile ileriye dönük olarak tahsil edilmiş olan kayıt bedellerinin halen tahsile devam edildiğinin anlaşıldığını, bu pos cihazlarından geçen kredi kartı ödemeleri haricinde, karşı tarafça ayrıca 2022 – 2023 eğitim öğretim yılına ait erken kayıt bedellerinin de tahsil edildiğini ve bu şekilde 129.477.493,00 TL bedelin tahsil edilmiş olduğunu, gelinen noktada 129.477.493,00 TL haricinde de banka bilgileri ve terminal numaraları yazılı olan pos cihazlarının kullanılması suretiyle ileriye dönük olarak çekilen ve ileride tahsil edilecek olan 20.948.121,11 TL bedel olduğunun anlaşıldığını, bu konu da velilerin yapmış olduğu başvurular neticesinde anlaşıldığını ve bir kısım velinin erken kayıt sonrasında eğitim-öğretimden vazgeçtiğini ve devam edilmeyeceğini belirtmesine rağmen, karşı tarafın kendilerinden bedel talep ettiğini okullara bildirmesiyle ortaya çıktığını ve yapılan bildirim ve şikayetler neticesinde öğrenildiğini, okullardaki eğitim öğretim faaliyetlerinin müvekkil şirkete verilen yasal izin ve ruhsatlar çerçevesinde müvekkil şirket tarafından yürütüldüğünü, bu okulların bulunduğu kampüslere ait kira sözleşmeleri de müvekkil şirket ile akdedildiğini, bu itibarla karşı tarafın okullar ile hiçbir ilişkisi olmamasına ve okulların sahipliği ile tüm hakları müvekkilde olmasına ve verilen hizmetler de müvekkil tarafından verilmesine rağmen taksit bedellerini de tahsil ettiğini, bu itibarla işbu ihtiyati tedbir taleplerinin kabulü ile, karşı tarafça hukuka aykırı biçimde tahsil edilmekte olan eğitim öğretim ücretlerinin tahsilinin durdurulması için terminal numaraları ve banka bilgileri bildirilen pos cihazlarının kullanılması suretiyle ileriye dönük olarak çekilen ve ileride tahsil edilecek olan 20.948.121,11 TL bedele ilişkin ödemelerinin tedbiren durdurulması ve engellenmesi hakkında öncelikle teminatsız olarak, bu taleplerinin kabul görmemesi halinde ise uygun görülecek teminat mukabilinde ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve bankalara bu hususta müzekkere yazılmasını talep etmiştir. İhtiyati tedbir istemine cevap veren … Ticaret Anonim Şirketi vekili 08.06.2022 tarihli dilekçesinde özetle, Mahkememizin yetkisiz olduğunu, yetkili mahkemenin davalının faaliyet gösterdiği Kahramanmaraş ili mahkemeleri olduğunu, … Vakfı’nın hissedarı olduğu …A.Ş.’deki hisselerini … Holding’e devrettiğini, ancak öncesinde 3.1.2022 tarihli işletme devir sözleşmesi ile 63 adet okulun işletme hakkının …. A.Ş.’ye geçtiğini, ardından yine hiselerin … Holding’e geçmesinden evvel 4.1.2022 tarihli Franchise sözleşmesinin akdedildiğini ve …A.Ş.’ye 40.000.000 TL’lik teminat senedi verildiğini ve tarafların Kadıköy … Noterliğinin 4.1.2022 tarihli 19 adet devir sözleşmesi akdettiklerini, sonrasında taraflar arasında imzalanan 10.1.2022 tarihli işletme devir sözleşmesi tadil protokolü ile Gürsoy şirketinin … şirketinden 13.372.050,22 TL alacaklı olduğunun tespit edildiğini, şirket hisselerinin …’e geçmesinden sonra davacı şirketin önceki hissedarlar döneminde imzalanan ve ifa edilen sözleşmelerden haksız ve hukuka aykırı olarak dönmeye çalıştığını beyan ettiği anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesince ihtiyati tedbir istemi duruşmalı olarak incelenmiş ve 16.06.2022 Tarihli karar ile; “…Somut olaya bakıldığında ; Tarafların tüm dosya kapsamındaki iddia ve savunmalarından, uyuşmazlığın tarafların arasında akdedilmiş olan işletme devir sözleşmesinden kaynaklandığı görülmektedir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre tarafların karşılıklı edimlerini yerine getirip getirmedikleri, sözleşme feshinin haklı olup olmadığı, tarafların karşılıklı birbirlerinden alacakları olup olmadığı varsa bedelinin ne kadar olduğu hususlarında talep edenin haklılığının bu aşamada yaklaşık olsa da ispatının yargılamayı gerektirdiği değerlendirildiğinden, ihtiyati tedbir talebinin reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: İhtiyati tedbir talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle;Tedbir dilekçesini tekrarla mahkemenin talebin yargılamayı gerektirmesi şeklindeki gerekçesinin tek başına usule aykırılık teşkil edip kararın kaldırılmasını gerektirdiğini,Taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli bulunmadığı ve … okullarının müvekkili tarafından işletildiği, buna rağmen kayıt bedellerinin … tarafından tahsil edilmeye devam edildiği hususunda şüphe olmadığını, Mahkemenin gerekçesinde “yargılamayı gerektirdiği” şeklindeki red gerekçesinin haklı bulunup bulunmadığı değerlendirilmeksizin, yargılama yapılmadan tebdir kararı verilemeyeceği kanaati niteliğinde olup adeta HMK 389 md gereğince tedbir talep etme hakkının mümkün bulunmadığını belirttiğini, tedbir talebinde esas hakkında karara varılamayacak olsa da tedbir talebinin değerlendirilmesi için yeterli bir ölçüde yargılama yapılması zorunlu olup talebin esas yargılama yapılması haricinde değerlendirilemeyecğine karar verilemeyeceğini, Müvekkiline ait … okullarının devrine ilişkin sözleşmenin baştan itibaren geçersiz olduğu ve müvekkili tarafından fesh edildiğinin ortada olduğunu, buna rağmen 2022-2023 yılına ilişkin erken bedellerin davacı tarafından tahsil edildiğini, 07.02.2022 itibarı il e2022-2023 erken kayıtlarından toplam 129.477.493,00TL kayıt bedeli tahsil ettiğinin tespit edildiğini, davalıya ihtarname gönderildiğini, davalının ihtara cevabında 122.736.056,00TL’yi tahsil ettiğini açıkça kabul ettiğini, davalının okullar üzerinde hiçbir işletme/ mülkiyet hakkı olmadığını, bunun yanında 20.948.121,11 TL bedele ilişkin kayıt bedelinin karşı tarafın pos cihazları ile tahsil edilemeye devam edildiğini, bu hususun karşı tarafın dilekçesinde de kabul edildiğini, Davalı feshin geçerli olmadığını ileri sürmüş ise de fesih bozucu yenilik doğuran etkiye sahip olduğunu, muhattaba ulaşmak ile sonuç doğurduğunu, davanın feshin haklı olup olmadığına ilişkin olmadığını, tedbir talebinin davalının “kayıt bedellerini tahsil etmesine engel olunmasına” ilişkin olduğunu, davalının feshin haksız olduğu savunmasının yargılama konusu olabileceğini, davalının bedelleri tahsil etmeye devam ettiğini de ikrar ettiğini, şikayetlerin devam ettiğini belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, açılacak davalar öncesinde karşı tarafça hukuka aykırı şekilde tahsil edilmekte olna eğitim öğretim ücretlerinin tahsilinin durdurulması için terminal numaraları ve banka bilgileri belirtilen pos cihazları ile ilgili taksit ödemelerinin ödenmesinin engellenmesine, bu hususta bankaya müzekkere yazılmasına ilişkin tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME Taraflar arasında düzenlenen 03.01.2022 tarihli işletme devir sözleşmesi sureti incelendiğinde; Konusunun; “… Mahallesi, … Caddesi, … Sok., No:.. Ataşehir/ İstanbul” olan … A.Ş.’nin, sözleşmede belirtilen eğitim kurumlarının EK-1’de detayları verilen ve Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü tarafından tanzim edilen Kurum Açma İzni ile İşyeri Açma ve Çalıştırma ruhsatlarını havi faaliyetine aktif bir şekilde devam eden okulların mevcut bütün personel, öğrenciler ve mevcut bütün demirbaşlar, tüm hizmet alım sözleşmeelri ile sadece bu adresteki okulların bir bütün olarak aşağıda belirtilen şartlarda … tarafından …’ye devri ve beher devir işletmesi ile ilgili imzalanan Lisans Sözleşmesi şartlarının belirlenmesi…” olduğu,Taraflar arasında düzenlenen Kadıköy … Noterliğinin bir kısım “Düzenleme Şeklinde Eğitim Kurumları Devir Sözleşmeleri” suretlerinin sunulduğu, sunulan sözleşmeler incelendiğinde, Devir Edenin: … Anonim Şirketi, Devir Alanın: … Özel Eğitim ve Öğretim Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Devir Sözleşmesinin Başlangıç ve Yürürlük Tarihi başlıklı 4. Maddesinin:”İşbu Devir Sözleşmesi devir işlemlerinin Milli Eğitim Bakanlığı – Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü tarafından onaylandığı tarihten itibaren hüküm ifade edecektir. Buna göre, MEB Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğünün devir işlemi onay tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu ve Mili Eğitim Müdürlüğü nezdinde resmi devir işlemleri yapılacaktır.” hükmü bulunduğu anlaşılmıştır. Kadıköy … Noterliği kanalıyla keşide edilen 07.02.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamede; İhtar Edenin: …A.Ş., muhatapların: … Tic. Ltd. Şti., … olduğu, konunun: “Fazlaya dair her türlü talep, dava, takip ve şikayet haklarımız saklı kalmak kaydıyla, aşağıda belirtilen nedenler kapsamında müvekkil şirket ile … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında akdedilmiş olan tüm işletme devir sözleşmelerinin tüm ek ve tadil protokolleri ile birlikte geçersiz olduğunun bildirimi ile feshi hakkındadır” olduğu görülmüştür. Kadıköy … Noterliği kanalıyla keşide edilen 09.02.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamede; İhtar Edenin: … A.Ş. Muhatapların: … Tic. Ltd. Şti., …, Konunun: “Fazlaya dair her türlü talep, dava, takip ve şikayet haklarımız saklı kalmak kaydıyla, tarafınızla akdedilen 04.01.2022 tarihli”Fanchising Sözleşmesinin” feshedildiğinin ihtarıdır” şeklinde olduğu görülmüştür.
GEREKÇE Dairemiz önüne gelen somut uyuşmazlık ihtiyati tedbir isteminin reddi kararının kaldırılması istemine ilişkindir.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Somut uyuşmazlıkta; ihtiyati tedbir talebi, taraflar arasındaki (işletme devri ve franchise) sözleşmelerin feshedilmiş olmasına rağmen karşı tarafın eğitim öğretim ücretini tahsil etmeye devam etmesinin haksız olduğu iddiasına ilişkin olup karşı taraf sözleşmenin feshinin haksız olduğunu, sözleşmelerin geçerli olduğunu ve kendisinin alacaklı olduğunu savunmuş olmakla ilk derece mahkemesinin kararında yerinde olarak belirtildiği üzere; tarafların karşılıklı edimlerini yerine getirip getirmedikleri, tedbir talep eden tarafın sözleşmenin tek taraflı feshinde haklı olup olmadığı, tarafların karşılıklı birbirlerinden alacakları olup olmadığı varsa bedelinin ne kadar olduğu hususlarında talep edenin haklılığının bu aşamada yargılamayı gerektirdiğinden ihtiyati tedbir isteminin reddine ilişkin kararda usul ve esas yönünden hukuka aykırılık görülmemiş ve istinaf isteminin reddi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince, ihtiyati tedbir talep eden vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 3-İstinaf yargılama giderlerinin tedbir talep eden üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.24/11/2022