Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/159 E. 2023/1675 K. 21.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/159 Esas
KARAR NO: 2023/1675
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/09/2021
NUMARASI: 2020/226 Esas – 2021/254 Karar
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 21/11/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı şirketin, sağlık sektöründe faaliyet gösterdiğini, davalının desen olarak adlandırdığı … sıra no’lu tasarımın kullanım sırasında gerekli olan diğer bileşenler bulunmaksızın bir tür rezektör balonunun çizimini içerdiğini, bu tip rezektör balonların KOAH yani, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı tedavilerinde kullanıldığını, dava konusu 1 sıra numaralı tasarım da bu balonun organ içine uygulanması sırasında şişirilmiş halinin çizimi olduğunu, balon şekli ile balonun yüzeyinde yer alan ağın ters örgü şeklindeki yapısı tescil ile korunmak istendiğini, dava konusu 2 sıra no’lu tasarım ise balon yüzeyinde yer alan ağın ters örgü şeklindeki yapısını sadece örgü tekniği olarak gösteren bir çizim olduğunu, … Sayılı tescilin konusu tasarımlar yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığını davalı adına kayıtlı bulunan … sayılı tescile konu 2 tasarımın da yenilik ve ayırt edicilik şartlarını haiz olmadığını, bu başvurudan yıllar önce 1 ve 2 sıra numaralı tasarımlar ile aynı görsel özelliklere sahip tasarımların 15.11.2012 yayın tarihli … yayın numaralı ABD Patent başvurusunu, davalı şirket ortağı …’nın 2009 yılının Nisan ayında yayınladığı “… isimli makale ve 24 Aralık 2015 tarihinde YouTube üzerinden yayınlanan “…” isimli video ile 2017 yılında …com sitesi üzerinde yayınlanan görselleri ile Kamuya mal olmuş örgü deseni ile anlaşıldığını, … yayın numaralı ABD Patent başvurusunun başvuru tarihi 13.05.2011 olup 15.11.2012 de yayın tarihi, söz konusu patent başvurusunun yayın tarihinin aynı zamanda patenin kamuya açılma tarihi olduğunu, Patent başvurusun kapsamındaki çizimler ile dava konusu tasarımların, hemen hemen aynı kabul edilecek görsel nitelikte olup tasarım hukuku açısından patent başvurusunun yayın tarihinin, tasarımların da kamuya sunulma tarihi olarak kabul edileceğini, bu durumda, üçüncü kişi tarafından 15.11.2012 tarihinde kamuya sunulan tasarımlar karşısında 08.06.2018 başvuru tarihli dava konusu tasarımların yeni kabul edilmesinin mümkün olmadığını, 1 no’lu tasarımda balon yapısının kesik çizgiler içinde gösterilmiş her iki uçta balon ve kateterin bağlandığı bölümlerin kesik çizgilerin dışında bırakıldığını, tasarım hukuku bakımından tasarımların bu şekilde gösterilmesinden, kesik çizgilerin dışında kalan bölümlerin koruma kapsamına dâhil olmadığının anlaşıldığını, tescil kapsamında yer alan 2 no.lu tasarımın aslında en temel örgü biçimi olan düz-ters örgünün ilmek yapısını gösterdiğini, dava konusu 2 no.lu tasarımın, ters örgü ile oluşturan örüntünün farklı gri tonlarda verilmiş görüntüsü olduğunu, patent başvurusunda yer alan çizimin sadece siyah beyaz teknik ile yapılmışsa da bu çizim de ters örgü ile oluşturan örüntü içerdiğini, her iki şekilde ilmek yapısı ve ipliklerin örüntüyü meydana getirme şeklinin aynı olduğunu, dava konusu 1 ve 2 no.lu tasarımlar ile en temel örgü biçimi olan düz-ters örgünün koruma altına alınmak istendiğini, iplik, dokuma, desinatörlük, tekstil boyaları, tekstil desinatörlüğü hakkında ayrıntılı bilgilere yer verilen https://derstekstil.name.tr/ana-sayfa.html adresindeki web sitesinde temel örgü yapıları ve bunların çizimlerine ilişkin bilgilere yer verildiğini, davalı adına kayıtlı bulunan … sayılı tescile konu 2 tasarımın da yenilik ve ayırt edicilik şartları ile SMK uyarınca aranan “birleşik ürünün normal kullanımında görünür durumda” olma şartını haiz olmaması nedeniyle davaya konu tasarımların hükümsüzlük şartları oluştuğunu belirtmiş ve davalarının kabul edilerek davalının yeni ve ayırt edici nitelikte olmayan … sayılı tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretlerinin davacı/karşı davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu tasarımın dünyaca ünlü Prof Dr. … tarafından yılların emeği ile ortaya konulmuş yerli ve milli bir tasarım olduğunu, dava konusu tasarıma ait örgü yapısı tüm dünyada ilk kez müvekkili şirket sahibi Prof. Dr. … tarafından bulunduğunu, müvekkilinin tasarımının yıllara sari çalışmasının bir ürünü olduğunu, davacı tarafın iddia ettiği hususların müvekkilinin tasarımı ile benzerlik veya yakınlık özelliği taşımadığını, davacı tarafça dosyaya sunulan patentlere ilişkin tasarımların gerek şekil gerekse işleyiş olarak dava konusu müvekkilinin tasarımı ile uzaktan yakından bir ilgisi bulunmadığını, davacı tarafın geçerli olup olunmadığı bilinmeyen, resmi bir makamın tasdikini veya onayını taşımayan ve patentin varlığı dahi bilinmeyen Amerika’daki bir firma gösterilerek haksız bir şekilde tasarıma hükümsüzlük iddiasında bulunmakta ise de davacı yanca ileri sürülen iddiaların hiçbir delili ve belgesinin de asla bulunmadığını, müvekkilinin dava konusu tasarım ile ilgili yaptığı başvurunun TMPK inceleme uzmanları tarafından detaylı olarak re’sen incelenmiş olduğunu, davacı firma tarafından müvekkilin hak sahibi olduğu … patent numaralı patente tecavüz edilmesi nedeniyle müvekkili tarafından dava dışı … San Ve Tic A.Ş. aleyhinde İstanbul Anadolu 1. Fikri Ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2018/89 D.İŞ sayılı dosyasından delil tespiti yaptırıldığını ve davacı tarafından müvekkilinin patent hakkına tecavüz edildiğinin tespit olunduğunu, ayrıca karşı taraf … aleyhine ikame edilen İstanbul Anadolu 1. Fikri Ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2018/408 Esas sayılı dosyasında … tarafından müvekkilinin patent haklarının koruma kapsamına tecavüz edildiği hususunun … tarafından defalarca ikrar edildiğini ve kabul edildiğini, davacı tarafın müvekkilinin patent hakkına yapmış olduğu tecavüzden ve tazminattan kurtulmak adına önce irtibat halinde olduğu … isimli kişiye işbu davadaki aynı iddialar ile İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2019/377 Esas sayılı davasını ikame ettirdiğini, daha sonra ise yine aynı iddialar ile İstanbul 2. Fikri Ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2020/176 Esas sayılı haksız ve hukuka aykırı davaları ikame ettiğini, davacı tarafça açılan İstanbul 2. Fikri Ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2020/176 Esas sayılı dosyasına sunmuş olduğu haksız dava dilekçesinin ilk sayfasında dahi … tarafından müvekkiline ait patentin koruma kapsamındaki ürünlerin hukuka aykırı bir şekilde üretildiğini, satışının, pazarlanmasının ve dağıtımın yapıldığının da açıkça kabul ve ikrar edildiğini, davacı tarafın esasında işbu haksız talep ile esasında İstanbul Anadolu 1. Fikri Ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2018/408 Esas sayılı dosyasından tesis edilen İhtiyati Tedbir kararını bertaraf etmek istediğini, kötü niyetli davacı tarafça açılan haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini,argılama giderleri ve ücretin vekaletin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 16/09/2021 tarih ve 2020/226 Esas – 2021/254 Karar sayılı kararıyla; “… davalıya ait … no ile tescilli ( 1-2.1 nolu çoklu desen ) tasarımlarının tescillerinin başvuru tarihi olan 08.06.2018 tarihinden önce kamuya sunulduğu, raporda ayrıntıları değerlendirilen patent belgelerinde yer alan görseller arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, benzer olarak algılandığı şu hale göre koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davacının sübut bulan hükümsüzlük davasının kabulüne dair; davalı adına TPMK nezdinde … no ile tescilli ( 1-2.1 nolu çoklu desen ) tasarımlarının hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Bilirkişi raporunun taleple bağlılık ilkesine aykırılık teşkil ettiğini, raporda müvekkilimize ait … no.lu tasarım ile … numaralı tasarımın karşılaştırılması yapıldığını, ancak davacı tarafın dava dilekçesinde ve delil listesinde … numaralı tasarımın yer almadığını, Bilirkişi raporunun ağır hatalar içerdiğini, müvekkil şirkete ait … tasarım ile dava konusu dışı … numaralı tasarım asla birbirine benzemediğini, her iki tasarım arasında büyük farklılıklar bulunduğunu, tasarımların desen yapılarının farklı olduğunu, müvekkile ait tasarımların arasındaki boşlukların geometrik şekli ile görünüşü ve oluşturdukları geometrik şekillerin bütün görseldeki izleniminin … numaralı tasarımdan farklı olduğunu, Müvekkile ait tasarıma bakıldığından geometrik şekiller ve içindeki boşlukların dava dışı tasarımda bulunmadığını, Müvekkilin … tasarım numaralı tasarımlarına ait desenlerinin ucu kapalı bir geometrik şekilde olup … numaralı tasarım da ise desen yapısının ise daha farklı şekilde ve geometrik yapısının da farklı olduğunu, Müvekkile ait tasarım dava dışı tasarımdan oldukça farklı şekilde dizayn edilmiş olup, müvekkil tasarımı yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini haiz olduğunu, yasal süresi içinde bilirkişi raporuna karşı haklı itirazlarımızın da değerlendirilmediğini, itirazlarımı karşılar yeni rapor alınmadığını, Müvekkile ait … tasarımın örgü, örme şekli ve örgülerin kalınlıkları açık bir şekilde … numaralı tasarımından farklı olduğunu, tedavideki olumlu etkiyi yaratan da zaten müvekkile ait tasarımda yer alan desenin ters örgü yapısından ileri geldiğini, bilirkişilerin incelemiş olduğu … numaralı tasarıma ait desen ise düz örgü yapısına sahip olduğunu ve düz örgü ile yapılan ürünler tedavide bir etki yaratmadığını, Bilirkişi raporunda 2009 yılında yayınlandığı ileri sürülen “…” isimli makaleye yönelik tespitler gerçek dışı olduğunu, bilirkişi raporunda ileri sürülen görselin deseninin dahi belli olmadığını, kaldı ki müvekkile ait tasarımların desenleri de bilirkişinin kıyasladığı ürün deseninden oldukça farklı olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: Dosya arasında bulunan Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtlarının incelenmesinde; davaya konu … tescil numaralı çoklu tasarımların 32. Lokarno sınıf no da davalı şirket adına kayıtlı oldukları anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince alınan 11/02/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; Dava konusu hükümsüzlüğü talep edilen davalı tarafa ait … ve … numaralı tasarım tescillerinin başvuru tarihi olan 08.06.2018 tarihinden önce kamuya sunulduğu ve koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı yönünde görüş ve kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE: Dava, tasarımın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “Davanın KABULÜ ile; davalı adına TPMK nezdinde … no ile tescilli ( 1-2.1 nolu çoklu desen ) tasarımlarının hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine,” karar verilmiştir. Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Davacı, davalı adına kayıtlı bulunan … sayılı tescile konu iki tasarımın da yenilik ve ayırt edicilik şartlarını taşımadığından bahisle tasarımların hükümsüzlüğünü talep etmiş; davalı ise, davacının yenilik giderici delil olarak sunduğu tasarım görselleri ile tescilli tasarımları arasında hiçbir benzerliğin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece aldırılan 11/02/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunun denetime elverişli ve yeterli olduğu, mahkemece toplanan deliller ve bilirkişi incelemeleriyle, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan ve bilirkişilerce resen yapılan araştırmalar sonucunda bulunan geçmiş tarihli tasarım tescillerinin incelenmesi neticesinde, hükümsüzlüğü talep edilen … numaralı tasarım tescilinde yer alan çoklu tasarımların başvuru tarihi olan 08.06.2018 tarihinden önce kamuya sunulduğu, yenilik ve ayırt edici niteliklere sahip olmadığı anlaşıldığından; ilk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından, davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 269,85 TL harçtan, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 210,55 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.21/11/2023