Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/1563 E. 2022/1967 K. 24.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1563 Esas
KARAR NO: 2022/1967
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2022/171
DAVANIN KONUSU: Franchise Sözleşmesinin Feshi, Tazminat, Tapu İptal tescil
KARAR TARİHİ: 24/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacıların … ve Ortağı ünvanlı adi ortaklığın ortakları olduğunu, aynı zamanda davaya konu İstanbul Büyükçekmece … Mah … pafta … ada … parselde tapuya kayıtlı … Blok …Kat … nolu taşınmazın eşit hisse ile müştereken eski malikleri olduğunu, davalı …’ın diğer davalı şirketin kurucusu ve tek ortağı olduğunu, davacıların davalılar ile 06/02/2020 başlangıç tarihli alt kiralama sözleşmesini imzaladıklarını belirterek, tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasına ve davalı …’ın davalı şirketle birlikte borçtan müteselsilen sorumlu olduğunun tespitine, dava sonunda kabul edilen taleplerin davalılardan müteselsilen tahsiline, … AVM’deki işletmeye ilişkin 06/02/2020 başlangıç tarihli alt kiralama sözleşmesinin süresinden önce feshine karar verilmesini, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacılar adına 1/2 oranında eşit hisse ile tesciline karar verilmesini, davacılar tarafından sözleşme gereğince ödenen tutarın tazmini için şimdilik 50.000TLnin sözleşme tarihi olan 13/02/2020 tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, mahrum kalınan kar karşılığı zararların tazmini bakımından ileride arttırılmak üzere şimdilik 25.000TLnin 01/12/2021 tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte tahsilini, … AVM’deki işletmeye ilişkin sözleşmenin süresinden önce feshi sebebi ile ortaya çıkan zararların tazmini bakımından ileride arttırılmak üzere şimdilik 25.000TLnin 01/12/2021 tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiş olup, davalı …’ın davacılardan sözleşme gereği devir alıp adına tescil ettirdiği dava konusu taşınmaz dışında mal varlığı olmadığını, bu davanın açılmasından sonra bu taşınmazı üçüncü şahıslara devir ederek kaçırmasının kuvvetle muhtemel olduğunu, bu nedenle öncelikle davaya konu İstanbul Büyükçekmece … Mah … pafta … ada … parselde tapuya kayıtlı …/ – Blok ….kat … nolu taşınmazın dava süresince üçüncü şahıslara devrinin engellenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesinin 25.03.2022 tarihli ara kararı ile; “…Dava, taraflar arasında imzalanan franchise sözleşmesinin feshi, sözleşme gereği davalılara verilenlerin iadesi, sözleşme gereği davalılara devir edildiği belirtilen taşınmaz yönünden tapu iptal ve tescil ile zararların tazmini talebine ilişkindir. Davacılar vekilinin talepleri ve dosya kapsamı incelendiğinde; 6100 sayılı HMK 389.maddesi “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” hükmü nazara alınarak, İstanbul Büyükçekmece … Mah … pafta … ada … parselde tapuya kayıtlı …/ – Blok …kat … nolu taşınmazın davalı … adına kayıtlı olması halinde, 3.şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi bakımından HMKnun 389.maddesi uyarınca ihtiyati tedbir konulmasına”.. Karar verilmiştir. Davalıların itirazı üzerine müraafalı olarak inceleme yapılmış ve 21.06.2022 tarihli ara karar ile; “…tedbir kararına konu taşınmazın davalı … adına kayıtlı olduğu ve davanın konusunu teşkil ettiği, taşınmazın devri gibi durumlarda hakkın elde edilmesi önemli ölçüde zorlaşacağı yahut tamamen imkansız hale gelebileceği veya gecikmede sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğabileceği” gerekçesi ile davalıların tedbir kararına itirazının reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; -Mahkemenin yüzeysel bir inceleme yaptığını, davacının beyanlarının gerçeğe aykırı olduğunu, esas husus franchise sözleşmesi iken sözleşmeden bağımsız ve alakasız konular üzerinden gerçeğe aykırı beyanlara dayalı olarak tedbir kararı verildiğini, müvekkili …’ın sözleşmenin tarafı olmadığını, sözleşmenin diğer davalı … AŞ ile akdedildiğini ve edimlerin şirkete karşı yerine getirildiğini, müvekkilinin göstermelik olarak davaya taraf olarak eklendiğini, müvekkilinin davadan haberdar olmasına rağmen taşınmazı devretmediğini, kötüniyetli olsa idi bu süreçte taşınmazı satabileceğini, Taşınmazın aynını ilgilendiren bir husus bulunmadığından tedbir kararı verilemeyeceğini, taşınmazın 190.000TL karşılığı devredilmiş olup taşınmazın ayni değer ile değil nakdi değer ile devredildiğini, Sözleşmeye göre davacının davalı şirkete 190.000TL ödeme yapacağını, ancak parası olmadığı için 190.000TL yerine taşınmazın devrinin sağlandığını, Dava tapu iptal tescil olarak açılmış ise de taşınmazın aynına ilişkin bir durum olmadığını, taşınmaza açıkça değer biçilip bunun sözleşmeye kaydedildiğini, davacı taşınmazı 190.000TL karşılığı devrettiği için ancak 190.000Tl nin iadesini talep edebileceğini, davacının toplam talebinin 673.750TL olduğunu beyan ettiğini, taşınmazın rayiç bedelinin bu bedelin çok üzerinde olduğunu, ayrıca netice- i talebin de bu değer üzerinden oluşturulduğunu harcın 190.000TL üzerinden yatırıldığını, mahkemenin tedbir kararı vermesinin hatalı bir karar olduğunu belirterek tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, franchise sözleşmesinin feshi ile sözleşme gereği verilenlerin iadesi, zararın tazmini ve sözleşme gereği devredilen taşınmazın tapusunun iptali ile davacılar adına tescili istemlerine ilişkin olarak açılmıştır. İlk derece mahkemesince davacının ihtiyati tedbir istemi teminatlı olarak kabul edilmiş, davalıların ihtiyati tedbire itirazı reddedilmiştir. 21.06.2022 Tarihli karara karşı davalı … vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Somut uyuşmazlıkta dosyada mevcut 13.02.2020 Tarihli franchise sözleşmesinin 9.1 maddesinde “franchise alandan sisteme giriş bedeli olarak KDV Dahil 156.250Tl’dir. (İki yüz bin Türk Lirası) ve KDV dahil 190.000TL değerinde … Sİtesi … Blok Kat…. no…. Türkoba- İstanbul Büyükçekmece ev gayrimankulü karşılığı olarak alınacaktır …” şeklinde olup sözleşmede franchise veren …Aş, franchise alan … ve ortağının yer aldığı, franchise veren imza kısmında şirket kaşesi, davalı …’a atfen isim ve imza olduğu görülmüştür. Tapu kayıt örneğine göre; Büyükçekmece … ada … parseldeki … Blok kat…. bb… de kayıtlı mesken tipi taşınmazın davacılar … ve … adına kayıtlıyken 14.02.2020’de …’e devredildiği, 24.02.2020’de ise davalılardan …’a devredildiği görülmektedir. HMK 12.maddesine göre; “Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir”. HMK 390/1.maddesine göre; “İhtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir”. Davacının, dava dilekçesinde sözleşmenin feshi ile birlikte sözleşmenin 9.1. md gereğince devredilen taşınmazın tapusunun iptalini de talep ettiği, davacının iddiasının “Taşınmaz üzerinde ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek” nitelikte olduğu, taşınmazın tapu kaydına göre Büyükçekmece ilçesinde yer aldığı ve kesin yetki kuralı gereğince tapu iptal tescil istemine ilişkin uyuşmazlığın Büyükçekmece ilçesinin bağlı bulunduğu Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesi’nce görülmesi ve ihtiyati tedbir isteminin de kesin yetkili mahkeme tarafından değerlendirilmesi gerektiği dikkate alındığında ilk derece mahkemesince kesin yetki kuralı dikkate alınmadan ihtiyati tedbire itirazın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Açıklanan nedenle davalı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulüne, kesin yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olmakla HMK 355, 353/1. a.3 maddeleri gereğince ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, kaldırma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı … vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK’nın 355, 353/1.a.3 maddeleri gereğince KISMEN KABULÜNE, 2-İlk derece mahkemesinin 21.06.2022 Tarihli ara kararının KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-İstinaf peşin harcının talebi halinde istinafa başvuran davalı …’a iadesine, 5-İstinaf aşamasında davalı … tarafından yapılan yargılama gideri olan 220,70-TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 66-TL posta masrafı olmak üzere toplam 286,70-TL’nin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine, -Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 126-TL istinaf masrafının davacı üzerinde bırakılmasına, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-3 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.24/11/2022