Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1532 Esas
KARAR NO: 2023/434
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/02/2022
NUMARASI: 2020/282 2022/124
DAVALARIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 09/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacılardan … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ nin Beykoz’daki işyerinde 02.03.2014 tarihinde hırsızlık olayı meydana geldiğini ve müvekkili şirkete ait işyerinde bulunan kasa açılarak içerisinde bulunan 10 adet çek ile kaşe ve benzeri materyaller çalındığını, şikâyet üzerine Beykoz Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/1783 sayılı soruşturma dosyası açıldığını, çalınan çekler ile ilgili olarak İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/102 Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, çalınan çekler hakkında tedbiren ödemeden men yasağı verildiğini bu hususta bankalara yazılar yazıldığını, yapılan yargılama sonunda takip konusu çekin bankaya ibraz edildiği gerekçesi ve çekin kimde olduğun bilindiği gerekçesi ile takip konusu çek hakkındaki iptal talebimiz reddedildiğini, Davacılardan … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne 05.03.2015 günü hacze gelinmesi ile … Bankası … Caddesi Branch Şubesi’nden alınma, TR … Iban nolu hesaba ait, … çek nolu, … San. ve Tic. A.Ş. tarafından, müvekkillerden … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin emrine düzenlenmiş, 18.09.2014 tarih ve İstanbul keşideli, 18.000-USD bedelli çek hakkında, gerçekte … tarafından ciro edilmediği halde çek arkasına sahte ciro atılarak ve araya gayri faal bir şirketin ( Davalı …) kaşesi vurulmak sureti ile davalılardan … tarafından önce İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2015/178 D. İş ve 2015/183 Karar sayılı dosyası ile ihtiyati haciz karan alındığı ve kararın İnfazı için de İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı öğrenildiğini, haczin engellenmesi için müvekkili tarafından İcra ve İflas Kanunu 263. maddeye göre çek miktarı olan 43.524,00 TL. dosyaya teminat olarak yatırıldığını, müvekkillerinin davalılara herhangi bir borcu bulunmadığını, Çekin müvekkillerinden, … SANAYİ VE TİCARET A.Ş. tarafından diğer davacı … adına keşide edildiğini, Çeklerin çalınması üzerine çek bedeli müvekkillerden … tarafından daha sonra diğer müvekkili …’ ya cari hesap gereğince ödendiğini, Çalıntı çekin herhangi bir karşılığı olmaksızın -bedelsiz olarak- tedavülde olduğunu, TTK 792.maddesinin dikkate alınması gerektiğini, Dava konusu çekin çıplak gözle bile incelendiğinde Müvekkili … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin çek üzerinde ıslak imzası bulunmadığı, ancak kaşe şeklinde sahte bir imza kullanıldığının anlaşılacağını, davalılardan … ve kendisinden önce ciranta olarak görünen paravan davalı şirketin (gerçekte faal olmayan) bunu görüp tespit edebilecek durumda olduğunu, davalıların kötüniyetli , en azından ağır kusurlu olduklarını,Ciro üzerindeki imzanın müvekkili … yetkilileri tarafından atılmadığını, ciro silsilesinde bozukluk bulunduğunu, dolayısıyla müvekkillerinin davalılara borcunu olmadığı bu yönden de sabit olduğunu, Davalıların kötü niyetle hırsızlık ürünü çeki bir şekilde elde ettiğini, müvekkilin çalınan kaşelerini kullanmak ve müvekkillerinden sonra sahte, paravan, gayrıfaal ve hayali ciro ekleyerek, çeki, ihtiyati haciz ve icra takibine konu ettiğini, Bu sebeple İİK 72. maddeye göre, müvekkillerin kendilerinden sonraki davalı ciranta olan … ve davalı …’a herhangi bir borcu bulunmadığının tespitine, çek aslı ve cebri icra tehdidi altmda ödenmek zorunda kalınacak bedellerinin davalılardan istirdadına, kötü niyetli davalıların davacılara ayrı ayrı %20 den az olmamak üzere kötü niyet tazminatı ödemesine karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen davada davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketlerin kozmetik malzeme imalatı ve ticareti yaptığını, müvekkili … Kozmetik şirketinde hırsızlık olayı meydana geldiğini ve 10 adet çek ile kaşe benzeri metaryaller ile şirkete ait evrakların çalındığını, çalınan çekler ile ilgili İstanbul Anadolu 1 ATM’nin 2014/102 esas sayılı dosyasında ödemeden men yasağı kararı verildiğini, çalıntı çekin arkasına davacı …’ın sahte kaşesi ve sahte imzası atıldıktan sonra gayri faal sahte ve rapavan şirket olan davalı … tarafından cirolanarak diğer davalılara geçtiğini ve en son olarakta davalı … tarafından … bankası … Caddesi Branch şubesine ibraz edildiğini ve banka tarafından çekin arkasına çek iptali davası olduğunun ve ödeme yapılamayacağı şeklinde şerh düşüldüğünü, çalınan yine aynı şubeden alınan davacı …’in diğer davacı … emrine düzenlediği, 18/09/2014 keşide tarihli 18.000 USD bedelli bir adet çekte davacı …’ın sahte imza ve kaşesiyle ciro edilerek davalı … tarafından cirolanarak piyasaya verilmiş ve İstanbul 16 ATM’nin 2015/160 esas sayılı dosyası ile menfi tespit davacısının açılmış olduğunu beyanla … Bankası … Caddesi Branch Şubesi’nin 6973664 seri nolu, 24.434 USD bedelli çek hakkında açılacak icra takiplerinin tedbiren durdurulmasını, müvekkillerinin kendilerinden sonraki ciranta olan davalılara herhangi bir borcu bulunmadığının tespitine, çek aslı ve cebri icra takibi açılması durumunda icra tehdidi altında ödenke zorunda kalınacak bedellerin davalılardan istirdadına, davalıların %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatı ile sorumlu tutulmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Asıl davada davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; her iki davacı şirketin ayrı sebeplere dayanıp aynı dilekçe ile dava açmalarının usul yönünden hatalı olduğunu, yapılacak imza incelemeleri ile çek altındaki ciranta sıfatı ile atılan imzanını davacı … şirketinin yetkilisine ait olmadığı iddiasının gerçek dışı olduğunun ortaya çıkacağını, takibe konu çekin müvekkiline muntazam ciro silsilesi yolu ile intikal olduğunu, müvekkilinin çekin yetkili, en son hamili olduğunu ve hak sahibi konumunda olduğunu, davacı …’ün icra takibine konu çekin keşidecesi olup, çek keşidecisi açısından çekin kime ödeneceğinin hiçbir öneminin olmadığını, çek keşidecisinden sonra, çek üzerinde cirosu bulunan cirantalar arasındaki çekişmelerin keşideciyi bağlamayacağını, çek keşidecisinin ancak imza kendisine ait değilse bu itirazı herkese karşı öne sürebileceğini, yoksa kendisinden sonra yani çek keşide edildikten sonra çek üzerinde cirosu bulunan herhangi bir cirantanın öne sürebileceği itirazları ya da bu cirantaya karşı öne sürebileceği bir hususta dayanarak dava açılamayacağını, açılsa bile reddinin gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur. Birleşen davada davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; her iki şirketin ayrı sebeplerle dayanıp, aynı dilekçe ile bu davayı açmaları usul yönünden hatalı olup davanın öncelikle bu sebepten reddi gerektiğini, davacı … SAN. VE TİC. AŞ’nin çek altındaki ciranta sıfatı ile atılan imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını iddiasının teknik inceleme ile bilirkişi raporunda ortaya çıkacağını, bunun dışında dava dilekçesinde dile getirilen iddiaların ve taleplerin hiçbirine katılmadıklarını,… SAN.VE TİC. AŞ yönünden; davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği hususların hiçbir haklı ve müvekkilini ilgilendiren hususlar olmadığını, çekin müvekkiline, düzgün ciro silsilesi yolu ile intikal ettiğini, çekin yetkili ve meşru hamili olduğunu, çek keşidecisinden sonra çek üzerinde cirosu bulunan bir başka şahsa denip ödenmediği hususu müvekkili ilgilendiren bir husus olmadığını, müvekkilinin hak sahibi olup aksi ispatlanıncaya kadar iyiniyetli 3. kişi konumunda olduğunu, çek iptal davaları hasımsız açılan davalar olduğunu, bu davanın açılmış olmasının ve yahut bu dava sonunda iptal hükmü verilmiş olsa dahi bu davaların hak sahipliğini belirleyici bir niteliği bulunmadığını, T.T.K.nun 704. Maddesinde, davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu da kanıtlaması gerektiğini, çeki elinde bulunduran davalı yeni hamilin çeki edinme nedenini kanıtlamakla yükümlü olmadığını, ödeme defi gibi, şahsi defileri müvekkile karşı öne süremeyeceğini, Çek üzerinde bulunan her imza birbirinden bağımsız olup, her imza kendi sahibini bağlayacağını, davacı … SAN.VE TİC.A.Ş. icra takibine konu çekin keşidecisi olduğunu, teminatsız olarak takibin durdurulmasına yönelik ara karardan dönülmesini, davanın reddine karar verilmesini, haksız dava nedeniyle karşı tarafın %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesinin 2015/160 esas, 2019/330 karar sayılı ilamı ile davanın ve birleşen davanın kabulüne, kötüniyet tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir. Asıl ve ek karar yönünden asıl davada davalı … ile birleşen davada davalı … istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DAİREMİZİN KARARI: Dairemizin 2020/869 esas, 2020/878 karar sayılı ilamı ile; “Davalı … yönünden; davalı yana çıkarılan muhtıraya takiben bu davalının istinaf harçlarını yatırdığı UYAP kayıtlarında mevcut olmasına rağmen ek karar ile istinaf başvurusundan vazgeçmiş sayılmasına karar verilmesi doğru olmamıştır. Yine davalı Rıdvan ; asıl davada davalı iken, birleşen davada taraf olmadığından istinaf harç ve masraflarını sadece asıl dava yönünden yatırması gerekmekte olup, birleşen dava yönünden harç alınmasına karar verilmesi de hatalı olup, bu davalı yönünden de istinaf başvurusundan vazgeçmiş sayılmasına yönelik ek karar yerinde değildir. HMK 344 v 346/2 maddesi nazara alınarak esasın incelenmesine geçilmiştir. Dava dilekçesinde keşideci olan davacı … şirketinin imza inkarı olmadığı gibi, menfi tespit istemini sadece lehdar olan diğer davacı … şirketinin imzasının sahteliğine dayandırmıştır. Davacılardan … keşideci şirket olmakla iptal davası hamili olan diğer davacıya bir ödeme yapıp yapmadığı yönünde dosyada bir açıklık da bulunmadığından öncelikle mahkemece HMK 194. Maddeye göre talep ve maddi vakıalar somutlaştırılarak davacı … açısından menfi tespit davasındaki gerekçesi açıklatılarak , dava sebebinin sadece lehdar imzasına ilişkin olup olmadığı yönünde beyanı alınmalı, lehdara dava açılmadan önce iptal davası gerekçe gösterilerek ve iptal davası hamili sıfatı ile ödeme yapıp yapmadığı banka ve ticari kayıtlarına göre tespit edilmelidir. Keşidecinin herhangi bir ödemesi yok ise lehdarın imzasının sahteliğinin keşidecinin ödeme yükümlülüğünü değiştirmeyeceği, çeki ibraz eden hamile kendisinden sonra meydana gelen vakıalar nedeni ile ödeme yapmaktan kaçınamayacağı gözetilerek karar verilmelidir. Mahkemece bu yönde dava dilekçesi somutlaştırılmadan, davacılardan … açısından davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmadığından, ilk derece mahkemesinin eksik inceleme ile karar verdiği görülmekle ; her iki davalının da istinaf başvurusunun kabulüne ve ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir” gerekçesi ile ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: Dairemizin kaldırma kararından sonra ilk derece mahkemesince; “…Asıl davanın KABULÜNE 1-Davanın davacı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. yönünden KABULÜ İLE, bu davacının İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ve takibe konu … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 08.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 18.000-USD bedelli çek yönünden davalı tarafa BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, Davacı yanın kötü niyet tazminatı talebinin reddine, 2-Davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. yönünden açılan davanın davalı … Mad. Nakl. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden KABULÜ İLE, bu davacının … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 22.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 24.434-USD bedelli çek yönünden bu davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, Davacı yanın kötü niyet tazminatı talebinin reddine, 3-Davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. yönünden açılan davanın diğer davalı yönünden REDDİNE, İhtiyati tedbir kararının icrası nedeniyle alacağına geç kavuşan davalı lehine alacağın %20’si oranındaki 10.399,44 TL tazminatın bu davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, B)Birleşen davada; 1-Davanın davacı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. yönünden KABULÜ İLE, bu davacının … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 22.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 24.434-USD bedelli çek yönünden davalı taraflara BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, Davacı yanın kötü niyet tazminatı talebinin reddine, 2-Davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. yönünden açılan davanın davalı … Nakl. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden KABULÜ İLE, bu davacının … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 22.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 24.434-USD bedelli çek yönünden bu davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, Davacı yanın kötü niyet tazminatı talebinin reddine, 3-Davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. yönünden açılan davanın diğer davalılar yönünden REDDİNE, İhtiyati tedbir kararının icrası nedeniyle alacağına geç kavuşan davalı … lehine alacağın %20’si oranındaki 12.119,20TL tazminatın bu davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,…” şeklinde karar verilmiştir. Davalı … talebinin tavzih talebine istinaden mahkemenin 14.06.2022 Tarihli ek karar ile ; hükmün 1 nolu kısmında “davalı tarafa” ibaresinin “davalı taraflara” şeklinde, asıl davaya ilişkin hükmün 2 nolu bendindeki çek bilgisinin ise “… Bankası … Caddesi Branch Şubesi 08.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 18.000-USD bedelli çek” şeklinde düzeltilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davacı … şirketi yönünden de asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, İstinaf mahkemesinin “keşidecinin lehdara herhangi bir ödemesi yok ise lehdarın imzasının sahteliğinin keşidecinin ödeme yükümlülüğünü değiştirmeyeceği” gerekçesi ile yerel mahkeme kararını kaldırdığını, bilirkişi tarafından ticari defterlerde yapılan incelemelerde keşideci … şirketi tarafından … şirketine çalınan çeklerin ödemesinin yapıldığı tespit edildiğini, bu durumda keşidecinin davalılara ödeme yükümlülüğü bulunmamasına rağmen … şirketi yönünden davanın reddine karar verilmesi ve aleyine kötüniyet tazminatına hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, Çeklerin davacı şirketlerden … şirketinin Beykoz’daki işyerinden çalındığını, olayla ilgili Beykoz Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurunda bulunulduğunu ve çek iptal davası açıldığını, Keşideci … şirketi tarafından lehtar … şirketine verilen çeklerin, … şirketinin kasasından çalınması akabinde çekler … şirketinin sahte imzası ile cirolandığı ve araya gayri faal şirketlerin kaşesi vurulmak suretiyle 3. Kişilerin eline geçtiğini, bilirkişi incelemesinde çeklerin ön yüzünde bulunan keşideci … şirketine ait imzanın şirket yetkilisinin eli ürünü olduğu ancak çekin arka yüzünde 1. Ciro kaşesinin ve üzerinde bulunan … şirketine ait imzanın bilgisayar ve ekipmanı aracılığı ile oluşturulmuş olduğu tespit edildiğini, İstanbul 18. İcra Hukuk Mahkemesi’nde 2015/204 E. Sayılı dosyası ile … aleyhine açılan imzaya itiraz davasının yargılaması neticesinde 13.10.2015 tarihinde imzanın … şirketine ait olmadığının tespitine karar verilmiş olup verilen kararın kesinleştiğini, İstinaf kararı sonrasında alınan bilirkişi raporunda, dava konusu çeklerin çalınmış olması sebebiyle açılan çek iptal davası sonrası aynı tarih ve aynı tutarlı çeklerin 12.03.2014 tarihinde … şirketine verildiği ve çeklerin ödemelerinin yapıldığının tespit edildiğini, davacılardan … huzurdaki dava açılmadan önce, aralarındaki cari hesap ilişkisi gereği … şirketine çek bedellerini ödediğini, davalı tarafa haksız takip ve ihtiyati haciz nedeniyle haciz baskısıyla mükerrer ödeme yapmamak, davaya konu çekler nedeniyle çeki kötüniyetli elinde bulunduran davalılara borçlu olmadığının tespitini sağlamak adına huzurdaki davayı ikame ettiklerini, Ödeme nedeni ile müvekkilinin çekten kaynaklanan sorumluluğundan kurtulduğunu, Hırsızlık nedeni ile konu ile ilgili şikayet ve soruşturmalar yapıldığını, 2 milyarlık ciroya sahip müvekkili şirketlerden çalınan çekler ve daha başka meydana gelmiş birçok dolandırıcılık olayı nedeniyle özellikle davalı … hakkında açılmış onlarca ceza ve dava dosyası bulunduğunu, dava konusu çekin çıplak gözle bile incelendiğinde Müvekkili … şirketinin çek üzerinde ıslak imzası bulunmadığı ancak kaşe şeklinde sahte bir imza kullanıldığı anlaşılmakta olduğunu, bu durumun dahi davalıların ağır kusurlu olduğunu kanıtladığını, İmza incelemesine ilişkin raporun da bu yönde olduğunu, Yargıtay kararları gereği ödeme nedeniyle çekin bedelsiz olduğuna ilişkin şahsi defiyi davacı keşidecinin, senedi kötüniyetle devralan davalıya karşı ileri sürebileceğini, davalı … hakkında Resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarından çok sayıda davalar açıldığını, Bakırköy 44. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2014/57 E., Küçükçekmece 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2013/171 E. Sayılı dosyaları olduğunu, Tüm bunlar değerlendirildiğinde davalının çalıntı çeki bilerek ve isteyerek kötü niyetli olarak icra takibine koyduğu açık olduğunu bilirkişi raporunda, çeklerin cirolandığı …şirketinin, davacı … şirketi kayıtlarında borçlu olarak herhangi bir kaydının bulunmadığı tespit edildiğini, Davalıların ne iş yaptığının belli olmadığını, çeki ne şekilde ve hangi ticari ilişkiye dayalı aldığını izah edemediklerini, müvekkillerden … kimyadan sonraki tüm cirantaların hepsinin paravan şirketler olduğunu, hatta davalıların hakkında dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilikten açılmış onlarca davası ve soruşturma dosyası bulunduğunu, kötüniyet sabitken aksi yönde karar verilmesinin yerinde olmadığını, Davalıların bir sürü dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik ve hırsızlık dosyaları bulunduğunu, bu dosyalar hiç araştırılmadan karar verilmesinin hatalı olduğunu, ayrıca davalıların ihtilaflı oldukları icra dosyaları da sorgulandığında tüm bu hususların ortaya çıkacağını, Davalı … hakkında Resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarından çok sayıda davalar açıldığını, Bakırköy 44. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2014/57 E. , Küçükçekmece 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2013/171 E. Sayılı dosyaları olduğunu, tüm bunlar değerlendirildiğinde davalının çalıntı çeki bilerek ve isteyerek kötü niyetli olarak icra takibine koyduğu açık olduğunu, Davalı …’ın ilgili ceza dosyalarının; Bakırköy 44. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2014/57 E.,Küçükçekmece 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2013/171 E. ,Bakırköy Ağır Ceza İlamat Masası’nın 2014/1-13938 CBS ilam dosyası, İstanbul Ağır Ceza Masasının 2013/1-357 CBS ilam dosyası, İstanbul 39. Asliye Ceza Mahkemesi 2011/104 E., İstanbul 19. Ağır Ceza Mahkemesi 2011/182 E., İst. CBS 2011/89492 Sor no, İst. CBS 2008/205381 Sor no, İst. CBS 2010/160854 Sor nolu dosyalar olduğunun kendi araştırmaları ile tespit ettiklerini, İstanbul 19. Ağır Ceza Mahkemesi 2011/182 E. Sayılı dosyasından davalı … hakkında resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılıktan hapis cezası verildiğini, kararı ekte sunduklarınıı, Müvekkillerinin yaşadığı fabrika soygunu sebebiyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2015/22597 ve 2015/22577 soruşturma dosyaları ile de davalılar hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, davacıların soyulduğunun iş bu soruşturma dosyaları ve savcılık dosyalarındaki tanık ifadeleri ile de apaçık belli olduğunu, yerel mahkeme kararında davalılar … ve … lehine kötüniyet tazminatına hükmedilmesinin yerinde olmadığını, mağdur olan müvekkilleri iken kötüniyetli olarak kabul edilmesinin yerinde olmadığını ciro silsilesinde kopukluk olduğunu, 1.ciranta imzasının sahte olduğunu, çeklerde tahrifat olduğunu, davalıların yetkili hamil olmadığını, kararın yerinde olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını, davacı … yönünde de asıl ve birleşen davanın kabulü ile; Davacı müvekkillerin İcra ve İflas Kanunu 72. maddeye göre, davalılara borçlu olmadığının tespitine, karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME -Asıl davaya konu çek; … Bankası … Caddesi Branch Şubesi’ ne ait keşidecisi … San. ve Tic. A.Ş. Lehtar ve 1.cirantanın … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olarak gözüktüğü, sırasıyla diğer cirantaların … …Şti, …, … Bankası olan 18.09.2014 tarih ve 18.000-USD bedelli, … seri numaralı çek olup ödeme yasağı kararı gereği ödenmediğine dair şerh mevcuttur. 18.000 USD bedelli çeke dayalı olarak 43.524TL asıl asıl alacak ve ferileri ki toplam, 51.997,22TL nin tahsili talebi ile İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasında; davalı … tarafından davacılar … ….AŞ, …Ltd Şti ile dava dışı … şirketi aleyhine takip başlatılmıştır. -Asıl davaya ilişkin olarak 16.11.2017 tarihli ATK raporunda özetle; inceleme konusu … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 08.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 18.000 USD bedelli çekin ön yüzündeki … Sanayi ve Ticaret A.Ş’ye atfen atılı keşideci imzası ile …’nun mukayese imzaları arasında; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından uygunluk ve benzerlikler saptandığını, söz konusu imzanın …’nun eli ürünü olduğunu, inceleme konusu çekin arka yüzünde 1. ciro kaşesinin ve üzerinde bulunan … San. Tic. Ltd. Şti’ne atfen atılı imzanın, bilgisayar ve ekipmanı aracılığı ile oluşturulmuş olduğu hususlarını mütalaa etmişlerdir.-Birleşen davaya konu (sureti icra dosyasında olan) çek; … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 22.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 24.434-USD bedelli olup keşideci olarak … Sanayi ve Ticaret A.Ş, lehtarın …..Şti, sırasıyla cirantaların …şti, Sıraç Tekstil…. Ltd Şti, …Ltd Şti, EREN Hırdavat …, … bank AŞ olduğu, ödeme yasağı kararı gereği işlem yapılmadığı şerh düşülmüştür. – İş bu senede dayalı olarak birleşen davada davalı … tarafından davacılar ve dava dışı Sıraç Teskstil aleyhine 24.434 USD ile ferileri ki toplam 27887,89USD nin (73.186,19TL) tahsili talebi ile kambiyo senedine dayalı takip başlatıldığı görülmüştür. -Birleşen davaya ilişkin olarak 21.01.2019 tarihli ATK raporunda özetle; İnceleme konusu … Bankası … Caddesi Branch Şubesi 22.09.2014 keşide tarihli, … seri nolu, 24.434-USD bedelli çekin ön yüz … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye atfen atılı besit tersimli keşideci imzası ile şirket yetkilisi …’nun mukayese imzaları arasında; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından uygunluk ve benzerlikler saptandığından söz konusu imzanın kuvvetle muhtemel …’nun eli ürünü olduğunu, İnceleme konusu çekin arka yüz 1. ciro kaşesinin ve üzerinde … San. ve Tic. Ltd. Şti’ye atfen atılı imzanın bilgisayar ve ekipmanı aracılığı ile oluşturulmuş oldukları hususlarını mütalaa etmiştir. İstanbul Anadolu 1.ATM’nin 2014/102 e, 2014/608 Karar sayılı 11.12.2014 Tarihli kararında; davacıların … …Ltd Şti, … Tİc Ltd Şti olduğu, davanın hasımsız olarak çek iptal davası olduğu, dava konusu çeklerden 6972664 nolu çekin takas aracılığıyla 25.09.2014 tarihinde … tarafından, 6972663 nolu çekin takas aracılığıyla 08.09.2014 tarihinde … tarafından ibraz edildiği bilidirilmiş olmakla bu çekler yönünden şartları oluşmayan davanın reddine karar verilmiştir.Dairemiz kararından sonra alınan mali bilirkişi raporunda davacı defterleri incelenmiş olup raporda neticeten; “…Asıl Dava açısından :Davacı …’ün, … firmasının … nolu 18.000 USD tutarlı çek için, 05.03.2014 günlü açmış olduğu iptal davasından sonra … firmasına 12.03.2014 tarihinde aynı tutarlı ve aynı vadeli … Nolu 18.000 USD tutarlı çekin verildiği ve 08.09.2014 tarihinde ödendiği, dolayısıyla iptal davasında çeki bankaya ibraz eden zayi konusu çeki elinde bulunduran hamilin müdahil olduğu tarihin görülemediği kararda 08.09.2014 tarihinde bankaya ibraz edilmesi sebebiyle davanın reddedildiği hususları tespit edilmiştir. Bu tespitler kapsamında hukuki tavsifin Sayın Mahkemeye ait olacağı, Birleşen Dava açısından : Davacı …’ün, … firmasının … nolu 24.434 USD tutarlı çek için 05.03.2014 günlü açmış olduğu iptal davasından sonra … firmasına 12.03.2014 tarihinde aynı tutarlı ve aynı vadeli … Nolu 24.434,00 TL tutarlı çekin verildiği ve 22.09.2014 tarihinde ödendiği, dolayısıyla iptal davasında çeki bankaya ibraz eden zayi konusu çeki elinde bulunduran hamilin müdahil olduğu tarihin görülemediği kararda 25.09.2014 tarihinde bankaya ibraz edilmesi sebebiyle davanın reddedildiği hususları tespit edilmiş, davacı … Yönünden çekteki lehtar imzasının sahte olduğuna ilişkin alınan rapor ve yukarıdaki mali incelemelerde ticari ilişki kapsamında çeki aldığına ilişkin sunulanlar uyarınca, elinden rızası hilafına çıktığına dair savcılık şikayetine konu olduğu, … firmasının … firmasından davaya konu çekler sebebiyle yeni çekleri aldığı, davaya konu çeklerin ise … kayıtlarında borçlu olduğu yönünde tespit yapılamayan ve defter kayıtları görülemeyen … şirketi tarafından cirolandıktan sonra asıl davada …’ın son hamil olduğu, birleşen davadaki çekin ise … şirketi tarafından cirolandıktan sonra sırasıyla … Tekstil, … ciroları sonrası …’in son hamil olduğu, dolayısıyla davalıların davacı tarafından ileri sürülen kötü niyetli ağır kusurlu olduklarına ilişkin takdir ve değerlendirmenin dosya kapsamında Sayın Mahkemeye ait olacağı sonucuna varılmıştır” şeklinde görüş belirtilmiştir.
GEREKÇE: Asıl ve birleşen dava, İİK 72.maddesine dayalı olarak açılan borçsuzluğun tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince asıl ve birleşen davacılardan … ..Şti yönünden kabulüne, davacı … …Aş yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davacılar vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacılar vekilinin istinafı, davacı … şirketinin davasının kısmen reddine yönelik kararlar ile davacı aleyhine hükmolunan kötüniyet tazminatının yerinde olmadığı iddiasına ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta istinafa başvuran davacı …AŞ asıl ve birleşen davaya konu çeklerde keşideci konumunda olup çeklerdeki imzasını inkar etmemiştir. Davacı, lehtar cirantanın imzasının sahte olduğunu, davalıların kötüniyetli olduğunu, çek bedeli lehtara ödendiğinden çeklerden sorumlu olmadığını ileri sürmüş olmakla iddiasını ispatla yükümlüdür. Dairemiz kararından sonra davacı vekilinin beyanı, çek iptal davası ve mali bilirkişi raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacı …’un diğer davacı …’ın açtığı çek iptal davası sonlanmadan kendi iç ilişkileri çerçevesinde ödeme yaptığı görülmektedir. İstanbul Anadolu 1.ATM nin 2014/102 E, 2014/608 Karar sayılı dosyasında dava konusu çeklerin ibraz edildiği bildirildiğinden davanın bu çekler yönünden reddine karar verilmiştir. Bu durumda davacının ödemesi, çek iptal talebinin kabulüne ilişkin kararı elinde bulundurana yapılan ödeme mahiyetinde kabul edilemeyecektir. Davacının diğer iddiası ise kötüniyet iddiasına ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta bu yöndeki iddiayı ispat yükü davacıda olup keşideciden sonraki imzanın sahte olması imzaların istiklali gereği keşidecinin sorumluluğunu etkilemeyecektir. Davacı tarafça, dosyaya yargılamada ve istinaf aşamasında sunulan ceza mahkemesi kararın iş bu dava dosyasının tarafları ile ve çek ile ilgili olmadığı, İstanbul CBS 2015/22597 Soruşturma sayılı ve 2015/22577 Sor sayılı dosyaları UYAP üzerinden incelendiğinde; İstanbul CBS 2015/22597 Soruşturma sayılı dosyanın 2015/22577 Sor. Sayılı dosya ile birleştirildiği, İstanbul CBS 2015/22577 Sor sayılı dosyada ise kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiği, karara müşteki vekilinin itirazın ise reddedildiği, dosyada dava konusu çekleri içeren başkaca soruşturmaya ilişkin iddianın olmadığı görülmektedir. Bu durumda davacı tarafça davalılar hakkında iş bu dava konusu yönünden başkaca karar, iddianame de ibraz edilmediğinden, davalıların kötüniyetli olduğunun ispatlanamadığına ilişkin gerekçe yerinde olup davacı vekilinin bu yönlerden istinafının reddi gerekmiştir. Davacı vekilinin, asıl ve birleşen davada müvekkili aleyhine hükmolunan kötüniyet tazminatının yerinde olmadığına ilişkin istinaf istemine gelince; asıl dosya ve birleşen dosya yönünden ihtiyati tedbir kararına istinaden takibin durdurulduğu, davacının takip alacaklılarına karşı açtığı menfi tespit davasının reddedildiği, bu durumda alacaklının ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış olacağı dikkate alındığında mahkemece İİK 72/4. md göre tazminata hükmolunması yerinde görülmüş ve davacı vekilinin istinafının esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı karard açıklandığı üzere; 1-Davacı ….. Şti vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.09/03/2023