Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1514 Esas
KARAR NO: 2023/1627
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/05/2022
NUMARASI: 2015/564 E, 2022/299K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 03/11/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkillerden … İnşaatın diğer müvekkil … lehine düzenlediği 5 adette 475.000,-TL tutarlı çekin … Makine nezdinde kaybolduğu, çeklerin keşideci firmadan lehtara teminat maksadı ile kullanılması için hatır çeki olarak verildiğini, Bakırköy 3 ATM’de zayi nedeniyle çek iptal davası açıldığı ve mahkemenin tedbiren ödeme yasağı kararı verdiği, ciro-devri zincirleri incelendiğinde olayın organizatörünün … olduğunu, gerçekte davacı … İnşaat ile … şirketinin geçmiş ticari ilişkisi olduğunu, dava dışı şirket adına … ile davacının tanıştığını, ancak mal teslim ve borç ödemesi ile alışveriş ilişkisinin kapatıldığını, Davacıya ait çeklerin bir şekilde … tarafından çalındığını, kendisi ile birlikte hareket eden ciranta görünen kişiler ve davalı tarafından tamamen kötü niyetle elde edilip bedellerinin tahsile teşebbüs edildiğini, talebe konu iki çekte de ilk ciranta konumundaki davacı … Makine’ye izafe imzaların şirketin tek yetkilisi … tarafından atıldığından söz konusu cironun … Makinayı bağlamayacağını, dolayısıyla çek ve takibe dayalı olarak … Makine yönünden geçerli ciro olmaması nedeniyle borcun doğmayacağı, çeklerin kaybedilmek veya çalınmak sureti ile rızası hilafına elinden çıktığı, … Makinenin kendinden sonraki cirantalar ile herhangi bir ticari ilişkisi olmadığı, bu sebeple ciro silsilesinde bir kopukluk olduğu, çekler karşılığı bir mal ve hizmet teslimi olmadığı, davacıların dava konusu … Davutpaşa Şubesi’ne kayıtlı … seri numaralı 100.000,00-TL bedelli ve … seri numaralı 100.000,00-TL bedelli çekler ile söz konusu çeklerle başlatılan Büyükçekmece … İcra dairesi’nin … ve … Esas sayılı dosyalarından davalıya borçlu olmadığının tespitini, çeklerin müvekkiline iadesini, iade edilmediği takdirde çeklerin iptal edilmesini ve davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğu, keşidecinin lehtara karşı ileri süreceği şahsi defileri iyi niyetli hamile karşı ileri süremeyeceği, müvekkilin 22.03.2015 tarih, … no.lu 100.000,-TL’lik çeki … saat’den, 29.03.2015 tarih, … no.lu 100.,000,-TL’lik çeki ise … Ticaret’ten ticari ilişkiden kaynaklı olarak aldığı, söz konusu davada kötü niyetli olan her iki şirketinde yetkilisi konumunda bulunmuş olan … olduğu, keşideci şirket yine kendisinin daha önce müdürlüğünü yaptığı lehtara çek keşide ettiği ve daha sonra yasaya aykırı olarak zayii davasının açtığı, imza incelemesi yapılması durumunda …’in de imza örneklerinin alınması ve sahte imza olduğu iddia edilen imza ile karşılaştırılmasının gerektiği beyan ederek %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI:”…uyuşmazlığa konu … Davutpaşa Şubesi’ne kayıtlı … seri numaralı 100.000,00 TL bedelli ve … seri numaralı 100.000,00 TL bedelli çeklerin davacı İnşaat Ltd. Şti tarafından diğer davacı … Makine Ltd. Şti hatır senedi olarak verildiği, çekin davacı müflis … İnş Ltd. Şti temsilcisi olduğu iddia edilen …’in eli ürünü olduğu kanaatine varıldığı senedin hatır senedi olarak verildiği hususunun kişisel def’î olduğundan düzenleyen tarafından kural olarak ancak senet lehtarına karşı ileri sürülebilecek olduğu ve ancak borçlu, hamilin senedi bilerek kendi zararına devraldığını kanıtlamak şartıyla hamile karşı da bedelsizlik def’îni ileri sürebileceği hususları da dikkate alınarak kötüniyet olgusu ispat edilemeyen davalı yönünden davanın reddine, davacının yasal şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine, davalının yasal şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine..” şeklindeki gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacılardan … Makine san tic ltd şti vekili istinaf dilekçesinde; 5 adet 475.000,-TL tutarlı çekin … Makine nezdinde kaybolduğunu, çek iptal davası açıldığını, ödemeden men kararı alındığını, çeklerin ciro-devri zincirleri incelendiğinde davacıya ait çeklerin bir şekilde … tarafından çalındığı, bankaya ibraz ve İcra takibine konu edildiği, olayın organizatörünün … olduğu, kendisi ile birlikte hareket eden ciranta görünen kişiler ve davalı tarafından tamamen kötü niyetle elde edilip bedellerinin tahsiline çalışıldığının görüleceğini, … Makine yönünden geçerli ciro olmadığından borç doğmayacağını, cirantalar ile herhangi bir ticari ilişkisi olmadığını, bir mal ve hizmet teslimi olmadığı açıklanarak menfi tespit kararı verilmesini talep ettiklerini, mahkemenin red kararının yerinde olmadığını,davaya konu olan … seri numaralı 22.03.2015 vade tarihli 100.000,-TL bedelli çek ile … seri numaralı 29.03.2015 vade tarihli 100.000,-TL bedelli çekin davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından hatır çeki olarak düzenlenerek diğer davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti.ne verildiğini, … makinenin rızası hilafına elden çıktığını, 12.09.2019 tarihli bilirkişi raporunda; davacının ticari defterlerinin sahibi lehine delil olduğu, davacı şirketlerin davalı ve ciro zincirinde yer alan diğer cirantalarla ticari ilişkisinin olmadığının belirtildiğini, bedelsizlik def’inin ilk derece mahkemesince hatır senedi olarak nitelendirilmesinin yerinde olmadığını, Türk Ticaret Kanunu’nun 687. maddesi koşullarının oluştuğunu, kararda bu hususların tartışılmadığını, … numaralı çekin … Makina’dan sonraki ilk cirantası …’nun dava dışı … şirketinin SGK’ya beyanlı işçisi olduğunu, dava dışı … şirketinin çeklerdeki imzaların kendilerine ait olmadığı, kendileri tarafından ciro işleminin yapılmadığı, davacılardan herhangi hak ve alacağının olmadığını beyan ettiğini, … numaralı çekin cirantalarından … şirketinin eski ortağının davalı … şirketi yetkilisi … olduğunu, çekin davalı tarafından … şirketinden 18.12.2014 tarihinde alınmış olmasına rağmen davalının … şirketine birgün sonra 19.12.2014 tarihinde 56.000,-TL gönderdiğini, … seri numaralı çekin davalı tarafından … şirketinden 28.08.2014 tarihinde alınmış olmasına rağmen davalının … şirketine birgün sonra 29.08.2014 tarihinde 130.000,-TL gönderildiğini, davalı ve ilgili cirantaların çekleri muhasebe kayıtlarına işleyebilmek için fikir ve eylem birliği içerisinde hareket ettiklerini, iyiniyetli olmadıklarını, kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davacı Müflis … san ve Tic Ltd şti vekili istinaf dilekçesinde; Dava konusu çekelrin hatır çeki olarak … İnşaat tarafından … Makina şirketine verildiğini, çekler … Makine şirketinin nezdindeyken kaybolduğunu, zayi nedeni ile iptal davası açıldığını, ödemeden men kararı verildiğini, çeklerin lehtar elinden rızası hilafına çıktığını, ciro silsilesindeki kişiler ile … Makine ve … inşaat’ın ticari ilişkisi olmadığını, raporda da bu hususun tespit edildiğini, Davada bedelsizlik define dayanılmışken mahkemenin hatır senedi olarak değerlendirme yapmasının hatalı olduğunu, İİK 667 md değerlendirilmesi gerekitğini, davalının senedi bile bile davacı zararına iktisap ettiğinin delillendirildiğini, … numaralı çekin … Makina’dan sonraki ilk cirantası …’nun dava dışı … şirketinin SGK’ya beyanlı işçisi olduğunu, dava dışı … şirketinin çeklerdeki imzaların kendilerine ait olmadığı, kendileri tarafından ciro işleminin yapılmadığı, davacılardan herhangi hak ve alacağının olmadığını beyan ettiğini, … numaralı çekin cirantalarından … şirketinin eski ortağının davalı … şirketi yetkilisi … olduğunu, çekin davalı tarafından … şirketinden 18.12.2014 tarihinde alınmış olmasına rağmen davalının … şirketine birgün sonra 19.12.2014 tarihinde 56.000,-TL gönderdiğini, … seri numaralı çekin davalı tarafından … şirketinden 28.08.2014 tarihinde alınmış olmasına rağmen davalının … şirketine birgün sonra 29.08.2014 tarihinde 130.000,-TL gönderildiğini, Delillere göre kötüniyet ispatlandığından bedelsizlik definin ileri sürülebileceğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE Dava, İİK 72.maddesine dayalı olarak açılan borçsuzluğun tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacılar vekili, yasal süresi içinde ayrı ayrı istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Mahkemece ATK raporu yeterli görülerek çekteki lehtar imzasının davacı lehtara ait olduğu, hatır çeki iddiasının ve kötüniyetin ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Somut uyuşmazlıkta; davacıların istinaf istemlerinde çeklerin keşideci tarafından hatır çeki olarak lehtara verildiğini, lehtar yedinde iken kaybolduğunu, cirantalar ve hamille ticari ilişkisi olmadığını, çeklerin bedelsiz olduğunu ileri sürdükleri, lehtar şirket vekilinin ATK raporuna yönelik istinaf isteminin olmadığı, çeklerin rıza dışı elden çıktığı hususunun ve davalının çekleri iktisapta ağır kusurlu yahut kötüniyetli olduğunun ispatlanamadığı, davacı keşidecinin çekteki imzasını inkar etmediği, davacılar ile davalı hamil arasında görünürde ciro ilişkisi bulunmadığından şahsi defilerin davalı hamile karşı ileri sürülemeyeceği, mahkemece yapılan bilirkişi incelemesine göre davalının önceki cirantaları ile mal alışveriş olduğu, çeklerin defterlerinde kayıtlı olduğunun da tespit edildiği dikkate alındığında mahkemece davanın reddine karar verilmesi yerindedir. Açıklanan nedenle davacılar vekillerinin istinaf istemlerinin ayrı ayrı reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacılardan … San Tic Ltd Şti vekili ve davacı Müflis … Tic Ltd şti vekili istinaf taleplerinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 269,85-TL harçtan, peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15-TL harcın davacılardan … San Tic Ltd Şti’nden alınarak hazineye irat kaydına, -Alınması gereken 269,85-TL harçtan, peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15-TL harcın davacı Müflis … San ve Tic Ltd şti’nden alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.03/11/2023