Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1371 Esas
KARAR NO: 2023/1463
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/02/2022
NUMARASI: 2021/84 2022/50
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 19/10/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacılardan … Limited Şirketi … isimli yurtdışı orjinli bir finans firmasının sahibi olduğunu söyleyen … ve … arasında 14/11/2006 tarihli çok gizli kredi sözleşmesi imzalandığını, buna göre … turizme tekstil sanayi ve limited şirketi alacağı 2.000,000 Euro limitli kredi karşılığında teminat olarak dava konusu olan çekleri verdiğini, çek keşidecisinin davacı … Ticaret Limited şirketi olduğunu, teslim edilen çeklere karşılık kredi temin edilemediğini, bu nedenle verilen çeklerin karşılıksız kaldığını, dava dışı bir kısım çekleri iade edildiğini, … Hadımköy şubesi … Ticaret Limited Şirketine ait hesaptan … seri nolu 10/08/2007 tarih ve 100.000 TL bedelli, … Elmadağ Şubesi … Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketine ait hesaptan keşide edilen 27/07/2007 tarih ve 80.000 TL tutarlı 2 adet çekten dolayı davalıların borçlu bulunmadığı tespiti ile, çeklerin isdirdadı ödemesi durumunda bedelinin tazmini durumunda, tazmin tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … bankası cevap dilekçesinde özetle; davalı tarafından borçlu … Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin borcundan dolayı dava konusu olan çeklerin davalıya tahsil cirosu ile teslim edildiğini, dava konusu olan çeklerden dolayı İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas ve Konya … İcra Müdürlüğünün … esas dosyaları üzerinden takip başlatıldığını, müvekkilinin iyi niyetli olduğunu, açılan davanın yasal dayanağı bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. … Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi dava dilekçesi tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap vermemiştir. Davalılar … ve … ( …) na dava dilekçesi adresleri tespit edilemediğinden ilan yoluyla dilekçe tebliğ edilmiştir. Bu şekilde tebligat yapılan davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/02/2022 tarih ve 2021/84 Esas – 2022/50 Karar sayılı kararıyla; “Dosyanın tetkikinde; davalı …’a mahkememizin 2007/650 esas 2012/149 karar sayılı gerekçeli kararının usulune uygun tebliğ edildiği, kararın yasal süresi içerisinde davalı … tarafından temyiz edilmeyerek kesinleştiği, davalı …’ın 16/07/2020 tarihli dilekçesi İade-i Muhakeme talebinde bulunduğu, davalının talebinin yasal süresinde yapılmış olduğu ve yargılamanın iadesi yoluyla kaldırılması istenen hükmün kesinleşmiş olduğu anlaşıldığından iade-i muhakeme talebine ilişkin olarak dosyanın mahkememizin 2021/84 esas sırasına kaydı yapıldığı, taraflara usulune uygun duruşma günü tebliğ edildiği, davalı … vekilince yenileme harcı dosyaya yatırıldığı, mahkememizin 08/02/2022 tarihli duruşmasına katılan davalı vekili dosya içindeki beyanlarını tekrarla davalının uzun süre ceza evinde kaldığından delilleri dosyaya sunamadığını beyan ettiği görülmüş olup, HMK 375/1- c uyarınca; aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması halinde yargılamanın iadesi talep edebileceği düzenlenmiştir. İade-i Muhakeme talep eden ise dilekçesinde yurt dışında yaşadığından bahisle dosyadan yeni muttali olduğu beyan ederek sunmuş olduğu ibranamenin yeni delil kabul edilmek sureti ile iade-i muhakeme talebinde bulunmuştur. Bu hususun ise “elde olmayan nedenlerle elde edilemeyen belge” olarak nitelendirilemeyeceği kanaatine varılarak talebin HMK 375. maddesinde sayılan sebeplere dayanmaması nedeniyle iade-i muhakeme davasının reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; “İade-i muhakeme nedenleri bulunduğunu, müvekkilin davayı cezaevinde olması- yahut firari iken haberi olmadığından takip edemediğini, elinde davacının vermiş olduğu ibra olduğunu bildirip iade-i muhakeme istemiyle mahkemeye sunduğunu, bu delilin esasına girmeye ve gerçek olup olmadığını tespiti gerekirken mahkemece isteminin reddinin usule aykırı olduğunu, Davalı müvekkil elinde olmayan nedenlerle davadan haberi olmadığını ve delili ancak sunabildiğini söylediğini, sunulan delilin bir ibraname olduğunu, mahkemenin müvekkilimizin o tarihlerde cezaevinde yahut yurt dışında olup olmadığını da resmi kayıtlardan sorgulamaksızın, müvekkil hakkında ilanen tebligatı esas alarak karar vermesinin hatalı olduğunu, HMK’da iade-i muhakeme şartları madde 374’de belirlenmiş olup; buna göre davacının 05.02.2007 tarihinde vermiş olduğu gayr-i kabili rücu ibra ettiğine dair ibraname aslı mahkemeye sunulduğunu, dolayısı ile bunun yeni bir delil olduğu davadan haberi olmayan müvekkil davalının daha önce sunma imkanı da olmadığının kabulü gerektiğini, Müvekkil işbu davanın görüldüğü yıllarda davadan haberdar olamadığını, tutuklanmamak adına yurt dışında olduğundan ve sonrasında tutuklandığından içinde bulunduğu şartlarda davacının ona vermiş olduğu ibraname aslını haberi olmadığı için mahkemeye sunamadığını, İbranamedeki kayıtların açık olduğunu, davacının teminat olarak vermiş olduğu … ve …’a ait çeklerin tamamını eksiksiz olarak geri teslim aldığının da şerh düşüldüğünün davacının imzası ile tevsik edildiğini, HMK 375 /1 ç ve HMK 377 maddesindeki şartların varlığına rağmen mahkemece talebin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE: Dava, İİK’nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit (istirdat) davasıdır. Dairemizin önüne gelen uyuşmazlık ise, davalı …’ın yargılamanın iadesi isteminin reddi kararının istinafıdır. Davalı … tarafından mahkemeye sunulan 16.07.2020 tarihli dilekçe ile, “Yurt dışında bulunması nedeniyle kesinleşen davadan yeni haberdar olduğu, davacı iddialarının asılsız olduğunu, ekte sunduğu ibraname yeni delil sayılarak yeniden yargılama yapılması.” isteminde bulunduğu, mahkemenin dosya üzerinde yaptığı inceleme sonucunda istemin reddine dair kararının istinafı üzerine Dairemizin 22.01.2021 tarih ve 2021/67 Esas – 2021-116 Karar sayılı ilamı ile, “Harcın ikmalinin sağlanması, akabinde istemin ayrı bir esasa kaydedilerek duruşmalı inceleme sonucunda değerlendirme yapılması gerektiği.” gerekçesiyle kararın kaldırılmasına karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince devam eden yargılamada harcın ikmal ettirildiği, istemin yeni esasa kaydedilerek duruşmalı inceleme yapılarak, “İade-i muhakeme talep eden ise dilekçesinde yurt dışında yaşadığından bahisle dosyadan yeni muttali olduğu beyan ederek sunmuş olduğu ibranamenin yeni delil kabul edilmek sureti ile iade-i muhakeme talebinde bulunmuştur. Bu hususun ise “elde olmayan nedenlerle elde edilemeyen belge” olarak nitelendirilemeyeceği kanaatine varılarak talebin HMK 375. maddesinde sayılan sebeplere dayanmaması nedeniyle reddine.” karar verildiği ve hükmün davalı … vekili tarafından istinaf edildiği görülmüştür. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Yargılamanın iadesi istemine konu davada; davacı … San.Tic.Ltd.Şti. ve diğerleri tarafından açılan davalı …’ın da davalılar arasında olduğu menfi tespit ve istirdat istemli davada İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2007/650 Esas – 2012/149 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verildiği ve hükmün Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır. Davalı … tarafından mahkemeye sunulan 16.07.2020 tarihli dilekçe ile, “Yurt dışında bulunması nedeniyle kesinleşen davadan yeni haberdar olduğu, davacı iddialarının asılsız olduğu, ekte sunduğu ibraname yeni delil sayılarak yeniden yargılama yapılması.” isteminde bulunduğu, davalının yurt dışında bulunması nedeniyle davadan haberdar olamamasının HMK 375. maddesinde sayılan sebeplerden olmaması nedeniyle mahkemece davalının yargılamanın iadesi isteminin reddine karar verilmesinde isabetsizlik olmadığından, davalı … vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı … vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 269,85-TL harçtan, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.19/10/2023