Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/1349 E. 2022/1802 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1349 Esas
KARAR NO: 2022/1802
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/02/2017
NUMARASI: 2013/375 2017/31
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 26/10/2022
Dairemizin 03/07/2020 tarih ve 2017/4863 Esas – 2020/1192 sayılı kararı Yargıtay, 11. Hukuk Dairesi’nin 04/04/2022 tarih ve 2020/7008 Esas – 2022/2795 Karar sayılı ilamıyla bozulmuş olmakla, duruşmalı yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili adına tescilli … nolu tasarımın birebir aynısının davalılar … Ltd. Şti. Tarafından üretilip diğer davalılar tarafından satışa sunulması nedeniyle tasarım hakkına tecavüzün tespitine, men’ine, 554 sayılı KHK.’nin 52/2-b maddesi uyarınca davalılar yönünden ayrı ayrı 1.000,00 er TL maddi olmak üzere toplam 4.000,00 TL maddi tazminat ve her bir davalı yönünden 2.500,00 er TL ‘den toplam 10.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı … davaya karşı cevabında; müvekkilin bu ürünleri faturalı olarak davalı şirketten satın aldığını, taklit olduğunu bilebilecek durumda olmadığını, kazanç sağlamadığını, davanın reddine karar verilmesinitalep etmiştir. Davalı … davaya karşı cevabında: davacı ürününün yeni ve ayırt edici olmadığı, tasarımların farklı olduğunu, bu ayakkabıları fatura karşılığında davalı şirketlerden satın alındığını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. vekili davaya karşı cevabında; dava konusu ürününü ilk defa müvekkilinin tasarlayıp piyasaya sunduğunu,, anonim nitelikte olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İlk derece yargılaması sonunda yapılan incelemede; “Dosyada mevcut deliller değerlendirildiğinde davacı adına TPMK da … tescil nolu erkek spor ayakkabısı tasarımına ilişkin haklara tecavüz olduğu iddiasıyla davalılardan … ve…’den fatura karşılığı satın alınan- ” …” markalı spor ayakkabıların satın alındığı, bu ayakkabılar üzerinde yapılan incelemede davacı adına tescilli tasarım ile dava konusu ürün üzerindeki ortak özelliklerdeki farklılıklar değerlendirilerek davacının tasarım hakkına tecavüzde bulunulduğu, bilirkişi raporu ile de tespit edilmiştir. Davacının satın aldığı bu ayakkabıların … ve… tarafından yapılan defterler üzerindeki inceleme ve faturalarda … Ltd. Şti’den satın alındığı anlaşılmıştır. … San. Ltd Şti üretici firma … Ltd Şti ise üretilen bu ürünlerin pazarlama işini yapan firmadır. Bu durumda, davalılar … Ltd Şti ve … Ltd Şti tazminattan aynı oranda sorumludurlar, davacı 554 sayılı KHK’nin 52/2-b maddesi gereğince davalılar tasarım kullanmakla elde ettiği kazanca göre tazminat miktarının hesaplanmasını talep etmiş olup, davalıların ticari defterleri ve faturaları üzerinde yapılan incelemede dava konusu olan ürüne ilişkin davalılar … Ltd. Şti ile … San Ltd Şti’nin 11.000 TL kâr etmiş olabileceği belirtilmiş olup, dava konusu olan tasarım dışında davalıların ayakkabı üretim ve satışında bulundukları, dava konusu tasarıma ilişkin satış miktarının net olarak belirlenememiş olması” gerekçesiyle 5.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmiş olup, her bir davalı yönünden maddi tazminat alacağının aynı eylemden doğmuş olması sebebiyle 100 TL sinin… 300 TL sinin …’den tamamının … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti’den tahsiline , 2.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan 100,00 TL sinin…’den, 300,00 TL sinin … den, tamamının diğer davalılardan tahsiline karar verilmiştir. Davalı … San.Ltd. Şti. Ve … Ltd. Şti vekilinin kararı istinafı üzerine; Dairemiz 03/07/2020 tarihinde; “Tasarıma tecavüzün tespiti, durdurulması ve tazminat talepli davada ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalılar … Ltd. Şti. ve … San.Ltd. Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. İstinaf başvurusunda bulunan davalılar vekilinin dilekçesinde; müvekkiline ait spor ayakkabıları ile davacının tescilli tasarımı arasında benzerlik bulunmadığını, rapora itirazlarının dikkate alınmadığını ve yeniden rapor alınması taleplerinin de kabul edilmediğini ileri sürmüştür. Dosyanın incelenmesinde; tasarım uzmanı bilirkişinin 12/11/2014 tarihli raporunun davalılar vekiline, 10/03/2015 tarihinde tebliğ edildiği, tebligata HMK 281. Madde gereğince meşruhat yazıldığı, süresinde itiraz etmedikleri, 09/11/2015 tarihli dilekçe ile süresinden sonra itiraz ettikleri, bu durumda bilirkişi raporunu benimsemiş kabul edilecekleri, kaldı ki tespit raporu ve ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunun aynı doğrultuda, denetime elverişli olduğu, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olarak algılanacağı kanaatine varılmıştır. Davacı tasarımının yeni ve ayırt edici olmadığına yönelik istinaf talebi, davacının tasarımının tescilli olması ve tecavüz davasında ileri sürülemeyeceğinden incelenmemiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde; 554 Sayılı KHK 52/2-b maddesine göre, “davalının tasarımı kullanması suretiyle elde ettiği kazanca göre” maddi tazminat hesabı yapılmasını talep etmiştir. İlk derece mahkemesince alınan 12/11/2014 tarihli tazminat bilirkişi raporunda, davalılardan … Ltd. Şti’nin 2012-2013 yılları ticari defter ve belgelerinin incelendiği, davaya konu dönemde dava konusu ” …” ibareli ayakkabılardan, 2012/10-11-12. Aylarda 860 adet, 2013 yılında 9905 adet sattığı, satışlarından 1.432.28 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceği, davalı … San. Tic. Ltd. Şti davaya konu dönemde davaya konu “…” ayakkabı satışlardan 11.709.07 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceğinin hesaplandığı mahkemenin ıslah ile arttırılan 5.000 TL tazminata hükmettiği, tazminat hesabında bir usulsuzlük bulunmadığı ancak ilk derece mahkemesince 5.000 TL maddi tazminata karar verilerek, davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmişse de; davalı … Ltd. Şti’nin sorumluluğunun 1.432.28 TL ile sınırlı tutulması gerektiği kanaatine varılarak , davalı … San.Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı … Ltd. Şti’nin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına , davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş, tarafların kazanılmış hakları saklı tutularak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Davalılar vekilinin, hükmün 3. Bendinde düzenlenen vekalet ücretinin hatalı olduğuna yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde, davacı vekilinin maddi tazminat bedelini 5.000 TL’ya arttırdığı , reddedilen kısım bulunmadığı, her bir davalı yönünden 2.500 TL manevi tazminat talebinin 2.000 TL’lık kısmının kabul edildiği, 500 TL’lık kısmının reddedildiği bu durumda hükmedilen 500 TL vekalet ücretinin yerinde olduğu kanaatiyle davalılar vekilinin vekalet ücretine yönelik istinaf başvurusu yerinde görülmemiştir.” şeklinde karar vermiştir. Kararın temyizi üzerine Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 04/04/2020 tarih ve 2020/7008 E – 2022/2795 K sayılı ilamı ile Dairemiz kararının bozulmasına karar verilmiştir. Yüksek Mahkeme bozma ilamında; “…davalı … Ltd. Şti.’nin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, tarafların kazanılmış haklarının saklı tutulduğu belirtilerek, ilk derece mahkemesi kararının istinaf başvurusunda bulunan davalılar yönünden kaldırılmasına karar verilmişse de, davalı … Ltd. Şti.’nin istinaf başvurunun kabulü üzerine ilk derece mahkemesi kararının tümüyle kaldırılıp yeniden davanın tüm taraflarını kapsar şekilde karar verilmesi gerekirken, gerekçede tarafların kazanılmış haklarının saklı tutulduğu belirtilerek hüküm kısmında diğer davalılar hakkında verilen kararın yazılmaması HMK’nın 359. maddesine aykırılık oluşturduğundan bölge adliye mahkemesi kararının re’sen bozulmasına karar vermek gerekmiştir.” gerekçesine yer verilmiştir. Dairemizce duruşmalı olarak yapılan inceleme sonucunda usul ve yasaya uygun olan bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, kararda işaret edildiği şekilde davalı … Limited Şirketinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, davanın tüm taraflarını kapsar şekilde yeniden hüküm kurulması yoluna gidilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-Davalı … San.Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, 2-Davalı … Ltd. Şti’nin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KISMEN KABULÜNE, 3-Bakırköy 2.FSHHM’nin 22.02.2017 tarihli 2013/375 E. – 2017/31 K. sayılı kararının, istinaf başvurusunda bulunan davalılar yönünden KALDIRILMASINA, İlk derece yargılaması yönünden; 4-Davacı adına tescilli endüstriyel tasarıma davalıların tecavüzünün tespitine ve giderilmesine, -Bilirkişi raporunda tespit edilen LY 5061 kodlu, davacının … nolu tasarımına tecavüz teşkil eden ayakkabılara el konulmasına ve imhasına, -5.000,00 TL madddi tazminatın, 100 TL nin…, 300-TL nin …’den, davalı … Ltd. Şti’nin sorumluluğu 1.432.28 TL ile sınırlı, davalı … Ltd. Şti tamamından sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline ( 1.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL lik kısmına dava tarihinden, 4.000,00 TL lik kısmına ise ıslah tarihinden itibaren ticari faiz yürütülmek suretiyle;) -2,000,00 TL manevi tazminatın … Ltd. ve … Ltd. Şti’den ayrı ayrı , 100,00 TL manevi tazminatın davalı…’ten, 300,00 TL manevi tazminatın … den, tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, -Kararın özetinin masrafı davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile ulusal yayın yapan gazetelerden birinde ilanına, 5-Alınması gereken 478,17 TL harçtan, peşin yatırılan 375,72 TL harcın mahsubu ile bakiye 102,45 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına, 6-Davacı lehine teceavüz tespitine ilişkin talep yönünden hesaplanan 2.860,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 7-Davacı lehine maddi tazminat yönünden hesaplanan 2.860,00 TL (…’in 100,00 TL’den, …’nin 300,00 TL’den, … Ltd. Şti’nin 1.432,28 TL’den, davalı … Ltd. Şti’nin tamamından sorumlu olmak üzere) vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 8-Davacı lehine manevi tazminat yönünden hesaplanan 2.000,00’er TL vekalet ücretinin davalılar … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 9-Davacı lehine manevi tazminat yönünden hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin…’ten, 300,00 TL vekalet ücretinin …’den alınarak davacıya verilmesine, 10-Davalılar … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti lehine reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 500,00’er TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine, 11-Davalı… lehine reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı…’e verilmesine, 12-Davacı tarafça yapılan 375,72 TL ilk masraf ( ıslah harcı dahil) 46 tebligat 412,00 TL, 6 müzekkere 48,00 TL, bilirkişi ücreti 1.450,00 TL olmak üzere toplam 2.285,72 TL yargılama giderinin kabul ve red oranında 1.523,00 TL’sinin (…’in, 152,00 TL’den, …’nin 450,00 TL’den, … Ltd.Şti’nin 311,60 TL’den, … Ltd Şti’nin tamamından sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, İstinaf ve temyiz yargılaması yönünden; 13-Davalı … San.Ltd. Şti. vekilinin istinaf talebi reddedildiğinden alınması gereken 478,17 TL harçtan peşin yatırılan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 446,77 TL harcın bu davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına, 14-İstinaf aşamasında davalı … Ltd. Şti tarafından yapılan yargılama gideri olan 85,70-TL istinaf yoluna başvurma harcı ile, 267,80-TL temyiz yoluna başvurma harcı, 89,60-TL tehiri icra karar harcı, 106,00 TL posta-teb-müz masrafı olmak üzere toplam 549,10-TL’nin davacıdan alınarak davalı … Ltd. Şti’ne verilmesine, 15-İstinaf aşamasında davalı … San.Ltd. Şti. tarafından yapılan istinaf ve temyiz yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,16-İstinaf incelemesi duruşmalı yapıldığından ve bir duruşma icra edildiğinden davalı … Ltd.Şti yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 5.500,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Ltd. Şti’ne verilmesine,17-İstinaf incelemesi duruşmalı yapıldığından ve bir duruşma icra edildiğinden davacı yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 5.500,00 TL vekalet ücretinin davalı … San.Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine, 18-Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.26/10/2022