Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1336 Esas
KARAR NO: 2022/1953
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/04/2022
NUMARASI: 2019/768 2022/471
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 24/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin … Bankası Merkez Plaza Şubesine ait 23/01/2019 tarihli 250.000 TL bedelli … nolu çek ile ilgili olarak davalı alacaklı tarafından müvekkili şirket aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, Bakırköy 1. ATM’nin 2019/78 D. İş sayılı dosyasıyla çekin icraya konulmaması yönünde tedbir kararı verildiğini ve İstanbul 2. İcra Hukuk Hakimliği’nin 2019/608 Esas ve 2019/359 Karar sayılı dosyasıyla takibin iptal edildiğini beyanla çek üzerindeki imzanın müvekkili şirketi temsile yetkili …’e ait olmadığının ve müvekkilinin davalı tarafa herhangi bir borcunun bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Bankası A.Ş Merkez Plaza Şubesi … çek seri numaralı 29.01.2019 tarihli 250.000,00 tl, … Bankası A.Ş Merkez Plaza Şubesi … çek seri numaralı 23.11.2018 tarihli 250.000,00 tl … Bankası A.Ş Merkez Plaza Şubesi … çek seri numaralı 26.03.2019 tarihli 266.000,00 tl meblağlı üç adet sıralı çek uyarınca … Tic.LTD.Şti’den alacaklı olduğunu, … Bankası A.Ş Merkez Plaza Şubesi … çek seri numaralı 23.11.2018 tarihli 250.000,00 tl çek bankadan müvekkili …’a ödendiğini, … Bankası A.Ş Merkez Plaza Şubesi … çek seri numaralı 29.01.2019 tarihli 250.000,00 tl çek ise istanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/305 D.İş sayılı ihtiyati haciz kararına istinaden istanbul … icra müdürlüğünün … e. sayılı dosyası ile icraya konulduğunu, ekteki imza’ya itiraz edildiğini ve yargılamanın devam ettiğini, davacı tarafın çekteki imzasını inkar ettiğini, borçlu olmadığını belirterek ihtiyati tedbir talep ettiğini, davacının kötü niyetli olduğunu, mahkememizin çekin icraya konulması için %15 teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verdiğini, ihtiyati tedbir kararı verilen çek İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/305 D.İş sayılı ihtiyati haciz kararına istinaden istanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile icraya konulduğunu, bunun üzerine istanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/137 E. sayılı dosyasına taraflarınca itiraz edildiğini ve hemen akabinde iş bu davanın davacısı ile işbirliği içinde olan …’nın davadan feragat ettiğini, yukarıda açıklamaya çalıştıkları ve yargılamada belirecek durumlar karşısında; çek icraya konulduğundan %15 teminat karşılığında takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden usul ve yasaya aykırı ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını, haksız ve mesnetsiz davanın reddine ve davacının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
DAİREMİZİN KARARI: İlk derece mahkemesinin 2019/257, 20219/474 Karar sayılı 18.04.2019 Tarihli kararında arabuluculuğa başvurulmadan dava açıldığı gerekçesi ile davanın usulden reddine dair verilen karar Dairemizin 2019/1910 Esas, 2019/1971 Karar sayılı ilamı ile menfi tespit davası arabuluculuğa tabi olmadığı gerekçesi ile kaldırılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “…Davalı vekilinin savunması ile dava konusu çek üzerindeki keşideci imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığı ihtilaf konusu olmaktan çıktığından Mahkememizce çek üzerinde imza incelemesi yaptırılmamıştır. Davacı şirket tarafından bir kısım işlerin yapılması için …’a vekaletname verdiği anlaşılmış ve söz konusu vekaletname dosya arasına alınmıştır. Davalı tarafça davalının tanık olarak dinlenen …’a büyükbaş hayvan sattığını, …’ın borcunun bu şahsa borçlu olan davacı şirket yetkilisi tarafından dava konusu çekler verilmek suretiyle davalıya ödendiği savunmasında bulunmuş ve dinlenen tanık beyanları davalının savunmasını doğrulamıştır. Dava konusu çek haricinde davalıya … ve … nolu çeklerde verilmiş ve söz konusu çeklerdeki imzaların aynı olduğu Mahkememizce görülmüştür. Dava konusu olmayan ve davacının keşidecisi olduğu … nolu ve 250.000,00-TL bedelli çek davalı tarafça ciro edilmiş ve hamil … tarafından ibraz edilmesi üzerine banka tarafından bedeli hamile ödenmiştir. … nolu çek ise banka cevabına göre ibraz edilmediği bildirilmiş ve bu çeke ilişkin İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/137 Esas sayılı dosyasında çek iptali davası açılarak ödeme yasağı kararı verilmiş ve davadan feragat edilmesi sebebiyle çek iptali davasının feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir. Dava konusu çek üzerindeki yazıların davacı şirketin işlerini vekaleten yürüten …’a ait olduğu Savcılık soruşturması aşamasında alınan bilirkişi raporu ile sabittir. Ayrıca … duruşmada vermiş olduğu beyanında yazıların kendisinin yazılarına benzediğini, ancak imzanın kendisine ait olmadığını beyan etmiştir. … hakkında dava konusu çeki ve dava konusu olmayan davalıya verilen diğer çekleri keşide etmesi sebebiyle hakkında dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından kamu davası açılmıştır. Davalıya verilen dava konusu çekin ve diğer çeklerin davacı şirket yetkilisinin önünde … tarafından imzalanarak davalıya verildiği tanık beyanları ile sabittir. Bunun yanında dava konusu olan çek ile dava konusu olmayan ve davalıya verilen ve söz konusu üç çekteki imzanın da aynı olduğu … nolu çek bankaya ibrazında davacı tarafça ihtirazi kayıt ileri sürülmeksizin ve dava açılmaksızın yetkili hamile ödenmiştir. Dava konusu çek ile aynı imzayı taşıyan … nolu çekin ödenerek diğer çekler açısından imzanın inkar edilmesi çelişkili davranış yasağına aykırıdır. Bunun yanında bu kadar yüksek meblağlı çekleri bir kısım işlerini vekaleten takip eden …’ın davacı şirket yetkilisinin haberi olmadan keşide ederek davalıya vermesi hayatın olağan akışına uygun değildir. Mahkememizce davacı şirket yetkilisinin dava konusu çekleri ödememek için başka birisine keşide ettirmek suretiyle imza inkarında bulunarak borcu ödemeden kaçındığı kanaatine varıldığından davacı tarafından açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.Davalı vekili tarafından kötü niyet tazminatı talebinde bulunulduğu, ancak 2004 Sayılı İİK’nın 72/4 maddesi uyarınca icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında borçlunun tazminata mahkum edilebilmesi için icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmiş olması ve bu yüzden alacaklının alacağını geç almasına sebebiyet verilmesi gerekir. Somut olayda Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/78 Değişik İş sayılı dosyası ile dava konusu çekin icra takibinin konusu yapılmamasına ilişkin tedbir kararı verildiği, ancak davalı tarafça bu tedbire rağmen tedbir kararından sonra dava konusu çekin icra takibine konu yapıldığı ve Mahkememizce söz konusu icra takibinin durdurulmasına ilişkin bir tedbir kararı verilmediğinden ve bu nedenle kötü niyet tazminatı şartları oluşmadığından davalı vekilinin kötü niyet tazminatı talebinin reddine”.. Şeklindeki gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle;Tanık dinlenilmesine muvafakatleri olmadığı halde tanık dinlenerek karar verilmesinin hatalı olduğunu, Mahkemede aslı dahi görülmeyen çekler üzerindeki imzanın bilirkişi incelemesi yapılmadan aynı olduğuna karar verilmesinin hatalı olduğunu, dava konusu çekteki imzanın dahi kime ait olduğu tespit edilememişken teknik inceleme gerektiren bir hususta fotokopi üzerinden inceleme ile karar verilmesinin yerinde olmadığını, Alacaklı ile borçlu arasında ticari ilişki olmadan alınan çekin kambiyo vasfı taşımayacağını, Kararın kendisi içinde çelişkili bir gerekçe içerdiğini, Hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini, Dava konusu edilmeyen 250.000TL bedelli çekin takas aracılığıyla ödendiğini, müvekkilinin haberdar olmadığını, bu çekle ilgili istirdat davası açılmamış olmasının rıza ile ödeme yapıldığı anlamına gelmeyeceğini, Aynı mahiyetteki başka çeklerin herhangi bir şekilde ödenmesinin imzaya itiraza engel nitelikte olmadığını, Çekin üzerindeki imzanın …’a ait olduğunun tespit edilmediğini, mahkemenin savcılık dosyasındaki rapora göre yazılar …dın’a ait olduğu şeklindeki rapora göre imza da …’a aittir şeklinde varsayıma dayalı bir karar verdiğini, Müvekkili tarafından …’a çek keşide etme yetkisi bulunan vekaletname verilmediğini, Davanın konusundan menfaati olan davalı tanıklarının beyanlarının dikkate alınamayacağını, Davalının basiretli bir iş adamı gibi davranmadığını, Mahkemenin İstanbul 20ATM 2019/818 E sayılı kesinleşmiş kararı dikkate almadığını, ilgili kararda gerekçeli kararda yer alan 3 adet çekten biri olan 266.000TL bedelli çek yönünden menfi tespit isteminin kabulüne karar verildiğini, bu kararın hem dosyaya hem savcılık dosyasına geldiğini ancak mahkemenin değerlendirmediğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı vekili istinafa cevabında özetle; dava konusu olmayan … nolu çekin müvekkiline ödendiğini, savcılık dosyasındaki raporda çekteki imzanın … ‘a ait olduğunun tespit edildiğini, Bakırköy 4.Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2021/349 E sayılı dosyası ile nitelikli dolandırıcılık suçundan dava açıldığını, … ın davacı şirketin akrabası ve şirket işleri vekaleten yürüten kişi olduğunu, ceza dosyasında tanıkların çeklerin … ün ofisinde ve onun yanında … tarafından imzalandığını beyan ettiklerini, İstanbul CBS 2019/132786 sor sayılı dosyada …, … ve … hakkında nitelikli dolandırıcılık suçlaması ile yargılamanın devam ettiğini, dosyadaki deliller ve ceza dosyası ile nitelikli dolandırıcılık suçu işlendiğinin sabit olduğunu belirterek istinaf isteminin reddini talep etmiştir.
İNCELEME Davaya konu … Banaksı Merkez Plaza Şubesine ait 250.000 Tl bedelli 29.01.2019 tarihli … numaralı çekte keşideciye atfen davacı …LTD ŞTİ, lehtar davalı …, diğer ciranta/hamil … olarak yer almış, çekin arka yüzünde karşılıksız şerhi olduğu görülmüştür. Dava, 1000TL üzerinden açılmış ise de 250.000TL üzerinden harç süresi içinde tamamlanmıştır. Bakırköy 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/78 D.İş sayılı dosyasının incelenmesinde; … TİC. LTD. ŞTİ. Tarafından … ve …’a karşı … Bankası Merkez Plaza Şubesi’nin 23.01.2019 vade tarihli 250.000-TL miktarlı, keşidecisi … Tic. Ltd. Şti. Olan … no’lu çekin açıkça imza inkarları sebebiyle açacakları çek iptali ve menfi tespit davası süresince tedbir kararı verilmesi talebinde bulunulmuş, Mahkemece ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verildiği görülmüştür. İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/137 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; … (T.C. …) ‘nın … Bankası Merkez Plaza Şubesi’ne ait, … no’lu hesaptan … Tic. Ltd. Şti. Tarafından keşide edilmiş olan , … çek no’lu , 26/03/2019 keşide tarihli 266.000 TL miktarlı çekin, zayi sebebiyle çek iptali talebinde bulunduğu, davadan feregat etmesi sebebiyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür. İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/305 D.İş sayılı dosyasının incelenmesinde; … (TC NO:…) tarafından … Tic.Ltd.Şti’ne karşı açılan ihtiyati haciz talebinde bulunulduğu ve Mahkemece ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verildiği görülmüştür. Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/17787 CBS Sorusturma Dosyası ve İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/132786 CBS Sorusturma Dosyası ve Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2020/32404 soruşturma sayılı dosyası ve Bakırköy 4.AĞır Ceza MAhkemesi’nin 2021/349 esas sayılı dosyaları ile İstanbul 20.ATM nin 2019/818 E sayılı dosyasının yargılama sırasında gönderildiği görülmüşse de; UYAP’ta müzekkere cevaplarına dosya örneklerinin eklenmediği, dosya içerisinde de fiziki örneklerin alınmadığı görülmüştür. Mahkemece tanıklar dinlenilmiştir. Dosyada mevcut Beşiktaş …Noterliğine yazılan yazı cevabında 13.02.2018 Tarihli … yevmiye numaralı vekaletnamenin bulunduğu belirtilerek, suretinin gönderildiği, ilgili vekaletnamede abonelikler ile ilgili işlemleri içerdiği görülmüştür. Davalının savunmasına istinaden Türkiye Noterler Birliği’ne yazılan yazıya cevap verildiği, yazı cevabında yer alan Büyükçekmece … Noterliğinin 23.01.2019 Tarih, … nolu vekaletnamesi celp edilmiş ise de; Beşiktaş …Noterliği’nin 12.09.2017 Tarih … yevmiye numaralı vekaletname örneğine dosyada rastlanmamıştır. Büyükçekmece CBS2020/32404 sayılı dosyada adli tıp uzmanı raporunda dava konusu … seri nolu 250.000TL bedeli çekin incelendiği neticeten; çek aslında …şti adına atılan imzanın …’ün eli ürünü olmadığı, 1.ciranta …’a atfen atılan imza ve yazıların … eli ürünü olduğu, çek alsında …ŞTİ adına …Le atfen yazılan yazı ve rakamların … eli ürünü olduğu yönünde görüş belirtilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, imza inkarına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı, çekteki imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını iddia etmiş, davalı ise; dava konu çekin de yer aldığı 756.000 TL’lik 3 adet çek yönünden davacının borçlu olduğunu, üç çekten birinin ödendiğini, imzaların aynı olduğunu, çekteki imzanın şirketin yetkilisinin vekaletine istinaden akrabası … tarafından imzalandığını, davacı şirket yetkilisi ve … hakkında ceza soruşturması olduğunu savunmuştur. Bu durumda, davacı şirketin yetkilisi … ile vekili olduğu beyan edilen … hakkında sahtecilik dolandırıcılık suçları yönünden ceza soruşturması/kovuşturması olduğu beyan edildiğinden (Bakırköy 4.Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2021/349 Esas sayılı, İstanbul CBS 2019/132786 Soruşturma sayılı dosyanın) ilk derece mahkemesince öncelikle soruşturma ve kamu davasının dosyasının bekletici mesele yapılması gerekip gerekmediğinin düşünülmesi gerekirken; tanık dinlenilmek sureti ile karar verilmesi yerinde değildir. Bununla birlikte ceza dosyasının sonucuna göre; mahkemece imzanın … eli ürünü olup olmadığı ve vekilin kambiyo senedi tanzim hususunda özel yetki içerir vekaletnamesi olup olmadığının araştırılması gerektiği gibi, dava konusu çekteki keşideci imzasının dava dışı …’a ait olduğuna ilişkin bir rapor/ilam olmamasına rağmen bu hususun da tanık beyanlarına göre değerlendirilmesi yerinde görülmemiştir. Keza mahkemece tarafları aynı olan ancak dava konusu olmayan çekin ödendiği ve her iki çekteki imzanın aynı olduğu gerekçesine dayanılmış ise de; bu hususta çek asıllarının getirtilip incelenmediği gibi bilirkişi incelemesi de yapılmadığı görülmektedir. Açıklanan nedenle; öncelikle davacı şirket yetkilisi hakkındaki soruşturma/kovuşturma dosyalarının celp edilerek bekletici mesele hususunun düşünülmesi, mahkemece Türkiye Noterler Birliği’ne yazılan müzekkere cevabında ve davalı vekilinin istinafa cevap dilekçesinde bilgileri açıklanan Beşiktaş …Noterliği’nin 12.09.2017 Tarih … yevmiye numaralı vekaletname örneğinin celbi, istinaf dilekçesinde belirtilen İstanbul 20.ATM’nin 2019/818 E sayılı dosyası celp edilmiş ise de; dosya örneğinin eklenmediği, Uyap’ta da müzekkere cevabının eklerinin kayıtlı olmadığı görülmekle ilgili dosya örneğinin dosyaya eklenerek incelenmesi ve ceza dosyasının sonucuna göre gerekli görülürse 3 çekten birinin ödendiği iddiası üzerinde de durularak yargılamaya devamla karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiş ve davacı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulü gerekmiştir. Açıklanan nedenlerle davacı istinafının kısmen kabulüne, sair hususların incelenmesine yer olmadığına, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulüne, 2-Bakırköy 4.ATM’nin 26.04.2022 gün ve 2019/768 Esas, 2022/471 Karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, -Yargılamaya devam olunmak üzere, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kısmen kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davacı tarafa iadesine, 4-İstinaf aşamasında davacı tarafça yapılan yargılama gideri olan 220,70 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 88,60TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 309,30 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.24/11/2022