Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1320 Esas
KARAR NO: 2022/2055
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/03/2022
NUMARASI: 2015/781 E. – 2022/323 K.
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 07/12/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 16/07/2014 tarihinde hırsızların iş yerine girip bir kısım çeklerle birlikte … Ticaret A.Ş. hamili davacı olan … Bartın Şubesi … nolu 08/10/2014 tarihli 15.592,24 TL miktarlı çeki çaldıklarını, çalınan çekle ilgili Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/318 Esaslı dosyada iptal davası ve ödeme yasağı tedbiri talebinin reddedildiğini, yine Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/7365 soruşturma numarasında şikayette bulunulduğunu, bahse konu çekin İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapıldığını, kendileri yerine sahte ciro ile cirolandığını, cirodaki imzanın davacıya ait olmadığını, davacının takip alacaklısına borcu olmadığını, ödemenin dava sonuna kadar takip alacaklısına ödenmemesi konusunda tedbir kararı verilmesini, icraya konulan çekin istirdadı iptali için dava açmıştır.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; iddiaların doğru olmadığını, davalının factoring şirketi olduğunu yapılan factoring sözleşmesi gereği … tarafından çekin davalıya verildiğini, davalının dava konusu çekteki imzanın sahteliğini bilebilecek durumda olmadığını, çalıntı olduğunu bilme durumunun bulunmadığını, çekin davacının rızası dışında elinden çıktığının davanın açılmasından sonra öğrenildiğini ve de icra dosyasına sunulan talep uyarınca davacının borçlu kaydının silindiğini, davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 29.03.2022 tarih ve 2015/781 Esas – 2022/323 Karar sayılı kararıyla; “…Dava konusu TTK 792 maddesine göre açılan çekin iadesi davasıdır. Bu maddeye göre çek eline geçen yeni hamil ancak çeki kötü niyetle veya ağır kusuru ile iktisap etmesi halinde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Grafoloji bilirkişisinden alınan bilirkişi raporuna göre lehtar davacı adına atılan 1. cirodaki imzanın sahte olduğu anlaşılmıştır. Yine dosyada bulunan İstanbul 11. İcra Hukuk Mahkemesinin 2015/1178 Esas 2015/1440 Karar sayılı kararında 2. ciranta … Ltd Şti’nin davalı … Faktoring’e karşı açtığı takibin durdurulması davası kabul edilmiştir. Bu dosyada davacıya ait 10/07/2015 tarihli dilekçede … Grup çekteki imzanın ve kaşenin kendilerine ait olmadığını beyan etmiştir. Çeklerde mücerretlik ilkesi var ise de faktoring şirketlerinde önceki ciro silsilesini kontrol etme ve istihbarat toplama yükümlülüğü vardır. En azından keşideci ve lehtara ulaşıp kontrol etme durumu bulunmalıdır. Davalı faktoring şirketi sözleşme sonucu … Makine’den aldığı çekin düzgün bir ciro silsilesine sahip olması dışında aldığı kişi olan … Makine ile önceki ciranta … Metal Sanayi arasındaki ilişkiyi de soruşturmak zorundadır. Aksi taktirde sorumluluktan kurtulmaz. 6361 Sayılı Yasa 9-2 maddesi gereği faktoring şirketi aldığı kambiyo senedi olsa bile bu senedin bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile delillendirmesi gerekir. Bu çeki araştırma yükümlülüklerini tam olarak yapmayan davalı factoring şirketinin bu çeki davacıya iade etmesi gerektiğinden davanın kabulüne.” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Müvekkil faktoring şirketinin, ciro silsilesinde kopukluk bulunmayan çeki faktoring mevzuatına uygun şekilde işleme almış iyiniyetli, meşru ve yetkili hamil olduğunu; davacının itirazlarının müvekkile karşı ileri sürülemeyeceğini, Müvekkil şirket faktoring şirketi olup, diğer davalı ile akdetmiş olduğu faktoring sözleşmesi neticesinde ve Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve yönetmeliğine uygun olarak davaya konu çekleri elinde bulundurduğunu, Müvekkil şirket tarafından teslim alınan çekleri tevsik eden faturaların, kanunda belirtilen tüm unsurları taşıması üzerine müvekkil şirket tarafından faktoring işleminin gerçekleştirildiğini, nitekim çek bedelleri fatura tutarını aşmamakta olup çekler imzalı çek teslim bordrosuyla teslim alınıp, alacağın yazılı temliki işlemi de gerçekleştirildiğini, dolayısıyla faktoring işleminin kanunun aradığı şartlara ve usule uygun şekilde yapıldığını; tüm bunlara göre müvekkilin yetkili ve iyiniyetli meşru hamil olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE: Dava, istirdat istemine ilişkindir.Davacı, takibe konu çekteki lehtar imzasının kendisine ait olmadığından bahisle icra dosyasına ihtirazi kayıt ile ödediği bedelin ve çekin istirdadı isteminde bulunmuş; davalı ise iddiaları kabul etmeyerek, çekin faktoring ilişkisi kapsamında usule uygun olarak alındığını beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından, “…Davanın kabulü ile; keşidecisi … Tic AŞ olan … Bartın Şubesine ait 08/10/2014 keşide tarihli … nolu 15.592,24 TL bedelli çekin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.” karar verilmiştir.Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Takibe konu 08/10/2014 keşide tarihli ve 15.592,24 TL tutarlı çekin lehtarı görünen davacının imzanın kendisine (şirket yetkilisine) ait olmadığından bahisle icra dosyasına ödenen bedellerin ve çekin istirdadı için dava açtığı, mahkemece aldırılan adli belge inceleme uzmanı …’ın 03.03.2022 tarihli raporu ile çekteki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığının tespit edildiği, raporun yeterli ve denetime elverişli olduğu, davacı tarafından icra dosyasına 21.07.2015 tarihinde ihtirazi kayıtla 21.600,00-TL ödeme yapıldığı, çekteki lehtar adına atılan imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığının belirlenmesi ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında istirdat koşullarının bulunduğu, davalı faktoring şirketinin çeki kabul ederken mevzuat gereği yapması gereken araştırma yükümlülüğünü yerine getirmemiş olması nedeniyle mahkemece çekin istirdadı talebinin kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından, davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-İstinaf yargılaması yönünden davalıdan alınması gereken 1.065,11 TL harçtan, peşin alınan 266,28 TL harcın mahsubu ile bakiye 798,83 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.07/12/2022