Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/130 E. 2023/1533 K. 20.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/130 Esas
KARAR NO: 2023/1533 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 20/10/2021
NUMARASI: 2020/385 E. – 2021/731 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 20/10/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde; davalı- alacaklı tarafından müvekkilleri adi ortaklık aleyhine 10/11/2018 keşide tarihli 10.000,00-TL meblağlı çekin karşılığının ödenmediği gerekçesi ile İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, müvekkili ortaklığı oluşturanların takibe çeşitli sebeplerle itiraz edemediğini, haklarındaki takibin kesinleştiğini, ancak müvekkillerinin takip dayanağı çek nedeniyle bir borcu bulunmadığını, anılan çek üzerindeki hiçbir yazı ve imzanın müvekkillerine ait olmadığını, imza incelemesi yapılması gerektiğini, bu çeklerin şirket merkezinden çalınmak suretiyle elde edildiğini, müvekkillerinin alacaklı şirketi tanımadıklarını, aralarında alacak- verecek doğuracak bir ticari münasebet olmadığını, müvekkillerinin bu durumdan ellerine icra dosyası tebligatları ulaştığında haberdar olduğunu, dolayısıyla bir suç duyurusunda bulunma imkânı da olmadığını, çeklerin çalındığında boş halde olduğunu, müvekkillerinin mağduriyete uğradığını beyan ederek müvekkillerinin takip dosyası nedeniyle borçlu olmadığının tespit edilmesini, karşı tarafın %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin dava konusu çeke ilişkin alacağı ciranta … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ‘den faktoring sözleşmesi, alacak bildirim formu ve alacağa ilişkin fatura ile tevsik edilerek devraldığını, müvekkilinin iyi niyetli son hamil olarak alacaklı sıfatını taşıdığını, müvekkilinin çekin alacağını devraldığı … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’in imzaladığı ön ödeme talimatında devredilmiş alacağın alıcıları ile arasında mal ve hizmet satışından kaynaklandığının, mal ve hizmetin eksiksiz olarak yerine getirildiğinin, teslim edildiğinin imza altına alındığını, davacı tarafından çalıntı iddialarına ilişkin savcılığa suç duyurusunda bulunulmadığını, zayii davası ikame edilmediğini, davacı yanın itirazının herhangi bir hukuki dayanağı bulunmamakla kabulünün mümkün olmadığını, müvekkilinin çeki ciro yoluyla iktisap etmiş olup, çek üzerindeki keşideci imzasının geçerliliğini bilebilecek durumda olmadığını, ödeme emrinin davacı borçlunun daimi çalışanına 22/02/2019 tarihinde tebliğ edildiğini, davacı borçlu tarafından 1 seneden fazla süre sonrasında iş bu menfi tespit davasının ikame edildiğini beyan ederek, davanın reddini, davacı tarafın %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 20/10/2021 tarihli 2020/385 E. – 2021/731 K. sayılı kararıyla; “…Dava dilekçesinde davacı olarak … San. Ve Tic. Ltd. Şti – … İnş. Adi Ortaklığı davacı olarak gösterilmişse de adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığından, davanın adi ortaklığı oluşturan tüm ortaklar tarafından açılması, aleyhine dava açılması veyahut da takip yapılması halinde ise tüm ortakların taraf olarak gösterilmesi , bu hususun da resen dikkate alınması gerekmektedir. Dava açılır iken adi ortaklığı oluşturan … San. Ve Tic. Ltd. Şti adına düzenlenmiş vekaletname sunulmuş, yargılama devam ederken de … adına düzenlenmiş vekaletname dosyaya ibraz edilerek dava dosyası yönüyle taraf ehliyetine yönelik eksiklik davacı yanca giderilmiştir. Ancak takip dosyasında da borçlu olarak … San. Ve Tic. Ltd. Şti – … İnş. Adi Ortaklığı gösterildiğinden ve ödeme emri de adi ortaklığın adresine bu sıfatla gönderildiğinden, takip dosyası yönüyle takip borçlusu olabilme ehliyetine yönelik dava şartı noksanlığı bulunduğu, bu yöndeki eksikliğin karar aşamasına kadar da giderilmediği anlaşıldığından, HMK’nun 50, 114/1-d ve 115/2 maddeleri dikkate alınarak, davacı adi ortaklığı oluşturanların takip dosyasına yönelik menfi tespit istemlerinin yerinde olduğu, öte yandan davanın esası hakkında değerlendirme yapılamadığından kötüniyet tazminatı talep koşullarının ise oluşmadığı sonucuna ulaşılmış, davanın kabulüne dair; -Davaya konu İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasında borçlu olarak gösterilen … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi – … İnşaat Adi Ortaklığının tüzel kişiliği ve taraf ehliyeti bulunmadığından, davanın, HMK 114/1-d ve 115/2 maddeleri dikkate alınarak KABULÜ ile, davacı yanın mezkur icra takibi nedeniyle davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE, -Şartları oluşmadığından davacı yanın kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davanın HMK’nun 114/1. maddesi uyarınca usulden reddi gerektiğini, davanın … San. Ve Tic. Ltd. Şirketi-… İnş. Adi Ortaklığı tarafından açıldığını, adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından, taraf ehliyetinin bulunmadığını, Takibe dayanak belgenin adi ortaklık adına düzenlenmesinin kabul edilebilir bir yanılgıya dayandığını, HMK’nun 124. maddesi uyarınca kendilerine iradi olarak taraf değişikliği yapmaları için süre verilmesi gerektiği halde verilmediğini, bu nedenle davanın kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, Müvekkilinin iyi niyetli son hamil olduğunu, davacı tarafın iddialarının kötü niyetli ve haksız olduğunu, müvekkilinin dava konusu çeki … Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden Faktoring Sözleşmesi uyarınca davacı şirket için düzenledikleri fatura ile birlikte aldığını, … Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından imzalanan ön ödeme talimatında devredilmiş alacağın alıcıları ile arasında mal ve hizmet satışından kaynaklandığı, mal ve hizmetin eksiksiz olarak yerine getirildiği, teslim edildiğinin belirtildiğini, Davacıların çekin çalındığına dair C. Savcılığına bir şikayette bulunmadıklarını, zayi davası açmadıklarını, çek hakkında ödeme yasağı bulunmasının ihtiyati haciz ve icra takibine başlanması için engel teşkil etmediğini belirterek, Mahkemece taraflarına HMK’nun 124. maddesi uyarınca süre verilerek, işin esasına girilmek suretiyle yargılama yapılması gerektiğinden, davanın kabulüne dair kararın kaldırılmasına, davacı adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatteyse, HMK’nun 124. maddesi uyarınca kendilerine süre verilerek, icra dosyasındaki eksiklik giderildikten sonra işin esasının incelenerek yargılama yapılması için dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı … Faktoring A.Ş tarafından 26/11/2018 tarihinde … Tic Ltd Şti … İnş Adi Ortaklığı ve … Nakliyat Sanayi ev Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak 26/11/2018 tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı; takip dosyasından infaz edilmek üzere İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1566 D. İş dosyasından ihtiyati haciz talep edildiği, Mahkeme tarafından 29/11/2018 tarihli karar ile adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığından adi ortaklık yönüyle ihtiyati haciz talebinin reddediliği, diğer borçlu şirket yönünden 10.000,00 TL üzerinden ihtiyati haciz kararı verildiği görülmüştür. Takip dayanağı çek incelendiğinde; keşidecisi … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti olan, … ve … Adi Ortaklığı lehine düzenlenen, … Bankası Cennet mahallesi Şubesine ait, … seri numaralı 10/11/2018 tarihli ve 10.000,00 TL bedelli çek olduğu, çekin arka yüzünde … San. Ve Tic. Ltd. Şti … İnşaat Adi Ortaklığı kaşesi üzerine tek imza ile ilk cironun yapıldığı, devam eden ciroların … San. Ve Tic. Ltd. Şti ve … Faktoring A.Ş olarak göründüğü, çekin 12/11/2018 tarihinde ibraz edildiği ve karşılıksızdır işlemine tabi tutulduğu görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, icra takibinde konu edilen çekten kaynaklanan menfi tespit davasıdır.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekili karara karşı istinaf yargı yoluna başvurulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Her ne kadar davalı vekili Mahkemece kendilerine HMK’nun 124. maddesi uyarınca icra takibindeki eksikliğin giderilmesi ve iradi taraf değişikliği için süre vermesi gerektiğini belirterek istinaf talebinde bulunmuşsa da, taraflarda iradi değişikliğin koşulları ve nasıl yapılacağı hususu HMK’nun 124. maddesi hükmünde açıkça belirtilmiştir. HMK’nun 124. maddesi uyarınca iradi taraf değişikliğinin taraflarca talep edilmesi gerekir. Ancak dosya incelendiğinde yargılama sırasında davalı tarafça icra takibinde taraf değişikliği konusunda herhangi bir talepte bulunulmadığı gibi, icra takibinin adi ortaklığın her iki ortağına karşı yapılması gerektiği halde, tüzel kişiliği bulunmayan adi ortaklığa karşı icra takibi yapıldığı, ödeme emrinin de adi ortaklık adına davacı … San Ve Tic Ltd Şti’ne tebliğ edildiği anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf talebi yerinde bulunmamıştır.Davalı vekili davanın adi ortaklık tarafından açılması nedeniyle usulden reddini talep etmişse de; adi ortaklığı oluşturan … San. ve Tic. Ltd. Şirketi vekili vekaletnamesini dava açılırken dosyaya sunmuş, yargılama sırasında diğer ortak … vekili de vekaletnamesini sunmuştur. Davada taraf teşkilinin bu şekilde tamamlandığı ve dava şartı eksikliğinin bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin bu yöndeki istinaf talebi de kabul edilmemiştir.Davalı vekili müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu, davacıların çekin çalındığını ve karşılıksız olduğunu ispatlayamadıklarını belirterek istinaf talebinde bulunmuşsa da, icra takibindeki taraf eksikliği nedeniyle davanın esasına girilmeden davanın kabulüne karar verildiği, ilk derece mahkemesince verilen kararın yerinde olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin işin esasına yönelik istinaf taleplerinin incelenmesine gerek duyulmamış, davalı vekilinin tüm istinaf taleplerinin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 683,10 TL harçtan, peşin alınan 171,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 511,80 TL eksik harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,4-İstinaf yargılama giderleri olarak;a)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,b)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan 67,50 TL (posta-teb.müz.) giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 20/10/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.