Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1172 Esas
KARAR NO: 2022/2095
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/03/2022
NUMARASI: 2019/317 2022/198
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 09/12/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında franchise sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşmeye istinaden müvekkilinin davalı şirketten 53.880,72 TL alacağının bulunduğunu, alacağın tahsili noktasında müvekkili tarafından yapılan tüm girişimlerin sonuçsuz kalması sebebiyle alacağın tahsili için Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasından davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlatılmış ise de takibin davalının haksız ve mesnetsiz itirazları üzerine durduğunu, müvekkilinin davalıdan alacaklı olduğunun 09/02/2018 tarihli frinchise sözleşmesi ile sabit olduğunu, davalının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesi gerektiğini, bu nedenlerle yapılan itirazların iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; mahkemenin yetkili olmadığını, bu sebeple yetki itirazlarının bulunduğunu, ayrıca davacının alacağa yönelik hizmet vermediğini, müvekkilinin davacıya borcu olmadığı gibi dolandırıldığını bildirerek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 14/03/2022 tarihli, 2019/317E.-2022/198K. Sayılı kararı ile; “… Sözleşmenin cezai şarta konu 3.2.6.5 maddesinde hangi ürünlerin davacı ya da bildireceği tedarikçilerden temin edileceğine dair net ifade kullanılmamış “bazı ürünler” ifadesi kullanılmıştır. Davalının, davacı ya da bildirdiği tedarikçiden temin etmeyi taahhüt edip onlardan edebilmesine rağmen başka tedarikçiden ürün aldığı hususunda dosyada somut bir iddia ve delil mevcut değildir. Davalının 5 aylık bir sürede davacıya 822.000,00 TL ödediği tespit edilmiş olup, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu, davalı vekilinin dosya kapsamı ile uyumlu davacının tedarik sorumluluğunu yerine getiremediğine ilişkin savunması da dikkate alınarak aksi sabit olmadığından bu bedelini en azından bir kısımının ürün avansı ödemesi olduğunun kabul edilmesi gerektiği, ayrıca cezai şart ihlalinin davacı tarafça ispatlanamadığı gözetilerek davanını reddine, davacının kötü niyeti sabit görülmediğinden davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı davacı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkili ile davalı ile franchaise sözleşmesi imzalandığını, sözleşme gereğince davalının her ay belirli bir bedeli ciro primi olarak ödeyeceğinin kararlaştırıldığını, ayrıca kullandığı belirli grup ürünlerin müvekkilinden alınması gerektiğini aksi halde 10.000,00 USD cezai şart kararlaştırıldığını, davalının sözleşmenin gereği gibi ifa etmediğini, bu nedenle dava konusu cezai şartı ödemekle yükümlü olduğunu, raporun yetersiz ve denetime elverişsiz olduğunu, bilirkişinin dava konusu borç için eksik inceleme yaptığını, sadece davalı şirketin keşide ettiği ve müvekkilinin kayıtlarında dahi bulunmayan çek bedeli için tespitlerde bulunduğunu, yine müvekkiline yapılan ödemelerin takibe konu borç için avans olarak ödendiği tespitinin hatalı olduğunu, zira davalının sadece mal alımından kaynaklı borcu bulunmayıp sözleşme kapsamında isim hakkı bedeli başta olmak üzere başka ödemeler de yapması gerektiğini, davalının verdiğini belirttiği çeklerin müvekkili kayıtlarında bulunmadığını, bir an için bu çeklerin verildiğinin kabulü halinde dahi bunların dava konusu borç için yapıldığını kabul etmenin mümkün olmadığını, zira bu konuda herhangi bir kayıt bulunmadığını, davalının ayrıca müvekkiline ücret ödeme yükümlülüğünün bulunduğunu, bilirkişinin davalının borçlarını ve yükümlülüklerini incelemeden ve cezai şart maddesini göz önünde bulundurmadan haksız ve hukuka aykırı tespitlerde bulunduğunu bildirmiştir.
DELİLLER: Davacı tarafından davalı aleyhine toplam 54.283,72TL’nin tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığı, dayanak olarak fatura gösterildiği, faturanın incelenmesine ise davacı tarafından davalıya kesilen 20/07/2018 tarihli fatura içeriğinin sözleşmenin 3.2.6.5 maddesinden kaynaklanan tedarik ürünlerinin alınmamasına ilişkin cezai bedel olduğu, tutarının ise 53.880,72 TL yazılı olduğu görülmüştür.Taraflar arasında 09/02/2018/09/02/2023 tarihlerini kapsayan franchaise sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin 3.2 maddesinde bayinin yükümlülüklerinin düzenlendiği yine 3.2.6.5 maddesinde bayinin sistem kapsamında kalan bazı ürünleri yalnızca davacıdan veya göstereceği tedarikçilerden alacağı aksi halde bu durumun sözleşmenin feshi sebebi olduğu ve yine bayinin başka yerden ürün aldığının tespit edilmesi halinde herhangi bir uyarıya gerek kalmaksızın 10.000,00USD cezai şart uygulanacağının düzenlendiği görülmüştür.Yargılama sırasında alınan 22/01/2020 tarihli bilirkişi raporunda: Davacı … Tic.Ltd.Şti. vekilinin bilirkişinin ticari defterlerin bulunduğunu beyan ettiği adreste (… Mahl. … Cad. … … Blok no:… K:… D:… Yenibosna Bahçelievler/İstnabul” 08 Ocak 2020 tarihinde, davacını 2018 yılı Ticari Defterleri (Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir, Envanter Defteri) ve ticari defter kayıtları incelenmiştir. Davalı … Tur.Ltd.Şti, genel merkezinde 09 Ocak 2020 tarihinde, davacını 2018 yılı Ticari Defterleri (Yevmiye Defteri, Defter-İ Kebir, Envanter Defteri) ve ticari defter kayıtları incelenmiştir. Davacının incelemeye ibraz edilen 6102 sayılı TTK 64. maddesinde sayılan ve tutulması zorunlu olan 2018 yıllan ticari defterlerinden olan yevmiye defterinde; TTK 64/3. maddesi uyarınca ibraz edilen yevmiye defteri açılış tasdiki yapılmıştır. TTK 64/4. maddesi uyarınca yevmiye defteri kapanış tasdiki yapılmıştır. TTK 65. maddesi ve VUK kayıt nizamı hükümleri uyarınca defterler ve gerekli diğer kayıtlar türkçe tutulmuş olup, kazıntı ve silintiye rastlanmamıştır. Davacının davalıya dönemde düzenlendiği faturalar incelenmiştir. İncelemede, davalıya 2018 yılında 6 adet farklı tarihlerde toplam tutan kdv dahil 137.316,16 TL’sı olan irsaliydi fatura kesildiği görülmüştür. Davacının davalıya kestiği tüm fatura detaylan aşağıda raporlanmıştır. Faturaların davalıya mal ve hizmet karşılığı düzenlenmediği, Ciro Primi ve Sözleşme Ceza-i şart karşılığı düzenlendiği tespit edilmiştir. Kesilen faturalardan 07.06.2018 tarih ve 171719 nolu %18 Kdv dahil toplam tutan (10.000 USD Amerikan Dolan karşılığı) 53.880,72 TL’sı tutarlı faturanın sözleşme cezai şartı olarak düzenlendiği ve takipte davalıdan talep edildiği anlaşılmıştır. Cari hesabın (C/H) incelenmesi Davacının ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede, kayıtlarda kesilen faturalar toplamı 137.316,16 TL’sı tutarında alacak bakiyesi olduğu, ticari kayıtlarda davalının herhangi bir ödeme işlem kaydının bulunmadığı görülmüştür. Davacının ticari kayıtlarına göre; davacı davalıdan- “… Tur.Ltd.Sti’nden” toplamda 137.316.16 TL’sı alacaklı olduğu, alacak tutarının tamamının ciro prim ve cezai şart fatura toplamlarından oluştuğu görülmüştür. Ancak davalı … Tur.Ltd.Şti.’nin ticari kayıtları incelendiğinde, davalının davacı …Ltd.Şti.’ne toplamda 822.000 TL’sı çeki makbuz karşılığı kaşe ve imzalı makbuz karşılığı teslim ettiği görülmüştür. Davalının 18 adet 780.000 TL’sı tutarda farklı vadelerdeki … Bankası İmes Şubesi çekinin kendi çeki olarak davacıya keşide ettiği, 31.01.2019 vadeli … nolu 17.000 TL Tutarlı … çeki ile, 31.01.2019 vadeli … nolu 25.000 TL tutarlı … çekinin cirolanarak davacıya makbuz karşılığı teslim edildiği görülmüştür. Davalının incelemeye ibraz edilen 6102 saydı TTK 64. maddesinde sayılan ve tutulması zorunlu olan 2018 yılları ticari defterlerinden olan yevmiye defterinde; TTK 64/3. maddesi uyarınca ibraz edilen yevmiye defteri açılış tasdiki yapılmıştır. TTK 64/4. maddesi uyarınca yevmiye defteri kapanış tasdiki yapılmıştır. TTK 65. maddesi ve VUK kayıt nizamı hükümleri uyarınca defterler ve gerekli diğer kayıtlar TÜRKÇE tutulmuş olduğu görülmüştür. Yevmiye Defterinin 36.-79. Sayfalan arasında toner bitmesi kaynaklı olduğu düşünülen nedenle kayıtlann okunaklı olmadığı, Defter-i Kebir’in 21. İla 67. Sayfalar arasında toner bitmesi kaynaklı olduğu düşünülen nedenle kayıtlann okunaklı olmadığı, tekrardan il kayıttan 67. Sayfadan itibaren defterin tekrardan yazdırıldığı görülmüştür. Davaya konu ticari defter kayıtları incelenmiş, kayıtlarda eksiklik olmadığı görülmüştür. Fatura Kaydının İncelenmesi Davalının ticari defter kayıtları incelendiğinde davacı … Ltd.Ştİ. tarafından düzenlenmiş herhangi bir faturaya rastlanmamıştır. Cari hesabın incelenmesi ;Davalı … Ltd.Şti.’nin ticari kayıtları incelendiğinde, davalının davacı … Tic.Ltd.Ştİ.’ne toplamda 822.000 TL’sı çeki makbuz karşılığı kaşe ve imzalı makbuz karşılığı teslim ettiği görülmüştür. Davalının 18 adet 780.000 TL’sı tutarda farklı vadelerdeki … Bankası İmes Şubesi çekinin kendi çeki olarak davacıya keşide ettiği, 31.01.2019 vadeli … nolu 17.000 TL Tutarlı … çeki ile 31.01.2019 vadeli … nolu 25.000 TL tutarlı … çekinin cirolanarak davacıya makbuz karşılığı teslim edildiği ve çek makbuzlarının davalıca ticari defterlerine kayıt edildiği görülmüştür. Davalının ticari kayıtlarına göre; davacıdan tüm alacalının (…Tic.Ltd.Sti/ndenl toplamda 822.000 TL’sı olduğu ve alacak tutarının tümünün verilen çeklerden oluştuğu görülmüştür. Davacı … Tic.Ltd.Şti.’nİn ticari defter kayıtlannda, davalı bayisi … Ltd.Şti.’e düzenlediği faturaların toplamı 137.316,16 TL’sı kadar davalıdan alacaklı olduğunun kayıtlı olduğu, davacının muhasebe kayıtlannda davalının çek ödemelerinin kayıtlı olmadığının görüldüğü, Davacının talebinin ve davaya konu takipteki faturasının sözleşmenin cezai şartı olarak davalıdan ödemesini talep ettiği 07.06.2018 tarih/… fatura numaralı %18 Kdv dahil (10.000 USD Amerikan Dolan karşılığı ) 53.880,72 TL’sı tutarlı fatura olduğu, Davacının takipteki bu faturayı ffanchise sözleşmesinin 3.2.6.5.mad.de yazılı bazı ürünlerin yalnızca kendisinden veya kendisinin belirleyeceği tedarikçilerden tedarik etmediği iddiası ile cezai şart olarak talep ettiğinin anlaşıldığı, Davalı bayi … Tur.Ltd.Şti.’nin ticari defter kayıtlan ve belgeleri incelendiğinde, 18 adet toplamı 822.000 TLTık çeki kaşeli makbuz karşılığı davacı firmaya teslim ettiğinin görüldüğü, ancak davacının ticari defterlerinde davalının keşide ettiği çeklerin kayıtlı olmadığının görüldüğü, Tarafların karşılıklı olarak lehlerine olan belgeleri muhasebe kayıtlarına almayı tercih ettiklerinin anlaşıldığı, Davalı bayinin, davacıya teslim ettiği görülen 822.000 TL’sı tutarlı çeklerin fiilen ödediğine ilişkin davalının internet bankacılığı bilgisayar ekranı dökümünden bilirkişi incelemesinde teyit edildiği, ancak söz konusu bu çek ödemelerinin şüpheye mahal vermeyecek şekilde kesinleştirilmesi İçin çeklerin ödendiği görülen dava dışı … ünvanlı bankadan çeklerin ödenmesi ve cirantaları hususunda bilgi yazısı alınmasının belirleyici olacağı, Çeklerin davacıya teslim edildiği ve ödendiği hususunda taraflar arasında husumet olmaması durumunda, çeklerin davacıya keşide edildiği 09.02.2018 tarihi İtibari ile davalı bayinin franchise sözleşmesine uygun davacı … Ltd.Şti.’ne ürün tedariği için sipariş avansı olarak vermiş olacağı, bu durumda davacımn franchise sözleşmesinin 3.2.6.5.mad.gereğince kestiği cezai şart faturasını davalıdan talep edemeyeceği, tarafların talebi olan ceza-i Şart veya kötü niyet tazminatı ihtimal hesabının; 53.880,72 TL X 20 / 100 = 10.776,14 TL’sı olacağı…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 13/12/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda; “… Bankası’nın yazısı ek’indeki çek ödeme bilgilerinin tetkiki: Dava dışı … ünvanlı bankanın yazısı ek’inde 1 adet CD’nin mevcut olduğu görülmüştür. CD içeriğinde dijtal ortamda aşağıda ekran görüntüsü olan bilgiler tetkik edildiğinde, davalı … TURİZM LTD.ŞTİ.nin davacı … LTD.ŞTİ. keşide ettiği çeklerin ödeme bilgilerinin bulunduğu görülmüştür. Dava dışı … Bankasının dosyaya sunduğu bilgiler tetkik edildiğinde, davalı … Ltd.Şti.nin davacı … Ltd.Şti.ne keşide ettiği ve … Bankası çek yapraklı 18 adet toplam 780.000,00 TL.lik çeklerin ödendiğinin tespit edildiği, Bankanın yazısından çek yaprağı diğer bankalara ait olan aşağıdaki çekler konusunda ise bilgi sahibi olmadığını anlaşıldığı; İş bu çeklerin; Davalı …’nin davacıya ciroladığı … … nolu 31.01.2019 vadeli 17.000,00 TL.lik ve … … nolu 31.01.2019 vadeli 25.000,00 TL.lik toplamı 42.000,00 TL.lik çekler olduğu, davalının çekleri davacının kaşeli imzalı makbuzları ile davacıya teslim ettiğinin görüldüğü, davalının ticari defterlerinde çek çıkışlarının kayıtlı olduğu…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE:Dava, İİK’nın 67. Maddesi uyarınca açılan itirazın iptali davasıdır.Davacı taraf davalıdan sözleşme gereğince cezai şart alacağı olduğunu iddia etmiş, davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur.Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince istinaf edilmiştir.Davacı tarafın cezai şart alacağı davalının sözleşmenin 3.2.6.5 maddesine aykırı davrandığı iddiasına dayalıdır.İlk derece mahkemesince karar yerinde ve isabetle belirtildiği üzere hangi ürünlerin davacı ya da davacının bildireceği tedarikçiden temin edileceği hususunda bir açıklık bulunmadığı, ayrıca davalının ne zaman ve hangi şekilde davacı ya da bildirdiği tedarikçiler dışındaki kişi ya da kişilerden ürün temin ettiği hususu usulüne uygun delliler ile davacı tarafça ispat edilememiştir.Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde davacı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.09/12/2022