Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/950 E. 2023/179 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/950 Esas
KARAR NO: 2023/179
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/02/2021
NUMARASI: 2018/783 E, 2021/175K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket yetkilisi …’ın Üsküdar İstanbul adresinde ikametine 23/02/2018 tarihinde gece saat 21:30 sıralarında hırsız girdiğini, değerli birçok pırlanta ve altın malzeme ile birlikte şirket yetkilisine ait ruhsatlı silah ve kasanın içerisinde bulunan çok sayıda boş çek yaprağı ve müşteri senetlerinin çalındığını, müvekkilinin şikayeti akabinde İstanbul Anadolu CBS’nin 2018/54293 soruşturma sayılı dosyası ile tahkikata başlanıldığını, müvekkili şirkete ait … Bankası AŞ/Kapalıçarşı Şubesi nezdindeki hesaptan keşideli … seri numaralı çekin ödemesinin yapılmaması için soruşturma dosyasınından ödeme yasağı kararı verildiğini, çek yapraklarının boş olması ve kimlerin elinde bulunduğunun bilinememesi sebebiyle hukuki bir tedbir alınamadığını, boş çek yaprağının davalılar tarafından doldurularak imzalanıp tedavüle sokulduğunu, 19.000,00 TL bedelli olarak keşide edilen çek yaprağının davalılardan … A.Ş. tarafından takas merkezi aracılığı ile sunulduğunu, ödeme yasağı gerekçe gösterilerek ödeme talebinin reddedildiğini, dava konusu çek yaprağı üzerindeki yazı ve imzaların müvekkili şirket yetkilisi …’a ait olmadığını beyanla, davalılar aleyhine açtıkları menfi tespit davasının kabulü ile, … Bankası A.Ş. Kapalıçarşı Şubesi nezdindeki hesaptan keşideli, 15/08/2018 keşide tarihli, 19.000,00 TL meblağlı, … seri numaralı çekin bedelsiz olduğunun tespiti ile, çeke konu edilen tutar yönünden davalılara müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, çekin davalılardan alınarak müvekkiline iadesine , davalılar aleyhine % 20′ den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … Faktoring A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında 23/03/2018 tarihinde faktoring sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereği davalıya finansman sağlandığını ve dava konusu çekin 23/03/2018 tarihli 20.886,00 TL bedelli faturaya istinaden ciro ile teslim alındığını, müvekkili şirketin 6361 sayılı yasanın belirtmiş olduğu tüm yükümlülüklerin yerine getirmek suretiyle dava konusu çeki iktisap ettiğini, müvekkiline herhangi bir kusur isnadının mümkün olmadığını, kişisel defilerin müvekkili şirkete karşı ileri sürülemeyeceğini, çekin rızası dışında elinden çıkması halinde ispat yükünün bunu ileri süren davacıya ait olup davacının bu hususları ispatlayamadığını beyanda davanın reddini talep etmiştir. Davalılar … ve … Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti. davetiye tebliğine rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “…. imza incelemesi sonucu alınan rapora göre davacı şirket adına atılı bulunan keşideci imzasının davacı şirket yetkilisinin eli ürünü olmadığına ilişkin tespit karşısında, sahtecilik iddiasının herkese karşı ileri sürülebileceği dikkate alınarak menfi tespit davasının kabulüne karar verilmiştir. Davaya konu çekte davacının keşideci olduğu, davalılar … / … ve … Ltd. Şti.’nin cirosunun bulunduğu, davalı Faktoring şirketinin çeki ciro yoluyla iktisap eden yetkili hamil olduğu, davalının çeki kötüniyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğunun ispat edilemediği, TTK. 792. maddede öngörülen şartlar oluşmadığı kanaatine varılmakla, çekin iadesi talebinin ve kötü niyet tazminatı talebinin reddine….” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket çekin iyi niyetli meşru hamil olduğunu, çeki mevzuata uygun olarak ödeme vasıtası olarak aldığını, faturanın sunulduğunu, kişisel nedenler ve def’ilerin müvekkili şirkete karşı ileri sürülemeyeceğini, Yargıtay kararlarına göre 6361 Sayılı Kanun’un 9/3 maddesi hükmü, faktoring işleminin yukarda belirtilen tarafları dışındaki kambiyo borçluları bakımından uygulanacak bir hüküm olduğunu, Faktoring ilişkisinin taraflarının faktoring şirketi, faktoring müşterisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve fatura borçlusu … -… Gıda Temizlik San. Tic olduğunu, davacı keşidecinin 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi gereğince çeke dayanan kişisel defilerini faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceğini, davacı keşideci faktoring ilişkisinin dışında olduğundan kişisel defilerin faktoring şirketine karşı ileri sürülebilmesi ancak ve ancak müvekkil şirketin dava konusu çeki iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket ettiğinin kanıtlanmış olmasına bağlı olduğunu, Karara esas alınan bilirkişi raporunun eksik inceleme ile düzenlendiğini, Bilirkişi raporunda çek üzerindeki imzanın benzerlik göstermediğini saptadığını, ancak bu sonuca çok ufak farklar sebebiyle ulaştığını, bahsettiği ufak farklılıkların mukayese imzalar arasında dahi mevcut olduğunu, bir şahsın her imzasının birbirinin kopyası olması mümkün olmadığını, karakteristik hareketlerin uyuşmasının imza aidiyetinin tespiti için yeterli olduğunu, İmzanın kasten veya bilinçsiz olarak eksik/yanlış atılmış olma veya yıllar içerisinde değişmiş olma ihtimalleri de göz önünde bulundurularak bir inceleme yapılmadığını, mahkemenin itirazları değerlendirmeden karar verdiğini,Raporda dikkate alınan imza örneklerinin de sadece davacının beyan ettiği deliller olduğunu, davacının vekaletname gibi evraklarının sorulması ve celbi ile davacı yanın ticari defterlerinin ibraz ettirilerek incelenmesi gerekli olduğunu, Böylece davacı tarafça Noterlik evrakı imza incelemesine esas oluşturacak imza örneklerinin celbini sağlanacak ve davacı tarafından adına kambiyo senedi imza etmeye yetkilendirilmiş bir şahıs var ise bulunabileceğini, Mahkemece davacı ile dava dışı şirket arasında ticari ilişkinin olup olmadığı davanın aydınlatılması ve kötüniyetin ispatında önem arz edeceğinden ticari defterlerin incelenmesi gerektiğini, çekin imzalandığı tarihteki şirket yetkililerinin Ticaret Odasından sorulması ve çekin vekaleten keşide edilmiş olma ihtimaline binaen, bankalardan ve noterliklerden temsil yetkisi verilen kişiler sorulması; cirantların çek karnesi aldığı bankalardan davacının ödenen-karşılıksız çıkmayan çeklerinin görüntüleri istenmesi; akabinde bu belgelere ilişkin de inceleme yaptırılması gerektiğini, mahkemece eksik deliller toplanarak yeni bir bilirkişi raporu alınması gerektiğini, rapora itirazların teknik hususlara ilişkin olduğunu, Mahkemece ikinci rapor alınması, ATK’dan rapor alınması gerekirken itirazlar karşılanmadan karar verildiğini, tek raporla karar verilmesinin yerinde olmadığını, raporun denetlenebilir de olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME İstanbul Anadolu CBS’nin 2018/54293 soruşturma sayılı dosyasında mala zarar verme ve hırsızlık suçlarından daimi arama kararı verildiği anlaşılmıştır. Adli belge inceleme ve sahtecilik uzmanı bilirkişi raporunda özetle; inceleme konusu … Bankası Kapalıçarşı Şubesine ait keşidecisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. , keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 15/08/2018 olan 19.000,00 TL tutarlı … çek numaralı çekte, … San ve Tic. Ltd. Şti. adına atılmış keşide imzaları ile ilgili şirket yetkilisi …’a ait mevcut mukayese imzalar arasında terim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar saptandığından söz konusu keşide imzalarının mevcut mukayese imzalarına kıyasla …’ın eli ürünü olmadığı kanaati bildirilmiştir…. Bankası Kapalıçarşı Şubesine ait keşidecisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. , keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 15/08/2018 olan 19.000,00 TL tutarlı … çek numaralı çek sureti incelendiğinde; lehtarın … san tic …, 2.cirantanın … Malz..Ltd Şti ve hamilin… AŞ olduğu görülmüştür.
GEREKÇE Dava, imza inkarına dayalı olarak menfi tespit ve çek istirdadı istemine ilişkin olarak açılmıştır. İlk derece mahkemesince menfi tespit isteminin kabulüne, çek istirdadı isteminin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davalılardan … AŞ vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut uyuşmazlıkta; dava konusu çekte keşideci imzasının davacı şirket yetkilisi eli ürünü olmadığı bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir. Raporda; senet tarihinden önceki tarihli bankacılık sözleşmesinin aslı ve sonraki tarihli evrakların usule uygun şekilde incelendiği, raporun denetime ve hükme elverişli nitelikte olduğu anlaşılmaktadır. İmza defi kişisel defi değil, mutlak defi olup herkese karşı ileri sürülebilir. Senette imzanın davacıya ait olduğunu ispat yükü alacaklıdadır. Dosyaya yansıyan bilgi ve belgelere göre davacının menfi tespit isteminin kabulü yerinde olduğu gibi davalı tarafça cevap dilekçesinde ileri sürülüp delil olarak bildirilen ancak toplanmayan evrak da bulunmadığından davalı vekilinin istinaf isteminin reddi gerekmiştir. Açıklanan nedenle davalı … AŞ vekilinin istinaf isteminin esastan reddi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince, davalı … AŞ vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 1.297,89 TL harç peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,3-İstinaf yargılama giderlerinin istinafa başvuran davalı üzerinde bırakılmasına,-Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 49-TL istinaf masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Artan gider avanslarının, karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 02/02/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.