Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/911 Esas
KARAR NO: 2023/175
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/12/2020
NUMARASI: 2014/1282 E, 2020/692K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 02/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Bankasına ait 05.05.2014 keşide tarihli … seri numaralı 24.000,00TL bedelli çekin, lehdar aynı zamanda davacı … Ltd.Şti.’nin adresine ulaştırılmak üzere 30.09.2013 tarihinde Avcılar/İSTANBUL adresinden … Kargo tarafından teslim alındığı ve … takip numarası ile götürülürden … Kargo tarafından kaybedildiği, çekin kaybolması sonrası çekte lehdar olarak görünen davacı şirket … San.Tic.Ltd.Şti. nin , çekin kaybolmasının hukukî sebebine dayalı olarak Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesinde 2014/59 Esas sayılı dosya numarası ile çek iptal davası açtığı ve mahkeme çekin ödenmemesi için ödeme yasağı karan alınarak bankaya bildirildiği, çekin bulunduğu kargo çuvalını çalan hırsızların, müvekkil … San.Tic.Ltd.Şti. ne ait kaşe ve imzayı sahte olarak kullanarak gerçek bir ilişki temeli olmayan çekin arkasına 2 ve 3.numarada yer alan davalılann cirolannın atıldığı ve çekin 1 nolu davalı … FAKTORİNG A.Ş.’ye verildiği, davalı … Faktoring A.ş.’nin her ne kadar çeki ciro yoluyla edinmiş iyiniyetli 3.kişi gibi görünse de basiretli tacir gibi hareket etmediğini belirterek müvekkillerinin davalılara karşı bahsi geçen çekten dolayı borçlannın bulunmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.Davalı … vekili cevap dilekçesinde; Müvekkil şirket … A.Ş.’nin BDDK ve Hazine Müsteşarlığı denetiminde faaliyet gösteren ve firmalara finansman sağlayan bir faktoring şirketi olduğu, müvekkil şirket ile faktoring müşterisi … Ticaret … arasında imzalanan faktoring sözleşmesine istinaden faktoring müşterisinin fatura alacaklarını temlik alındığı, söz konusu temlik işlemine istinaden dava konusu çekin müvekkil şirkete verildiği, müvekkil şirket tarafından söz konusu çekin bankaya ibrazı sonucunda ödeme yasağı kararının verildiğinin öğrenildiği, Müvekkil şirketin iyi niyetli meşru hamil olduğunu, Müvekkil şirketin dava konusu çekin bankaya ibrazından evvel çekin feslim alınmasında kötüniyetli olduğunun davacı tarafın veya diğer ilgililerin zararına bilerek çekin alındığının dolayısıyla çekin iktisabında kötü niyetli olduğunun ispat külfetinin davacı tarafa ait olduğu, Müvekkil şirketin iyi niyetli yetkili hamili olduğu dava konusu çeklere ilişkin olarak açılan menfi tespit davasının reddi ile %40 kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “…Davacı taraf çekin icra takibine konu edildikten sonra çek altındaki imzalarının incelenmesi sonucunda imzaların yetkili kişilerce atılmadığı iddiaları üzerine yaptırılan imza incelemesinde adli tıp uzmanı grofolog raporunda çek aslındaki birinci ciro olan davacı … Tic.Ltd Şti ne atfen atılı imzanın yetkililerin eli ürünü olmadığı kanaatine varıldığı ancak davalı itirazı üzerine adli tıp fizik ihtisas dairesince yaptırılan incelemede ise imzanın önemli karakteristik materyal içermemesi basit taklidi kolay imza olması nedeniyle herhangi bir kanaatin hasıl olamadığı söylenmiş ise de ,yüksek çözünürlü scanner tarayısı vs bilgisayar prog analitik inceleme grafolojik ve kaligratik esaslar dikkate alınarak alınan rapor karar için uygun bulunarak çek arkasındaki imzanın 2nci davacı … LTD Şti ye ait olmadığı yönünde oluşan kanaat uyarınca ciro silsilesindeki bozukluk nedeniyle ciro zincirinin sağlıklı olmadığı, her ne kadar davalı … fac.kayıtlarında önceki ciranta ile ticari ilişki saptanmış ise de ciro silsilesindeki bozukluğun davacılar yönünden borçlu oluştan uzaklaşmak özelliği taşıdığı ,böylelikle ilgili çekten dolayı davalılara borçlu olunmadığı …” şeklindeki gerekçe ile neticeten “Davanın KABULÜNE, … Bankası Koçmen Caddesi Şubesine ait 05/05/2014 keşide tarihli, 24.000TL bedelli … seri numaralı çekten dolayı davacıların davalılara borçlu olmadığının TESPİTİNE, ” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı temlik alan … AŞ vekili istinaf dilekçesinde özetle; – mahkemece 2 ayrı bilirkişi incelemesi yapıldığını, ATK ihtisas Dairesi’nin 3 kişilik kurulunun raporu yerine tek bir uzmandan alınan bilirkişi raporunun hükme esas alınmasının yerinde olmadığını, ilk raporda 4 belge mukayeseye alınmışken ATK raporunda 9 farklı belgenin esas alındığını ve neticeten “materyal ve yazı unsuru içermeyen tersimi basit taklidi kolay olması nedeni ile imzanın aidiyetinin tespit edilemediği” sonucuna varıldığını, bu durumda imzanın davacılara ait olmadığını ispat yükünün davacılara ait olduğunu, mahkemenin iddia ispatlanmış gibi karar verdiğini, Davacılardan … ŞTİ imza itirazında bulunmuş ise de; keşideci olan davacı …şti’nin imza itirazında bulunmadığını, çekin imzalı olarak kargoya verildiğini, kaybedildiğini iddia ettiğini, bu durumda davacı keşidecinin çeki ödemekle yükümlü olduğunu, keşidecinin çeke dayanan kişisel defilerini müvekkiline karşı ileri sürebilmesi için müvekkilinin çeki iktisap ederken bile bile davacının zararına hareket etmesi ve bunun kanıtlanmasına bağlı olduğunu, kişisel defilerin faktoring şirketine sunulabilmesi için faktoring işleminin tarafı olması gerektiğini, Yargıtay kararlarının da bu yönde olduğunu, çeki iktisapta kötüniyet ağır kusur ispatlanamadığından çek istirdat talebinin de reddi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasına davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME -Davaya konu … Bankası Koçman Cad Bağcılar İstanbul şubesine ait 05.05.2014 Tarihli 24.000TL bedelli çek incelendiğinde; keşidecinin davacı … SAN TİC TLD ŞTİ , lehtar-1.Cirantanın davacı … Tic Ltd Şti olduğu, sırasıyla sonrasında davalı …Şti, … Ticaret- …, … Faktoring AŞ ciroları olduğu, çekin süresinde ibraz edildiği, ödeme yasağı kararı gereği ödeme yapılmadığının şerh düşüldüğü görülmüştür. -Mahkemece çekteki ciranta imzasının davacı …Şti’ye ait olup olmadığı yönünden iki ayrı rapor alınmış olup 1.raporda grafoloji bilirkişi çekten önceki tarihli iki belge aslını da inceleyerek ciranta imzasının …, … eli ürünü olmadığı yönünde görüş beyan etmiştir.ATK raporunda ise çekteki 1.ciranta imzasının teşhise götürecek önemli karakteristik materyal yazı unsuru içermeyen tersimi basit taklidi kolay imza olması nednei ile imzanın aidiyetinin …, … ‘in el iürünü olup olmadığının tespit edilemediği yönünde görüş beyan edilmiş, raporda senet tanzim tarihinden önceki evrakların incelendiği görülmüştür.
GEREKÇE Dava, İİK’nın 72.maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davasıdır.İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalılardan … Aş vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davalı vekili istinafında ATK Raporuna göre davacının imzanın kendisine ait olduğunu ispatlayamadığını ve ATK raporuna göre davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür. Davacı …Şti, çekteki imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürmüş olmakla imzanın davacıya ait olduğunu ispat yükü çeki elinde bulunduran alacaklı- davalıdadır. Birinci raporda imzanın davacı şirket temsilcilerinin eli ürünü olmadığı yönünde görüş belirtilmiş, 2.raporda ise imza basit tersimli olmakla davacı şirket yetkilierine ait olduğunun tespit edilemediği yönünde görüş beliritlmiştir. Davalı vekili ATK raporuna göre karar verilmesini talep etmiştir. Bu durumda 1.ciranta imzasının davacı şirkete ait olduğu ispatlanamadığından bu davacı yönünden davanın kabulü yerindedir. Davacının netice-i talebinde çekin istirdadı talebi olmadığı gibi mahkemece bu yönde karar da verilmediğinden istirdada yönelik istinaf istemi incelenmemiştir. Davacı keşideci … şirketi ise çekteki imzayı inkar etmemiş, çekin çalındığını davalı Faktoring şirketinin iyiniyetli olmadığını ileri sürmüştür. Davacı keşideci çekte imzayı inkar etmediğinden çekten sorumlu olup davalı şirket vekili faktoring sözleşmesi ve dayanak fatura, belge suretlerini sunmuştur. Davalının kötüniyetli olduğuna ilişkin iddia ispatlamadığından davacı … şirketinin davalı … AŞ’ye (temlik eden faktoring şirketine) yönelik davasının reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yerinde görülmemiş, kararın bu yönden kaldırılması gerekmiştir. Açıklanan nedenle davalı temlik alan vekilinin istinafının kısmen kabulüne, HMK 353/1.b.2 md gereğince kararın kaldırılarak kazanılmış haklar korunarak yeniden hüküm kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-Davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, 2- 6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/1282 Esas, 2020/692 Karar sayılı, 18.12.2020 Tarihli kararının KALDIRILMASINA, 3- Davanın kısmen KABULÜNE, -… Bankası Koçman Cad Bağcılar İstanbul şubesine ait 05.05.2014 Tarihli 24.000TL bedelli … seri numaralı çekten dolayı davacı … Tic Ltd Şti’nin davalılara borçlu olmadığının TESPİTİNE, -… Bankası Koçman Cad Bağcılar İstanbul şubesine ait 05.05.2014 Tarihli 24.000TL bedelli … seri numaralı çekten dolayı davacı (keşideci) …LTD Şti’nin davalılar … TİCARET … ile …LTD ŞTİ’ye borçlu olmadığının TESPİTİNE, -Davacı …ŞTi’nin davalı … AŞ yönünden davasının REDDİNE, -Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 1.639,44TL ilam harcından peşin alınan 409,90TL harcın mahsubu ile bakiye 1.229,54TL’nin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına, -Davacı tarafından sarf edilen 1.500,00TL bilirkişi ücreti, 421,40TL posta masrafı, 25,20TL başvuru harcı, 409,90TL peşin harç ve 385,00TL ATK 05/03/2020 Fatura tarihli 7517052111 numaralı fatura bedeli olmak üzere toplam 2.741,50TL’nin davalıdan alınarak davacı … Şti’ye verilmesine, -Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …şti’ye verilmesine, (kazanılmış haklar korunarak) -Reddedilen menfi tespit istemi yönünden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.100,00TL vekalet ücretinin davacı …ŞTİ’den alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … AŞ’ye verilmesine, 4-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin;-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı … AŞ tarafından yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine -İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 162,10-TL istinaf yoluna başvurma harcı, 48,50-TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 210,60TL’nin davacıdan alınarak istinafa başvuran davalıya verilmesine, -Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 24,50-TL istinaf masrafının davacı üzerinde bırakılmasına, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 02/02/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.