Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/908 Esas
KARAR NO: 2023/426
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/11/2020
NUMARASI: 2018/58E, 2020/383K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarıma Tecavüz, Maddi Manevi Tazminat
KARAR TARİHİ: 09/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin TPMK nezdinde 06/02/2016 tarih ve … no ile 5.1. sırasında tescilli elbise, 06/02/2016 tarih ve … no ile 5.1., 2. sıralarında tescilli elbise, 29/12/2017 tarih ve … no ile 2. sırasında tescil başvurusu yapılan elbise, 29/12/2017 tarih ve … no ile 9. sırasında tescil başvurusu yapılan elbise başlıklı tasarımların maliki olup, müvekkilinin mezkur ürünlerinin hem 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu hem de Türk Ticaret Kanunu’nun amir hükümlerine göre üçlü koruma altında olduğunu, davalı tarafın müvekkilinden izin almaksızın her türlü fikri ve sınai mülkiyet hakkı müvekkiline ait tescilli tasarım belgeleri ile koruma altında olan ürünlerin birebir aynılarının veya ayırt edilemeyecek kadar benzerlerinin imalatını yaptığı veya yaptırdığı, her türlü ticaretini yaptığı, taklit ve tecavüz mahsulü ürünlerin piyasada çeşitli firmalara dağıtımını gerçekleştirdiğini ve yine piyasada çeşitli firmalara taklit ürünlerin imalatı için siparişler aldığını ve taklit ürünleri çeşitli tanıtım vasıtalarında kullandığının öğrenildiğini, buna istinaden İstanbul 2. FSHHM’nin 2017/153 D.iş sayılı dosyası ile bilirkişi vasıtasıyla tespit yaptırıldığını, tespit tutanağında da ismi geçen davalı tarafa ait … isimli mağazanın yetkilisi … tarafından yönetilen online satış hesabı olan https://www.instagram.com/… linkinde de müvekkiline ait tasarımların aynısının bulunduğunun tespit edildiğini ve satış ile pazarlamasının yapıldığının da tespit edildiğini, müvekkili tasarımlarından haberdar ve haksız eylemlerine devam eden davalı tarafın kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin tasarımlarının birebir aynısını ya da ayırt edilemeyecek kadar benzerinin davalı şirket tarafından taklit ve tecavüz edilmek suretiyle üretilerek piyasaya sunulduğunu, bu yolla yaratılan haksız rekabetin müvekkili şirkete büyük zarar verdiğini ve müvekkili şirketin ticari itibarını zedelediğini iddia ederek, müvekkilinin haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla şimdilik 5.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek merkez bankası krediler avans faizi ile davalıdan tahsil edilmesine ve hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davacı vekili ıslah dilekçesinde özetle, dava dilekçesinde 5.000 TL olarak talep ettikleri maddi tazminat taleplerini 3.000 TL arttırarak 8.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işletilecek merkez bankası krediler avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının tescilli tasarımının 5.1 sırasında bulunan tasarımı ile müvekkiline ait tasarımlar arasında hiçbir benzerliğin bulunmadığını, bu tasarımlara ilişkin alınan tespit dosyasındaki bilirkişi raporunu kabul etmediklerini, davaya konu tasarımın kumaşının tekstil sektöründe Joker kumaş olarak bilinen kalıp şeklinde bir görüntü oluşmasını sağlayan yapısı gereği kendinden desenli denilebilecek bir kategoride bulunan kalın yapıda bir kumaş türü iken müvekkiline ait tasarımın kumaşının joker kumaş niteliğinde olmayan kalıp görüntüsünden ziyade daha akışkan bir görüntü vermeyi amaçlayan kendinden deseni bulunmayıp desensiz kategoride bulunan düz yapıda daha ince nitelikte bir kumaş olduğunu, tarafların tasarımlarının kumaşlarının farklı olduğunu, davaya konu tasarımın müvekkili ait tasarım ile kıyaslandığında, yaka kısımlarının, etek kısımlarının ve bel ile boyun kısımlarının tamamen farklı olduklarını, davacıya ait tasarımın harcı alem bir tasarım olup ayırt edicilik vasfını taşımadığını, davacı tasarımlarının tescilden önce piyasaya sürülmeleri nedeniyle yenilik ve ayırt edicilik özelliklerini taşımadıklarını, buna ilişkin hükümsüzlük davalarının açılacağını, maddi tazminat istenebilmesi için ortada bir kusurun olması gerektiğini ve kusurun ispatlanması gerektiğini, dayanağı olmayan iddialarla maddi tazminat isteminde bulunulmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI:”Davanın KABULÜ ile, davalı kullanımlarının davacıya ait (…, 15.1.-2. ve …, 9.1. Nolu) tasarımlara tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, ortadan kaldırılmasına, bu kapsamda tecavüz teşkil eden ürünlere davalı uhdesinde olmak kaydıyla el konularak, karar kesinleştiğinde imhasına, Davalı şirket mağaza yetkilisine ait olduğu bildirilen https://www.instagram.com/…/ hesabında yer alan ve tasarım tecavüzü teşkil ettiği tespit edilen paylaşımların siteden kaldırılması için on günlük kesin süre verilmesine, aksi takdirde siteye ERİŞİMİN ENGELLENMESİNE,İnfazda 18/09/2019 tarihli heyet raporunun dikkate alınmasına, hüküm eki sayılmasına,2-Davacının maddi tazminat davasının KABULÜ ile, taleple bağlı kalınarak 8.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,3-Davacının manevi tazminat davasının KABULÜ ile, 5.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, 4-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin masrafı davalıya ait olmak üzere tiraji en yüksek 3 gazeteden birinde bir defaya mahsus olmak üzere ilanına,…” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davalı vekili istinaf dilekçesinde;Davacının davasını belirsiz alacak davası olarak değil, kısmı dava olarak açtığını, dava dilekçesinde, belirsiz alacak davasına yönelik herhangi bir açıklama bulunmadığını ve açıkça ”fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğunu” belirttiğini,Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E. 2014/15-439 ve K. 2016/207 sayılı kararında: ”Bir kimsenin kısmî bir dava açıp açmadığı ancak dava dilekçesinden, davacının talep sonucundan anlaşılır. Davacının davasını açıkça kısmî dava olarak nitelendirmesine gerek yoktur, alacağın yalnız bir kesiminin dava edildiğinin anlaşılması yeterlidir. Özellikle davacının “fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak” veya “şimdilik alacağın belirli bir miktarını dava ettiğini” belirterek açtığı davalar kısmî dava niteliğindedir.” denilmek sureti ile bu husus açıkça hüküm altına alınmıştır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2003/4-260 Esas ve 271 K. sayılı kararında: ”Kısmi dava, alacağın yalnızca bir bölümü için açılan dava olarak tanımlanmaktadır. Bir davanın kısmi dava olarak nitelendirilebilmesi için, alacağın tümünün aynı hukuki ilişkiden doğmuş olması ve alacağın şimdilik belirli bir kesiminin dava edilmesi gerekir. Diğer bir söyleyişle, bir alacak hakkında daha fazla bir miktar için tam dava açma imkânı bulunmasına rağmen, alacağın bir kesimi için açılan davaya, kısmi dava denir. Kısmi dava açılabilmesi için talep konusunun bölünebilir olması gerekli olup, açılan davanın kısmi dava olduğunun dava dilekçesinde açıkça yazılması gerekmez. Dava dilekçesindeki açıklamalardan davacının alacağının daha fazla olduğu ve istem bölümünde “fazlaya ilişkin haklarını saklı tutması” ya da “alacağın şimdilik şu kadarını dava ediyorum” demesi, kural olarak yeterlidir’ şeklinde olduğunu, Kısmi davada, ilk aşamada dava dışı bırakılan bakiye alacak için ya ıslah yoluna gidileceği, ya da yeni bir dava açılacağını, belirsiz alacak davasında ise, bunlara gerek olmaksızın talep sonucu artırılabileceğini, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E. 2015/22-1052 ve K. 2015/1612 sayılı kararının bu yönde olduğunu, Yerel mahkeme tarafından belirsiz alacak davası ve kısmi dava arasındaki ayrım gözardı edilerek karar verildiğini, Mahkeme tarafından davacıya talep arttırımına ilişkin süre verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, Davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiğini, eldeki davada haksız fiil için öngörülen zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiğini, tasarım hakkına tecavüz eylemlerine haksız rekabet nedeniyle uzamış ceza zaman aşımının uygulanması mümkün olmadığını,Ankara BAM 20.HD nin 2019/74 E, 2020/414 sayılı kararında da bu hususa değinildiğini, Davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, Dava açılmadan evvel davacı tarafça müvekkili iş yerinde 28.12.2017 tarihinde İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2017/153 D.İŞ sayılı dosyası ile delil tespiti yapıldığını, zaman aşımı süresinin delil tespitinin yapıldığı 28.12.2017 tarihinden başlayacağını ve davacının talep arttırımında bulunduğu tarih (16.07.2020) itibariyle zaman aşımı süresi dolduğunu, Mahkemenin gerekçesinde zaman aşımı definin reddine ilişkin her hangi bir gerekçe bulunmadığını, Davacı tarafından ileri sürülen benzerlik iddiasının yerinde olmadığını, … tescil numaralı 2. sırasında bulunan endüstriyel tasarım ile müvekkiline ait tasarımın omuz detayları tamamen farklı olduğunu, abiye giyim sektöründe işleme şeklinde detay olmasının harcı alem nitelikte bir ayrıntı olduğunu, yaka detayları tamamen farklı olduğunu, davaya konu tasarım ile müvekkiline ait tasarımın bel detayları tamamen farklı olduğunu, etek kısımları tamamen farklı olduğunu, … tescil numaralı 9. sırasında bulunan endüstriyel tasarım ile davacı tarafından bu tasarıma benzediği iddia edilen müvekkile ait tasarım arasında hiçbir benzerlik bulunmadığını, işleme detayları farklı olduğunu, abiye giyim sektöründe işleme şeklinde detay olması harcı alem nitelikte bir ayrıntı olduğunu, İşlemeler arasında fark oluşturan ise işlemenin hangi tür malzeme ile ne şekilde yapılmış olduğunu, Davaya konu tasarımın işleme ayrıntısı parlak renk özelliklerine sahip beyaz boncuklarla yapılmışken; müvekkiline ait tasarım da işleme ayrıntısı daha mat renk özelliklerine sahip siyah boncuklarla yapılmış ve tamamen farklı bir görüntü elde edildiğini, Davaya konu tasarım ile müvekkiline ait tasarımın etek kısımları tamamen farklı olduğunu, davaya konu olan tasarımda etek kısmı kalça kısmının hemen üzerinden başlatılarak daha sıradan bir görüntü elde edilmesi amaçlanmışken; müvekkiline ait tasarım da etek kısmı göğüs kısmına daha yakın olacak şekilde, kalça kısmının 10 cm yukarısından başlayacak biçimde, abiye giyim sektöründe ‘Çan Etek’ olarak bilinen etek tasarımını oluşturmayı amaçladığını ve tamamen farklı bir görüntü oluşturduğunu, … tescil numaralı 5.1. sırasında bulunan endüstriyel tasarım ile davacı tarafından bu tasarıma benzediği iddia edilen müvekkiline ait tasarım arasında hiçbir benzerlik bulunmadığını, Davaya konu tasarımın kumaşı ile müvekkiline ait tasarımın kumaşının farklı olduğu bariz şekilde görüldüğünü, yaka, etek kısımları tamamen farklı olduğunu, bel ve boyun kısmında bulunduğu iddia edilen benzerlik olduğunun kabul edilemeyeceğini, abiye giyim sektöründe bel ve boyun kısmında işleme şeklinde detay olması harcı alem nitelikte bir ayrıntı olduğunu, işlemeler arasında fark oluşturan ise işlemenin hangi tür malzeme ile ne şekilde yapılmış olduğunu, Davaya konu tasarımda işleme ayrıntısı daha büyük nitelikte boncuklarla kumaş üzerinde daha fazla yer kaplayacak şekildeyken müvekkiline ait tasarım da ise işleme ayrıntısı daha küçük boncuklarla kumaş üzerinde daha az yer kaplayacak şekilde olduğunu, … tescil numaralı 15.1./2 sırasında bulunan endüstriyel tasarım ile davacı tarafından bu tasarıma benzediği iddia edilen müvekkile ait tasarım arasında hiçbir benzerlik bulunmadığını, Davaya konu olan tasarım ile müvekkile ait tasarımın kol kısımları, yaka kısımlarının farklı olduğunu, özellikle boyun kısmında işleme denilen ayrıntı için kullanılan boncuk malzeme çeşidi tamamen farklı olduğunu, abiye giyim sektöründe işleme şeklinde detay olması harcı alem nitelikte bir ayrıntı olduğunu, işlemeler arasında fark oluşturan ise işlemenin hangi tür malzeme ile ne şekilde yapıldığı olduğunu, Müvekkiline ait tasarımın boyun kısmı, davaya konu olan tasarımla hiçbir surette benzemediğini, etek kısımları tamamen farklı olduğunu, arka kısımlarında da büyük farklılıklar içerdiğini, abiye giyim sektöründe elbisenin arka kısmına parça kumaş eklenerek daha hareketli şekilde bir görünüm oluşturmak için sıkça kullanılan, harcı alem nitelikte bir ayrıntı olduğunu, buna ek olarak davaya konu tasarımın arka kısmına eklenen kumaş parçaları omuz üzerinden, omuz başlarını kapatacak şekilde,pelerin görünümü oluşturmak için tasarlanmışken; müvekkiline ait tasarımda eklenen kumaş parçaları omuzdan değil, elbisenin ense kısmından eklenerek omuz başlarını açık bırakacak şekilde kuyruk görünümü oluşturmak için tasarlandığını,Davacıya ait tasarımın harcı alem olup ayırt edicilik vasfını taşımadığını, yenilik özelliğinin olmadığını, tescil koşullarını taşımadığından korunmadan faydalanması mümkün olmadığını, Davacı tasarımında bulunan her bir ayrıntı piyasa da sıkça kullanılan, ayırt edici niteliği bulunmayan ayrıntılar olduğunu, abiye elbise tasarımlarında topuk hizasına kadar gelecek kumaş boyu, boyun kısmında boncuk işleme, beli daha ince gösterme amaçlı kemer görünümü sağlayan boncuk işleme ayrıntıları sıkça kullanıldığını, yenilik ve ayırt edicilik özelliği olmayan bir modelin tescil edilmesi iyi niyetli bir davranış olmayıp haksız kazanç sağlama amacıyla yapıldığını, dosyada usulüne uygun bilirkişi incelemesi yaptırılmış olsa idi bu hususun kolaylıkla tespit ettirilebileceğini, Hükme esas alınan Bilirkişi Raporu eksik inceleme ile hazırlandığını, fiziki inceleme yapılmaksızın dosya üzerinden inceleme yapılması hatalı olduğunu, delil tespiti dosyasından alınan bilirkişi raporu üzerinden değerlendirme yapılarak rapor hazırlandığını, Bilimsel veriler ışığında değerlendirme yapması gereken bilirkişilerin şahsi kanaat bildirmelerinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, Bilirkişinin değerlendirme yaparken sadece benzerlik veya farklılık tespit ettiğini, neye göre benzerlik neye göre farklılık tespit edildiği açıklanmadığını, ek bir bilirkişi raporu alınması gerekirken Yerel Mahkeme tarafından usule aykırı rapor doğrultusunda hüküm kurulmasının yerinde olmadığını, Bilirkişilerin re’sen araştırma ilkesine aykırı hareket ettiklerini, endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü davalarında, mutlak yenilik kriteri gereğince resen araştırma ilkesi benimsendiğini, bu yöndeki Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2014/14544 E, 2015/473 K. sayılı ilamının dikkate alınması gerektiğini, resen araştırma yükümlülüğü yerine getirilmiş olsa idi davacının tescilinden ve kamuya arzından çok önce kamuya arz olunmuş bir çok ürünün mevcut olduğunu, harcı alem nitelikte olduğu tespit edilebileceğini, Maddi tazminat yönünden; Davacı iddiasındaki kusur ve zararı ortaya koyamadığından maddi tazminat isteminin kabulü mümkün olmadığını, müvekkiline ait tasarımların hiçbir surette taklit olmadığını, davaya konu tasarımların harcı alem nitelikte olduğunu, Maddi zarar kanıtlamadan tazminat hesabı yapılması mümkün olmadığını, Manevi Tazminat yönünden; Davacı, herhangi bir hak ihlalini ortaya koyup ispatlayamadığından manevi tazminatisteminin kabulünün yerinde olmadığını, davaya konu tasarımlar ile müvekkiline ait tasarımlar arasında hiçbir benzerlik bulunmadığından davacı tarafın haklarının ihlal edilmesi ve bunun sonucunda maneviyatında elem ve ızdırap duyması gibi bir durum söz konusu olmadığını, talebin sebepsiz zenginleşmeye yönelik olmakla reddi gerektiğini, dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgeler, dava konusu ürünler incelenmeden, gerekli araştırma yapılmadan, karar verildiğini belirterek kararın kaldırılmasını ve davanın reddini talep etmiştir.
İNCELEME Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtlarının incelenmesinde, … tescil nolu Elbise isimli tasarımın 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 ve 15 tasarım sayısı ile 02-02 Lokarno Sınıfında 06/02/2016 tarihinde tescil edildiği görülmüştür. … adına kayıtlı olduğu, … tescil nolu Elbise isimli tasarımın 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 ve 19 tasarım sayısı ile 02-02 Lokarno Sınıfında bulunan tasarımın 29/12/2017 tarihinde tescil edildiği ve … adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.Mahkeme 2017/153 D.iş sayılı dosyaya ait bilirkişi raporunda özetle; (bilirkişi marka patent vekili bilgisayar mühendisi … ) 28/12/2017 tarihinde davalıya ait … Mah. … Sok. No:… K:… Osmanbey adresinde yapmış olduğu incelemede; talep edenin dilekçesinde bulunan … no ile 5.1 sırasında tescilli Elbise başlıklı tasımına benzer elbise ürünün 3 farklı renginde mağazada satışa sunulduğunun tespit edildiğinin belirtilmiş olduğu anlaşılmıştır.Mahkemece yerinde inceleme yaptırılarak bilirkişi endüstri, marka tasarım sektör bilirkişisi … iki ayrı adresteki davalı ürünlerini incelemiş ve neticeten raporda; Davacı … adına tescilli 06/02/2016 tarih ve … no ile 5.1. sırasında ve 06.02.2016 tarih ve … no ile 15.1., 2. sıralarında tescilli elbise tasarımları, tescil sayfaları ve görseller incelendiğinde; … no ile 5.1 sırasında tescilli elbise tasarımının; uzun kollu yuvarlak yakalı, yakasında omuzdan omuza ve göğüs ortasına doğru inen taş işlemeli çiçek figürlerinin bulunduğu, aynı şekilde elbisede kemer şeklinde taş işlemeli kemerin tasarımın bulunduğu görülmüş, yere kadar uzanan eteğin belinde iki yanlarda pile bulunduğu ve aşağıya doğru genişleyen etek tasarımlı elbise olduğu, … no ile 15.1.-2. sırasında tescilli elbise tasarımının; uzun kollu kayık yakalı, ön ve kolları kısmı güpür desenli tülden imal edilmiş ve eteği büzgülü elbise görünürken arka kısmı ise iki omuzdan yere kadar inen ve tül pelerin detaylı elbise olduğu, 29/12/2017 tarih ve … no ile 2. ve 9. sırasında tescilli elbise başlıklı tasarımları; Davacı adına … no ile tescilli 2 sırasındaki elbisenin, ön yakadan başlayıp arka yakaya iki omuz üzerinden dönerek birleşen sal görünümlü tasarımdan oluşan elbisenin kemer ve omuzda taşlarla süslenmiş detaylarının bulunduğu, eteğinin yanlardan inen iki adet pile ile aşağıya doğru genişleyen tasarımda elbise olduğu görülmektedir. Davacı adına … no ile tescilli 9. sırasında ise; uzun kollu elbisenin üst kısmı belden yukarısı güpür desenli dantel tülden oluşmaktadır. Elbisenin, kemer kısmında yanlarda bulunan iki pile yere kadar genişleyerek uzanan tasarım elbise olduğu görülmektedir. davalı uhdesinde tespit olunan ürünler ile davacı adına tescilli … nolu … 1 ve 2 .sıra nolu, … nolu 2 sıra nolu ve … nolu 9 sıra nolu tasarım benzeri ürünlerin tespit edildiği, tasarımların karşılaştırılmasında birebire yakın derecede benzer oldukları, tüketiciler nezdinde bıraktığı genel izlenimde ayırt edilemeyecek derecede benzer nitelik taşıdığını … numaralı tasarım ile davalı adresindeki 5 adet elbisenin benzer olduğunu, tescilin ayrıt edici kol şekli, yaka ve bel kısmında bulunan taşlı boncuk işleme şekli ve eteğin belden 2 pile ile aşağıya doğru inen etek şeklinini davalının 5 ürünü ile benzer olduğunu, aralarında sadece işlenmiş taş ve boncuk desenlerinde fark bulunduğu, bu farkların ayrıntıda bulunan küçük farklar olduğu, …1.,2 tasarımı ile davalı ürünlerinin 4 adedinin benzer olduğunu, tescilli tasarımın ayırt edici özelliğinin ön ve kollarda bulunan taşlı boncuklu güpür dantel tasarım şekli ve eteğin belden büzgülü aşağıya inen etek şekli olduğunu, arkasındaki pelerin şeklinde omuzlarda robaya tutturulmuş şekilde inen düz tül tasarımının davalı ürünleri ile benzer olduğunu, davalı ürünlerindeki güpür tül desinin farklı olduğunu, bu farkların ayrıntıda bulunan küçük farklar olduğunu, benzerliği ortadan kaldırmadığını, … sıradaki tasarım ile davalının tespit edilen 3 adet ürünün aynı olduğunu, tasarımın ayırt edici özelliği olan ön yakadan başlayıp arka yakaya iki omuz üzerinden dönerek birleşen şal görünümlü tasarımın kemer ve omuzda taşlarla süslenmiş detayları ve eteğinin yanından inen iki adet pile ile aşağıya doğru genişleyen tasarımda ürünlürin yakın benzerlik içinde olduğunu, … numaralı 9.sıradaki tasarıma benzer 5 adet ürün olduğu, tasarımın ayırt edici üst göğüs ve kollarda bulunan güpür taylı tül giydirmesi belden iki pile ile genişleyerek inen etek tasarımı kol ve yaka şeklinin davalı ürünleri ile yakın benzerlikte olduğunu, 2.adreste ise 5.1 tasarım yönünden 8 adet, 15.1, 2 nolu tasarımlar yönünden 20 adet, … numaralı tasarım yönünden 1 adet, 9.sıradaki tasarım yönünden 5 adet ürün tespit edildiği, ürünlerin sözlü beyan edilen fiyatlarına yer verildiği (100TL -180Tl arası) belirtilmiştir. Mahkemece tasarım marka uzmanı …, bilgisayar mühendisi …, marka patent faydalı model ve tasarım uzmanı …, marka, patent tasarım endüstri ürünleri tasarımı, tekstil ve giyim, endüstriyel tekstil alanlarında uzman …, bankacılık ve finans uzmanı … raporlarında özetle; davalı yanın incelenen 2017-2018 yılı ticari defter kayıtlarına göre, müşterilerine mal satışlarını irsaliyeli faturalar ile gerçekleştirmekte olduğu, bu faturalar incelendiğinde, miktar bölümünde adet, malın cinsi bölümünde bayan elbise açıklaması yer aldığını, başkaca da herhangi bir bilgi yer almadığı, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 8. sayfasında belirtilen 2016 00976 no.lu endüstriyel tasarımda 5. elbise tasarımı ile … İş Merkezi No:… adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 5 adet üründen 1 adedinin benzer olduğu, tescilli tasarımın ayrıt edici özelliği olan yaka ve bel kısmında kullanılan işlemen farklı desende olması, 4 adet model kumaşının düz olması sebebi ile farklı tasarımlar olarak algılandıkları, koruma yelpazesinin çok geniş yorumlanmasının hak sahibine haksız bir tekelleşme yaratabileceğinden ayırt edici özelliklerin esas alınması gerektiğini,22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 9. ve 10. sayfasında belirtilen … no.lu endüstriyel tasarımda 15.1., 2. elbise tasarımı ile … İş Merkezi No:29/2 adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 4 adet ürünün benzer olduğu, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 11. sayfasında belirtilen 2017 09011 no.lu endüstriyel tasarımda 2. elbise tasarımı ile … İş Merkezi No:29/2 adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 3 adet ürünün birebir aynı derecede benzer olduğu, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 12. sayfasında belirtilen … no.lu endüstriyel tasarımda 9. elbise tasarımı ile … İş Merkezi No:… adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 5 adet üründen 3 adedinin iltibas oluşturacak düzeyde benzer olduğu, 2 modelin farklı desende olması, koruma yelpazesinin çok geniş yorumlanmasının hak sahibine haksız bir tekelleşme yaratabileceğinden ayırt edici özelliği olan desenin esas alınması gerektiğini, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 13. sayfasında belirtilen … no.lu endüstriyel tasarımda 5. elbise tasarımı ile … Sokak No:… K:… adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 8 adet üründen 2 adedinin benzer olduğu, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 14. ve 15. sayfasında belirtilen … no.lu endüstriyel tasarımda 15.1., 2. elbise tasarımı ile … Sokak No:… K:… adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 20 adet ürünün benzer olduğu, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 15. ve 16. sayfasında belirtilen … no.lu endüstriyel tasarımda 2. elbise tasarımı ile … Sokak NO:… K:… adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 1 adet ürünün birebir aynı derecede benzer olduğu, 22/03/2018 tarihli bilirkişi raporu 16. ve 17. sayfasında belirtilen … no.lu endüstriyel tasarımda 9. elbise tasarımı ile … Sokak No:… K:… adresinde tespit edilen ve benzer tasarım olarak değerlendirilmiş olan 5 adet üründen 1 adedinin iltibas oluşturacak düzeyde benzer olduğu, https://www.instagram. com/…/ adlı URL adresine girildiğinde, hesabın gizli olduğu, bu nedenle içeriklerine erişilemediği, https://www.instagram.com/…, https://www.instagram.com/… ve diğer URL adreslerine girildiğinde, sayfalarının yayından kaldırılmış olduğu, https://…org/…/*/https://www.instagram.com/…/ isimli URL adresinden https://www.instagram. com/…/ adlı web sayfasının geçmiş arşiv kayıtları sorgulandığında, söz konusu sayfaya ait arşivlenmiş bir sayfa görselinin bulunmadığı, hususlarında görüş bildirmişlerdir.
GEREKÇE Dava, tasarıma tecavüz iddiası ile tecavüzün ve haksız rekabetin meni tespiti, refi, instagram hesabına erişimin engellenmesi, maddi manevi tazminat ve ilan taleplerine ilişkindir.İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Mahkemece yargılama aşamasında alınan her iki rapor ve delil tespit dosyasındaki görseller, dosyadaki deliller ve davaya konu tasarım tescil belgeleri ile birlikte incelendiğinde; özellikle ilk raporda bilirkişinin davalı adreslerinde fotoğraflama yaparak karşılaştırma yaptığı, ikinci raporda da tasarımların ayırt edici özellikleri dikkate alınarak yeniden değerlendirme yapıldığı, tasarımda korunan görünüm olduğundan tasarımların ayrıca fiziken incelenmesinin gerekli olmadığı, davalının adreslerinde tespit edilen ürünler ile davacı tasarımının ayırt edici özellikleri karşılaştırıldığında benzer olduklarının tespit edildiği, davalı vekili istinafında tasarımların harcı alem olduğunu, tescil edilmelerinin yerinde olmadığını ileri sürmüş ise de tescilli tasarımlar hakkında açılmış hükümsüzlük davası olmadığından bu hususun re’sen dikkate alınamayacağı, dava tarihinde davacının tasarımlarının tescile dayalı koruma sürelerinin devam ettiği de dikkate alındığında mahkemenin tasarıma tecavüzün tespitine, durdurulmasına karar verilmesi yerinde görülmüştür.Davacı vekili maddi tazminat istemini 151/2-b maddesine dayandırmış ise de; davalının incelenen kayıtlarında ürün kodu ile fatura düzenlemediği, sadece bayan elbise açıklaması yer alan faturalar bulunduğu dikkate alındığında davalının ticari defterine göre maddi tazminat hesaplanamadığından mahkemece TBK 50,51 maddesine göre tazminat tutarının belirlenmesi yerindedir. Tasarıma tecavüzün tespiti ile birlikte kusur ve zararın ağırlığı, süresi dikkate alınarak manevi tazminata hükmolunması da yerinde görülmüştür.Davalı vekilinin zamanaşımı ve kısmi davaya ilişkin istinaf istemi incelenmiştir. Davacı, maddi tazminat talebini SMK 151/2-b maddesine dayandırmış, “sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazancı” talep etmiştir. Davalı vekili istinafında 554 sayılı KHK.’da suç olarak tanımlanan tasarım hakkına tecavüz eylemi Anayasa Mahkemesi’nin 05.02.2009 tarih ve 2005/57 E.-2009/19 K. sayılı iptal kararı ile suç olmaktan çıkarıldığını, iptal kararının yürürlüğe girmesine kadar yasa koyucu tarafından yeni bir cezai düzenleme yapılmadığından ceza zamanaşımının uygulanamayacağını ileri sürmüş ise de; davacının SMK 151/2-b maddesine göre tazminat talep ettiği, zarar miktarının belirli olmadığı, keza bilirkişi incelemesinde de net olarak tespit edilemediği, davacının rapor tebliğ tarihine göre TBK 72.maddesine göre süresinde maddi tazminat talebini ıslah ettiği görülmekle davalının zamanaşımına ilişkin istinafının reddi gerekmiştir.Açıklanan nedenlerle davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 888,03-TL harçtan, peşin alınan 59,30TL ve 162,70TL harcın mahsubu ile bakiye 666,03-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, -Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 22-TL istinaf masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.09/03/2023