Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/82 Esas
KARAR NO: 2022/1983 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 03/11/2020
NUMARASI: 2019/182 E. – 2020/319 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
KARAR TARİHİ: 25/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde;ambalaj tasarımı ve ambalaj üzeri ürün illüstrasyon işlerini profesyonel olarak icra ettiğini, 2008 yılında yapmış olduğu çikolatalı gofret ürün illüstrasyonu çalışmasının aynı yıl Karaman’da faaliyet gösteren … Gıda A.Ş.’nin isteği ve siparişi üzerine o yıllarda ortağı olduğu … Ltd. Şti. Tarafından fatura edildiğini, 2018 eylül ayında belirtmiş olduğu illüstrasyonun davalı … Gıda A.Ş. tarafından üretilip piyasaya sürülmüş olan “…” markalı 5 çeşit gofret ambalajında haksız bir şekilde kullanıldığını öğrendiğini, davalı firmaya ait olan www…com.tr internet adresinde ürün kataloğu içerisinde davaya konu olan ambalajların sergilendiği ve bu ambalaja sahip ürünlerin üretilip satıldığını, 06/12/2018 tarihinde davalı firmaya noterden ihtarname çektiğini ancak firmanın haksız kullanıma devam ettiğini, davaya konu olan illüstrasyona ait original çalışma ve delilleri istenildiği takdirde mahkemeye delil olarak sunabileceğini belirtmiş olup, mahkemeden eserin özgünlüğüne ve kendisine ait olduğunun tespitinin yapılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, dosyanın görevli ve yetkili Karaman Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesi gerektiğini, davacının davasını somutlaştırması ve açıklaştırması gerektiğini, davacının hak sahipliği (mülkiyet) olgusunu ispat etmesi gerektiğini, illüstrasyon çalışmasının tüzel bir kişi tarafından satıldığı beyan edilmekte olup davacının hak sahipliğinin olmadığından davanın bu haliyle davacının bu davanın tarafı olmak için herhangi bir hukuki yararının olmadığına istinaden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin web sitesinden alındığı beyan edilen görsellerin dava konusu olmadığını, davacının mahkemeye bildirdiği ve delil olarak dayanmak istediği dijital dosyanın delil olma kabiliyetinin olmadığı ve mahkeme tarafından kabul edilmemesi gerektiğini, davaya konu olan tasarımın mülkiyetinin kime ait olduğunun belli olmadığını ve günümüzün harcı alem bir tasarımı olduğunu, davacının kötü niyetli olduğunu ve dava yoluyla mülkiyet elde etmeye çalıştığını, davacının dava konusu olan tasarımın kendisine ait olduğunu ispat edemediğini, davacının davasına karşı hak düşürücü itirazında bulunduğunu, davayı kabul etmemek kaydıyla davacının konu hakkında yıllarca sessiz kalıp sonradan hak iddia ettiğini ve dinlenebilirliğinin mümkün olmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 03/11/2020 tarihli 2019/182 E. – 2020/319 K. sayılı kararıyla; “…FSEK’in 11.maddesi uyarınca davacı yanın sunduğu deliller ve hükme dayanak alınan her iki rapor kapsamına göre-Davaya konu çikolata(gofret) illüstrasyonu üzerinde eser sahibinin davacı olduğu, illüstrasyon çiziminin yaratıcı bir çalışmanın sonucunda ortaya çıkan, estetik değer ve sahibinin hususiyetini taşıyan fikri emek sonucu oluşan FSEK m.4/6 kapsamında grafik eser olduğu, Davacının FSEK m.11 kapsamında eser sahibi olduğu aksini gösterir delillerin davalı yanca sunulmadığı anlaşıldığından davacının eser sahipliğinin tespitine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin gerekçeli kararında, eser sahipliği konusunda delil sunmadıklarını belirterek, davanın kabulüne karar vermişse de, ispat yükünün davalıda değil, bizzat davacıda olduğunu, davacının dava konusu illüstrasyonun sahibi olduğunu maddi ve teknik delillerle ispat edemediğini, üstelik bu illüstrasyonun açık kaynak olarak da piyasada kullanılmasını izah edemediğini, gerçekte bu illüstrasyonun sahibinin davacı olmadığını, davanın kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İlk derece mahkemesince … ile …’den oluşan heyetten alınan 24/12/2019 tarihli bilirkişi raporunda; “…Dava konusu illüstrasyon çiziminin yaratıcı bir çalışmanın sonucunda ortaya çıkan, estetik değer ve sahibinin hususiyetini taşıyan fikri emek sonucu oluşan FSEK m.4/6 kapsamında grafik eser olduğu, Davacının FSEK m.11 kapsamında eser sahibi olduğu, Davacıya ait eserin davalının 7 farklı ürün ambalajı, ürün kutuları ve kataloğu üzerinde izinsiz kullanılmasının eser sahibi davacının FSEK m.16,22 ve 23’de sayılan hakların ihlali olduğu, mahkemenin davacının dava dilekçesinde olmayan bir talebi diğer dilekçelerinde talep edebileceği kanaatinde olması halinde davacının FSEK m.68’e göre 2 adet eserin rayiç değeri olan 6.000 TL’nin 3 katını talep edebileceğini bildirilmişlerdir. İlk derece mahkemesince Bilirkişiler …, … ve …’dan oluşan bilirkişi heyetinden alınan 08/05/2020 tarihli bilirkişi raporda; “…Dava konusu olan illüstrasyonun 27.03.2009 tarihinde, davacı tarafından yaratıldığı ve hazırlandığı, eser sahibi olduğu, manevi ve mali hakları kullanabileceği, Hazırlanan illüstrasyonun hazırlayanın hususiyetini yansıttığı, ayırt edici özelliklere sahip olduğu, estetik değer taşıyan bir grafik eser olup FSEK m4/6 kapsamında güzel sanat eseri sayılacağı, … ürünlerinin 5 farklı çeşidinin 2 ayrı boyuttaki ambalajlarında, … çilekli ile aynı olarak … Çilekli gofret ambalajında, … çikolatalı ürün ambalajında davacının illüstrasyonun birebir veya ürün çeşidine uyarlanmış haliyle, ambalajın boyutuna göre tam veya kısmi olarak kullanıldığını FSEK mad.16, 22 ve 23 uyarınca davacının manevi ve mali haklarının ihlal edildiğini, Dosya içeriğindeki mevcut deliller üzerinde ve internet üzerinden yapılan araştırma sonucunda ihlal sayısı ve yoğunluğu da dikkate alınarak davaya konu iki eser için rayiç bedel 9,000 TL olduğunu bildirmişlerdir.TPMK kayıtlarından … San. A.Ş. Adına, … başvuru numaralı 07/05/2009 başvuru tarihli, 30. sınıfta çikolatalar, gofretler emtialarında tescilli ürün ambalaj markasının tescilli olduğu anlaşılmıştır. Davalı şirket adına da; …, …, … sözcük ibareli markaların 30. Sınıfta tescilli olduğu anlaşılmıştır.Davacı vekilinin 08/08/2019 tarihli “Ek deliller ve Bilirkişi Konuları” dilekçesi ile bilirkişi incelemesine, ürün ambalajlarını sunduğu, dilekçesinde 3 kat tazminat talep ettiklerini beyan ettiği, karar gerekçesinde, arabuluculuk dava şartı bulunduğu, bu hususun ıslah dilekçesi ile dahi bertaraf edilemeyeceği, ön inceleme oturumunda davacının davasını eser sahipliğinin tespiti davası olarak açtığını beyan ettiğinden, yargılamanın eser sahipliğinin tespiti talebi üzerinden yürütüldüğünü açıkladığı anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Eser sahipliğinin tespiti davasında, ilk derece mahkemesince, davanın kabulüne “Davaya konu çikolata(gofret) illüstrasyonu üzerinde eser sahibinin davacı olduğunun tespitine” karar verildiği, davalı vekilinin davacı tarafça eser sahipliğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır. Davacı tarafça sunulan delillerden, … Ltd. Şti. Tarafından, dava dışı … San. A.Ş. Ye kesilen 25/03/2009 tarihli faturadan, stand kutu tasarımları ile … Tasarımı ve Hindisten Cevizli ve Beyaz Çikolatalı Gofret İllüstrasyonlarının hizmet bedeli için düzenlendiği, fatura üzerinde de ürün paketi ile, gofret ürünlerine ait illüstrasyonlarının bulunduğu anlaşılmıştır. Davacı vekilinin eser sahipliğinin ispatı yönünden CD kaydı ve illüstrasyonun geliştirme sürecine ilişkin dosya içerisinde belgeler ibraz ettiği anlaşılmıştır. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarında, CD üzerinde yapılan incelemede, gofret illüstrasyonunun dosyasının son değiştirilme (yaratım) tarihinin 27/12/2008 olduğu, hindistan cevizli illüstrasyonuna ilişkin değiştirilme tarihinin 27/03/2009 olduğunun tespit edildiği, gofret illüstrasyon çalışmasına zemin oluşturan ham gofret fotoğraflarının, … bilgisinden … değişebilir Lensli profesyonel … fotoğraf makinesi ile 25/10/2008 tarihinde çekildiği, üzerinde çalışmalar yapılarak son halini aldığı, bilirkişi raporlarında dava konusu grafik illüstrasyon çiziminin FSEK 4. Maddesi gereğince “estetik değere sahip grafik eser” olduğunun tespit edildiği, sunulan kayıt ve belgelerden FSEK 11. Maddedeki karine gereğince, eser sahibinin davacı olduğunun anlaşıldığı, FSEK 18. Madde gereğince mali hakları kullanma yetkisinin şirkete ait olması halinde dahi, davacının eser sahipliğinin tespitini talep etmekte hukuki yararının olduğunu ve davacı sıfatını değiştirmeyeceği, davalı vekilinin gofret illüstrasyonunun anonim olduğunu ileri sürmüşse de bu hususta dosyaya delil ibraz etmediği göz önüne alınarak, davalı vekilinin istinaf başvurusu yerinde olmadığından reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 25/11/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.