Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/814 Esas
KARAR NO: 2023/442 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/09/2020
NUMARASI: 2018/64 E. – 2020/265 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Maddi-Manevi Tazminat)
KARAR TARİHİ: 10/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuarı mezunu olup ülkemizde başarılı ve sevilen bir oyuncu olduğunu, izleyiciler tarafından çok izlenen ve büyük beğeni kazanan …, … vb gibi birçok TV dizisi ve sinema filminde oyuncu olarak yer aldığını halen … isimli izleyici tarafından oldukça beğenilen ve çok izlenen dizide “…” karakterini canlandırdığını, müvekkilinin …’nün yönettiği “…” isimli internet sitesindeki görüntüsü(fotoğrafı)nın izinsiz ve yasalar aykırı bir şekilde davalı bankanın ticaret unvanı ve isimleri ile bir arada … Dergisi, … dergisi, … dergisi ve … dergisinde yayınlandığını vaki kullanım nedeniyle davalıya ihtarda bulunmalarına rağmen cevap alınamadığını, belirtmiş FSEK 68 kapsamında fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 25.000 TL maddi ve FSEK’te kapsamında manevi hakları ihlali nedeniyle 25.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilerek verilecek olan hükmün ilanı ile yargılama giderleri ve vekalat ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının, müvekkili banka ile yapımcı … yapım AŞ, … Tic. Ltd. Şti. arasında başrol oyuncusu hizmet alım sözleşmesinin imzalandığını, bu kapsamda davacının başrolünü üstleneceği “…” adlı eserin gerçekleştirilmesinin sağlandığını, davacının canlandırdığı “…” karakterinin görsellerini içerir reklamların ilgili dergilerde yayınlanmasının taraflarca imzalanan sözleşme ve muvafakatname kapsamında hukuka uygun olduğunu zira davacının, müvekkili banka ile yapımcı … AŞ, … Tic. Ltd. Şti. arasında başrol oyuncusu hizmet alım sözleşmesinin 5/a ve 5/h maddesi gereğince ve yine davacı tarafından imzalanan muvafakatnamede, iş bu sözleşme kapsamında 15 dakikalık 10 bölümden oluşan eserin üretilmesi için davalının yapımcı ile mutabık kalarak canlandırdığı “…” karakterinin haklarını yapımcı müvekkil ile … Filme devrettiğini, bu devir kapsamında da davalı bankanın, eserdeki karakterleri içeren bir reklam görselini farklı mecralarda yayınlandığını, dava konusu görsellerin eserin tanıtımı/reklamı amaçlı olup davacının özel bir fotoğrafı değil eserde canlandırdığı “…” karakterinin görseli olduğunu, sözleşmenin tarafı olan … Ajansının dava konusu görselin kullanımına 13.06.2017 tarihli cevabi e postası ile onay verdiğini bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyan etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 17/09/2020 tarihli 2018/64 E. – 2020/265 K. sayılı kararıyla; “…1-Davacının maddi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile, takdiren 100.000,00 TL’nin 25.000,00 TL’sinin 08/02/2018, 75.000,00 TL’sinin ise 14/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, 2-Davacının manevi tazminat davasının KABULÜ ile, 25.000,00 TL’nin 08/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, 3-Davacının ilan talebinin ve sair taleplerinin reddine, ” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI: Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacı müvekkili tarafından talep edilen 150.000 TL maddi tazminatın sektör rayiçlerine uygun hatta düşük olduğu halde mahkemece maddi tazminat talebinin 50.000 TL’lık kısmının reddine karar verilmesinin emsal ücretlere ve hakkaniyete uygun düşmediğini, müvekkilinin oyuncu olarak yer aldığı … isimli internet dizisindeki görüntüsünün davalı …’ın ticari unvan ve isimleri ile 3 ayrı dergide izinsiz ve FSEK’e aykırı olarak yayınlandığının 24/09/2019 tarihli bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, maddi tazminat talebinin müvekkilinin rol aldığı reklam çalışmalarından elde ettiği ücretler, müzekkere cevaplarında yer alan emsal bedeller, sektör teamülleri, benzer nitelikteki kullanımlarla ilgili emsal yargı kararları ve davalı markanın büyüklüğü gözönüne alınarak tespit edilmesi gerektiğini. -Müvekkilinin 2018 yılında ETİ – … reklamından net 300.000 TL + stopaj + KDV bedeli aldığını, buna ilişkin serbest meslek makbuzunun dosyaya sunulduğunu, davalı …’ın çok daha büyük firma olduğunu. -… ve … Ltd.şirketinin, … Ajans, …, … İlişkiler Ltd Şirketi, … Ltd Şirketinden gelen yazı cevaplarında; davacı emsal ve kariyerindeki oyuncunun herhangi bir reklamda kullanılması durumunda 250.000 TL – 350.000 TL arasında ücret alacağının bildirildiğini. -Dosyaya sundukları mahkeme kararlarında oyuncu …’in fotoğrafının … Restorantın tanıtımında izinsiz kullanımı sebebiyle oyuncunun … reklamında aldığı 390.000 TL emsal ücret esas alınarak 234.000 TL maddi tazminat (reeskont faizi) ve 50.000TL manevi tazminata hükmedildiğini, oyuncu … ve …’in … isimli inşaat sitesinin tanıtımında kullanılması sebebiyle her iki sanatçıya ayrı ayrı 450.000 TL maddi tazminat ödenmesine hükmolunduğunu, müvekkili için talep ettiği 150.000 TL maddi tazminatın emsal rayice fazlasıyla uygun hatta makul bir tazminat olduğunu. -Herhangi bir sanatçının görüntüsü bir ticari marka veya reklamında kullanıldığında aynı sektördeki rakip firma ve markaların o sanatçıya reklam teklif etmeyeceklerini, müvekkilinin fotoğrafının izinsiz şekilde … tarafından kullanılması nedeniyle müvekkilinin başka bankalarla çalışması yada reklam işlerini ortadan kaldırdığını. -Davacı ile davalı arasında sözleşme bulunmadığını, 21/06/2016 tarihli dizi film oyunculuk sözleşmesinin dava dışı … AŞ ile imzalandığını, mahkemenin FSEK 68.maddesinin uygulanamayacağına ilişkin kararının yerinde olmadığını, FSEK de eser sahibine tanınan haklarının kıyasen icracı sanatçılar bakımından da uygulandığını. -Mahkemenin tazminat taleplerine reeskont faizi yerine yasal faiz uygulamasının hukuka uygun olmadığını, TTK 3.maddesi gereğince ticari işletmenin her türlü eyleminin ticari olduğunu, Yargıtay kararlarına göre zarar gören kişinin bu durumda önemli olmayıp, zarardan sorumlu kişi tacir olduğundan reeskont faizi yürütülmesi gerektiğini. -Hükmün ilanı taleplerinin stopaj ve KDV taleplerinin reddi kararının yerinde olmadığını, FSEK 67 ve FSEK 78.maddeleri gereğince hükmün ilanına karar verilmesi gerektiğini beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın tümden kabulüne karar verilmesini, reeskont faizi işletilmesini talep etmiştir. Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacının görselinin izinsiz ve yasaya aykırı şekilde kullanıldığına yönelik tespitlere itirazlarının mahkemece incelenmediğini, davacının dava dışı … şirketi ile imzaladığı sözleşmenin suretinin celbini talep ettiklerini, davacının ajansa bağlı olarak çalıştığını, tek başına karar/insiyatif hakkının bulunmadığını, ajans ile birlikte hareket etmesi gerektiğini, ajansın 13/06/2017 tarihli cevabi e-postasında görselin kullanımına uygunluk verdiğini, tamamen yorum yoluyla davacının ajansa verdiği yetkinin bulunmadığı görüşünden hareket edilmesinin yerinde olmadığını. -Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu ile çelişkili karar verildiğini, mahkemenin hangi tespitten yola çıkarak 100.000 TL tazminata hükmedildiğinin anlaşılamadığını, bilirkişi raporunda 15.000 TL belirlendiğini, gerekçeli kararda müzekkere cevaplarına atıf yapılmışsa da bu ajansların davacının aktif olarak çalıştığı yada çalışma ihtimali bulunan şirketler olup, objektif olamayacağını, bilirkişilerin raporda müzekkerelerdeki emsallerin uygulanmasının gerek taraflar arasındaki sözleşme gerekse de kullanımın sözleşmeye konu dizideki tanıtıma ilişkin olması, davacının sırf bu tanıtım için ayrıca çekime katılma, mesai harcama durumunun olmaması nedeniyle hükme esas alınabilmesinin mümkün olmadığını ifade ettiklerini, kaldı ki 15.000 TL’nin de fahiş olduğu ileri sürülerek rapora itiraz edildiğini, davacının her biri 15 er dakikalık 10 bölümlük dizi için 150.000 TL ücret alacağının hizmet alım sözleşmesinde kararlaştırıldığını, 4 adet görsel yayın için 10.000 TL’nin altında bir bedel ödenmesi gerekeceğini, gerekçesiz şekilde raporla çelişir hüküm tesis edildiğini.-Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda davacının açıkça manevi tazminata hak kazanamayacağının ifade edildiği, mahkemenin gerekçesiz ve mesnetsiz şekilde 25.000 TL manevi tazminata hükmettiğini, davada uygulanacak yasa maddesinin FSEK 86.maddesi olup, maddede BK 49.maddeye atıf yapıldığını, manevi zarar için giderim istenebilmesinin kişilik varlığını ve haklarına ağır bir saldırı olmasına kusurun da ağır bulunmasına bağlı olduğunu, taraflar arasında önceden imzalanmış sözleşme bulunduğunu, kullanımın davacının başrol oyuncusu olduğu dizinin tanımına ilişkin olduğunu, kişilik haklarının zedelenmediğini. -Hükmedilen tazminat miktarlarının oldukça fahiş olup, bilirkişi raporu ile çeliştiğini, hakimin hangi gerekçelerle raporu benimsemediğini kararında yazmadığını beyanla kararın kaldırılarak davanın reddini talep etmiştir.Davalı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; bilirkişi raporunda belirtilen maddi tazminatın 15.000TL olduğu, bu tazminatın dahi fahiş olduğunu, istinaf dilekçesinde emsal gösterilen müzekkere cevaplarının, davacının oynadığı reklam filminden aldığı ücretin ve emsal gösterilen mahkeme kararlarının dilekçelerinde belirttiği gerekçelerle bu davada emsal olamayacağını, her davanın kendi özelinde değerlendirilmesi gerektiğini, …’in fotoğraf ve ismi kullanılarak reklam yapıldığı iddiasıyla açılan davada … lehine 8.000 TL manevi, 12.000 TL manevi tazminata hükmedildiğini, tazminat taleplerinin, faiz talebinin fahiş ve hukuka aykırı olduğunu, stopaş ve KDV talebinin yerinde olmadığını beyanla istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.Davacı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; müvekkilinin internet dizisindeki görüntüsünün izinsiz kullanıldığını, davalının maddi ve manevi tazminata yönelik istinaf sebeplerinin dilekçelerindeki gerekçeleri tekrarla hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, faiz, stopaj ve KDV taleplerinin usul ve yasaya uygun olduğunu beyanla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine talep etmiştir.
DELİLLER: İlk derece mahkemesince FSEK uzmanı hukukçu bilirkişi …, Yazar-Yönetmen-Yapımcı bilirkişi …’den alınan 24/04/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda; taraflar arasındaki sözleşmenin 1.1. tanımlar başlıklı maddesinin k bendinin son cümlesinde açıkça; “ herhangi bir yanlış anlama veya yorumlamaya mahal vermemek bakımından, gerek sözleşme konusu dizi ve gerek viral videolar televizyonlarda, sinemalarda yayınlanamaz, Oyuncunun ses ve görüntüleri dizinin tanıtımı için bile olsa gazete, dergi, afiş, ilan ve benzeri yerde kullanılamaz” hükmü çerçevesinde davacının görüntüsünün davacıdan izin alınmaksızın dizi tanıtımı için dahi olsa kullanımı açıkça davacı iznine bağlandığından davacının izni olmaksızın görüntüsünün vaki şekilde kullanımı nedeniyle maddi tazminat talebinde bulunma hakkının söz konusu olabileceği, davaya konu dizinin tanıtım amaçlı afişi için davacının görüntüsünün kullanılması nedeniyle davacının talep edebileceği maddi tazminatın ortalama olarak 15.000 TL olabileceği, taraflar arasında önceden bir sözleşme olup kullanım davacının başrol oyuncusu olduğu dizinin tanıtımına ilişkin olmakla bu halde davacının kişilik haklarının zedelenmesinin söz konusu olamayacağı bu çerçevede manevi tazminat talebinin haklı olup olmadığının mahkemenin takdirinde olduğu yönünde kanaat bildirildiği anlaşılmıştır. Davacı vekili dava dilekçesi ekinde; … Dergisi Ağustos 2017 tarihli sayısı, … dergisi Ağustos 2017 tarihli sayısı, … dergisi Ağustos 2017 tarihli sayısı ve … dergisinin Ağustos 2017 tarihli sayısının ilgili sayfalarını ibraz ettiği anlaşılmıştır. Mahkemece …’in emsal ve kariyerindeki oyuncunun fotoğraflarının herhangi bir reklamda kullanılması durumunda, hangi miktarda ücret talep edebileceği çeşitli Ajanslardan sorulmuş; … Ltd.şirketinin yazı cevabında 250.000TL-300.000 TL, … Ajans, … 250.000 TL, … Ltd Şirketi 350.000 TL, … Ltd Şirketinden 300.000 TL ücret talep edebileceği bildirilmiştir. Davacı tarafça …ltd şirketine kestiği 07/11/2018 tarihli 367.500,00 TL bedelli “… reklamı oyunculuk bedeli” serbest meslek makbuzunu delil olarak sunmuştur. Davalı tarafça dosyaya …, … Yapım A.Ş., Oyuncu … ve …Ltd. Şti. Tarafından imzalanan 21 Haziran 2016 tarihli “Başrol Oyuncusu Hizmet Alım Sözleşmesi” sunulduğu, sözleşmenin 5. Maddesinin “Sözleşme Konusu Dizi ile İlgili FSEK’den doğan Hakların Devri” başlığını taşıdığı, sözleşmenin 1.1. tanımlar başlıklı maddesinin k bendinin son cümlesinde; “ herhangi bir yanlış anlama veya yorumlamaya mahal vermemek bakımından, gerek sözleşme konusu dizi ve gerek viral videolar televizyonlarda, sinemalarda yayınlanamaz, Oyuncunun ses ve görüntüleri dizinin tanıtımı için bile olsa gazete, dergi, afiş, ilan ve benzeri yerde kullanılamaz” , 4/f bendine göre “Oyuncunun dizi içerisinde … bank ibaresini içeren bir ürünü elinde tutması, tüketmesi kullanması söylemesi gibi fiillerle aktif olarak kullanılması, … logo ve ünvanlı kostüm giyilmesi talep edilmeyecektir. (Aktif Ürün Yerleştirme) Oyuncunun aktif ürün yerleştirme kapsamında rolünü icra etmek istememesi kabul edilmekle birlikte oyuncu ve /veya ajans hiç bir şekilde yapımcılar tarafından gerçekleştirilecek olan dijital ve herhangi bir şekilde aktif olmayan ürün yerleştirme sahnesine ticari metalaştırma çalışmalarına itiraz edemez.” hükmünü içerdiği, 5/e bendine göre ” İş bu sözleşme konusu diziyle ilgili oyuncunun dizideki ses veya görüntüleri eserden bağımsız olarak … bank ve / veya herhangi bir ticari marka ve ürünün reklam filmi tanıtım filmi şeklinde işlenemez kullanılamaz. Şüpheye mahal vermemek adına belirtilmelidir ki yapımcı oyuncunun ses veya görüntülerini kullanılmamak ve yer almamak kaydı ile eserden reklam filmi oluşturarak her türlü mecrada yayınlama hakkına sahiptir.” hükmünü içerdiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili …’in … isimli internet dizisindeki fotoğrafının izinsiz ve hukuka aykırı olarak davalı bankanın ticaret unvan ve ismi ile birlikte dört ayrı dergide kullanıldığını ileri sürerek FSEK 68. Madde gereğince üç kat tazminat ve manevi tazminat talebinde bulunmuş, ilk derece mahkemesince davacının FSEK 68. Maddeye göre değil FSEK 86. Maddeye göre tazminat talep edebileceği gerekçesiyle maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, manevi tazminat talebinin kabulüne, hükmün ilanı ve diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; mahkemece hükmedilen tazminatın, celp edilen emsal bedeller, dosyaya sundukları davacının başka bir firmanın reklam filminden aldığı ücret ile emsal nitelikte olduğunu ileri sürdüğü mahkeme kararlarındaki bedellerin altında olduğunu, mahkemenin talebin tamamını kabul etmesi ve davalı tacir olduğundan tazminat taleplerine reeskont faizi uygulaması gerektiğini, dava ve tazminat talebinde FSEK 68. Maddenin uygulanması, hükmün ilanı, KDV ve stopaj talebinin de kabulü gerektiğini ileri sürmüştür.Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde; davacının bağlı bulunduğu menajerlik ajansından uygunluk beyanı aldıklarını, mahkemece alınan bilirkişi raporunda 15.000 TL tazminat talep edilebileceği tespit edildiğini, emsal olarak bildirilen delillerin ve ajanslardan bildirilen rayiç bedellerin, mahkeme kararlarının hükme esas alınamayacağını, bilirkişi raporundaki bedelin de fahiş olduğunu, raporda manevi tazminat talep edilemeyeceğinin belirtildiğini, manevi tazminat koşullarının oluşmadığını ileri sürmüştür.Dosya kapsamında bulunan dergi sayfalarından davacının fotoğrafının “…”, “… Youtube Kanalında, YouTube/…” ibareleriyle, dört ayrı derginin Ağustos 2017 sayısında yayınlandığı anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince çeşitli ajanslara müzekkere yazılarak emsal araştırması yapıldığı, davacı tarafça dosyaya … reklamına ilişkin serbest meslek makbuzu sunulduğu, başka sanatçıların hak ihlallerine ilişkin mahkeme kararlarının ibraz edildiği, mahkemece davaya konu uyuşmazlığın teknik bilgi gerektirdiği kanaatine varılarak bilirkişi raporu alındığı, rapora taraf vekillerince itiraz edildiği anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK’nın 266 vd. maddeleri uyarınca mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, tarafların talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebilir. Hakim, bilirkişinin oy ve görüşünü diğer kanıtlarla birlikte serbestçe değerlendirir. Mahkeme, gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendirebileceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabilir. Somut uyuşmazlığın çözümü de bilirkişinin görüşüne başvurulmasını zorunlu kılar nitelikte olup, ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın çözümünün bilirkişi incelemesini gerektirdiği kabul edilerek bilirkişi incelemesi yaptırıldığı anlaşılmış, mahkemece rapora itibar etmeyerek, taraf vekillerinin itirazlarını da karşılamadan re’sen tazminat rakamının belirlenmesi usul ve yasaya uygun görülmemiş, eksik inceleme ile karar verildiği kanaatiyle taraf vekillerinin sair istinaf sebepleri bu aşamada incelenmeksizin istinaf başvurularının kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın emsallerin incelenerek, taraf vekillerinin itirazlarını giderecek şekilde reklamcı ve yapımcı bilirkişilerin bulunduğu yeni bir heyetten rapor alınarak karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle:1-Davacı ve Davalı vekillerinin istinaf isteminin ayrı ayrı kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince, İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ’nin 17/09/2020 tarihli 2018/64 E. – 2020/265 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,3-İstinaf talepleri kabul olunmakla, taraflarca yatırılan istinaf peşin harçlarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak;a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 76,00 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 38,00TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, b)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 31,50 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 15,75TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 10/03/2023 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.