Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/788 Esas
KARAR NO: 2023/197 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/10/2020
NUMARASI: 2018/150 E. – 2020/573 K.
DAVA: Menfi Tespit
Birleşen Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/150 Esas Sayılı Dosyası
DAVA: İstirdat
KARAR TARİHİ: 03/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
ASIL DAVADA:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Bakırköy …İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile müvekkilleri şirketler aleyhine başlatılan icra takibin dayanağı olan çekin müvekkilleri … tarafından … A.Ş. emrine ödenmek üzere ciro edildiğini, bahse konu çek hakkında … A.Ş. tarafından İstanbul Anadolu 7.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1224 E. sayılı dosyası ile çek iptal davası açıldığını, ve çek hakkında ödemeden men kararı verildiğini, kötüniyetli olarak çeki eline geçirenler tarafından bankaya ibraz edildiğini, çekin arkasına …, … ve … ciroları eklenmek suretiyle çekin ciro silsilesinin bozulduğunu belirterek müvekkillerinin davalılara borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin çeki kendisinden önceki cirantalardan iyi niyetli olarak aldığını, çek zincirindeki kopukluğu bilmediğini, belirterek davanın reddini talep etmiştir. Davalılardan … katıldığı duruşmada; ” Söz konusu çek ciro silsilesinde ismi geçmeyen eski sevgilim … tarafından çeki kırdırmak için tarafıma cirolatılmıştır. …’in sonradan kendisinin ne olduğunu öğrendim. Kendisi meğer en büyük dolandırıcıymış. Usulsüz olarak ele geçirdikleri çekleri üçüncü kişilere cirolatarak çeklerin tahsil etme gayesi taşıyormuş. Ben bunu sonradan öğrendim. Kendisi bu eylemlerinden dolayı bildiğim kadarı Kandıra Cezaevindedir. Ben söz konusu çeki ciroladıktan sonra sevgilimin gönderdiği ismini … olarak bildiğim ancak gerçek isminin Memduh… olduğunu öğrendiğim kişiye verdim. Bu kişide cirolayarak aynı şekilde çek kıran …’a çeki götürmüştür ve kırdırmıştır. Benim olayla bir ilgim yoktur. Davacı tarafın davasını kabul ediyorum.” şeklinde beyanda bulunmuştur.Birleşen Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/150 Esas Sayılı Dosyası
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde ; müvekkilin hamili olduğu bir takım çeklerin zayi olduğunu, buna ilişkin İstanbul Anadolu 7 ATM de zayi belgesi davası açıldığını, çeklerden dava konusu olan … Bankası T.A.O Başkent Şubesine ait keşidecisi … olan, … çek numaralı, 22/01/2018 keşide tarihli 10.000 TL bedelli çekin davalı tarafından ihtiyati haciz kararı alınarak keşideci ve cirantalar hakkında icra takibi yapıldığını, cirantaların açmış olduğu menfi tespit davası nedeniyle takibin durduğunu, dava konusu 10.000 TL bedelli çekin davalıdan istirdatına, çek bedeli ödenirse bedelin istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde ; müvekkilinin çeki kendisinden önceki cirantalardan iyi niyetli olarak aldığını, çek zincirindeki kopukluğu bilmediğini, davacının husumeti müvekkilinden önceki cirantaya yöneltmesi gerektiğini bu nedenle davanın reddini savunmuştur.Birleşen davada, mahkeme 11/12/2018 tarihli 2018/150 Esas-2018/1167 Karar sayılı birleştirme kararıyla, her iki dava arasında HMK 166/4 maddesi gereğince bağlantı bulunduğundan bahisle, davanın Bakırköy 6. Asliye Ticaret mahkemesi’nin 2018/150 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
MAHKEME KARARI; Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/10/2020 tarihli 2018/150 Esas-2020/573 Karar sayılı kararıyla; “mahkemece yapılan yargılama sonucunda toplanan tüm deliller muvacehesinde; dava konusu … T.A.Ş’ne ait 22/01/2018 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli … seri nolu çekin arka yüzündeki asıl dava davacısı … Tic.Ltd.Şti.’nin kaşeli cirosunun ilk satırında bulunan “… A.Ş. emrine ödeyiniz” ibaresindeki “… A.Ş.” ibaresinin daksil olarak tabir edilen beyaz boya ile boyanmış olduğunun bilirkişi raporu ile tespit edildiği, boyanın alt kısmındaki yazının çıplak gözle görülmemesine rağmen daksille boyanmış olduğunun çıplak gözle açıkça görülebildiği, kambiyo senetlerindeki düzeltmelerin üzerinin çizilip paraf/imza atılması suretiyle yapılması gerektiği, oysa ki bu yapılmayarak çek üzerinde oynama/tahrifat yapıldığının çıplak gözle açıkça görüldüğü, tahrifatın herkese karşı ileri sürülebilecek mutlak defilerden olduğu, … Tic.Ltd.Şti.’nin cirosunun tam ciro olup çeki … A.Ş.’ye devrettiği ancak tahrifatla tam cironun beyaza ciroya dönüştürüldüğü, dolayısıyla … Tic.Ltd.Şti.’nin cirosundan sonraki cironun … A.Ş.’ye ait olması gerektiğinden ciro silsilesinin kopuk olduğu, işbu nedenle asıl dava davacılarının dava konusu çek ve icra takibinden dolayı borçlu bulunmadıkları kanaatine varılarak asıl davanın kabulüne karar vermek gerektiği, aynı gerekçelerle, çekin gerçek hak sahibinin (yetkili hamilinin) birleşen dosya davacısı … A.Ş. olması ve çek üzerindeki tahrifatın açıkça görülür olması nedeni ile davalı …’ın çeki iktibasında ağır kusurlu olduğu kanaatine varılarak birleşen çek istirdatı davasının da kabulüne karar vermek gerektiği, dava konusu çek bedelinin icra dosyasında tahsil edilmiş olunması nedeni ile çek bedelinin iadesine hükmetmek gerektiği” gerekçesiyle; “1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN; Davacılar … Ltd Şti ile … Tic Ltd Şti tarafından davalılar … ve … aleyhine açılan menfi tespit davasının KABULÜ ile Davacıların … TAŞ Başkent şubesinin 22/01/2018 keşide tarihli keşidecisi … olan … seri nolu 10.000 TL bedelli çekten ve bu çekin dayanak yapıldığı Bakırköy …İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasından dolayı BORÇLU BULUNMADIKLARININ TESPİTİNE
2-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN; Davacı … A.Ş tarafından davalı … aleyhine açılan çek istirdat davasının kabulü ile … TAŞ Başkent şubesinin 22/01/2018 keşide tarihli keşidecisi … olan … seri nolu 10.000 TL bedelli çekin bedelinin davalı tarafından tahsil edilmiş olması nedeniyle çek bedeli olan 10.000 TL’nin davalı …’dan istirdadı ile davacıya verilmesine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davalı … vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; yetkili hamil olan müvekkilinin çeki iyi niyetle iktisap ettiğini, müvekkilinin kötü niyetli ya da iktisapta ağır kusurlu olduğu ispat edilmeden davaların kabul edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin dava konusu çeki … isimli şahıstan aldığını, …’ın da …’dan aldığını, müvekkilinin iyi niyetli 3. Şahıs olarak çekin lehtarı olduğunu, müvekkilinin çeki kötü niyetle elde ettiğine dair somut delil bulunmadan davanın kabul edilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin icra dosyasında tedbir kararı olması nedeniyle çek bedelini tahsil edemediğini, buna rağmen müvekkili tarafından tahsil edilmeyen miktarın müvekkilinden alınarak davacıya verilmesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.Davacılar vekili istinaf dilekçesine cevabında; mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, çekin üzerinde yapılan tahrifatın çıplak gözle görüldüğünü, davalı …’ın çeki iktisabında ağır kusurlu olduğunun yargılamada tespit edilerek karar oluşturulduğunu beyanla istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.
DELİLLER; Bakırköy …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı … tarafından, borçlular …, …, …, … Tic. Ltd. Şti., … Nak. San. Ve Tic. Ltd. Şti., … Tic. A.Ş. Ve … Tic. Ltd. Şti. Aleyhine 22/01/2018 keşide tarihli 10.000 TL bedelli çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü takip başlattığı anlaşılmıştır. Bakırköy …İcra Müdürlüğünün 06/10/2020 tarihli cevabi yazısından … Tic. A.Ş. Tarafından 08/03/2018 tarihinde 13.750,00 TL, … Tic. Ltd. Şti. Vekili tarafından ihtirazi kayıtla 13.607,00 TL ödeme yapıldığı, ekli tahsilat makbuzlarından … tarafından ödemenin borç tahsilatı olarak ödendiği, …’nın Bakırköy 6. ATM’nin 2018/150 E sayılı dosyası tedbir kararına istinaden alacaklıya ödenmemek üzere ihtirazi kayıtla yatırıldığının makbuzda yazılı olduğu, 06/10/2020 tarihli kapak hesabından dosya borcunun 13.528,25 TL olduğu anlaşılmıştır. Dava konusu … T.A.Ş’ne ait 22/01/2018 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli … seri nolu çek aslı incelendiğinde; çekin keşidecisinin …, lehtarının dava dışı …Ltd.Şti. ,beyaza ciro ile dava dışı … A.Ş. ile ondan da asıl dava davacısı …Ltd.Şti.’ne geçtiği, …Ltd.Şti’den sırayla asıl dosya diğer davacısı …Ltd.Şti., asıl dosya davalıları … ve …’a geçtikten sonra son olarak asıl dava ve birleşen dava davalısı …’a geçtiği anlaşılmıştır. Çekin, …Ltd.Şti.’den …’a geçerken, kaşe üzerinde “…emrine ödeyiniz” kısmı bulunduğu görülmüştür.Mahkemece alınan 12/02/2020 tarihli grafolog bilirkişi raporunda, dava konusu çekin arka yüzünde davacı … Tic.Ltd.Şti.’nden sonra gelen davacı … Tic.Ltd.Şti.’nin kaşeli cirosunun ilk satırında bulunan “… A.Ş.” içerikli el yazılarının üzerinin düzeltme boyası (daksil, …) ile kapatılmış olduğunun tespit edildiği beyan edilmiştir. Asıl dosya davalılarından …’a tebligat yapılamadığı, mahkemece davanın bu davalı yönünden tefriki ile mahkemenin ayrı bir esasına kaydedildiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Asıl davanın çeke dayalı menfi tespit davası olduğu ve davacıların, Bakırköy …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası dayanağı çekin davacılardan … Tic. Ltd. Şti.’nin, tam ciro yoluyla … A.Ş.’ye devredilmişken, çekin kötüniyetli olarak ele geçiren tarafından cirodaki vergi dairesi ve vergi numarası baki kalacak şekilde birleşen dosya davacısı … A.Ş.’nin adının … ile kapatılması sonucunda beyaza ciro haline getirilerek diğer davalıların birbirlerine ciro ettikleri ve davalı …’ın yetkili hamil olmadığından bahisle davalılara borçlu bulunmadıklarının tespitini talep ettikleri anlaşılmaktadır.Birleşen davada davacı, takip dayanağı çekte e…Ltd.Şti. tarafından kendilerine tam ciro yapılarak çekin devredildiğini, akabinde çekin çalındığını ve ciroda bulunan isimlerinin silindiğini ileri sürerek çekte gerçek hak sahibi olduklarından bahisle çekin iadesini, çek bedelinin ödenmesi halinde bedelinin istirdatını talep etmiştir.İlk derece mahkemesince, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş, davalılardan … vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılan menfi tespit ve çek istirdadı istemine ilişkindir. Davacılar çekte davacı … Şirketinin cirosunun tahrif edilerek ciro silsilesinde kopukluk meydana getirildiğini ileri sürerek asıl ve birleşen davayı açmış, davalı … ise çekin yetkili hamili olduğunu ileri sürmüştür. Çekte hak sahibi olabilmek için yetkili hamil olmak gerekir. 6102 sayılı T.T.K.’nun 792. maddesine göre; “çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. 6102 sayılı TTK’nın 790. maddesine göre, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Bu maddeden de anlaşıldığı üzere bir çeki elinde bulunduran kişi yetkili hamil olduğunu yani çek üzerindeki hakkın kendisine ait olduğunu çek üzerinde bulunan birbirini takip eden geçerli ciro zinciri ile ispat edebilir. Çek üzerindeki cirolar birbirini takip etmiyor veya ciro zincirinde bulunan cirolardan biri geçersiz veya sahte olması dolayısı ile ciro zincirinde kopukluk olması durumunda çekteki hak, kopukluktan sonraki kişilere geçmeyeceği için ciro zincirinde kopukluk olan çeki elinde bulunduran hamil yetkili hamil sayılamaz. Davalının yetkili hamil olması için 6102 sayılı TTK’nın 686. maddesi hükmüne göre, ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterli ise de; davaya konu çekte davacı … Şirketinin cirosunun “….emrine ödeyiniz” yazısının sol tarafının çıplak gözle görülür şekilde …/… ile kapatılarak tahrif edildiği, kapatılan kısım için cirantanın bilgisi dahilinde yapıldığına dair imzasının bulunmadığı, mahkemece alınan bilirkişi raporunda optik aletlerle incelendiğinde “… A.Ş.” içerikli el yazılarının üzerinin kapatıldığı, çekin emrine ciro edildiği … A.Ş.’nin cirosunun bulunmadığı, ciro silsilesindeki kopukluğun senet metninden ilk bakışta anlaşıldığı, davalı hamil …’ın çeki iktisabında ağır kusurlu olduğu, davalı …’ın davayı kabul ettiği anlaşılmakla, asıl davada; davacıların kopukluğun meydana geldiği kısımdan sonra cirosu bulunan davalılar … ve …’a borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesi, birleşen davada da; çek bedeli takip borçlusu … Şirketi tarafından icra dosyasına yatırıldığından, davalı … tarafından icra dosyasına yatırılan paranın kendisine ödenmesi talep edilmemiş olsa da halen icra dosyasına borç tahsilatı olarak yatırıldığından ve … A.Ş.’nin yetkili hamil olduğu anlaşıldığından birleşen davanın kabulü ile çek bedelinin birleşen davanın davacısına ödenmesine karar verilmesi usul ve yasaya uygun olduğundan, davalı … vekilinin asıl ve birleşen davaya yönelik istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı … vekilinin asıl ve birleşen davaya yönelik yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Asıl dava yönünden alınması gereken 889,61 TL nispi harçtan, peşin alınan 225,17 TL harcın mahsubu ile bakiye 664,44 TL eksik harcın davalı …den alınarak Hazineye irat kaydına, 2-Birleşen dava yönünden alınması gereken 683,10 TL nispi harçtan, peşin alınan 168,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 515,10 TL eksik harcın davalı …den alınarak Hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı … şirketi avansından kullanıldığı anlaşılan; 16,50 TL (posta-teb-müz) masrafının davalıdan alınarak, davacı …şirketine verilmesine, b)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 03/02/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.