Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/776 E. 2022/735 K. 27.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/776 Esas
KARAR NO: 2022/735 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/10/2020
NUMARASI: 2020/56 E. – 2020/575 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Finansal Kiralamadan Kaynaklanan)
İSTANBUL 14.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ İLE BİRLEŞEN İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2017/757 ESAS SAYILI DOSYASINDA :
DAVA: İtirazın İptali
KARAR TARİHİ: 27/04/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; “Müvekkilleri ile davalılardan … şirketi arasında 15.02.2012 tarihinde Eser Sözleşmesi imzalandığını, Bu eser sözleşmesine göre davacı şirket 200.000-TL ödeme yapacak, karşılığında da davalı sözleşmeye konu Saç ve Profil Makinesini 75 günde müvekkiline teslim ve kurulum yapacağını, anılan sözleşme gereğince müvekkillerinin davalı … firmasına 22.02.2012 tarihinde 40.000-TL, 11.04.2012 tarihinde 40.000-TL olmak üzere toplam 80.000-TL ödeme yaptığını, Davacılar ile davalılardan … Finansal şirketi arasında ise İzmir … Noterliği’nin 29.06.2012 tarih ve … yevmiye numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalandığını, Sözleşme gereğince diğer davalının %60’nı tamamladığı makinenin mülkiyeti davalı … firmasında olmak şartıyla, davalı … A.Ş. davacılara 171.195,00-TL kredi ödemesi yapacak müvekkillerinin de bu krediyi ayda 3.047,00-TL olmak üzere 48 ayda toplam 215.441,87-TL olarak geri ödeyeceğini, kullanımı müvekkiline ait olacak makinenin tarafların edimlerinin tamamen yerine getirmesi ile mülkiyetinin müvekkiline geçeceğini, müvekkilinin iyi niyetle 08.01.2013 tarihinde makinenin teslim alındığını, davalı finansal kiralama şirketi de aynı gün 51.864,00-TL ödemeyi diğer davalıya yaptığını, sözleşmeye konu malın, fiilen müvekkiline teslim edilmediğini, borcun ifa edilmemesi fesih sebebi olduğu halde müvekkilinin sözleşmeyi feshetmediğini, ödemeleri gecikmeli de olsa yaptığını, ancak ödemelerin Temmuz 2013 tarihinden itibaren askıya alındığını, Davalılardan … A.Ş, Müvekkiline göndermiş olduğu Beşiktaş … Noterliğinin 24.07.2013 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile 03.07.2013 tarihli taksitin ödenmesi aksi halde sözleşmenin feshedileceği ihtarında bulunduğunu, davalının kendince sözleşmenin haklı olarak feshedildiğinden hareketle 03.09.2013 tarihinde İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesinde (2013/247 Esas ve 2014/21 Karar sayılı kararı ile) malın iadesine karar verilmesini talep ettiğini, mahkemenin davalı şirket sözleşme konusu mala tedbir koyarak diğer davalıya yediemin olarak bıraktığını, müvekkilinin yargılamanın hiç bir aşamasına katılmamış olup karar müvekkilinin yokluğunda yazılıp kesinleştiğini, müvekkilinin maddi zarar gördüğü gibi geleceğe yönelik de ticari zarar da gördüğünü, Davalılardan … firmasına 80.000-TL ve davalılardan … A.Ş.’ye de 27.427,32 TL (9×3.047,48 TL) ödeme yaparak toplamında 107.427,32TL ödemede bulunduğunu, ayrıca makinenin sözleşme gereğince teslim edilmemesi nedeniyle, makineden elde edeceği yarardan mahrum kaldığını beyanla; öncelikle Eser ve Kiralama sözleşmesine konu olan makinenin teslimine; bunun mümkün olmaması halinde işbu mal için ödenen 107.427,32-TL’nin davalılardan dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, şimdilik davalılardan 5.000,00-TL mahrum kalınan karın 08.01.2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkilin davalı … Şirketine borcunun olmadığının tespiti ile İstanbul … İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyasından kaynaklı takibinin iptaline; Rehin sözleşmesinden kaynaklanan … ve … plakalı araçlar üzerindeki Rehin Şerhlerinin kaldırılmasına, karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı … Kiralama A.Ş. vekili cevap dilekçesinde : müvekkili ile davalı … Nakliyat Şirketi arasında İzmir… Noterliği 29.08.2012 tarih ve … yevmiye nolu sözleşme akdedildiğini, sözleşme ekinde bulunan 24.08.2012 tarihli 1 adet proforma fatura gereği, makine ve taşınmazların sözleşme gereğince … Nakliyat Şti.’ne teslim edilerek şirkette kullanılmaya başlandığını, ancak borçlu şirketin sözleşmeden ötürü ödemesi gereken 03.06.2013 tarihli her ay için ödenmesi gereken 3.047,17-TL (kira) + 87,03 TL (masraf) bedelli taksitleri ve devam eden tüm taksitleri ödemediğini, bu nedenle müvekkili şirket tarafından Beşiktaş … Noterliği’nin 25.06.2013 tarih ve … yev. nolu ihtarnamesi gönderildiğini, ihtarın 28.06.2013 tarihlerinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen, yasanın belirlediği ve sözleşmede belirtilen süreler içinde kiralama borcu ödenmediği gibi kiralama konusu malların müvekkiline iade edilmediğini, davacının müteakip aylara ilişkin kiralama bedellerini de ödemediğini,müvekkilinin sözleşmeyi feshettiğini, davacı şirket aleyhine FKS’nin feshinden dolayı ekipmanın iadesi için İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/247 E. Sayılı dosyasından dava açtığını, müvekkili şirket lehine 30.01.2014 tarihinde karara çıktığını ve 01.04.2014 tarihinde kesinleştiğini, satıcı firma tarafından düzenlenen 31.12.2012 tarihli 43179 numaralı sevk irsaliyesi düzenlendiğini, 171.472,15-TL alacağını tahsil edemediğini beyanla davanın reddine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 16. ATM’NİN 2017/757 ESAS SAYILI DOSYASINDA
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkil şirket ile davalı şirket arasında T.C. İzmir … Noterliği 29/08/2012 tarih ve … yevmiye nolu düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereği makine ve taşınmazların davalı tarafa teslim edildiğini ve davalı şirket tarafından kullanılmaya başlandığını, ancak borçlu şirket sözleşmeden ötürü ödemesi gereken 03/06/2013 tarihli her ay için ödenmesi gereken 3.047,17-TL + 87,03-TL bedelli taksitleri ve devam eden tüm taksitleri ödemediğini, bu nedenle müvekkili şirket tarafından Beşiktaş … Noterliğinin 25/06/2013 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi gönderildiğini, ihtar ile kira bedellerinin ödenmesi, aksi halde akdin feshi gerçekleşeceğinden 60 günlük yasal sürenin bitiminden sonra mülkiyeti müvekkil şirkete ait olan finansal kiralamaya konu malların müvekkil şirkete iadesi talep ve ihtar edildiğini, söz konusu ihtarın 28/06/2013 tarihlerinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen, yasanın belirlediği ve sözleşmede belirtilen süreler içinde kiralama borcu ödenmediği gibi kiralama konusu malları müvekkile iade edilmediğini beyanla; İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, icra takibinin takip talebinde belirtilen miktarlar üzerinden devamına, davalı borçlunun itiraz ettiği miktarın %20′ sindan aşağı olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davacının haksız ve mesnetsiz davasının reddini, davacı taraf, müvekkil aleyhine kötü niyetli olarak takip başlattığından müvekkili lehine ve davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin, 10/09/2019 tarihli duruşmada verdiği kısa kararında “Kanıtlanamayan davanın reddine” karar verildiğini tefhim ettiği, daha sonra yazılan 10/09/2019 tarihli 2018/268 Esas- 2019/825 Karar sayılı gerekçeli kararında ise; “Kanıtlanamayan davaların reddine ” karar verilmiş, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İSTİNAF KARARI: Dairemizin 30/12/2019 tarihli 2019/2898 Esas-2019/2900 Karar sayılı kararıyla; HMK 297/son maddesi gereğince, mahkemenin asıl dava ve birleşen dava yönünden ayrı ayrı hüküm kurması gerekirken, 10/09/2019 tarihli duruşmada tefhim ettiği kısa kararında: “kanıtlanamayan davanın reddine”, gerekçeli kararında “kanıtlanamayan davaların reddine” karar verdiği, kısa karar ile gerekçeli kararın farklı olduğu, emredici hüküm mahiyetinde olan HMK 297/son maddesine aykırı olarak, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde hüküm kurulmadığı anlaşılmakla, bu husus HMK 355. Madde gereğince resen gözetilecek sebeplerden bulunmakla, taraf vekillerinin istinaf başvurularının esasa yönelik sebepler incelenmeksizin kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın yargılamaya devam olunarak usulüne uygun şekilde asıl ve birleşen davalar yönünden ayrı ayrı hüküm kurulmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 06/10/2020 tarihli 2020/56 E. – 2020/575 K. sayılı kararıyla; “Davalı şirketin 3340 sayılı Finansal kiralama sözleşmesi üzerinden davacı şirketten ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 28.06.2013 tarihi itibariyle 3.047,17-TL faturalanmış kira ve 87,03 temerrüt alacağı olduğu, ihtarnamenin tebliğinden itibaren 60 günlük sürenin dolduğu 27.08.2013 tarihine kadar davalı şirketin davacıya olan vadesi gelmiş borcunu kapatmadığı, Ayrıca davacının toplamda (temerrüt ve diğer masraflar hariç) bakiye 119.204,30-TL kira borcu kaldığı, bu itibarla FKK md, 31/1 ve taraflar arasındaki sözleşmenin 13. Maddesi gereği fesih şartlarının oluştuğu, Davacı ile davalı finansal kiralama şirketi arasındaki sözleşmeye konu malın teslimine ilişkin diğer davalı …San, ve Tic, Ltd. Şti.’nin tanzim ettiği 31.12.2012 tarihli … seri numaralı sevk irsaliyesinin davacı tarafından kaşe/imzalanarak teslim edildiği, ayrıca dosyaya mübrez belgelere göre davacının tanzim ettiği 08.01.2013 tarihli yazıda davalı finansal kiralama şirketine sözleşme konusu malın eksiksiz ve sağlam teslim alındığının beyan edildiği, davalı finansal kiralama şirketinin davacı ile aralarında finansal kiralama sözleşmesine istinaden diğer davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’ye 169.500,00-TL + 1.695-TL KDV olmak üzere toplam 171.195,00-TL ödediğinin bilirkişi raporu ile belirlendiği,… davalı finansal kiralama şirketi açısından fesih şartlarının oluştuğu kanaatine varıldığı…Birleşen dava yönünden; dava dosyasına sunulan deliller ve ticari defterler incelenmesi sonucu davacının ticari defterlerinin tespit yapmaya elverişli detay / nitelikte olmaması ve davacı ile davalı finansal kiralama şirketi arasındaki sözleşmenin 46. Maddesi (delil sözleşmesi) dikkate alınarak davalı finansal kiralama şirketinin ticari defterlerindeki kaydı verilere itibar edildiği, davalı finansal kiralama şirketinin ticari defterlerindeki kaydî verilere göre davacının ödeme planındaki finansal kiralama borçlarını ödemeyerek sözleşme kapsamındaki edimlerini yerine getirmediği bu nedenle davalı finansal kiralama şirketinin haklı nedenle sözleşmeyi feshettiği kanaatine varıldığı, Diğer davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. açısından ise; davacı şirketin taraflar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında ayıplı olduğunu ileri sürdüğü makineye ilişkin olarak Borçlar Kanunu’nun gerek 223. Gerekse de 474. maddesi gereği ayıp ihbarında bulunduğuna dair dosyaya mübrez bir bilgi veya belge bulunamadığı” gerekçesiyle; Asıl davada; davacı Finansal Kiralama Sözleşmesine konu makinenin aynen teslimi, istemi yerinde görülmediğinden reddine, İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibinin iptali isteminin de reddine, -Dosya ile birleşen İstanbul 16 ATM nin 2017/757 E sayılı dosyasında davalının itirazının 85.311,11 Tl üzerinden iptali ile takibin devamına takipten sonra asıl alacak 44.000.-Tl ye % 60 temerrüt faizi uygulanmasına, -% 20 icra inkar tazminatı 17.062.-Tl nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Asıl davada davacılar-birleşen davada davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davalı … Şirketi ile eser sözleşmesi, davalı … Kiralama Şirketi ile Düzenleme şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalandığını, … şirketinin makinenin tamamlandığını, kalan borcun ödemesi yapılmadan makinenin teslim edilmeyeceğini bildirmesi üzerine Finansal Kiralama Şirketinin makinenin teslim alındığı yönünde imza atılması halinde ödemenin … şirketine yapılacağını beyan etmesi üzerine 08/01/2013 tarihli makineyi teslim aldığına, ödemenin … şirketine yapılmasına ilişkin talimat verdiğini, müvekkilinin üç tır ve ayrıca mallarla makineyi teslim almaya gittiğinde gerçek anlamda ve fiilen teslim edilmediğini, makinenin boyutunun sözleşmeye aykırı olarak ve müvekkilinin isteminden farklı olarak büyük yapıldığından fabrikaya sığmadığını teslim edilemediğini, Finansal Kiralama şirketine bildirmesine rağmen kayıtsız kaldığını, müvekkilinin buna rağmen ödemelerini yapmaya devam ettiğini ancak düzensiz yaptığını, kiralama şirketinin kusuru nedeniyle ödemelerin 2013 Temmuzda askıya alınığını, …’nin makineyi yeniden yapmaya başladığını ancak bitiremediğini, davalı Kiralama Şirketinin müvekkiline 24/07/2013 tarihinde ihtar göndererek, 03/09/2013 tarihinde de İstanbul 21.Asliye Ticaret mahkemesi’nin 2013/247 Esas-2014/21 Karar sayılı dosyasında malın iadesi için dava açtığını, mahkemeden aldığı tedbir kararı gereğince …’ye yeddiemin olarak bırakıldığını, davalı şirketin malın … ‘nin elinde olduğunu bildiğini, davacı şirketin ödemelerin yapılmadığından bahisle İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip başlattığını, kendilerinin de işbu davayı açtıklarını, … Kiralama Şirketinin en başından beri müvekkilinin makineyi teslim almadığını bildiğini, davalı şirketin malı teslim etme, zapta karşı tekeffül ve ayıba karşı tekeffül borcunun bulunduğunu, gerek mülga, gerekse yürürlükte olan Finansal Kiralama Kanunu gereğince davalının malı teslim etmekle yükümlü olduğunu, mal teslim edilmediği sürece ödeme talep edemeyeceği gibi, sözleşmeyi fesih hakkının da bulunmadığını ( Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 17.11.2015 tarihli 2005/1791 Esas, 2005/11362 Karar sayılı kararı), ayrıca TBK 249/1 maddesi gereğince satıcının ayıba karşı tekeffül borcunun bulunduğunu, Finansal Kiralama Şirketlerinin sözleşme konusu malı kiracıya sözleşme amacına uygun olarak kullanmaya elverişli bir şekilde teslim etmesi gerektiğini,Finansal kiralama konusu malın maliki olan kiralayanın, malı bir üçüncü kişiye devretmeme veya bu sonucu doğuracak üçüncü kişilerin istihkak iddiaları ve hacizlerine karşı koyma borcu altında olmasının da onun zapta karşı tekeffül borcunun bulunduğuna işaret ettiğini, FKS sözleşmesi ile malın mülkiyetinin finans şirketine, zilyetliğinin ise müvekkiline geçtiğini, davalı … Şirketinin muhatabının da finansal kiralama şirketi olduğunu, sözleşme kurulduğu zaman geçerli olan 3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 7. Maddesine göre sözleşmelerin en az dört yıl süre ile feshedilemeyeceğini, müvekkilinin ilk 9 ay taksitlerini ödediğini, bilirkişinin defterlerini düzgün incelemediğini, uzmanlık alanının da uygun olmadığını, bilirkişinin malı teslim etme süresinin irdelenmediğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak asıl ve birleşen dava yönünden talepleri gibi hüküm kurulmasını talep etmiştir.
DELİLLER: İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esaslı dosyasının incelenmesinde; … Kiralama Şirketi’nin, … Şirketi ile … aleyhine, 19/02/2017 tarihinde, 44.000.-TL asıl alacak, % 60 temerrüt faizi tutarı 41.311,11 TL ile birlikte toplam 85.311,11.-TL’nın tahsili için taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapıldığı, ödeme emrinin 05.03.2017 tarihinde tebliğ edildiği, borçlular vekilinin 07.03.2017 tarihinde rehin hakkına, borca, faize ve yetkiye itiraz ettiği, müvekkilinin alacaklı olduğunu beyan ettiği, yetkili icra müdürlüğünün gösterilmediği anlaşılmıştır. Davalı … Kiralama Şirketi tarafından, davacıya Beşiktaş … Noterliği’nin 25/06/2013 tarihli, … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile vadesi gelen 3.047,17 TL kira borcu ile 87,03 TL masraf borcunun Finansal Kiralama kanunu 13. Maddesi gereğince 60 günlük sürede ödenmesinin ihtar olunduğu anlaşılmıştır, İlk derece mahkemesince; mali müşavir bilirkişiden alınan 05.08.2019 tarihli raporda; “Davacının ticari defterlerinin tespit yapmaya elverişli detay / nitelikte olmaması ve davacı ile davalı finansal kiralama şirketi arasındaki sözleşmenin 46. Maddesi (delil sözleşmesi) dikkate alınarak davalı finansal kiralama şirketinin ticari defterlerindeki kaydi verilere itibar edildiği, davalı finansal kiralama şirketinin ticari defterlerindeki kaydi verilere göre davacının ödeme planındaki finansal kiralama borçlarını ödemeyerek sözleşme kapsamındaki edimlerini yerine getirmediği bu nedenle davalı finansal kiralama şirketinin haklı nedenle sözleşmeyi feshettiği, bu nedenle davalı … Kiralama A.Ş. açısından davacının alacak iddiasının ispata muhtaç olduğu, Diğer davalı … Makinaları San. ve Tic. Ltd. Şti açısından ise; davacı şirketin taraflar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında ayıplı olduğunu ileri sürdüğü makineye ilişkin olarak Borçlar kanununun gerek 223. Gerekse de 474. maddesi gereği ayıp ihbarında bulunduğuna dair dosyaya mübrez bir bilgi veya belge bulunamadığı” beyan edilmiştir. Dosya kapsamında bulunan davacı … şirketi ile davalı … Şirketi arasında imzalanan tarihsiz sözleşmede; “… … tarafından gönderilen fotoğrafta görülen tüm detayların açıkça yazılmasına rağmen bazı detayların ek sözleşmede toplandığı, imalatın … tarafından yapılacağı, %60-%70’nin bitmesi halinde müşterinin veya bir firma temsilcisinin misafir olup imalatı göreceği, imalatın bitişini müteakip iş yerinden kamyon üzerinde müşteriye temsil edileceği. Nakliye Montaja kadar depolama ve kamyondan indirmenin tamamen müşterinin sorumluluğunda olduğu. Temel yapılıp basınçlı hava kuvvet hattı çekilmesini müteakip …’nin gidip makineyi kurup eğitim verip müşterisine teslim edeceği. Fiyatın teklifte belirtildiği üzere 200.000 TL olduğu, sipariş ile 80.000 TL nakit avans, makine ekipmanlarının %60 tamamlanmasını müteakip 70.000 TL (üzeri çizilerek 50 yazılmıştır) nakit avans kalan bakiyenin yerine montajı ile birlikte müşterinin onayını ve kabulünü müteakip nakit olarak ödeneceğini, …’nin … firmasına bir adet teminat senedi vereceğini…, imalat ve teslim süresinin 90 gün olarak tespit edildiğini, mücbir sebepler hariç 90 gün içerisinde bitmemesi halinde …’nin müşterisine her gün için 500 TL tazminat ödeyeceğini, makinenin %60-%70’nin bitmesi halinde müşterinin 3 gün içerisinde davete icabet edeceğini” kararlaştırdıkları anlaşılmıştır. Davalı … Şirketi tarafından, davacılara kesilen 15/02/2012 tarihli Profarma Fatura’da Kumlama Makinesinin bedelinin 200.000 TL olarak yazıldığı, ödemenin 80.000 TL nakit avans, 45 gün sonra 50.000TL avans, bakiye iş teslimi müteakip nakit olarak ödenecektir yazılmıştır. Davacının ibraz ettiği ödeme belgesi fotokopilerinden 11/02/2012 tarihinde 40.000 TL ve 11/04/2012 tarihinde 40.000 TL ödeme yaptığı anlaşılmıştır. Davacılar ile davalı … Kiralama şirketi arasındaki, 29.08.2012 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin 6. Maddesinde kiralananın satıcı ve imalatçıdan iktisabı, tesellümü ile bundan kaynaklanan masrafların kiracıya ait olduğu düzenlenmiştir. “Kiralananın Tesliminin Gerçekleşmemesi Hali ve Sonuçları” başlıklı 26. Madde a ; “Kiralanan’ın kiracıya teslim edilmesi, zilyetliğinin devri, sözleşmenin 6. Madde hükmü çerçevesinde veya aşağıda yazılan haller nedeniyle zamanında veya hiç mümkün olmaz ıse Kiralayan’ın hiçbir sorumluluğu olmayacaktır. Kiralayan aşağıda (b) hükmünde yer alan sebeplen nedeniyle ortaya çıkan teslim engelinin 60 (altmış) gün zarfında ortadan kalkmayacağını tespit ettiği veya bu süre içinde ortadan kalkmayacağının açıkça anlaşıldığı hallerde bu hususu Kiracı’ya bildirdiği taktirde Sözleşme kendiliğinden ayrıca bir ihbara mahal olmaksızın sona erecektir.” Madde b) “Ancak bu hükümde yer alan sebepler, Kiralanan’ın Kiracıya teslim ve zilyetliğin devrinden sonra meydana gelir ve bu haller nedeni ile Kiralanan Kiracı tarafından kısmen veya tamamen kullanılamaz bir hale gelirse veya bu sözleşme ile öngörülen amaca uygun olarak kullanılması mümkün olmaz veya söz konusu amaç ortadan kalkar ise işbu sözleşmenin yürürlüğü, geçerliliği ve hükümleri hiçbir surette etkilenmeyeceği gibi Kiracı’nın işbu sözleşmeden doğan borç ve taahhütleri aynen devam edecektir.” hükümleri düzenlenmiştir. Dosyaya 31/12/2012 tarihli irsaliye ile, 08/01/2013 tarihli davacı … tarafından Finansal Kiralama Şirketine düzenlenen, malın tam ve eksiksiz teslim alındığı, … şirketine 51.864 TL’nın ödenmesine dair yazı ve mal tesliminden önce 119.331 TL’nın … firmasına ödenmesinin talep edildiğine dair yazının ibraz edildiği anlaşılmıştır. Davacı … Kiralama A.Ş. Tarafından, davalı … Nakliyet Şirketi aleyhine, İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2013/247 Esas sayılı dosyasında açılan, sözleşme konusu malın iadesi dava dosyasını delil olarak göstermiş, dosyaya sunulan 30/01/2014 tarihli karar ile, davalı … Kumlama şirketinin, dava tarihi olan 03/09/2016 tarihine kadar, Haziran ve Temmuz kiraları ile devam eden ayların kira bedellerinin ödenmediği, ödenmemiş 119.204,80 TL kira borcunun bulunduğu, davacı tarafça gönderilen ihtarnameye rağmen ödenmediği, iade koşullarının oluştuğu gerekçesiyle, Finansal Kiralama konusu malın davacı … Kiralama şirketine teslimine karar verildiği, UYAP kaydından kararın temyiz edilmeksizin 01/04/2014 tarihinde kesinleştiği, mahkemenin 06/09/2013 tarihli tedbir kararı ile sözleşmeye konu kumlama makinesinin davacıya verilmesine, kararın infazı için İstanbul İcra Müdürlüğü’ne bir örneğinin gönderilmesine karar verdiği ancak tedbir infaz tutanağının dosyada bulunmadığı anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Asıl davada; davacı Finansal Kiralama Sözleşmesine konu makinenin teslimi, mümkün olmaması halinde bu mal için ödenen 107.427,32 TL’nın ve şimdilik 5.000 TL mahrum kalınan karın faizi ile davalılardan müteselsilen tahsilini ve davalı … Kiralama Şirketine borçlu bulunmadığının tespiti, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibinin iptali, araçlar üzerindeki rehin şerhlerinin kaldırılmasının talep edildiği, birleşen davada ise: İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibine yönelik itirazın iptalinin talep edildiği anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmiş, davacılar-birleşen davada davalı vekilinin asıl ve birleşen dava yönünden istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince kararın gerekçesinde ve hükümde; Finansal Kiralama Sözleşmesine konu makinenin aynen teslimi istemi yerinde görülmediğinden reddine karar verilmişse de, davacı tarafça terditli olarak, malın teslim edilmemesi halinde, ödediği bedelin iadesi ile yoksun kaldığı karın ödenmesini talep ettiği ancak terditli talep hakkında kararda gerekçeye yer verilmediği gibi, bu talep hakkında olumlu yada olumsuz hüküm kurulmadığı anlaşılmıştır. Davacı vekilinin asıl davada, davalı Finansal Kiralama Şirketine borçlu bulunmadığının tespiti ile, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibin iptalini talep ettiği, birleşen davada ise davalı-birleşen davacı … Kiralama Şirketi tarafından itirazın iptalinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece mali müşavir bilirkişiden 05/08/2019 tarihli rapor alınmışsa da, davacı tarafça rapora itiraz edilerek farklı bir bilirkişiden rapor alınması talep edilmiştir. Davaya konu rehin’in paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız takibin 19/02/2017 tarihinde başlatıldığı ve takipte 44.000 TL asıl alacak, 41.311,11 TL işlemiş faiz ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren %60’dan az olmamak üzere artan cari faiz oranında temerrüt faizi işletilmesinin talep edildiği, takip dayanağının 15/04/2015 tarihli 44.000 TL asıl alacak olarak gösterildiği anlaşılmıştır. Davacı vekilinin asıl davada takip nedeniyle borçlu bulunmadığının tespitini talep ettiği, birleşen davada da davalı borçlu vekilinin takibe itirazında faize, faiz oranına, borca ve ferilerine itiraz ettiği anlaşılmakla, mahkemece takip tarihine kadar işlemiş faiz miktarı ve faiz oranı yönünden bilirkişi raporu alınarak karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davacı-birleşen davada davalı vekilinin asıl ve birleşen davaya yönelik istinaf isteminin, sair istinaf sebepleri bu aşamada incelenmeksizin kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, asıl davada davacı tarafça terditli olarak ileri sürülen ödenen bedelin iadesi ve yoksun kalınan kara ilişkin taleplerin değerlendirilerek hüküm kurulması, asıl davada menfi tespit talebine, birleşen davada itirazın iptali talebine konu davada işlemiş faiz ve faiz oranına ilişkin bilirkişi raporu alınarak değerlendirildikten sonra karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: Davacı -birleşen davada davalı vekilinin asıl ve birleşen dava yönünden, sair istinaf sebepleri incelenmeksizin istinaf isteminin KABULÜ İLE; 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 06/10/2020 tarihli 2020/56 E. – 2020/575 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-Dosyanın yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davacı tarafa iadesine, 4-İstinaf yargılama giderlerinin, ilk derece mahkemesince verilecek karar ile birlikte değerlendirilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 27/04/2022 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.