Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/698 E. 2023/198 K. 03.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/698 Esas
KARAR NO: 2023/198 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/12/2020
NUMARASI: 2019/703 E. – 2020/659 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 03/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıdan olan alacağı nedeniyle davalı aleyhine Küçükçekmece …İcra Müdürlüğünün … Esas numaralı dosyası ile başlattıkları ilamsız takibin borçlunun haksız itirazı üzerine durdurulduğunu, davalının itiraz dilekçesi ile müvekkiline borcu olmadığını beyan ederek yetkiye, borca ve ferilerine itiraz ettiğini, Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … talimat sayılı dosyasında 05/06/2014 tarihinde yapılan muhafaza işlemiyle muhafaza altına alınan malların davacıya teslim edildiği, tarafların mahcuzların saklanmasına dair bir sözleşme imzaladıkları ve bu sözleşmede günlük 45 TL yediemin ücreti konusunda mutabık kaldıkları, sözleşmeye konu borcun dayanağı olan her hususun açık ve net bir şekilde yazdığını, Bakırköy 2. ATM 2015/1135 esas sayılı dosyada 490 güne ilişkin yediemin ücreti ödenmesine ilişkin dava dosyasının kesinleştiğini, sözleşme serbestliği nedeniyle tarife hükümlerinin uygulanamayacağı, borca itirazın kabulünün mümkün olmadığını beyanla; davalı borçlunun haksız olan itirazının iptaline , takibin devamına , % 20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; mevzuat çerçevesinde davaya konu alacağın yasal sınırlarının belirlendiğini, davacı taleplerinin hakedişinden oldukça fazla olduğunu, kaldı ki davacı hak edişi fazlasıyla ödediğini, Mahkemece İst. … İcra Müd. … E. sayılı dosyası, Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … Tal. Dosyası ve Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasının incelenmesi ile haklılıklarının ortaya çıkacağını, Bakırköy 2. ATM 2015/1135 esas sayılı dosyasında ödenen miktarın da hak edilenden fazla olduğu, muhafaza edilen malların toplam bedelinin 45.000,00 TL olduğu, tarife hükümlerinin uygulanması gerektiğini, hiçbir sözleşme, mevzuata ve hukuka aykırı olamayacağından davacı taleplerinin haksız olduğunu beyanla; davanın reddini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2020 tarihli 2019/703 E- 2020/659 K sayılı kararıyla; “Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında düzenlenen yedieminlik ücret sözleşmesine göre davacı tarafın toplam 58.950,00-TL alacağının tahakkuk ettiği, iş bu alacaktan mahcuz malların belirlenen değeri ve yediemin deposunda kaldığı sürenin uzunluğu dikkate alınarak belirlenen alacaktan %20 oranında hakkaniyet indirimi yapılarak sonuçta 47.160,00-TL üzerinden icra takibinin devamına, likit olan alacağa yapılan itiraz nedeniyle davacı lehine %20 icra inkar tazminatına hakkaniyet gereğince alacaktan yapılan indirim nedeniyle Yargıtayın yerleşmiş içtihatlarına göre davalı lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti taktir edilmemesi gerektiği” gerekçesiyle; “Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalının Küçükçekmece …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın 47.160,00-TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin 47.160,00TL asıl alacak üzerinden DEVAMINA, -Hükmedilen alacağın %20’i olan 9.432,00-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI; Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davaya konu sözleşmenin geçerli olabilmesi için bunu imzalayan kişinin yetkili olması gerektiğini, sözleşmeyi imzalayan avukatın ise genel dava vekaleti bulunduğunu, yetkisinin bulunmadığını. -Davacının alacağını belirleyerek sınırladığını ve bu alacağın davacıya ödendiğini, Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/1135 E-2016/605 K sayılı kararı gereğince yeddiemin ücretinin Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına ödendiğini, ödenen miktarın mevzuat gereğince davacının hak ettiği miktardan fazla olduğunu, davacının her ne kadar bu dava ile 20/10/2015-23/05/2019 gününe kadar geçen 1310 güne ilişkin saklama ücretini istiyorsa da, davacının hak edişinin mevzuat gereğince sınırlı olduğunu. -İİK 88/5 maddesi gereğince çıkarılan ve uygulanması gereken, Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan Lisanslı Yediemin Depoları Yönetmeliği Ücret Tarifesi’nin 1. Maddesi gereğince özel depolarda da bu tarifenin uygulanması gerektiğini. – Lisanslı Yediemin Depoları Yönetmeliği Ücret Tarifesi’nin ” Muhafaza Ücretinin Azami Haddi” başlıklı 4. Maddesi’nde “Muhafaza müddeti hitamında 3 üncü madde uyarınca hesap edilecek ücret, mahcuz malın muhammen bedelinin yüzde otuzunu geçemez. Ancak mahcuz malın muhammen bedeli onbin Türk Lirasının üzerinde ise onbin Türk Lirasının üzerindeki meblağ için hesap edilecek ücret, aşan miktarın yüzde yirmisini geçemez.” Hükmü gereğince bu düzenlemeye uygun olmayan sözleşmelerin yasal geçerliliğinin bulunmadığını, davacının yedieminliğine konu malların; İst. … İcra Müd. … E. sayılı dosyası için Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Tal. Dosyası ile 05.06.2014 tarihinde yapılan hacizde ek tutanakta görüleceği üzere 25.000-TL değerinde 25 adet muhtelif silindir kapağı ve 20.000-TL değerindeki 40 adet klima kompresörü olduğunu, muhafaza edilen malların toplam bedelinin 45.000-TL olup, yasal sınırlar içerisinde 45.000-TLnin on bin Türk Lirasının %30u geri kalan 35.000-TLnin ise %20 si en fazla davacı alacağına konu olabileceğini, davacı talebinin bu hesaplamadan ortaya çıkacak miktardan kat kat fazla ve afaki olduğunu, Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1135 E.-2016/605 K. sayılı kesinleşen kararı gereğince öncelikle Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü … E. sayılı icra dosyasındaki teminat mektubu çözdürüldüğünü ve geri kalan kısmında icra dosyasına ödenerek Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasının kapatıldığını, toplamda 37.236,94-TL muhafaza ücreti ile ilgili olarak icra dosyası aracılığıyla davacıya ödendiğini. -Davacının bu haksız kazanca yönelik müvekkiline fatura kesmediğini. – İİK 88. Maddesi 6. Fıkrasında “…İcra dairesi, depo ve garajlarda ve yediemin olarak kendisine haczedilen malın bırakılmış olduğu üçüncü kişilerde saklanıp da hukuken artık muhafazasına gerek kalmayan malı, vereceği uygun süre içinde geri almasını ilgililere resen bildirir. Verilen süre içinde eşya geri alınmazsa, icra müdürü icra mahkemesinin kararı ile taşınır mal satışlarına ilişkin hükümler uyarınca bunları satar. Elde edilen miktardan muhafaza ve satış giderleri ödenir. Artan miktar 9 uncu madde hükmüne göre muhafaza olunur. Bu konuda ortaya çıkan ihtilaflar icra mahkemesi tarafından basit yargılama usulüne göre çözülür…” hükmünün düzenlendiğini, davacının alacağının temini için, bırakılan mal hakkında icra dosyasına bildirim yaparak yediemin olunan malların satışını istenmesi akabinde satıştan elde edilen gelir ile yediemin ücretinin sağlanması gerektiğini, fakat davacının böyle bir talebinin olmadığını bu durumunda Mahkemece dikkate alınmadığını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesine cevabı ve katılmalı istinaf dilekçesinde; sözleşmeyi imzalayanın davalının avukatı olduğunu, haciz tutanağını ve sözleşmeyi imzaladığını, davalı vekilinin yargılamada ileri sürmediği itirazı istinaf dilekçesinde ilk kez ileri sürdüğünü, davalı vekilinin ileri sürdüğü tarifenin emredici mahiyette olmadığını, tarafların aksini kararlaştırabileceğini, dava dilekçesinde de beyan ettikleri üzere saklama sözleşmesinin geçerli ve tarafları bağlayıcı olduğu yönünde kesin hüküm bulunduğunu, davalının 05/06/2014-20/10/2015 gününe kadarki dönem için kararın kesinleşmesi üzerine saklama ücretini ödediğini, bu davanın konusunun ise 20/10/2015-23/05/2019 gününe kadar geçen 1310 gün olduğunu, müvekkilinin hak ettiğinden fazlasını aldığı iddiasının yerinde olmadığını, istinaf dilekçesinde bahsedilen İİK 88. ve geçici 11. maddesine göre yapılması izah edilen satış işlemi resen İcra Müdürlüğü’nce yapılacağını, resen yada talep üzerine mal satılarak müvekkilinden alınsa saklama ücretinin de sona ereceğini, olağan olanın alacaklının talebiyle malın satılması olduğunu, saklayan olarak müvekkilinin verdiği hizmetin karşılığına itiraz etmenin hiçbir dayanağının bulunmadığını. -Katılma yoluyla istinaf taleplerinde; mahkemece “muhafaza edilen malların değeri ve muhafaza altında kaldıkları sürenin uzunluğu” gerekçeleri ile TBK 52. maddesi uyarınca ve %20 oranında hakkaniyet indirimi yapılmışsa da indirimin yasal dayanağının bulunmadığını, dava konusu alacağın sözleşmesel bir alacak olup tazminat olmadığını, Borçlar Kanunu’nun 52. maddesinde bahsedilen indirimin ise haksız fiillerden doğan borç ilişkileri için düzenlenmiş tazminatlarla ilgili olduğunu, sözleşmeden doğan bir borç ilişkisine uygulanmasının mümkün olmadığını, haksız fiillere ilişkin hükümlerin kıyasen sözleşmesel zararlara da uygulanacağı kabul edilse bile müvekkilinin alacağının sözleşmesel zarar değil sözleşme bedeli olduğunu, indirim gerekçelerinin müvekkilinden kaynaklanmadığını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak indirim yapılmaksızın davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER; Küçükçekmece …İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyasının örneğinin dosya içerisinde bulunduğu; davacı tarafından davalı aleyhine 20/10/2015-23/05/2019 gününe kadar geçen 1310 günlük yediemin ücreti olarak günlüğü 45,00-TL’den hesaplanarak toplam 58.950,00-TL üzerinden ilamsız icra takibi yaptığı, davalı tarafın süresinde takibe itiraz ederek davacı alacaklıya borcunun bulunmadığını beyan ettiği anlaşılmıştır. Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1135 Esas sayılı dosyasının bu dosya içerisinde bulunduğu, davacı alacaklının, davalı borçlu aleyhine Küçükçekmece … İcra Dairesi’nin … E sayılı takip dosyasında 05/06/2014-20/10/2015 tarihleri arasındaki 499 günlük yeddiemin ücreti olan 22.455,00 TL yeddiemin ücretinden, başta yatırılan 4.050 TL’nın mahsubuna, davalı borçlunun takibe konu asıl alacak 18.405 TL üzerinden, itirazın iptaline, %20 oranında inkar tazminatına karar verildiği, söz konusu kararın temyizde onama üzerine kesinleştiği anlaşılmıştır. Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Tal. Sayılı dosyasında bulunan haciz tutanağından; borçluya ait 25.000 TL bedelinde 25 adet … silindir kapağı, 20.000 TL bedelinde 40 adet klima kompresörü (…) haczedildiği, haciz tutanağını imzalayan Alacaklı vekili Av. … ile yeddiemin deposu sahibi … arasında günlüğü 45 TL’dan yeddieminlik ve depo ücreti belirlendiği, 4.050 TL’nın dosyaya alacaklı vekili tarafından yatırıldığı anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Yedieminlik ücreti alacağına dayalı itirazın iptali talepli davada, ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verildiği, karara karşı davalı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu, davacı vekilinin de katılmalı olarak istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Davanın dayanağı Küçükçekmece …İcra Müdürlüğünün …4 E sayılı icra dosyasında; 20/10/2015-23/05/2019 tarihleri arasındaki 1310 günlük yediemin ücretinin takip konusu yapıldığı, 05/06/2014-20/10/2015 tarihleri arasındaki 499 günlük yeddiemin ücretinin Küçükçekmece … İcra Dairesi’nin … E sayılı dosyasında takip konusu yapıldığı, mahkemece hesaplanan 22.455,00 TL yeddiemin ücretinden, başta yatırılan 4.050 TL’nın mahsubu ile 18.405 TL üzerinden itirazın iptaline karar verildiği ve kararın Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır. Sözleşme yapma özgürlüğü TC Anayasası’nın 48. maddesi ile güvence altına alınmış olup, bu özgürlük ancak kanunla sınırlanabilmektedir. Dolayısıyla taraflar bu ilke uyarınca resmi tarife dışında ücret kararlaştırabilirler. Haciz tutanağı ve “yeddiemin Teslim Zaptı-Ücret Sözleşmesi” ile, farklı döneme ait olsa da taraflar arasında kesinleşen mahkeme kararı dikkate alındığında; davalı vekilinin, sözleşme imzalamaya vekilin yetkisinin bulunmadığına ve taraflar arasındaki sözleşmenin değil Lisanslı Yediemin Depoları Yönetmeliği Ücret Tarifesi’nin ve Tarife’nin 4. Maddesindeki üst sınırın uygulanacağına dair istinaf sebebi yerinde değildir. Davalı vekilinin davacı tarafça malların satışının istenerek, satış bedeli üzerinden yeddiemin ücretinin tahsil edilmesi gerektiğine yönelik istinaf sebebi ise, yeddiemine yüklenmiş bu yönde mutlak yükümlülük bulunmadığı gibi, alacaklı tarafça da satış istenilerek yahut malların borçluya iadesi talep edilerek, yeddiemin ilişkisine son verilebileceği anlaşılmakla yerinde görülmemiştir. Davalı vekilinin, davacının hak ettiği bedeli aldığına yönelik istinaf sebebinin incelenmesinde, benzer uyuşmazlıklarda verilen emsal kararlar ( Yargıtay 13. HD nin 21/01/2014 tarih 2013/19629 E. ve 2014/1362 K. Nolu kararı; 08/03/2017 tarihli 2015/38418 E., 2017/2929 K. sayılı kararları) dikkate alındığında, değerlendirmenin hacizli malların değeri, yedieminlik ücretinin Bakanlık tarifesine göre belirlenen ücretinden yüksek oluşu, hakkaniyet kuralları, emtianın haczedildiği tarih, süre vs. gibi nedenler dikkate alınarak yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır. Mahkemece takibe konu, 1310 günlük yeddiemin ücreti olan 58.950,00 TL üzerinden %20 oranında indirim yapılarak 47.160 TL asıl alacak üzerinden takibin devamına karar verildiği, davalı tarafça daha önce de, 499 günlük yeddiemin ücreti olarak peşin 4.050 TL ve Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasında da 18.405 TL olmak üzere 22.455 TL ödendiği, mahcuzların toplam bedelinin 45.000 TL olduğu, mahkemece hükmedilen miktarlar göz önüne alındığında mahcuz bedelini fazlasıyla aşan miktarda yeddiemin ücretine karar verilmiş olunduğu dikkate alınarak, Dairemizce yukarıda açıklanan kriterler doğrultusunda değerlendirme yapıldığında, sürenin uzunluğu, günlük yeddiemin ücreti miktarı, haczedilen malların bedeli göz önüne alındığında, mahkemece %20 oranında değil, % 60 oranında indirim yapılmasının hakkaniyete daha uygun olduğu kanaatiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne kısmen reddine, mahkeme kararının kaldırılarak, kazanılmış haklar korunarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-Davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,2-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE,3- Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2020 tarihli 2019/703 E- 2020/659 K sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,4-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalının Küçükçekmece …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın 23.580,00-TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin 23.580,00-TL asıl alacak üzerinden takipteki koşullarla DEVAMINA, -Hükmedilen 23.580,00-TL alacağın %20’i oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine, davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,5-İlk derece yargılaması yönünden;-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 1.610,75TL ilam harcından davacıdan peşin alınan 711,97 TL harcın ve davalı vekili tarafından sonradan yatırılan 2.509,52 TL harcın mahsubu ile davalıdan fazla alınan 1.610,74 TL harcın talep halinde davalı tarafa iadesine, -Davacı tarafından sarf edilen 44,40TL Başvuru Harcı, 711,97TL Peşin Harç ve sonradan yatırılan 943,18 olmak üzere toplam 1.610,75 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,-Davacı tarafından sarf edilen toplam 32,00TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan (kazanılmış haklar korunarak) 6.930,80TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine 6-İstinaf yargılaması yönünden; -İstinaf talebi yerinde görülmediğinden Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar yasası uyarınca davacı yandan alınması gereken 179,70 TL maktu karar harcından peşin alınan 59,30 TL TL’nin mahsubu ile 120,60 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına, -İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine, -İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 162,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 48,50 TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 210,60 TL’nin, davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, -Davacı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, -Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgilisine iadesine, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 03/02/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.