Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/625 E. 2023/151 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/625 Esas
KARAR NO: 2023/151
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/06/2019
NUMARASI: 2017/451 2019/249
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 19/09/2008 tarihli Müzik Eseri Lisans Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin süresi ve feshinin 8.maddesinde düzenlendiğini ve bu madde gereğince her iki tarafında sözleşmeyi sonlandırma iradesi olmaması sebebiyle sözleşmenin yenilerek devam ettiğini, sözleşme kapsamında lisans alanın müzik yayınları karşılığı olarak meslek birlikleri tarafından mutabakata uygun olarak hazırlanan fatura tutarlarını, kendilerine tebliğinden itibaren 5 gün içinde meslek birlikleri ortak hesabına yatıracağı hükmünün bulunduğunu, belirlenen sürelerde ödemenin yapılmaması durumunda meslek birlikleri tarafından herhangi bir yazılı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşeceğini kabul ve taahhüt edeceğini, sözleşmenin yenilendiği dönemler için davalı tarafından müvekkiline ödenmesi gereken mali hak bedelinin faturada gösterildiğini, davalının hangi oranlarda borçlu olduğunu bildiğini, ancak herhangi bir ödemenin yapılmadığını, 19/09/2008 tarihli sözleşme ve faturalardan kaynaklanan 22.429,85 TL asıl alacak ve 14.150,35 TL faiz olmak üzere toplam 36.580,20 TL alacağın davalıdan tahsili için İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile ilamsız takip başlattıklarını, davalının icra takibine ve ferilerine itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu, söz konusu takibe itirazın haksız ve mesnetsiz olduğunu iddia ederek, itirazın iptali ile takibin devamına, müvekkili lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; lisans sözleşmesinde açıkça düzenlendiği üzere, davacının müvekkilinden ayrıca ve müstakil olarak alacak talep etme hakkının bulunmadığını, taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olarak doğmuş bir alacak hakkı ve gerçekleşmiş bir muacceliyetin söz konusu olmadığını, sözleşmenin 5.maddesi uyarınca davacının müvekkilinden ödeme talep etmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davacının alacağının doğmuş olduğunun ispat yükünün kendisine ait olduğu ve sözleşme ile kararlaştırılmış hususların gerçekleştiği yönünde delil sunmadığını, taraflar arasında diğer meslek birliklerini de içeren şekilde çifte lisanslama sorunu yaşanmaması için bu hükmün düzenlendiğini, meslek birliklerinin ödeme talep ve tahsil yetkisinin bu şekilde sınırlandırıldığını, ayrıca müvekkilinin takibe konu edilmiş asıl alacak miktarını 17/05/2016 tarihinde ödediğini, 22.429,85 TL değerindeki asıl alacağın müvekkili tarafından itirazın iptali davasından önce ödenmiş olması nedeniyle davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 13/06/2019 tarihli 2017/451E.-2019/249K. Sayılı kararı ile; “…mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesinde ayrıntısı bilirkişi raporunda gösterildiği şekilde taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre davacının ödeme tarihi itibarı ile bakiye 14.348,14 TL bakiye borcunun kaldığı anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile takibin 14.348,14 TL (bakiye kalan) asıl alacağın ödeme tarihi olan 17/05/2016 tarihinden itibaren takip talebinde belirtilen faiz oranları üzerinden işleyecek faiziyle birlikte devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, icra harç ve giderleri ile icra vekalet ücretine ilişkin hususların icra müdürlüğünce infaz aşamasında değerlendirilmesine İcra İflas Kanun’unun 67/2. maddesi uyarınca takip miktarının %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur. Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile; İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davalı tarafından yapılan İTİRAZIN KISMEN İPTALİNE, takibin 14.348,14 TL (bakiye kalan) asıl alacağın ödeme tarihi olan 17/05/2016 tarihinden itibaren takip talebinde belirtilen faiz oranları üzerinden işleyecek faiziyle birlikte DEVAMINA, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE, icra harç ve giderleri ile icra vekalet ücretine ilişkin hususların icra müdürlüğünce infaz aşamasında değerlendirilmesine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; öncelikle lisans sözleşmesinde açıkça düzenlendiği üzere davacının müvekkili vakıftan ayrıca ve müstakil olarak alacak talep hakkının bulunmadığını, zira sözleşmenin 5c maddesi uyarınca mutabakat sağlanması gerektiğini, buna göre müvekkilinden ayrıca ödeme talep edilemeyeceğini, davacının ispat külfeti altında olduğunu, müvekkilinin dava açılmadan önce lisans sözleşmesinden doğan borcunu ödediğini, dolayısıyla hiçbir borcu kalmadığını, ayrıca icra inkar tazminatı talebinin de reddi gerektiğini, müvekkilinin konserlerin telif bedelini iyi niyet kapsamında 17/05/2016 tarihinde ödediğini, buna rağmen aylık %2 oranındaki fahiş temerrüt faizinin hukuka aykırı olduğunu bildirmiştir.
DELİLLER: İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasına ilişkin takip talebinde, davacının davalı aleyhine toplam 36.580,20 TL’nin tahsili için icra takibi başlattığı, dayanak olarak toplam 4 adet fatura alacağının gösterildiği, faturaların konusunun konser-etkinlik temsili telif bedeli olarak gösterildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan12/07/2018 tarihli bilirkişi heyet raporunda; “…davalı tarafça borca itiraz edildikten sonra henüz itirazın iptali davası açılmadan asıl alacak miktarı ödenmiş olduğundan davacının ödenmeyen faiz ve ferileri için kısmi itirazın iptali davası açması gerekirken asıl alacak da dahil icra takibi açmış olduğu, bu çerçevede davacının sadece icra takibine konu ettiği asıl alacak dışındaki kalemler için yani faiz alacağı ve takibin ferileri için itirazın iptali davası açma hakkının bulunduğu, davacının icra takibinde talep edebileceği faiz miktarının toplam 12.146,69 TL olduğu…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 18/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda; “…Davacı tarafın, dava konusu takipte, 22.429, 85 TL telif hakkı bedeli asıl alacak, 14.150,35 TL telif hakkı bedeli için işlemiş faiz olmak üzere toplam 36.580,20 TL alacak için, 4 adet fatura bakiye alacağına dayalı başlatmış olduğu, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 7.maddesi Mali Şartlar başlıklı bölümü f.bendi altında, ödemelerin gecikmesi halinde lisans alanın aylık %2 oranında gecikme faizini ödeyeceği hükmü yer aldığı, davacı tarafın takipten sonra 17/05/2016 tarihinde 22.429,85 TL ödeme yapmış olduğu dikkate alınarak raporun değerlendirme bölümünde detaylıca belirtildiği üzere B.K’nın 100.maddesine göre yapılan hesaplamada davacı tarafın dava tarihi itibariyle davalı taraftan olan alacak miktarının 17.055,81 TL alacak miktarının olduğu…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK’nınn 67. Maddesi uyarınca açılan itirazın iptali davasıdır. Davacı taraf davalıdan alacaklı olduğunu iddia etmiş, davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Yargılama sonunda davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karar davalı vekilince istinaf edilmiştir. İstinaf incelemesi istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek yapılmıştır. Dosyanın incelenmesinde davacı tarafından İstanbul … İcra Müdürüğü’nün …E. Sayılı dosyasında davalı aleyhine 4 adet faturadan kaynaklı bakiye alacak için ilamsız icra takibi yapıldığı, davalı tarafça davanın açıldığı 27/02/2017 tarihinden önceki bir tarih olan 17/05/2016 tarihinde takipte istenilen asıl alacak tutarı 22.429,85 TL’nin ödendiği, ayrıca icra dosyasının UYAP ortamında incelenmesinde ise dosya borcunun tamamının ilk derece mahkemesi kararından sonra ödendiği ve alacaklı vekilinin bu konuda 22/10/2020 tarihinde icra müdürlüğüne beyanda bulunduğu ve hacizlerin fekkini talep ettiği görülmüştür. Davacının dava dilekçesinde harca esas değer olarak takipte istemiş olduğu toplam 36,580,20 TL’yi gösterdiği ve bu miktar üzerinden de harçları yatırdığı anlaşılmaktadır. İcra takibinde istenilen asıl alacak tutarı olan 22.429,85 TL dava açılmadan önce davala tarafça ödendiğinden bu miktar yönünden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Davacı bu miktar için sadece takibin ferileri yönünden itirazın iptalini isteyebilecektir. Öte yandan davacı taraf icra takibinde işlemiş faiz talebinde de bulunmuş olup ayrıca işlemiş faiz yönünden de takibin devamını isteyebilecektir. Yargılama sırasında alınan 18/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda taraflar arasındaki sözleşmenin 7. Maddesi esas alınarak yapılan işlemiş faiz hesabının 14.082,67 TL olduğu, davacının işlemiş faiz talebi yönünden bu miktara yönelik itirazın iptalini isteyebileceği ancak az önce de belirtildiği üzere dosya borcunun tamamı karardan sonra ödenmiş olmakla itirazın iptali davası işlemiş faiz talebi ile asıl alacağın ferileri yönünden konusuz kalmıştır. Bu husus dairemizce re’sen gözetilmek zorundadır. Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde davalı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,2-İstanbul 2. FSHHM’nin 13/06/2019 tarih, 2017/451 E. -2019/249K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Dava konusu edilen asıl alacak tutarı 22.429,85 TL davadan önce ödenmiş olup, bu miktarın dava konusu edilmesinde davacının hukuki yararı bulunmadığından bu miktar yönünden davanın REDDİNE, 4-İşlemiş faiz olan 14.150,35 TL’ye yönelik dava yönünden ise; davacının davalıdan olan işlemiş faiz alacağı 14.082,67 TL olup, davacının 67,68 TL’lik fazlaya dair talebinin REDDİNE, -Kalan kısmın ise davadan sonra ödendiği ve bu yönden davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 5-İcra İflas Kanun’unun 67/2. maddesi uyarınca 14.082,67 TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, 6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesaplanan 961,98 TL karar harcından peşin yatırılan 624,70 TL’nin mahsubu ile kalanı 337,28 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına konusuz kalan kısım üzerinden davacı taraf haklı olmakla hesap olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili yararına ret edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,6-Davacı tarafından yapılan: 2.481,00 TL bilirkişi ücreti, 141,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.622,50 TL’nin -kabul ve red oranına göre hesaplanan- 1009,66 TL ile 656,10 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 1.665,76 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,7-Davalı tarafından yapılan 50,00 TL’nin -ret ve kabul oranına göre hesaplanan- 30,75 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına, İstinaf yargılaması yönünden; 8-İstinaf peşin harcının talebi halinde ilk derece mahkemesince davalıya iadesine, 9- İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 162,10 TL istinaf yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 10 İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 11-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 12-Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.02/02/2023