Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/583 Esas
KARAR NO: 2023/193 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/09/2020
NUMARASI: 2017/554 E. – 2020/205 K.
DAVANIN KONUSU: Patent (Patent Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 03/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 35 yılı aşkın süredir iş deneyimi süreci ve Ar-Ge faaliyetleri sonucunda kendi alanında uzmanlaşmış bir firma olduğunu, davalı yanın sahibi olduğu … sayılı “…” buluş başlıklı patent belgesine ait buluşun başvurudan evvel kullanılan bir yöntem olup, söz konusu başvurunun yenilik kriterlerine haiz olmadığını, söz konusu iddialarının PCT araştırma raporu ile de ortaya konduğunu, bahsi geçen araştırma raporunda davalıya ait patent başvuruşunun yenilik kriterlerine haiz olmadığının tespit edildiğini, davalı yanın kötü niyetli olarak dava konusu patent belgesine dayanarak müvekkili firmaya tecavüz ve tazminat talepli olmak üzere Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde 2016/97 Esas sayılı dosyası ile dava açtığını, ancak söz konusu dosyada alınan bilirkişi raporunda hatalı sonuca varıldığını ve bilirkişilerin hatalı incelemelerde bulunduğunu iddia ederek, davalı adına … sayılı patentin, yenilik ve buluş basamağı özelliklerine haiz olmaması nedeniyle hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı şirketin müvekkilinin tescilli patent belgesine konu ürünün birebir aynısını imal ederek piyasaya sürdüğünü, patent hakkının ihlalinden dolayı Kayseri ve Ankara’da delil tespiti davalı açtıklarını ve bu davaların ardından Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/97 Esas sayılı dosyası ile tecavüzün men’i ve maddi manevi tazminat davası açtıklarını, davacının dosyaya sunmuş olduğu hükümsüzlük delillerinin müvekkilinin buluşu ile bir bağlantısının bulunmadığını ve davacının kötü niyetli olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 22/09/2020 tarihli 2017/554 E. – 2020/205 K. sayılı kararıyla; “…birbirlerini doğrulayan bilirkişi raporlarında belirtildiği üzere davalı adına tescilli patentin tescil başvuru tarihi itibariyle raporlarda belirtilen yabancı patentler karşısında yenilik unsurunu taşımadığı ve 551 Sayılı KHK’nin 129 maddesi anlamında hükümsüzlük koşullarının oluştuğu” gerekçesiyle; Davacının davasının KABULÜNE, davalı adına tescilli TR … sayılı patentin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin kararına dayanak yaptığı 30/06/2020 tarihli bilirkişi raporunun hatalı ve eksik değerlendirmeye dayandığını, müvekkili adına tescilli TR … numaralı patent ile çözülen sorunun, fırın içerisinde yanan alevden çıkan gazın yiyeceklere temas etmeden fırının dışına tahliye edilmesini sağlayan bir sistem olduğu, bu sistemin … numaralı patentte bulunmadığını, US patentinde fırın içerisinde yanan gazların yiyecekler ile temas ettiğini, müvekkilinin patentinde yanan gazların yiyeceklere temas etmeden fırın dışına tahliyesini sağlayan 5 numaralı parça “levha” bulunduğunu, bu işlevin levha ile yerine getirildiğini, bilirkişilerce sunulan raporda US patentinde aynı işlevi yerine getiren bir sistemin bulunup bulunmadığının raporda açıklanmadığını, mahkemeden bilirkişilerin duruşmaya çağrılarak bu hususun açığa kavuşturulması istenilmesine rağmen gerekçesiz olarak reddedildiğini. -Müvekkilinin patenti ile benzer olduğu ileri sürülen … patentinin çözüm bulduğu sorunların farklı olduğunu, müvekkilinin patentine konu çözüm ile fırın içerisinde alev yandıktan sonra ortaya çıkan zehirli gazın yiyeceklere temas etmeden dışarı atıldığını, ortaya çıkan zehirli gazın dışarıya atılışı sırasında iki farklı baca kullanıldığını, birinci bacanın fırının üst tarafında yanan gazın atılmasını sağlarken ikinci bacanın alt kısımda yanan gazın atılmasını sağladığını, … patentinde ise fırının üst ve alt kısmında yanma sonucu ortaya çıkan gazın fırının içerisinde dolandığını, hem yiyeceklere temas ettiğini, hemde tek baca ile dışarı atıldığını, bilirkişinin kıyaslama yaparken bacaya yoğunlaştığını, her iki patentte baca yer alması nedeniyle benzer olduklarına karar verilmişse de, müvekkilinin patentinde yer alan baca ile … patentindeki bacanın farklı fonksiyonları yerine getirdiğini, her iki patentin esas ayırıcı noktasını karakterize eden “levha” elemanına bilirkişilerce hiç değinilmediğini, levhanın sanki … patentinde yer alıyormuş gibi rapor düzenlediklerini, ancak … patentinde levha bulunmadığı gibi tek baca olduğunun görüldüğünü. -… patentin tercümesinde “levha” veya bu işlevi yani alt kazanda yanan ateşin çıkarttığı gazların yiyeceklere temas etmeden fırının dışına atılmasını sağlayacak bir parça bulunmadığını, müvekkiline ait patentte 3 numaralı istemde bu levhanın tanımlandığını, … patentinde böyle bir istem bulunmadığını, eksik bilirkişi raporu ile karar verildiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; mahkemece alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olduğunu, ilk raporda da davalı patentinin 1936 senesinden beri kullanılan tekniğin bilinen durumunu aşamadığının tespit edildiğini, itiraz üzerine alınan ikinci raporda da aynı görüşe yer verildiğini, davalının daha önce PTC müracaatı sonucu yeni olmadığının araştırma raporu ile tespit edilmesine rağmen müvekkili aleyhine Kayseri Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açtığını, davalı tarafın bahsedilen buluş için rüçhan hakkı kullanılarak 29/12/2010 tarihinde yapmış olduğu PCT müracaatının resmi araştıra raporu sonrasında karşı görüş belirtmeden yurt dışı işlemlerini sonlandırdığını, patent başvurusuna konu istemlerin yenilik giderici delil olarak sunulan patentlerinde 1930’lardan beri kullanıldığını, beyanla istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosya arasında bulunan Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtlarından; … B sayılı “…” buluş başlıklı patent belgesinin, 29/12/2009 tarihinden itibaren 20 yıl müddetle davalı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır. Hükümsüzlüğü istenen davalı patentinin,1 bağımsız 3 bağımlı olmak üzere 4 adet isteme sahip olduğu, 1 numaralı bağımsız istemde; “Gaz halindeki yakıtları kullanarak yiyeceklerin pişirilmesini sağlayan, -içerisine yiyeceklerin yerleştirildiği en az bir kazan (2)-kazanın (2) alt yüzeyine sabit en az bir alt brülör (3),-kazanın (2) üst yüzeyine sabit en az bir üst brülör (4) ve,-üst brülörde (4) oluşan atık gazların dışarı atılmasını sağlayan en az bir üst baca (7) içeren, -alt brülörde (3) oluşan atık gazların yiyeceklere ulaşmasını engelleyen en az bir levha (5) ve -alt brülörde (3) oluşan atık gazların dışarı atılmasını sağlayan en az bir alt baca (6) ile karakterize edilen … (1) ” şeklinde olduğu anlaşılmıştır. Davalı vekili, müvekkilinin patentinde; fırın içerisindeki alt brülörden çıkan atık gazların fırın içerisinde dolaşarak yiyeceklere bulaşmasını önleyen levha (5) unsurunun patentin 3 numaralı bağımlı isteminde tanımlandığını ve … patentinde bu unsurun bulunmadığını ileri sürmüştür. Patentin 3 numaralı bağımlı isteminde; “Alt brülörde (3) oluşan atık gazların, alt baca deliğine (23) doğru yönelmesini sağlayan, kazanın (2) arka yüzeyine sabit, bu yüzeyden kazanın (alt) yüzeyine doğru dar açı yaparak uzanan, alt brülör (3) ile baca deliğinin (23) üzerini örten levha (5) ile karakterize edilen 1 ve 2’deki gibi … (1)” şeklinde tarif edildiği anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan 30/05/2019 tarihli raporda; ” 1998 tarihli … sayılı İngiltere patentinde, kazan kısmında yakılan gazın, yiyecek kısmından geçerek üst bacadan tahliye edildiği, davacı patentinde ise yanan gazın yiyeceklere temas etmeden tahliye edilmesi yeniliğini içerdiğinden benzer olmadığı… incelenen 1942 tarihli … sayılı Amerika patentinde; “davalı tescilli patentinde, 5 nolu eleman, brülör ile yakılmış atık gazların yiyeceklerin koyulduğu bölüme karışmasını ve yiyeceklere temas etmesini amaçlayan levhadır. US patentinde 71 nolu eleman, söz konusu patent metninde brülörü sabitleyen, yataklayan ve uygun radiant elemanlar sayesinde gazın tahliye edilmesini amaçlayan elemandır. Geometrik olarak benzerlik göstermese de, yanmış gazın radiant elemanların içerisinden (yani yiyecek bölümüne karışmadan) tahliyesine yönelik bir eleman olduğu için işlevsel benzerlik içerdiği görülmüştür.” …buradan hareketle US patentinin tekniğin bilinen durumu açısından davalı adına tescilli olan … tescil nolu patenti kapsadığı, …sayılı İsviçre patentinin, davalı tarafa ait … sayılı patente benzerlik gösterdiği, bu durumda davalı patentinin koruma altına almak istediği kapsamın, 1936 yılından bu yana tekniğin bilinen durumunun kapsamı altında olduğu, yani bir buluş içermediği” beyan edilmiştir. İlk derece mahkemesince ikinci bilirkişi heyetinden alınan 01/07/2020 havale tarihli raporda; … sayılı patentin, brülörde oluşan hava akışının, alt ve üst bölümde ayrı bacalar ile dışarı aktarılması özelliğinin bulunmadığını, … sayılı İsviçre patentinde alt ve üst baca yapısının bulunmadığını, davalı patentinin bu belgeler karşısında buluş basamağı özelliğini koruduğunu, … sayılı patent belgesi ile karşılaştırıldığında, US patentinde tarifname ve çizimlerde kazanın mevcut olduğunu, alt ve üst blülörün tanımlandığını, Patent çevirisinin 3. Sayfası sol sütün 75. Satırında “üst ve alt blülöre sahip olan ızgarada, üst brülöre ulaşmaya imkan veren alt brülörde meydana gelebilecek ateşleme mamülleri sonucuyla üst brülörün alt brülör ile karışmasına mani olmak üzere önlem alınmalıdır. Alt brülör için mevcut düzenlemede bağımsız bacalar sağlanmıştır. ” açıklaması ile alt ve üst brülörlere ait ayrı bacaların varlığının tanımlandığını, ayrıca atık gazlardan haznenin izole edildiğini,….3 numaralı bağımlı istem yönünden yapılan karşılaştırmada; “Alt brülör ve alt brülör ile bağlantılı olan baca yapısının 1 nolu istemde ele alındığı, söz konusu baca bağlantısının dar açılı olmasının buluş basamağı taşımayan teknik veriler olduğunu…hükümsüzlüğü talep edilen 29/12/2009 başvuru tarihli … sayılı “…” buluş başlıklı patent belgesi istemlerinin 24/03/1942 başvuru tarihli … sayılı patent belgesi ile karşılaştırması sonucunda, … sayılı patent belgesi istemlerinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşımadığı” belirtilmiştir.
G E R E K Ç E: Patent hükümsüzlüğü talepli davada ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporlarında davacı adına tescilli … sayılı “…” buluş başlıklı patent belgesinin “…tescil başvuru tarihi itibariyle raporlarda belirtilen yabancı patentler karşısında yenilik unsurunu taşımadığı…” gerekçesiyle hükümsüzlüğüne karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı vekilinin istinaf başvurusunda mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun hatalı olduğu, müvekkili adına tescilli … numaralı patent ile çözülen sorunun, fırın içerisinde yanan alevden çıkan gazın yiyeceklere temas etmeden fırının dışına tahliye edilmesini sağlayan bir sistem olduğu, bu sistemin … numaralı patentte bulunmadığını, US patentinde fırın içerisinde yanan gazların yiyecekler ile temas ettiğini, müvekkilinin patentinde yanan gazların yiyeceklere temas etmeden fırın dışına tahliyesini sağlayan 5 numaralı parça “levha” bulunduğunu, bu işlevin levha ile yerine getirildiğini, US patentinde aynı işlevi yerine getiren bir sistemin bulunmadığını ileri sürmüştür. Mahkemece alınan 01/07/2020 havale tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; ” Patent çevirisinin 3. Sayfası sol sütün 75. Satırında “üst ve alt brülöre sahip olan ızgarada, üst brülöre ulaşmaya imkan veren alt brülörde meydana gelebilecek ateşleme mamülleri sonucuyla üst brülörün alt brülör ile karışmasına mani olmak üzere önlem alınmalıdır. Alt brülör için mevcut düzenlemede bağımsız bacalar sağlanmıştır. ” açıklaması ile alt ve üst brülörlere ait ayrı bacaların varlığının tanımlandığını, ayrıca atık gazlardan haznenin izole edildiğini,….3 numaralı bağımlı istem yönünden yapılan karşılaştırmada; “Alt brülör ve alt brülör ile bağlantılı olan baca yapısının 1 nolu istemde ele alındığı, söz konusu baca bağlantısının dar açılı olmasının buluş basamağı taşımayan teknik veriler olduğunu” beyan ettikleri anlaşılmıştır. Bir buluşun patentlenebilmesi için yeni olması, sanayiye uygulanabilir olması, buluşun ilgili teknik alandaki uzman kişi için “aşikar olmaması” koşulunun da mevcudiyeti gerekmektedir. Buluşsal adım koşulunun gerçekleşmesi için “buluşun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş olması” gereklidir. Patentlerin yenilik incelemesi ile buluşsal adım incelemesi farklılıklar içermektedir. Yenilik incelemesi “fotoğrafik” ve “nicel” bir değerlendirmeyi içerirken, buluşsal adım incelemesi, sadece övgüye değer buluşlara patent verilmesi bakımından “niteliksel” bir değerlendirmedir. (Uğur Çolak, “Patent Hukukunda Buluşsal Adım İncelemesi”-Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı-2011) Yenilik incelemesinde, tekniğin bilinen durumundaki referans dökümanlarda açıklanan öğretilerin birleştirilmesine izin verilmiyorsa da, buluşsal adım incelemesinde, birden çok dökümanda açıklanan tekniklerin başvuru tarihinde teknik uzman gözünde aşikar olup olmadığının değerlendirilmesinde dikkate alınabilecektir. Buluşsal adım incelemesi, buluşun bütünü üzerinde yapılmalıdır. Somut olayda, hükme esas alınan raporda, bilirkişi heyetinin buluş basamağı incelemesinde, en yakın döküman olarak … patentinin tespit edildiği, davacı-karşı davalı patentinin çözdüğü teknik problemin, fırın içerisinde pişirme sırasında alt ve üst brülörden çıkan gazların yiyecekler ile temas etmesinin önlenerek brülörlere bağlı bacalar ile tahliyesinin sağlanması olduğu, yenilik giderici US patentinde de, alt ve üst brülöre bağlı bacaların mevcut olduğu ve gazların yiyeceklere temas etmeden baca kanalları ile dışarı çıkmasının sağlandığı, bilirkişilerce “…söz konusu baca bağlantısının dar açılı olmasının buluş basamağı taşımayan teknik veriler olduğunun” tespit edildiği anlaşılmakla, davalı patentinin US patenti karşısında yeni olmadığı tespit edilmekle, davanın kabulü kararı yerinde ise de, mahkeme kararında bilirkişi raporundaki tespitlerin hatalı olarak aktarıldığı ve gerekçe kısmında “davalı patentinin her üç patent karşısında yeni olmadığı şeklinde” sonuç çıkarılabilecek gerekçeye yer verilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı kanaatine varılarak davalı vekilinin istinaf başvurusunun resen gözetilen sebeplerle kabulüne, mahkeme kararının kaldırılarak düzeltilmiş gerekçeyle davanın kabulüne, kazanılmış haklar korunarak hükmün aynen tekrarına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE, 2-Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 22/09/2020 tarihli 2017/554 E. – 2020/205 K. sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, düzeltilmiş gerekçe ile;3-Davacının davasının KABULÜNE, davalı adına tescilli … B sayılı patentin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,4-İlk derece yargılaması yönünden;-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 179,90 TL ilam harcından, 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile,148,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Davacı tarafından yapılan 62,80 TL dava ilk masrafı, 208,00 TL tebligat-tezkere ve 2.100,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere 2.370,80 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Davalı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf yargılaması yönünden; -Davalı vekilinin istinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talep halinde iadesine,-İstinaf yargılaması sırasında davalı tarafından yapılan 162,10 TL istinaf yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, -Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine,Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 03/02/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.