Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/402 E. 2022/2195 K. 23.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/402 Esas
KARAR NO: 2022/2195 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/10/2020
NUMARASI: 2019/136 E. – 2020/278 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 23/12/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin global ölçekli bilgisayar programı üreticisi olduğunu ve müvekkili tarafından üretilen ve telif haklarına sahip olduğu bilgisayar programlarının, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de çok sayıda kullanıcı tarafından tercih edildiğini, müvekkilinin talebi doğrultusunda davalı firmanın müvekkiline ait bilgisayar programlarını hukuka uygun bir biçimde kullandığı iddiasıyla Mahkemenin 2018/145 D.İş sayılı dosyası ile tespit talebinde bulunulduğunu ve uzman bilirkişi marifetiyle davalı adresinde yapılan inceleme neticesinde, müvekkiline ait 1 adet “… 6.0” ve 1 adet “… 8.0” yazılımları ile bu yazılımlar ile yapılmış çizimlerin tespit edildiğini ve bu durumun müvekkili haklarına tecavüz teşkil ettiğini iddia ederek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.499 Avro tutarının, fiili ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığının ödenmesine hükmedilmesini, FSEK 68. Maddesi uyarınca, tanzim edilecek olan bilirkişi incelemesi sonrasında belirli hale gelecek olan, belirsiz alacak davası tutarının davalıdan tahsilini, alacağın tespit tarihi olan 09/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili 16/06/2020 havale tarihli dilekçesi ile, talebini 17.500 Euro olarak ıslah etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, müvekkilinin dava konusu tespitten kısa bir süre önce aynı adreste mukim … İnşaat adlı şirketin kiracısı olarak tespit yapılan adrese taşındığını, Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2018/30582 Soruşturma sayılı dosyası kapsamında, bu şirket yetkilisinin vermiş olduğu ifadede, açıkça söz konusu programların kendileri döneminde bilgisayarlara yüklendiğini ifade ettiğini, müvekkili şirketin söz konusu adrese taşındığında, … İnşaat tarafından internet eleman arandığına dair bir ilan verilmiş ve söz konusu ilana … isimli programın da eklendiğini, söz konusu programın hiçbir şekilde müvekkili tarafından ya da bahsi geçen … İnşaat tarafından kullanılmadığını, … İnşaat döneminde internet ortamında indirilmiş bulunan bu programın, müvekkili şirket döneminde hiçbir şekilde kullanılmadığını, aksine söz konusu programın müvekkili tarafından silindiğini, ancak bilirkişilerce geri getirilmek kaydıyla tespit edildiğini, programın kurulu olduğu tespit edilen bilgisayarların, müvekkili tarafından … İnşaattan fatura karşılığı satın alınan bilgisayarlar olduğunu, dosyaya sunulan faturalar ile de bu durumun sabit olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 22/10/2020 tarihli 209/136 E. – 2020/278 K. sayılı kararıyla; ” dava konusu uyuşmazlıktaki “…” isimli yazılım programının FSEK 2/1 kapsamında hususiyet taşıyan eser niteliğinde olduğu, davacı tarafından dosyaya hak sahipliğine ilişkin belgelerde “…” isimli yazılımın WIPO tescilinin davacı adına olduğu dikkate alındığında, davacının FSEK 11. Maddedeki karine çerçevesinde davaya konu yazılımların mali hak sahibi olduğu, davalının davaya konu “…” yazılımını lisanssız olarak işyerindeki bilgisayarlarda tam sürüm olarak kurulup kullanmış olmasının FSEK’in 22. Maddesi gereğince çoğaltma hakkının ihlal edildiği, … yazılımının emsal telif bedelinin bir adet yazılım için 2.999,00 Euro +KDV olduğu, FSEK’in 68 maddesi çerçevesinde 3 katı bedel isteyebileceği, davalı vekili savunmasında mahallinde yapılan tespitte dava konusu yazılımın bulunduğu bilgisayarlara üçüncü kişi firmadan satın aldıklarını iddia ile sorumlulukları olmadığını belirtmiş ise de mahallinde yapılan tespitte görev alan bilirkişi tarafından incelenen raporda belirtildiği üzere tespit edilen programın çalışır vaziyette ve bu programlar ile oluşturulmuş proje çizim dosyalarının mevcut olması karşısında TTK’nın 18/2 maddesi kapsamında itibar edilmediği…bilirkişi … tarafından mahkememizin 2018/145 Değişik İş sayılı dosyasına sunduğu raporda belirtildiği üzere sadece bir adet bilgisayarda ki programın çalışır vaziyette olup bu bilgisayarda programla üretilmiş projelerin tespit edildiği , ikinci bilgisayarda tespit konusu yazılım programının kütüphane dosyaları bulunuyor ise de, yazılımın setup dosyasının yer almadığı, işbu bilgisayarda kurulu ve çalışır durumda tespit konusu yazılıma ilişkin bir bilgiye rastlanmadığı bildirilmiş olmakla sadece bir adet program yönünden hesap ve buna göre kabul gerektiği…Emsal lisansa göre davacının dava konusu program için isteyebileceği bedel 2.999,00 EURO + %18KDV olmak üzere toplam 3.538,82 EURO olup davacı vekili FSEK 68 kapsamında talebini iki buçuk kat olarak belirttiğinden taleple bağlılık kuralı gereği 3.538,82X2,5=8.847,05 EURO olmakla davacının davasının kısmen kabulüne, toplam 8.847,05 Euro’nun tespit tarihi olan 09/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarınca Euro mevduatına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin 19/12/2019 tarihli celsesinde davanın … san. Tic. Ltd. Şti.’ye ihbarına karar vermişse de, sonraki celselerde bu yönde işlem yapılmadan hüküm tesis edildiğini, müvekkilinin … inşaatın kiracısı olarak tespitten iki ay önce adrese taşındığını, iki katlı yerin alt katında müvekkilinin, üst katında … İnşaatın faaliyetlerini sürdürdüğünü ve … inşaatın bilgisayarlarını fatura karşılığı aldığını, yapılan tespitin … inşaatın resmi kayıtlı adresinde ve … İnşaatın bilgisayarlarında yapıldığını, olay tarihinde adreste kimse olmadığı için müvekkili yetkilisinin tutanağa imza attığını, husumet nedeniyle davanın reddi gerektiğini.-Büyükçekmece C.Başsavcılığı’nın 2018/30582 soruşturma sayılı dosyasında … İnşaat yetkilisinin ifadesinde programların kendileri döneminde yüklendiğini ifade ettiğini, … inşaatın eleman ilanında … isimli program eklendiğinden, davacı tarafça şikayetler yapıldığını, müvekkilinin bu programları kullanmadığını, aksine silindiğini, bilirkişilerin geri getirilerek tespit yaptığını, bilirkişilerce programların indirilme tarihlerinin tespiti mümkünken bunun yapılmadığını, hukuka aykırı olarak müvekkili aleyhinde hüküm kurulduğunu beyanla davanın reddi ve davanın … şirketine ihbarı gerektiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Bakırköy 1. FSHHM’nin 2018/145 D.İş sayılı dosyasında bilgisayar mühendisi bilirkişiden alınan rapor örneğinden, davacı tarafça … İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. Ve… Tic. Ltd. Şti. Aleyhinde tespit talebinde bulunulması üzerine, 09/05/2018 tarihinde adrese gidildiği ve adreste 4 adet bilgisayardan ikisinde inceleme konusu yazılımın izine rastlanıldığı, Ana bilgisayarın adının “…-… ” olduğu, … 6.0 isimli yazılım programının 09/03/2017 tarihinde ve … 8.0 isimli yazılım programının 09/03/2018 tarihinde bilgisayara yüklü olduğunun tespit edildiği, … 6.0 isimli yazılım programının çalışır vaziyette olduğu ancak … 8.0 isimli yazılım programı aktif olarak çalıştığından 6.0 versiyonunun genel bağlantı hatası verdiği, … yazılım programları ile oluşturulmuş proje çizim dosyalarının örneklerinin mevcut olduğu, 2. Bir bilgisayarda … 8.0 isimli yazılım programının kütüphane dosyalarının bulunduğu, yazılımın setup dosyasının yer almadığı, kurulu ve çalışır tespit konusu yazılıma ilişkin bulguya rastlanmadığının gözlemlendiğinin beyan edildiği anlaşılmıştır. 09/05/2018 tarihli tespit tutanağının şirket yetkilisi …, …, bilirkişi … ve Şikayetçi vekili tarafından imzalandığı, tutanakta şirket yetkilisi ve hazirun tarafından programın yüklü olduğu bilgisayarın … şirketine ait olduğunun beyan edildiği anlaşılmıştır. Davacı vekilinin cevaba cevap dilekçesi ekinde, davalı şirketin elemanonline isimli internet sitesinde yayınlanan iş ilanı örneğini ibraz ettiği, … şirketi adına yayınlanan 25/01/2018 tarihli iş ilanında “… ” programını kullanan eleman arandığının bildirildiği anlaşılmıştır. Dosya kapsamında bulunan savcılık ifade tutanağından … Şirketi yetkilisi …’ın ifadesinde, adreste … isimli firmanın faaliyet gösterdiğini, 2017 yılı sonlarına doğru bu firmaya tüm demirbaşları devrettiğini ve bilgisayarları bu şirketin kullandığını beyan ettiği anlaşılmıştır.İlk derece mahkemesince alınan 28/01/2020 havale tarihli bilirkişi heyet raporunda; “…dava konusu uyuşmazlıktaki “…” isimli yazılım programının FSEK 2/1 kapsamında hususiyet taşıyan eser niteliğinde olduğu, davacı tarafından dosyaya hak sahipliğine ilişkin belgelerde “…” isimli yazılımın WIPO tescilinin davacı adına olduğu dikkate alındığında, davacının FSEK 11. Maddedeki karine çerçevesinde davaya konu yazılımların mali hak sahibi olduğu, davalının bu yazılımlarla ilgileri olmadıkları yönündeki savunmalarına TTK’nın 18/2 maddesindeki basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğü çerçevesinde itibar edilip edilmeyeceğinin Mahkemenin takdirinde olmak kaydıyla, bu savunmaya itibar edilmemesi halinde, davalının davaya konu “…” yazılımını lisanssız olarak işyerindeki bilgisayarlarda tam sürüm olarak kurulup kullanmış olmasının FSEK’in 22. Maddesi gereğince çoğaltma hakkının ihlal edildiği, … yazılımının emsal telif bedelinin 2.999,00 Euro olduğu, FSEK’in 687. Maddesi çerçevesinde 3 katı bedel talebindeki takdirin Mahkemeye ait olduğu” belirtilmiştir. Davacı vekilinin rapora itirazları nedeniyle aynı bilirkişi heyetinden alınan 05/05/2020 tarihli ek raporda; “…davacı yanın hak sahibi olduğu “…” isimli yazılımın emsal teklif bedelinin, kök raporun inceleme bölümünde, hali hazırda gerek yazı ile gerek ekran görüntüsü ile tespit edilmiş olan 2,999.00 Euro + KDV olduğu” belirtilmiştir.
G E R E K Ç E: Dava, davacıya ait bilgisayar yazılımlarının izinsiz kullanılması iddiasıyla FSEK68.maddesince açılan tazminat davasıdır. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verildiği, davalı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. İstinaf incelemesi 6100 Sayılı HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler ile, kamu düzeniyle ilgili hususlarla sınırlı olarak yapılmıştır. Davalı vekilinin yargılama sırasında ve istinaf dilekçesinde husumet itirazında bulunduğu anlaşılıyorsa da, 09/05/2018 tarihli tespit tutanağının şirket yetkilisi …, …, bilirkişi … ve Şikayetçi vekili tarafından imzalandığı, tutanakta şirket yetkilisi ve hazirun tarafından programın yüklü olduğu bilgisayarın … Peyzaj şirketine ait olduğunun beyan edildiği, dava dışı … şirket yetkilisinin ifadesinde, … şirketi demirbaşlarının 2017 yılı sonunda devredildiğini ve bilgisayarların davalı şirket tarafından kullanıldığını beyan ettiği anlaşılmıştır. Davalı tarafça söz konusu bilgisayarın ikinci el alındığı ve programın kendisi tarafından yüklenmediği ve kullanılmadığı savunulmuş ve bilirkişi tarafından … 8.0 isimli yazılım programının 09/03/2018 tarihinde bilgisayara yüklendiğinin ve çalışır vaziyette olduğunun tespit edildiği, … 6.0 isimli yazılımın 09/03/2017 tarihinde yüklendiği tespit edilmişse de; söz konusu bilgisayarın davalı iş yerinde bulunduğu ve davalıya ait olduğu, 5846 sayılı FSEK 22. maddeye göre bir eserin herhangi bir şekilde çoğaltılması hakkı münhasıran eser sahibine ait olup, maddenin son fıkrası uyarınca çoğaltma hakkı, bilgisayar programının geçici çoğaltılmasını gerektirdiği ölçüde, programın yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, iletilmesi ve depolanması fiillerini de kapsadığı, bilgisayar programının izinsiz depolanmasının dahi eser sahibinin çoğaltma hakkını ihlal ettiği, davacının lisans sahibi olduğu halen bilgisayarda kurulu ve çalışır vaziyette olduğunun anlaşıldığı, davalı tarafça programın silindiğine yönelik savunmanın yerinde olmadığı, … programını kullanabilen eleman ilanının da davalı tarafça verildiğinin anlaşıldığı, bu ilanın … şirketi tarafından verildiğine yönelik istinaf sebebinin de yerinde olmadığı, mahkemece 2. Bilgisayardaki yazılım programının kütüphane dosyalarının dikkate alınmadığı anlaşılmakla, davanın ihbarına ilişkin ara kararın sonuca etkisi de görülmediğinden, davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,4-İstinaf yargılama giderleri olarak;a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 54,00 TL (posta-teb-müz) masrafının davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, b)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 23/12/2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.