Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/329 E. 2022/2187 K. 23.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/329 Esas
KARAR NO: 2022/2187 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 25/06/2020
NUMARASI: 2017/615 E. – 2020/184 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 23/12/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili Meslek Birliği tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile başlatılan takibe, davalı şirketçe yapılan hukuki dayanaktan yoksun itirazın iptaline, haksız ve kötü niyetli olarak takibe itiraz edilmesi nedeniyle, davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili şirketin davacı Meslek Birliği ile 2013 yılında Lisans Sözleşmesi imzaladığını, 2015 yılına kadar lisans bedellerini ödediğini, 2015 yılının başında Birleşik Markalar Derneği üyelerine % 50 indirim yapıldığının öğrenildiğini, bunun üzerine müvekkilinin, derneğe üye olduğuna dair belgeleri davacı yana ibraz ettiğini ancak davacının buna rağmen herhangi bir indirim yapmadığını ve kapanan mağaza metre karelerini düşmeden 15.12.2015 tarih ve 51.602,39 TL bedelli faturayı keşide ettiğini, müvekkili şirketin söz konusu faturayı kabul etmediğini ve ihtarname ile iade ettiğini, müvekkili şirketin 2015 yılı lisans bedeli için davacının düzenlediği fatura bedelinin % 50’sini ödediğini, davacı yanın keşide ettiği ihtarname ile geçmiş yıllar lisans bedelleri için herhangi bir indirim yapmayacağını ancak 2016 yılı ve devamı yıllar için BMD ile yapılan protokol hükümlerinden faydalanılarak indirim yapılacağının bildirdiğini, bilahare davacının 2015 yılı lisans bedelinin diğer yarısı için 25.801,20 TL ve 2016 yılı lisans bedeli için 54.946,22 TL bedelli faturayı keşide ettiğini ancak söz konusu faturalarda BMD indiriminin yapılmaması nedeniyle faturaların davacıya iade edildiğini, bunun üzerine davacının işbu faturaların tahsili için müvekkili şirket aleyhine icra takibi başlattığını, müvekkili şirketin 2001 yılından bu yana BMD üyesi olduğunu, bu nedenle davacının faturaları % 50 indirimli olarak düzenlenmesi gerektiğini ancak davacının müvekkili şirkete % 50 indirim uygulamadığını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 25/06/2020 tarihli 2017/615 E. – 2020/184 K. sayılı kararıyla; “Davacı Meslek Birliği ile davalı şirket arasında sözleşmeye dayalı ticari ilişki olduğu,davalı şirketin,sözleşmenin 3.maddesine göre “Mali Hak” bedeli ödeyeceği, davalı şirketin borcunu ödememesi sebebi ile başlatılan takibe itirazda bulunması, dolayısıyla alacağın tahsil edilememesi iddiasıyla itirazın iptalinin talep edildiği, davalı şirket vekilinin: Müvekkilinin Birleşik Markalar Derneği üyesi olduğu, bu nedenle keşide edilen faturaların % 50 indirimli olması gerektiğini savunduğu, sunulan 24.02.2015 tarihli belgeden; Davalı şirketin 26.10.2001 tarihinden itibaren Birleşik Markalar Derneğinin üyesi olduğu, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 12.11.2013 tarihli olduğu, sözleşmenin 4.2.maddesinin “Taraflardan her biri süre sonunda sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Ancak fesih iradesi sözleşmenin hitamı tarihinden en geç bir ay öncesine kadar ulaşacak biçimde yazılı olarak karşı tarafa bildirilmediği takdirde, sözleşme aynı şartlarla yıldan yıla yenilenerek devam eder” hükmünü içerdiği, sözleşmenin 3.maddesinin ödenecek lisans bedellerini hüküm altına aldığını, bahse konu bu maddede, ödenecek bedelin toplam, 23.196,25 TL + KDV olarak kararlaştırıldığı, sözleşmenin mali şartlar başlıklı 3/6 bendinde “ödemelerin gecikmesi halinde lisans alan, TL için aylık %2 gecikme faizini Meslek Birliklerine ödeyeceğini açıkça kabul beyan ve taahhüt eder” hükmünün bulunduğu görülmüştür…Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca usulüne uygun tutulan ticari defter ve belgelerin sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, bilirkişi incelemesine göre davacı Meslek Birliğinin ticari defter, kayıt ve dayanağı belgelerin birbirini teyit etmesi nedeni ile TTK 85. maddesi gereğince delil niteliğine haiz olduğu, davacı Meslek Birliğinin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede takip tarihi itibariyle davalı şirketten 81.506,02 TL alacaklı olduğu, icra takibinde 14.791,67 TL faiz istenmesi gerekirken 17.346,36 TL talep edildiği, davalı tarafın BMD üyeliğinden kaynaklı indirim yapılmasına ilişkin talebinin, icra takibine konu miktarın taraflar arasındaki Lisans Sözleşmesine dayanması nedeni ile dikkate alınmayarak davanın kısmen kabulüne, talep yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddi gerektiği” gerekçesiyle; DAVANIN KISMEN KABULÜNE, -İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptaline, -81.506.02 TL asıl alacak ve 14.791.67 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 96.297.69 TL üzerinden takibin devamına, -2.554.59 TL fazla istemin reddine, -Talep yargılamayı gerektirdiğinden, icra inkar tazminatı talebinin reddine,karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; kabul anlamına gelmemek üzere mahkeme tarafından 2.554,59 TL fazla istem ve icra inkar tazminatı talebinin reddi kararının yerinde olduğunu.-Taraflar arasında 12/11/2013 tarihinde “Lisans Sözleşmesi” imzaladıklarını, müvekkilinin 2015 yılına kadar lisans bedellerini ödediğini, müvekkilinin BMD (Birleşik Markalar Derneği) üyelerine %50 indirim yapıldığını öğrenince, 26/10/2001 tarihinden beri üye olduğuna dair yazı ibraz ettiğini, davacı şirketin buna rağmen kapanan şubelerin metrekaresini düşmeden ve müvekkiline herhangi bir indirim yapmadan 15.12.2015 tarih ve … sıra numaralı 51.602.39 TL bedelli fatura ile 2015 yılı lisans bedelini fatura ettiğini, müvekkilinin Bakırköy …Noterliği’nin 06.01.2016 tarih … yevmiye numaralı ihtarname ile bu faturayı kabul etmeyip iade ettiğini, müvekkili şirketin 2015 yılı lisans bedeli için davacının kesmiş olduğu fatura bedelinin % 50’sini ödediğini, davacının Beyoğlu … Noterliğinin 15.11.2016 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile geçmiş yıllar için indirim yapmayacaklarını ancak 2016 ve devam eden yıllar için indirim yapılabileceğini belirttiklerini ancak 2016 yılı için de indirim yapmadıklarını. -Mahkemenin eksik inceleme ile karar verdiğini, BMD üyelerine uygulanan indirimin varlığının davacı meslek birliğince yazılı ihtarnameler ile ikrar edilmişken neden hükme esas alınmadığının tartışılmadığını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesine cevabında; davalı vekilinin gerekçeli karar tebliğ edilmeden istinaf başvurusunda bulunduğunu, bunun usule aykırı olup istinaf başvurusunun sırf bu nedenle reddi gerektiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğu iddiasının yerinde olmadığını, dosyada kök ve ek rapor alındığını, faturaların 35 gün sonra iadesinin kabul edilemeyeceğini, TTK 21/2 maddesi gereğince faturaya 8 gün içerisinde itiraz edilmemesi halinde içeriğinin kabul edilmiş sayılacağını, müvekkili ile BMD arasında 27/07/2006 tarihli protokolün imzalanması sırasında muhatabın BMD üyesi olduğunu ve protokokde yer alan 2 aylık hakdüşürücü süre zarfında müvekkilinin meslek birliğine başvurmadığını, bu sebeple de, MÜ-YAP ile BMD arasında imzalanmış olan protokol hükümlerinden faydalanamadığını, bunun da davalı şirkete iletildiğini, kabul anlamına gelmese de taslak protokolün hazırlanıp davalıya iletilmesine rağmen protokol imzalanmadığı gibi ödemenin de yapılmadığını, delillerin değerlendirilmeden karar verildiğine dair iddianın yerinde olmadığını beyanla, istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasında, davacı meslek birliğinin, davalı şirket aleyhine cari hesap ekstresi, faturalar ve sözleşmeye dayalı 81.506,02 TL asıl alacak ve 17.346,36 TL işlemiş faiz alacağının, asıl alacağa aylık %2 oranında faiz uygulanarak tahsili talebiyle ilamsız takip başlattığı, davalı borçlu şirketin borca, faize ve ferilerine itiraz ettiği anlaşılmıştır.İlk derece mahkemesince mali bilirkişi …’den alınan 17.09.2018 tarihli raporda; Davacı Meslek Birliğinin ticari defterlerinin, TTK hükümlerine göre gerekli açılış onayına ve kapanış (ibraz) tasdikleri yönünden de gerekli onaya sahip olduğu, davacının ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davalı şirketten takip tarihi itibariyle kaydi olarak 81.506,02 TL alacaklı göründüğü, davacının davalıdan 23/02/2016 tarihinden, 25/11/2016 takip tarihine kadar talep edebileceği faiz tutarının 14.791,67-TL olacağı, davacının icra takibinde talep ettiği faizin ise 17.346,36-TL olduğu bildirilmiştir. Mahkemece bilirkişiden alınan 27.03.2019 tarihli ek raporda; Davalı şirketin ticari defterlerinin,TTK hükümlerine göre gerekli açılış ve kapanış tasdikleri yönünden de gerekli onaya sahip olduğunu, davalı ticari defterlerinin delil olarak takdiri hakkındaki kararın mahkemeye ait olduğunu, davalının ticari defterlerindeki kaydi borcunu davacı yana düzenlediği iade faturaları ile kapattığı ve kaydi olarak kendi defterlerinde davacı yana borçlu görünmediği, davacının alacağına dayanak olan ve davalının iade ettiği faturaların davalı yana elektronik fatura şeklinde düzenlendiği, temel fatura statüsündeki bu elektronik faturanın davalı tarafından tebellüğ tarihlerinin kaydi olarak tanzim edildiği tarih olduğu, davalının 23.02.2016 tarihli faturaları 28.03.2016 tarihinde iade ettiğinin dosya münderecatından tespit edildiği, faturaların tespit edilen iade süresinin minimum 35 gün olduğu, dosya içerisinde iade edilen faturaların tebliğ şerhlerinin bulunmadığı, iade işleminin 8 günlük yasal süre içerisinde olup olmadığı hususunun mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
G E R E K Ç E: Lisans alacağına dayalı itirazın iptali davasında, ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.Taraflar arasında 12/11/2013 tarihli lisans sözleşmesi imzalandığı ve 01/01//2013-31/12/2013 dönemine ilişkin lisans bedelinin 23.196,25 TL +KDV olarak belirlendiği, sözleşmenin 3.3 maddesinde 01/01/2014 tarihinden itibaren sözleşmenin otomatik olarak yenilendiği her takvim yılı için ödenecek mali hak bedelinin önceki yıl için belirlenen bedele ÜFE+TÜFE/2 oranında artış uygulanarak belirlendiği, sözleşmenin 3.6 maddesinde gecikme halinde aylık yüzde 2 gecikme faizi uygulanacağının kabul edildiği, icra dosyasına 26/02/2016 tarihli KDV dahil 54.946,22 TL bedelli “mali hak kullanım bedeli” açıklamalı fatura, 23/02/2016 tarihli 414,57 TL bedelli Damga vergisi açıklamalı fatura ile 23/02/2016 tarihli KDV dahil 25.801,20 TL bedelli fatura örneğinin ve cari hesap ekstresinin sunulduğu anlaşılmıştır. Mahkemece alınan kök raporda, takibe konu faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olduğu, ek raporda faturaların davalının ticari defterlerine kaydedildiği, daha sonra iade faturası düzenlenerek kaydın kapatıldığı anlaşılmıştır. Davalı tarafın BMD üyesi olması nedeniyle indirim yapılmasını, Beyoğlu … Noterliğinin 06 Ocak 2016 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile talep ettiği, ihtarname ekinde 2015 yılı lisans bedeli için, 15/12/2015 tarihli … sıra numaralı 51.602,39 TL bedelli faturanın iade edildiği, fatura bedelinin yarısının ödendiği, davacı tarafça ödenmeyen kısım için 23/02/2016 tarihli KDV dahil 25.801,20 TL bedelli fatura düzenlendiği anlaşılmıştır. Davalı tarafın defterlerine faturayı kaydettiği, TTK 21/2 maddesinde düzenlenen 8 günlük süre içerisinde faturaya itiraz etmediği ve iade faturası düzenlemediği, süre geçtikten sonra yapılan indirim talebi ve itirazın ise geçerli olmadığı, davalı tarafın BMD üyeliğinden kaynaklanan indirim talebinin 2015 yılı için geçerli olmayacağı, ancak 2016 yılı için davacı tarafça indirim yapılacağının kabul edilmesine rağmen indirim yapılmadan fatura düzenlenmesinin yerinde olmadığı, davacı vekilinin BMD üyelerine %50 indirim yapılacağı kabul edilmekle birlikte üyeliğin süresinde bildirilmediği ve davalı tarafça ek protokol imzalanmadığından indirim yapılmadığı savunmasının kabul edilebilir olmadığı kanaatine varılmıştır. Bu durumda, davalı tarafın takibe konu 2015 yılı için ödenmeyen 25.801,20 TL ile 2016 yılı için 54.964,22 TL Lisans bedelinden %50 indirim yapılarak 27.482,11 TL’lık kısmı olmak üzere toplam 53.283,31 TL asıl alacak yönünden borçlu olduğu anlaşılmakla, faturaların defterlerine kayıt edildiği 23/02/2016 tarihinden takip tarihi olan 25/11/2016 tarihine kadar, sözleşme ile kabul edilen aylık %2 oranında işleyecek faizini talep edebileceği, 9 aylık faiz 9.530,99 TL+2 günlük faizi 71,04 TL olmak üzere toplam 9.602,03 TL işlemiş faizin talep edilebileceği, davalı tarafın kapatılan şubelere ilişkin delil sunmadığı ve davacı tarafa da bildirimde bulunmadığı anlaşılmakla, kapatılan şube m2’lerinin lisans ücretinden düşülmesi gerektiğine ilişkin savunmanın ise ispatlanamadığı kanaatine varılmış, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilerek ve kazanılmış haklar korunarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE, 2-İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 25/06/2020 tarihli 2017/615 E. – 2020/184 K. sayılı Kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3-DAVANIN KISMEN KABULÜNE, A-İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptaline, B- 53.283,31 TL asıl alacak ve 9.602,03 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 62.885,34 TL üzerinden takibin takipteki koşullarla devamına, C-35.967,04 TL fazla istemin reddine, Ç-Talep yargılamayı gerektirdiğinden, icra inkar tazminatı talebinin reddine, 4-İlk derece yargılaması yönünden; A-Alınması gereken 4.295,70 TL ilam harcından, icrada yatırılan 494,26 TL ile, 1.193,89 TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 2.607,55-TL harcın davalıdan tahsiline, B-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 10.061,65 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, C-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5.754,73 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, Ç-Davacının yaptığı; 31,40 TL başvuru harcı, 1.193,89 TL peşin harç ile, 199 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 700 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.124,29 TL yargılama giderinden, takdiren 1.351,38-TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5-İstinaf yargılaması yönünden; a-Davalı vekilinin istinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talep halinde iadesine, b-İstinaf yargılaması sırasında davalı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 31,50 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 180,10 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, c-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 23/12/2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.