Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/237 Esas
KARAR NO: 2021/782
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 08.12.2020 tarihli ara karar
NUMARASI : 2017/538 E. –
DAVANIN KONUSU: Eser Hakkına Tecavüz, Tazminat
KARAR TARİHİ: 09/04/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : Davacı vekili ihtiyati tedbir talepli dilekçesinde, müvekkilinin çevirmenlik mesleğini icra ettiğini, davalı … adlı yayınevi ile 09/07/2012 tarihinde bir sözleşme imzalandığını ve … isimli yazarların … isimli eserinin İngilizceden Türkçeye çevirisini yaptığını, müvekkilinin bu kitabın çevirisi üzerine işleme eser sahibi olduğunu, müvekkilinin adı geçen eseri yoğun bir emek harcayarak, ciddi fikir katkısı sağlamak suretiyle ve büyük bir titizlikle Türkçeye çevirdiğini, müvekkilinin çevirinin “Bibliyografik Makale ve Kaynaklar” başlıklı bölüme kadar olan kısmını 27 Eylül 2013 tarihinde davalı yayınevine gönderdiğini ve kalan bölümü de en kısa sürede tamamlayacağını bildirdiğini, yayınevinin başka bir çevirmen ile anlaşıp Bibliyografik Makale ve Kaynaklar başlıklı bölüme ilişkin eksik kısımları tamamlatarak müvekkiline söz hakkı vermeden ve eserin tamamlanmasını beklemeden tamamlanmış eser üzerindeki hakları devralmaksızın eseri 2013 yılının Aralık ayında “Ulusların Düşüşü” adıyla piyasaya sürdüğünü, bugüne kadar yayınevi tarafından 24 baskı yapıldığını, piyasaya sürülen kitapta müvekkilinin çevirmen olarak isminin yer aldığını, ancak Bibliyografik Makale ve Kaynaklar kısmının çevirisinin müvekkilince yapılmadığını, müvekkilinin yayınevi tarafından baskıya hazırlanan metinde çok önemli hatalar ve eksiklikler olduğunu fark ettiğini, durumu bildirmek üzere yayınevi ve…Editörü … eposta gönderdiğini ve defalarca ulaşmaya çalıştığını ancak sonuç alamadığını, sonrasında ise müvekkilince gönderilen düzeltilmiş metinlerin bir kısmının uygulamaya konulduğunu, sonrasında gönderilen çevirilerin dikkate alınmadığını, buna rağmen kitabın baskıya gönderildiğini, sonuç olarak Bibliyografik Makale ve Kaynaklar başlıklı bölümün yüze yakın fahiş hataya rağmen kitabı yayına hazırlayan ve telif hakları yönetmeni ile genel yayın yönetmeninin bilgisi dahilinde basıldığını, söz konusu kitaptan anılan şekliyle 11 baskı yapıldığını ve aynı hak ihlallerinin her baskıda tekrarlandığını, müvekkilinin yayınevine iletmiş olduğu uyarıların dikkate alınmadığını, “Ulusların Düşüşü” isimli kitabın çevirmeninin müvekkilinin adı belirtilmek suretiyle satışa arz edildiğini, piyasaya sürülen 1 ile 11.baskılarında yer alan Bibliyografik Makale ve Kaynaklar başlıklı bölümün çevirisinin müvekkilince yapılmadığını, müvekkili tarafından noter kanalıyla davalı yayınevine ihtarname gönderildiğini ve müvekkilinin eser sahipliğine yaratılan tecavüzlerin durdurulmasının talep edildiğini, buna rağmen davalının hak ihlallerine son vermediğini, yayınevinin ayrıca www…..com.tr, www….com ve www…..com/tr/tr adlı internet sitelerinde satılan e-kitapta bu düzeltmeleri de yapmadığını ve davalılar eseri ilk 11 baskıda kullanılan haliyle satışa sunmaya devam ettiğini iddia ederek, öncelikle davalıların söz konusu internet sitelerinde satışa sunduğu e kitapların indirilmesi ve bu e-kitaplar üzerinde tespit yapılmasını, davalıların müvekkilinin eser sahipliğinden doğan mali ve manevi haklarına tecavüz durumunun durdurulmasına, önlenmesine ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, Ulusların Düşüşü adlı kitabın satış ve dağıtım faaliyetlerinin durdurulmasına, piyasada bulunan tüm eserlerin tanıtım evrakı ve sair materyal ile birlikte toplatılması ve emin bir yerde muhafaza altına alınması, söz konusu internet sitelerinde e-kitap formatında satışının durdurulmasına, hali hazırda bulunan eserde yer alan Bibliyografik Makale ve Kaynaklar başlıklı bölümün derhal müvekkili tarafından yapılan tercüme ile değiştirilmesine, kitabın tüm bölümleri için geçerli olmak üzere, yayınevi tarafından yapılan değişiklikler için müvekkilinin onayının alınmasına, hükmün kesinleşmesini takiben muhafaza altına alınan eserlerin, tanıtım evrakı ve sair materyalin masrafı davalılardan alınmak üzere imhasına, FSEK 68/1 ve 70/3 kapsamında davalılardan talep ve tahsile hakkı olduğu bedellerin hesaplanmasına, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla şimdilik 10.000 TL maddi, 30.000 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen ticari avans faizi ile birlikte, davalı yayınevi ile yapılan sözleşmenin 4.5 maddesi uyarınca müvekkiline ödenmesi gereken telif bedelinin hesaplanması sonucu ortaya çıkacak olan tutarlar ile ilgili fazlaya ilişkin haklarının saklı kayması kaydıyla şimdilik 5.000 TL’nin ticari avans faizi ile birlikte davalı yayınevinden tahsiline ve hükmün ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesinin 08.12.2020 Tarihli duruşmasında; “…davacının ihtiyati tedbir talebinin takdiren 30.000TL teminat veya banka teminat mektubu ibraz şartı ile kabulü ile, davaya konu “Ulusların Düşüsşü” isimli kitabın e-kitap formundaki satışlarda dahil olmak üzere satış dağıtım, basım faaliyetlerinin yargılama sonuçlanıncaya kadar durdurulmasına, kitabın tanıtım evrakı vs materyal ile birlikte tüm baskılarının toplatılmasına, masrafları bu aşamada davacıya ait olmak üzere yediemine tevdine…” ilişkin davacı vekili ve davalı …Şti vekilinin yüzüne karşı olmak üzere tedbire hükmolunmuştur.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalılardan …. AŞ vekili süresi içindeki istinaf dilekçesinde özetle; ihtiyati tedbir şartlarının oluşmadığını, Bilirkişi heyeti raporunda tercümenin davacı yanca süresinde teslim edilmediği, tercümenin ulaştığı nokta itibarı ile diğer davalı …AŞ’nin tercümenin basılmasına karar vermesinin söz konusu eksikliğin davacıdan kaynaklandığı dikkate alındığında menfaatler dengesi çerçevesinde kitabın basımının yapılmasında hak ihlali söz konusu olmadığını, bu şekilde yayının gerek taraflar arasındaki sözleşmede … kitabı basma yetkisi vermekte olamsı, gerekse eksikliğin davacıdan kaynaklanması dikkate alındığında tamamlanan kitabın yayımlanmasının FSEK 14.anlamında umuma arz salahiyetinin ihlali sayılmayacağını, aynı şekilde davacı çevirmenin mali haklarının FSEK 21-25 ihlaline sebebiyet vermeyeceğinin tespit edilmesine rağmen mahkemece bu hususun göz ardı edildiğini, Raporlarda; davalı … davacı tarafından tercüme edilmeyen kısmın belirtilmesi yükümlülüğü ile tercüme ettirilen kısmın manevi hakları ihlale sebebiyet verecek düzeyde eksik hatalı olmaması gerektiğinin de tespit edildiğini, hiçbir şekilde kabul edilmemekle birlikte mahkeme bu yükümlülükler hususunda tam bir kanaate varamamışken v tedbir kararının verildiği celsede dosyayı yeniden farklı bir bilirkişiye göndermişken korsan yayıncı/satıcılara dahi verilmeyen bu tür bir durumda durdurma ve toplatma kararı vermesinin hatalı olduğunu, Mahkemenin davalı … 15.baskıdan sonra yapılan tüm baskılarda kitabın “Bibliyografik Makale ve Kaynaklar “Haritalar ve Kaynakça”, “Kaynaklar” Dizin” gibi kısımların kendileri tarafından tercüme edildiğinin açıkça belirtildiğini göz ardı ettiğini, diğer davalının eseri bir veya birden fazla tercüman ile birlikte tercüme ettirme yetkisine haiz olduğunu, Davacının tercümeyi tam olarak gerçekleştirip zamanında teslim etmediğini,Yetersiz raporlar ile tedbir kararı verilmesinin hatalı olduğunu, İhtiyati tedbir kararının da muğlak olduğunu, kararda kitabın hangi çevirisinin hangi yayınevinden hangi senede çıkarılan versiyonlarının /basımlarının toplatılacağı bilgileri yer almadığından eksik olup hak kaybına sebebiyet verebileceğini,
FSEK 77 md koşullarının oluşmadığını,Davacının FSEK 68 maddesine göre 3 katı tazminat talep ettiğini, taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulması fikrine dayanan talep uyarınca davacının o ana kadarki tüm baskılara muvafakat etmiş sayılacağını, FSEK 68.md göre 3 kat tazminat ile men ve ref talep edilemeyeceğini, ihtiyati tedbirin bu nedenle de hatalı olduğunu, Asıl uyuşmazlığı çözecek şekilde tedbire hükmedilmesinin hatalı olduğunu, Teminat tutarının çok düşük olduğunu,Uyuşmazlığın davacı ile davalı arasındaki çevirmenlik sözleşmesinden kaynaklandığını, müvekkilinin davacı ile hukuki ticari ilişkisi olmadığını, haksız fiilin de olmadığını, kendisi yönünden davanın husumetten reddi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, eser sahipliğinden kaynaklanan mali ve manevi haklara tecavüzün FSEK 66, 69 md gereğince durdurulması, önlenmesi, ortadan kaldırılması, eserden kaynaklanan haklara tecavüz nedeni ile FSEK 68/1 ve 70/3 maddeleri gereğince bedel tespiti ile tazminata hükmedilmesi, mali ve manevi haklara tecavüz nedeni ile FSEK 70 maddesi gereğince manevi tazminat, sözleşmenin 4.5 md gereğince ödenmesi gereken telif bedelinin tespit ile tahsili, ilan istemlerine ilişkindir.İlk derece mahkemesince duruşmalı yapılan incelemede davacının ihtiyati tedbir talebi kabul edilmiştir. Dairemiz önüne gelen somut uyuşmazlık; ilk derece mahkemesinin 08.12.2020 Tarihli ihtiyati tedbir kararı yönünden davalı … AŞ’nin istinaf istemine ilişkindir.Diğer davalının istinaf istemi ilk derece mahkemesince duruşmalı olarak incelenmiş ve Dairemizin 2021/617 Esas sırasına kayıtlı olmakla her iki dosyanın istinaf incelemesi aynı gün yapılmıştır.İhtiyati tedbir geçici hukuki koruma olup her somut olayın özelliğine göre yaklaşık ispat koşullarının değerlendirilmesi gerekir. Mahkemece son bilirkişi raporu esas alınarak ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmiş ise de; aynı celsede yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmesi çelişki oluşturmuştur. Tarafların bilirkişi raporuna karşı ayrıntılı itirazları olduğu gibi, bilirkişi kök ve ek raporundaki tespitte kitabın 15.baskısına kadar çevirisi davacıya ait olmayan kısmın belirtilmediği; ancak 15.baskısından sonra düzeltme yapılarak davacı tarafça yazılmayan kısımların gösterilmiş olduğu yönünde görüş belirtildiği, mahkemece bu hususta herhangi bir değerlendirme yapılmadığı da gözetildiğinde öncelikle her iki tarafın ayrıntılı itirazlarını karşılayacak mahiyette rapor alınarak sonucuna göre değerlendirme yapılması gerekirken mevcut delil durumuna göre bu aşamada ihtiyati tedbir kararı verilmesi yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenle davalı …AŞ vekilinin istinaf isteminin bu yönü ile kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-Davalı … Aş vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulüne, 2-İlk derece mahkemesinin 08.12.2020 Tarihli ihtiyati tedbir kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, – Yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine,4-İstinaf aşamasında davacı tarafça yapılan yargılama gideri olan 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 339,70 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 488,30 TL’nin davacıdan alınarak davalı ….AŞ’ye verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 09/04/2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.