Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/2183 E. 2023/1256 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/2183 Esas
KARAR NO: 2023/1256
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/07/2021
NUMARASI: 2018/1098 E, 2021/416K.
DAVANIN KONUSU: Finansal Kiralama sözleşmesine Konu Malın İadesi
KARAR TARİHİ: 21/09/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili şirketi arasında yapılan anlaşma gereğince, müvekkil şirketin 16/05/2016 tarih, … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi gereğince finansmanını sağladığı makinaların davalıya teslim edildiğini, davalının kira bedellerini süresinde ödemediğini ihtarlara rağmen edimini yerine getirmediğini, yine sözleşmenin ilgili maddesi gereğince Beyoğlu … Noterliğin 17/08/2018 tarihli ve … yevmiye nolu ihtarıyla feshedildiğini, malların iade edilmediğini, İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1502 D.İş sayılı dosyası ile tedbir uygulandığını belirterek malların müvekkile teslimine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Yetkili mahkemenin Çal AHM olduğunu mahkememizin yetkisiz olduğunu, davacının davasını açarken eksik harç yatırdığını bunun tamamlatılmasını, davacının sunduğu FKS’nin incelenmesi halinde müvekkili şirket yetkililerince imzalanmadığının anlaşılacağını, dolayısı ile bu sözleşmenin geçersiz olduğunu, davacının müvekkili şirket hakkında haksız olarak senetten dolayı icra takibi yaptığını, davacının mükerrer tahsilat yapma çabasında olduğunu, İstanbul 18 ATM 2018/1502 D İş sayılı ihtiyati tedbir kararına itiraz ettiklerini, borç miktarına faize itiraz ettiklerini, bu sebeplerle davanın reddini, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “Davanın kabulü ile 16/05/2016 tarih ve … nolu FKS’nin davacı şirketçe haklı nedenle fesih olduğunun tespitine, -Bir adet 2016 model … marka … tipte, şaşi seri no … motor seri no; …, plaka no;…, lastik tekerlekli yüklenici (önde yüklenici kepçe ve tüm standart ekipmanları ile birlikte) davalıdan alınarak davacıya iadesine, -İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1502 D.İş sayılı dosyasından verilen tedbir kararının karar kesinleşene kadar devamına,” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; – Dava değerinin 50.000TL gösterildiğini, davacının rayiç değerin 75.000TL olduğunu ileri sürdüğünü, rayiç bedele ilişkin raporun dosyada yer almadığını, harcın tamamlanmadığını, harcın tamamlanmaması halinde HMK 150 md uygulanması gerektiğini, finansal kiralama sözleşmesinin geçersiz olduğunu, sözleşmeyi … ve …’ın imzaladığını ancak kendilerinin imza sirkülerinde 3.derece imza yetkilisi olduklarını, 25.000TL yi aşmayan sözleşme ve işlemlerde yetkili olduklarını, Davacının finansal kiralama şirketi olarak sirkülere bakmaması düşünülemeyeceğini, geçersiz bir sözleşme üzerinden müvekkiline karşı mülkiyet iddiasında bulunulmasının haksız ve kötü niyetli olduğunu, Davacının, müvekkili aleyhine, İstanbul …İcra Müdürlüğü … Esas sayılı icra dosyasından “Kambiyo Senetleri(Çek, Poliçe ve Emre Muharrer Senet) Özgü Haciz Yolu” ile icra takibi yaptığını, İcra takibinde 29.05.2016 Tanzim tarihli 23.10.2017 vadeli 2.966-TL TL bedelli (16) sıra nolu ve 23.11.2017 tarih 2966TL bedelli (17) sıra nolu senetler icra takibi konusu olduğunu, Müvekkilinin ne sebeple olduğu anlayamadığı ancak ticari itibarının zedelenmesinden ve haciz tehdidi altında kalmaktan çekindiği için, icra dairesine ödemede bulunduğunu, söz konusu icra dosya borcu müvekkiline ait olmadığını, Müvekkilinin ayrıca bu icra takibi ile müvekkil şirket kayıtlarında olmayan senetlerden haberdar olduğunu, ihtarnameden sonra davacı tarafından haksız senetler iade etmediği gibi davacı tarafından İstanbul …İcra Müdürlüğü … E. ve … E. sayılı dosyaları ile icra takipleri yapıldığını, icra takiplerine karşı yasal haklar kullanılarak İcra Hukuk Mahkemesinde dava açıldığını, Finansal kiralama sözleşmesi değil, müvekkilinin ödemeler yaptığı bir satış sözleşmesi olduğunu, Davacı şirkete Beşiktaş …Noterliği’nden 11 Ocak 2018 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi …’da olduğunu anladığı birçok senedin iadesinin istendiğini, davacının ise cevabında aylık kira bedellerine karşılık alınan senetlerin ödenmeye devam edilmesini isteyerek, yetkililerce düzenlenmiş, aynı vade ve tutarlı yeni senetlerin teslim edilmesi durumunda, evvelce düzenlenmiş senetlerin iade edileceğini belirttiğini, Davacının imza sirkülerinde rakam olarak yetkisi olmayan kişilere Finansal Kiralama sözleşmesini imzalatmış ve tahsil amacıyla aynı gün düzenlenmiş birçok senet imzalattığını, müvekkili şirketin haberi olmayan birçok senet aldığını, davacının senetleri müvekkili şirket iade etmediğini, bu senetlerin aylık ödeme aracı olduğunu belirttiğinin, mevzuata aykırı davrandığını, Müvekkilinin davacı şirkete satış bedeli olarak, bugüne kadar yaklaşık 70.000,00-TL ödeme yaptığını, Davacı tarafın sunduğu belgelerden de görüleceği üzere malın bedeli 108.585,01-TL olup (malın bedelinin 108.585,01-TL olduğu kabul anlamında olmamak kaydıyla) yaklaşık 70.000,00-TL’lik kısmı ödenmiş olduğunu, davacının elindeki senetleri iade etmediğini, ihtiyati tedbir kararına istinaden İstanbul …İcra Müdürlüğü … Esasa sayılı dosyası ile Çal İcra Müdürlüğü … Talimat sayılı dosyasına ile 12.12.2017 tarihinde 2016 model … marka, … tipte şasi seri no:…, Motor seri NO:…,Plaka NO:… lastik tekerli yükleyici (önde yükleyici kepçe ve tüm standart ekipmanlarıyla birlikte) …’e teslim edildiğini, Davacı yanca istenen rakamların, ihtarnamedeki rakamların, faizlerin, kabul edilmediğini, Borc miktarına itiraz ettiklerini, faize ve fahiş faize oranına itiraz ettiklerinin, faize faiz uygulanamayacağını, Bilirkişi raporunun eksik olduğunu, senetlerin dikkate alınmadığını, Taraflar arasındaki anlaşmaya göre kiralama konusu mala ilişkin ödemelerin sonunda malın mülkiyeti müvekkili şirkete geçeceğini, Müvekkil şirket bu anlaşma neticesinde ayrıca davacıya bir takım senetler vermiş bunun dışında ödemelerde bulunduğunu, senetlerin davacı tarafından takibe konulduğunu, bilirkişinin bu senetleri dikkate almadığını, davacının senetleri takibe koyarak aslında sözleşmeyi feshetmediğini ve kalan kira dönemlerini tahsil etmeye çalışmış olduğunu, bu nedenle mal iadesinin talep edilemeyeceğini, senetlerin varlığının davacı tarafça da kabul edildiğini, mahkemenin bu senetleri davacı şirketten celbini istemesi gerektiğini, davacının mükerrer tahsilat yapmaya çalıştığını, ödemeler yapıldığından sözleşme feshi sonuçları oluşmadığını, davacının senetleri müvekkiline geri vermediğinden ödeme olarak kabul ettiğini ve takibe koyduğunu, ödeme senetler ile sağlandığından davacının sözleşmeyi feshetmesi mümkün olmadığı gibi malın iadesini talep etmesi mümkün olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME Taraflar arasında 16/05/2016 tarih, … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi, ödeme planı, teslim tutanağı dosyada mevcuttur. Davacı tarafça davalıya Beyoğlu … Noterliğin 17/08/2018 tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi gönderilmiş, 60 günlük mehil verilerek kira borcunun ödenmesi aksi halde sözleşmenin fesholunacağı bildirilmiş, ihtarname davalıya 29.08.2018 Tarihinde tebliğ edilmiştir. İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1502 D.İş sayılı dosyasında; dava konusu edilen malların davacı tarafa teslimine dair ihtiyati tedbir kararı verilmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda davacı defterleri incelenmiş olup SMM bilirkişi ihtarname tarihi itibarı ile kira borcunun ödenmediği gibi, 60 günlük sürede de ödeme yapılmadığını, dava tarihinde kira borcunun 18.133,67 TL olduğunu, feshin haklı olduğunu, mal iadesi koşullarının oluştuğu yönünde görüş belirtmiştir. Davalının delil listesine istinaden … Bankası ve … Bankası’na yazılan yazı cevapları dosyaya eklenmiştir. İstanbul … İcra Dairesinin … e sayılı dosyası incelendiğinde; davacı yanca davalı aleyhine kambiyo senedine dayalı takip başlatıldığı, takip tarihinini 06.04.2018 olduğu, takibe dayanak 2.966TL bedelli bono olduğu anlaşılmıştır. İstanbul .. İcra Dairesinin … e sayılı dosyası incelendiğinde; davacı yanca davalı aleyhine kambiyo senedine dayalı takip başlatıldığı, takip tarihinini 06.04.2018 olduğu, takibe dayanak 23.02.2018 vade tarihli 2.966TL bedelli bono olduğu anlaşılmıştır.İstanbul .. İcra Dairesinin … e sayılı dosyası incelendiğinde; davacı yanca davalı aleyhine kambiyo senedine dayalı takip başlatıldığı, takip tarihinini 27.06.2018 olduğu, takibe dayanak 23.05.2018, 20.04.2018 vade tarihli 2.966TL bedelli 2 adet bono olduğu anlaşılmıştır. İstanbul .. İcra Dairesinin … e sayılı dosyası incelendiğinde; davacı yanca davalı aleyhine kambiyo senedine dayalı takip başlatıldığı, takip tarihinini 26.12.2017 olduğu, takibe dayanak 23.10.2017, 23.11.2017 vade tarihli 2.966TL bedelli 2 adet bono olduğu anlaşılmıştır. İstanbul 18 İcra HM nin 2018/37, 2018/838 K sayılı dosyasında davalının davacıya yönelik takibe itiraz talepli davasında davanın kabulü ile İstanbul … İcra Md nün … E sayılı dosyasında asıl alacağın 5932 TL, faizin 81,60TL,.. olduğu şeklinde karar verildiği görülmüştür. İstanbul 7. İcra HM nin 2018/660, 2018/1109 K sayılı dosyasında davalının davacıya yönelik takibe itiraz talepli davasında davanın reddine karar verildiği, takip dosyasının .. İcra md nün … sayılı dosyası olduğu görülmüştür. İstanbul 3. İcra HM nin 2018/837 2018/1311 K sayılı dosyasında davalının davacıya yönelik takibe itiraz talepli davasında davanın reddine karar verildiği, takip dosyasının … İcra md nün 2018/22021 sayılı dosyası olduğu görülmüştür.
GEREKÇE Dava, finansal kiralama sözleşmesinin haklı nedenle fesh edildiğinin tespiti ve sözleşme konusu malın iadesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davalı, harç tamamlanmadan karar verildiğini ileri sürdüğünden öncelikle usule yönelik istinaf istemi incelenmiştir. Dosyada mevcut değerlendirme raporunda malın rayiç değerinin 105.000TL olarak belirtildiği, davacının eksik harcı bu değer üzerinden ikmal ettiği görülmekle usule yönelik istinaf isteminin reddi gerekmiştir.Davalı vekili, sözleşmede imzası bulunan kişilerin 3.derece imza yetkilisi olduğunu, sözleşme değeri itibarı ile şirketi temsile yetkili olmadıklarını, sözleşmenin geçersiz olduğunu ileri sürmüş ise de; sözleşmenin 13.05.2016’da imzalandığı ve malın davalı şirkete teslim edildiği, davalının da bu süreçte 70.000TL’lik ödeme yaptığını savunduğu, sözleşmenin davacı şirket tarafından fesh edildiği, sözleşmenin ayakta kaldığı süre dikkate alındığında davalının sözleşmenin geçersiz olduğuna ilişkin savunması dürüstlük kuralına uygun görülmemiştir. Davalı, davacıya senet verildiğini, senetlerin iade edilmediğini, bir kısmının takibe konulduğunu ileri sürmüş ise de, senet bilgilerini bildirmediği gibi senetlerin ödendiğine dair hiçbir delil, kayıt sunmadığı, davacının defter kayıtlarına göre ihtarname tarihi olan 17.08.2018 itibarı ile davalının davacıya borçlu olduğu, ihtarnamede yer alan 20.04.2018-23.07.2018 dönemlerine ilişkin borçların 60 günlük mehil süresi içinde de ödenmediğinin bilirkişi raporunda tespit edildiği, celp edilen banka hesap dökümünde de bu tarihlere yönelik herhangi bir hareket bulunmadığı görülmekle davalının temerrüdü sabit olduğundan mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi yerindedir.İhtarnamede yer alan kira borçlarının ödeme planında yer alan tutarla aynı olduğu, faize ilişkin davalı itirazlarının iş bu davanın konusu olmadığı dikkate alındığında davalının tüm istinaf sebeplerinin esastan reddine karar vermek gerekmiştir.Dairemizce HMK 355 mad gereğince re’sen yapılan incelemede ise; dava değerinin 105.000TL üzerinden tamamlandığı mahkemece bu değer üzerinden harç hesaplanması gerekirken eksik harç hesaplanarak 1366,20TL karar harcına hükmolunduğu, harç hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu dikkate alınarak, kararın re’sen dikkate alınan sebeplerle kaldırılmasına, davacı istinafa başvurmadığından yargılama giderleri, vekalet ücreti yönünden davalı yönünden kazanılmış haklar dikkate alınarak HMK 353.1.b.2 maddesi gereğinde Dairemizce (harca ilişkin olmak üzere) yeniden hüküm kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 355 maddesi gereğince re’sen dikkate alınan sebepler yönünden KISMEN KABULÜNE, 2- 6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 24.06.2021 gün ve 2018/1098 Esas, 2021/416 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3- Davanın kabulü ile 16/05/2016 tarih ve … nolu FKS’nin davacı şirketçe haklı nedenle fesih olduğunun tespitine, -Bir adet 2016 model … marka … tipte, şaşi seri no … motor seri no; …, plaka no;…, lastik tekerlekli yüklenici (önde yüklenici kepçe ve tüm standart ekipmanları ile birlikte) davalıdan alınarak davacıya iadesine, -İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1502 D.İş sayılı dosyasından verilen tedbir kararının karar kesinleşene kadar devamına, – Alınması gerekli 7.172,55 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 853,88 TL ile 426,00TL ve 512,33 TL tamamlama harçlarının mahsubu ile geriye kalan 5.892,67TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, -Davacı tarafça başlangıçta yapılan 202,58 TL toplam harç ile yargılama aşamasında yapılan posta, tebligat ücreti ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.227,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, -Davacı taraf vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 13.925,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 4-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin; -İstinaf talebi kısmen kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine, -İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 162,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 44-TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 206,10-TL’nin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, -Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 16,50-TL istinaf masrafının davacı üzerinde bırakılmasına, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 21/09/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.