Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/215 Esas
KARAR NO: 2022/1935
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/10/2020
NUMARASI: 2016/215 E. – 2020/180 K.
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 23/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıya ait … numaralı faydalı model belgesinin 551 sayılı KHK’da tanımlanan yenilik kriterlerini taşımadığını, söz konusu faydalı modele konu ürünün ABD menşeili … firmasına ait … numaralı başvuru numaralı “çevreci merdane” başlıklı faydalı modelinin ve davalıya ait … numaralı faydalı modelin yeniliği ortadan kaldırdığını, ayrıca davalının faydalı modelinin WIPO nezdinde tescili için yapılan başvuruda Avrupa Patent Ofisi tarafından yapılan incelemede davaya konu faydalı modelin yeni olmadığının tespit edildiğini, bu sebeplerle davalıya ait … numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline ait faydalı model belgesinin yeni olduğunu, … firmasına ait ürünün sadece karton rulo ile kullanılabilen bir ürün olduğunu, ihtilafa konu merdane ile herhangi bir alakası bulunmadığını, ayrıca davacının faydalı modellerde var olan bölgesellik/yöresellik hususunu görmezden gelerek farklı bir kıtada yer alan ürünü öne sürdüğünü, davacı vekilince öne sürülen ikinci delil olan Avrupa Patent Ofisi incelemesinde ise söz konusu kurumun müvekkilinin buluşunu gerçekten de ABD patenti ile karşılaştırdığını ve neticesinde müvekkilinin buluşunun yeni olduğu sonucuna ulaşıldığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 22.10.2020 tarih ve 2016/215 Esas – 2020/180 Karar sayılı kararıyla; … davalıya ait TR … numaralı faydalı modelin yenilik özelliğinin mevcut olduğu, davalıya ait faydalı modelin yenilik kırıcı olarak bildirilen dava dışı yabancı şirketlere ait …, … , … ve … numaralı patentlerden farklı olduğu, davalıya ait … numaralı “çevreci merdane” buluş başlıklı faydalı model ile dava konusu faydalı modelin istemlerinin ve özelliklerinin aynı olmadığı, … numaralı faydalı modelde örme makinelerinde rulo kullanılmaksızın kumaşın merdaneye takılıp çıkartılmasına ilişkin bir buluştun açıklandığı, merdanenin çapının şişirilerek büyütülmesi esasına dayandığı, aynı soruna çözüm bulsa da, çözüm şeklinin davaya konu olan … numaralı faydalı modelden farklı olduğu, faydalı modellerin küçük buluşlar olması nedeniyle daha önceki teknikle ilgili her türlü geliştirmenin ayrıca tescilinin mümkün olduğu, her ne kadar davacı tarafça yargılama sırasında davalı adına benzer koruma kapsamına ve teknik özelliklere sahip …numaralı (… numaralı) patentin de tescil edildiğini iddia ederek, bu durumun da hükümsüzlük nedeni olduğunu beyan etmişse de, davalı adına benzer istemlere ve koruma kapsamına sahip bir patentin tescil edilmiş olması, daha önce tescil edilmiş olan dava konusu faydalı modelin yeniliğini ortadan kaldırmayacağı ve hükümsüz kılınmasını gerektirmediğinden, bu patentin teknik özellikleri mahkememizce incelenmemiş, davalının davaya konu olan faydalı modelinin dava tarihi itibariyle yenilik özelliğine sahip olduğu anlaşılmakla, davanın reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Talep ettiğimiz halde ABD menşeli … firmasına yazı yazılmadığını ve bilirkişilerin internet sitesindeki görseller üzerinde inceleme yapmak zorunda kaldığını, bunun da doğru bilgiye ulaşılamamasına sebep olduğunu, Raporlarda itirazlarımızın karşılanmadığını, ilk rapora yaptığımız itirazlar giderilmemiş, itirazda yer alan … patent belgesi de diğer itirazlarımıza ek olarak hiç değerlendirilmediğini, itirazlarımız ve itirazımıza dayanak belgeler yokmuş gibi bir inceleme yapıldığını, Bilirkişiler 3 kişilik heyet olsa da heyetin tamamı mühendislerden oluştuğundan dosyanın karmaşık hukuki yapısının çözülemediğini, Yargıtay kararları gereğince hükümsüzlük dosyalarında heyette muhakkak bir hukukçunun yer almasının gerektiğini, Bilişim uzmanı vermiş olduğumuz internet sitesi linkine yönelik olarak “Mekanik Rulmanlı Merdane” anahtar kelimeleri kullanarak resen araştırma yapıldığında tespite konu oluşturabilecek herhangi bir ürüne rastlanılmamıştır” dediğini, ancak burada yalnızca anahtar kelime üzerinden bir araştırma yapılmaması gerektiğini, ürün bazlı inceleme yapılması gerektiğini, Bilirkişilerin ikinci raporda yenilik konusunda ilk heyetle mutabakat içinde olduklarını ve bazı tereddütlerinin giderilmesini talep ettiklerini, ancak bu noktada hiçbir işlem yapılmadan karar verildiğini, Dava konusu ürünün teknik zorunluluk gereği bazı bölümlerinin ortak olmasının mecburiyet taşıdığını, bu hususa dair raporlarda değerlendirme yapılmadığını, hukuken teknik zorunlu kısımların istemlere dahil edilemeyeceğini ve faydalı model belgesi ile korumaya dahil edilemeyeceğini, bu nedenle davalının faydalı modelinde yer alan bu istemlerin hükümsüz kılınması gerektiğini, Ayrıca raporda belirlenen aynı buluşa birden fazla belge verilemez kuralı ihlal edildiğinden de huzurdaki faydalı model belgesinin hükümsüz kılınması gerektiğini, davalı çeşitli belgeler alarak hakkını kötüye kullandığını, içeriklerinin aynı olup olmadığı yönünde de inceleme yapılmadığını.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *TPMK kayıtları uyarınca; … numaralı “mekanik rulmanlı merdane” buluş başlıklı faydalı modelin 21.07.2015 tarihinde davalı … adına tescil edildiği anlaşılmıştır. *Bilişim uzmanı …, makine mühendisi … ve patent uzmanı …’den oluşan bilirkişi heyetinin 23.11.2017 tarihli raporunda; “… numaralı faydalı model belgesinin …, …, … ve … nolu patent belgelerinin çizimleri ile karşılaştırılması sonucunda, başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı, http://www…. internet sitesi ile karşılaştırılması sonucunda … numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığı” kanaati bildirilmiştir. *Aynı bilirkişi heyetinden alınan 04.03.2019 tarihli ek raporda; “… numaralı faydalı model belgesinin …, …, … ve … nolu patent belgelerinin çeviri ve çizimleri ile ile karşılaştırılması sonucunda, davaya konu faydalı modelin 1 bağımsız, 4 bağımlı olmak üzere 5 istemden oluştuğu, bağımsız istemin koruma kapsamı incelendiğinde, “merdanenin rijitliğini sağlayan ana mil, ana mil üzerinde oluşturulan ve rulmanların dönüşüne imkan sağlayan ve en az bir adet rulman kanalı, rulman kanalları içinde sırasıyla dizilen mesafe ayar parçası ve rulmanlar, merdanenin kağıt rulo görevini görecek bez veya benzeri malzemeden mamul iki ucu açık rulo, bez rulonun rulmanlara yatak oluşturması için içine irtibatlandırılan kanallı çıtalar” özelliklerini koruma altına aldığı, … numaralı patent belgesi incelendiğinde; davalıya ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde tanımlanan unsurların yeniliğini ortadan kaldıracak bir delile sahip olmadığı,… numaralı patent incelendiğinde, davalıya ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde tanımlanan unsurların yeniliğini ortadan kaldıracak bir delile sahip olmadığı, … A numaralı patent belgesi incelendiğinde, davalıya ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde tanımlanan unsurların yeniliğini ortadan kaldıracak bir delile sahip olmadığı, … numaralı patent belgesi incelendiğinde, davalıya ait faydalı modelin 1 numaralı bağımsız isteminde tanımlanan unsurların yeniliğini ortadan kaldıracak bir delile sahip olmadığı, … numaralı “Mekanik Rulmanlı Merdane” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 numaralı bağımsız isteminde tanımlanan unsurların bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda, 1 numaralı istemin koruma kapsamının teknolojik zorunluluktan oluşmayıp, yenilik unsuru olarak tanımlanacak özelliklere sahip olduğunun görüldüğü, başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı” belirtilmiştir.*Makine mühendisi …, bilişim uzmanı … ve patent uzmanı …’ndan oluşan bilirkişi heyetinin 28.06.2020 tarihli raporunda; “https://… ve http://…/ sitelerinde yapılan incelemede mekanik merdane isimli ürünün tanıtımlarının yapıldığının tespit edildiği, “Mekanik Rulmanlı Merdane” kelimeleriyle yapılan aramada tespite konu herhangi bir ürüne rastlanmadığı, davaya konu faydalı modelin, teksitil endüstrisinde ipliklerin örgü makinelerinde örülmesi sonucunda ortaya çıkan kumaş topunun, yeniden değerlendirilmesi mümkün olmayan kağıt rulolar üzerine sarılması yerine, direkt olarak üzeri küçük boyutlu rulmanlarla donatılmış bir makine merdanesine sarılarak, kağıt rulo kullanımının ortadan kaldırılması maksadıyla tasarlandığı, … numaralı patentin ise, örgü makinelerinde örülen kumaşın sarılı olduğu rulonun makinenin sabit merdanesinden zorlukla çıkmasından ötürü, makineye haricen ilave edilebilen bir makara sistemi olduğu, bu haliyle gerek tasarımı, gerekse kullanım maksadı itibariyle … numaralı faydalı modelden belirgin şekilde ayrıldığı, … numaralı patentin kağıt veya plastik bir iç destek ünitesi (rulo) üzerine sarımı yapılması gereken ürünlerin, direkt olarak çapı değiştirilebilen ve içinde kam silindiriyle donatılmış bir iç üniteye sahip manşona sarılmasını sağladığı, kullanım maksadının rulo tüketimini ortadan kaldırması sebebiyle davaya konu … numaralı faydalı model tasarımına benziyor olsa bile, değişken çaplı dış ünite ve buna uyum sağlayabilen kam silindirleriyle tasarlanmış iç ünitesinin davaya konu tasarımdan belirgin şekilde ayrıldığı, .. numaralı patentin, dairesel örgü makinelerinde örülen kumaşın üzerinde toplandığı kağıt ruloların makaradan kolaylıkla sıyrılıp alınmasını sağlayan bir tasarımdan ibaret olduğu, bu haliyle gerek kullanım maksadı, gerekse sistem tasarımı itibariyle rulo kullanımını ortadan kaldırmayı amaçlayan davaya konu … numaralı faydalı model tasarımından belirgin şekilde ayrıldığı, … numaralı patentin ise, yuvarlak örgü makinelerinde rulolar etrafına sarılarak örülen kumaşların üzerinde sarılı bulunduğu ve çoğu zaman sıkışıp kaldığı makaralardan çıkartılmasını kolaylaştıran iki parçalı makara sisteminden ibaret olduğu, bu haliyle davaya konu … numaralı faydalı modelden belirgin şekilde farklı olduğu, 551 sayılı KHK’nin 170. Maddesine göre aynı buluşa hem faydalı model, hem de patent belgesi verilemeyeceği, davalıya … numaralı patent belgesinin de verilmiş olduğu, bu konuda takdirin mahkemede olduğu, davaya konu faydalı model belgesinin davacının tüm delilleri karşısında yenilik vasfını muhafaza ettiği”yönünde görüş bildirilmiştir.
GEREKÇE: Dava, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “… davalı adına benzer istemlere ve koruma kapsamına sahip bir patentin tescil edilmiş olması daha önce tescil edilmiş olan dava konusu faydalı modelin yeniliğini ortadan kaldırmayacağı ve hükümsüz kılınmasını gerektirmediğinden, bu patentin teknik özellikleri mahkememizce incelenmemiş, davalının davaya konu olan faydalı modelinin dava tarihi itibariyle yenilik özelliğine sahip olduğu anlaşılmakla, davanın reddine” karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davacı, davalıya ait … tescil numaralı faydalı modelin buluş niteliğinin bulunmadığını ve yıllardır başka firmalarca kullanılması nedeniyle hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiş; davalı ise, faydalı modelin yeni olduğunu, benzerliği ileri sürülen ürünlerden farklı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece ilk olarak bilirkişiler bilişim uzmanı …, makine mühendisi … ve patent uzmanı …’den oluşan bilirkişi heyetinden rapor ve ek rapor aldırıldığı, akabinde davacı itirazlarının karşılanması için bu defa makine mühendisi Levent İbrahimoğlu, bilişim uzmanı … ve patent uzmanı …’ndan oluşan ikinci bilirkişi heyetinden rapor aldırıldığı, aldırılan raporların yeterli ve denetime elverişli olduğu, genel itibariyle birbirleriyle ve dosya kapsamıyla uyumlu olduğu, aldırılan bilirkişi raporları ve toplanan tüm deliller uyarınca; davalı adına tescilli … numaralı “Mekanik Rulmanlı Merdane” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 numaralı bağımsız isteminde tanımlanan unsurların bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda, 1 numaralı istemin koruma kapsamının teknolojik zorunluluktan oluşmayıp, yenilik unsuru olarak tanımlanacak özelliklere sahip olduğunun görüldüğü, başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı, davaya konu faydalı model belgesinin davacının tüm delilleri karşısında yenilik vasfını muhafaza ettiği anlaşıldığından ilk derece mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından, davacı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-İstinaf yargılaması yönünden davacıdan alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.23/11/2022