Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/210 Esas
KARAR NO: 2022/1933
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/11/2020
NUMARASI: 2015/78 E. – 2020/208 K.
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)|Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 23/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 2012 yılında kurulduğunu ve jeneratör gruplarının üretimi, satışı ve satış sonrası teknik hizmetleri alanında faaliyet gösterdiğini, davalıya ait … tescil numaralı faydalı modelin bir tek istemi bulunduğunu, yıllardan beri başka firmalarca da kullanılan, yeni olmayan bir makinenin emiş sistemine ilişkin olduğunu, davalının faydalı modeline konu jeneratördeki tüm unsurların …’nın yıllardan beri kullandığı jeneratörde aynen bulunduğunu, davalı tarafından buluş olduğu iddia edilen şeyin buluş olmadığını ve yıllardır gerek havalandırma tesisatlarında, gerek jeneratörlerde ses zayıflatıcı olarak kullanıldığını, yine davalıya ait … numaralı tasarımın da yenilik ve ayırt edicilik unsurunu taşımadığını, söz konusu tasarımın gerek yurt içinde, gerekse de yurt dışında başka firmalar tarafından kullanıldığını, bu sebeplerle davalı adına tescilli… numaralı faydalı modelin yenilik ve buluş olma şartlarını haiz olmaması, ayrıca … numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşımaması nedeniyle hükümsüzlüklerine ve sicilden terkinlerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 1994 yılında kurulduğunu ve 1996 yılında şimdiki unvanını aldığını, tüm dünyada 109 ülkede yakıtlı jeneratör sektöründe hizmet verdiğini, … numaralı “…” buluş başlıklı faydalı model ile … numaralı “jeneratör kabinleri” isimli endüstriyel tasarımın müvekkili adına tescilli olduğunu, davacı tarafça söz konusu faydalı modelin sanayiye uygulanabilir olduğu konusunda herhangi bir itiraz ileri sürülmediğini, müvekkiline ait faydalı model sisteminin ne dünyada ne de Türkiye’de … dahil hiç bir firma tarafından buluştan önce kullanılmadığını, faydalı modelin müvekkili tarafından geliştirildiğini, yine müvekkiline ait endüstriyel tasarımın ise 18.04.2013 tarihinde tescil edildiğini, yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşıdığını, … … ile müvekkiline ait tasarım arasında benzerlik bulunmadığı gibi pek çok ayırt edici özellik bulunduğunu belirterek, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 19.11.2020 tarih ve 2015/78 Esas – 2020/208 Karar sayılı kararıyla; “… davacıya ait … numaralı faydalı modelin bir bağımsız istemden oluştuğu, bu bağımsız istemde “buluş, jeneratör kabinlerinde motorun yanma için, radyatör ve alternatörün ise soğutma için ihtiyaç duyduğu havayı temin etmek amaçlı kullanılan hava emiş sitemi ile ilgili olup, özelliği; kabin ön sacı üzerinde oluşturulmuş hava emiş açıklığı, havanın emişine izin veren açıklıkları sağlarken sesin çıkışına engel olan yüzey alanlarına sahip delikli sac, sesin yolunu uzatan panjurlar, panjurların yanlarında konumlandırılan ve önlerinde bir set oluşturarak sesin geçiş yolunu uzatan dikme cepler, panjurlar ve dikme ceplerin üzerine sabitlenerek ses yalıtımını sağlayan ses yalıtım mazlemesi içermesidir” şeklinde tanımlandığı, İstanbul Anadolu 2. FSHHM’nin 2015/16 D.İş sayılı dosyası ile yapılan delil tespiti sonucunda alınan bilirkişi raporu ile davacıya ait ürünün davalı adına tecsilli … numaralı faydalı modelin isteminde yer alan tüm unsurları barındırdığı ve faydalı modelin koruma kapsamında olduğunun tespit edildiği, hükümsüzlük incelemesi sonucunda alınan bilirkişi raporlarında farklı görüşler bildirilmişse de, delil tespiti sırasında incelenen davacıya ait … kod numaralı … Otomatk Jen. Set Kabinli isimli ürünün üzerinde imalat yılının 2013 olarak yazılı olduğu, dosyaya sunulan bu ürüne ait irsaliyenin 12/07/2013, faturanın 17/07/2013 tarihli ve … irsaliye numaralı fatura olup, incelenen ticari kayıtlar ile bu faturaların davacının ticari defterlerine kayıtlı olduklarının tespit edildiği, buna göre davalının faydalı modelinin başvuru ve tescil tarihinden önce üretildiği ve satışa sunduluğunun anlaşıldığı, bu nedenle dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 551 sayılı KHK’nın 156. maddesi uyarınca yenilik özelliğinin mevcut olmadığı, bu nedenle hükümsüzlük koşullarının oluştuğu sonucuna varılmıştır. Alınan bilirkişi raporları ile davalıya ait … numaralı Endüstriyel Tasarımın başvuru tarihinden önce 2004 tarihli Himonisa ve 2010 tarihli … markalı ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı ve benzer olarak algılandıkları, bu durumda dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 554 sayılı KHK’nin 5. ve 6. maddelerine tanımlanan yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığı, hükümsüzlük koşullarının oluştuğu sonucuna varılmış, tüm bu nedenlerle; davanın kabulüne, davalı adına tescilli … numaralı “…” isimli faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, davalı adına tescilli … numaralı “…” tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Davacının, müvekkil şirketin faydalı model ve endüstriyel tasarım hakkını ihlal ettiğinin, İstanbul Anadolu 2. FSHHM’NİN 2015/16 D. iş sayılı dosyasında yapılan keşif neticesinde düzenlenen bilirkişi raporu ile sabit olduğunu Bilirkişi heyetine marka-patent vekili ve faydalı belge uzmanı bilirkişi …’in de eklenerek aynı heyetten bu defa sadece faydalı model yönünden rapor oluşturulması istendiğini, akabinde bilirkişi heyetinin görüşlerinin değiştiğini, Yetersiz bilirkişi raporuna dayanarak ve raporlar arasındaki çelişki tam olarak giderilmeden, müvekkil adına tescil edilmiş faydalı model ve endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, Davacıya ait endüstriyel tasarımın başvuru tarihinden önce bir takım jeneratör markaları tarafından benzerinin üretildiği iddiasına dayanarak hükümsüzlüğe karar vermesi hukuka aykırı olduğunu, mahkemenin bilirkişi heyetine patent-marka vekili …’in katılmasından önce tanzim ettiği kök ve ek rapora dayanarak bu sonuca ulaştığını, bilirkişi …’in heyete dahil edilmesiyle mahkemenin kararını dayandırdığı bilirkişi raporlarını tanzim eden aynı bilirkişilerin faydalı model açısından görüşlerini tamamen değiştirmiş ve müvekkil şirketçe geliştirilen endüstriyel tasarım ve faydalı modelin, iddia edilenin aksine yenilik unsuru taşıdığını ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını belirttiklerini, Mahkeme tarafından; aynı bilirkişilerce hazırlanan ve müvekkil şirketin lehine olan daha yeni tarihli iki rapor göz ardı edilerek, mahkeme tarafından da yeterli görülmediği belirtilerek ek rapor alınması kararı verilen eski tarihli bilirkişi raporları nazara alınarak karar verilmesinin usule aykırı olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *TPMK kayıtları uyarınca; … numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin 31.07.2013 tarihinde, … numaralı “…” isimli çoklu endüstriyel tasarımın 18.04.2013 tarihinde davalı adına tescil edildiği anlaşılmıştır. *Makine mühendisi Prof.Dr…., tasarım uzmanı Doç. Dr. … ve makine mühendisi … tarafından düzenlenen 07.04.2016 tarihli raporda; … numaralı çoklu endüstriyel tasarımın başvuru tarihi olan 18.04.2013 tarihinden önce kamuya sunulduğu, bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, TR … faydalı model belgesinde belirtilen buluşun yeni olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir. *Bilirkişilerin 13.06.2017 tarihli ek raporunda; davalı adına tescilli … numaralı tasarım ile dava dışı 2004 tarihli … marka ve 2010 tarihli … marka ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları,… numaralı faydalı model belgesinde belirtilen buluşun yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir. *Bilirkişi heyetine patent – faydalı model uzmanı … dahil edilmek suretiyle aldırılan 29.12.2017 tarihli ek raporda; … numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını belirtmişlerdir. *Çelişki ve itirazları gidermek amacıyla aynı bilirkişi heyetinden aldırılan 08.03.2019 tarihli ek raporda; … numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığının belirtmişlerdir. *Mali bilirkişinin 04.12.2019 tarihli raporunda; davacı tarafça dosyaya sunulan 01/01/2013-31/07/2013 tarihli fatura asıllarının defterlere kayıt edilmiş oldukları, dava konusu … tescil numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi 31.07.2013 olup, dosyada mübrez faturalardaki konu emtia yönünden önce/aynı/sonra olmak üzere farklı tarihli olduğu, davaya konu iki üründen faydalı model olan “…” ve endüstriyel tasarım olan “jeneratör kabininin” beraber / bütün olarak satılabildiğinin satış faturaları üzerindeki emtia ile ilgili açıklamadan anlaşıldığı, bu nedenle delil olarak sunulan faturalardaki emtiaların üretim tarihlerinin davalının faydalı model tescil tarihinden önce olduğu belirtilmiştir.
GEREKÇE: Dava, tasarımın ve faydalı modelin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “Davanın kabulüne, -Davalı adına tescilli … numaralı “…’ isimli faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, – Davalı adına tescilli … numaralı ‘…’ tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine.” karar verilmiştir. Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Davacı, davalıya ait … tescil numaralı faydalı modelin buluş niteliğinin bulunmadığını ve yıllardır başka firmalarca kullanıldığını, yine davalıya ait … numaralı tasarımın da yenilik ve ayırt edicilik unsurunu taşımaması nedeniyle hükümsüzlüklerine ve sicilden terkinlerine karar verilmesini talep etmiş; davalı ise, müvekkiline ait faydalı modelin ne dünyada ne de Türkiye’de hiç bir firma tarafından buluştan önce kullanılmadığını, faydalı modelin kendileri tarafından geliştirildiğini, yine kendilerine ait endüstriyel tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşıdığını, davacının yenilik giderici delil olarak sunduğu tasarım görselleri ile tescilli tasarımları arasında hiçbir benzerliğin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece ilk olarak bilirkişiler Prof.Dr…., Doç. Dr. … ve …’ndan oluşan bilirkişi heyetinden rapor aldırıldığı, 07.04.2016 tarihli bu raporda; “… numaralı çoklu endüstriyel tasarımın başvuru tarihinden önce kamuya sunulduğu, bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, TR … faydalı model belgesinde belirtilen buluşun yeni olmadığı.” yönünde görüş bildirildiği; rapora itiraz üzerine mahkemece aldırılan 13.06.2017 tarihli ek raporunda kök rapordaki görüşlerin tekrarlandığı anlaşılmıştır. Mahkemece bilirkişi heyetine patent – faydalı model uzmanı … dahil edilmek suretiyle aldırılan 29.12.2017 tarihli ek raporda ise; “TR … numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığı” kanaati bildirilmiştir. Mahkemece raporlar arasındaki çelişki ve itirazları gidermek amacıyla aynı bilirkişi heyetinden aldırılan 08.03.2019 tarihli ek raporda aynı görüşlerin tekrarlandığı anlaşılmıştır. Raporlar arasındaki çelişkinin ek raporla giderilemeyeceği gözetilerek, mahkemece oluşturulacak yeni bilirkişi heyetinden (faturada yer alan makineler ile faydalı model belgesine konu makinenin karşılaştırmasının da yapılarak) çelişkileri giderecek ve davalı itirazlarını karşılayacak nitelikte rapor aldırılması gerekirken mahkemece eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olduğundan, davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 2-İstanbul Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 19/11/2020 tarih, 2015/78 E. – 2020/208 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde araştırma ve inceleme yapılarak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-İstinaf peşin harcının talebi halinde davalıya iadesine, 5- İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 35,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 183,60 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.23/11/2022