Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/1878 E. 2023/1014 K. 23.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1878 Esas
KARAR NO: 2023/1014
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/06/2021
NUMARASI: 2017/793 2021/617
DAVALARIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 23/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Esas davada davacı vekili, müvekkili ile … bank A.Ş. Küçükbakkalköy Şubseine ait … seri nolu 72.000,00-TL ve yine …bank A.Ş. İkitelli Şubesine ait … seri nolu 50.000,00-TL’lik çekler ciro edilerek takasa konulmak üzere … İmsan/İkitelli şubesine teslim edildiğini, banka kuryesinin çekleri genel merkeze götürürken gaspa uğradığını ve çekin çalındığını, savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, İstanbul 3. ATM 2017/519 Esas sayılı dosyasından zayi davası açıldığını, mahkemece ödeme yasağı kararı verildiğini, ancak 08/09/2017 tarihinde müvekkili firmaya Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … talimat sayılı dosyası ile hacze gelindiğini ve İstanbul … İcra Müdürülüğü’nün … esas sayılı dosyası üzerinden takibe konulan ihtiyati haciz kararı dolayısıyla 50.000,00-TL’lik borç için haciz işlemi yapıldığını, müvekkili tarafından 50.000,00-TL’yi icra dairesi hesabına havale ederek haciz işlemini durdurduğunu, haciz baskısı altında ihtirazi kayıtla ödeme yapıldığını, belirterek müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine ve %20 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen davada davacı vekili; müvekkilinin keşideci olduğu ve …’ ne teslim ettiği,… bank A.Ş. İkitelli Şubesine ait 24.08.2017 keşide tarihli … seri no’lu 50.000,00 TL’lik çekin … tarafından takasa konulmak üzere … bank İmsan/İkitelli şubesine verildiğini, kuryenin çekleri genel merkeze götürürken gaspa uğradığını ve çekler bankanın elindeyken zayi olduğunu, gasp mağduru … bank tarafından Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğunu, İstanbul 3. ATM 2017/519 E. Sayılı dosyasıyla zayi nedeniyle çek iptali davası açıldığını belirterek müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine ve %20 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Asıl ve birleşen davada davalılar davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “…Asıl davanın KABULÜ ile; 1-İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas ve 2017/28794 esas sayılı icra takip dosyalarına dayanak teşkil eden çekler nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine, 2-Davalılardan (temlik eden) … takipte ağır kusurlu olduğundan %20 kötü niyet tazminatı 27.094,28-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Birleşen davanın reddine karar verilmiştir.”
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı (temlik alan) … vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi eksik inceleme ile nihai karar tesis ettiğini, çekteki cirantalarla ticari ilişkinin bulunmadığı iddiası iyiniyetli hamil olan 3. kişiye karşı ileri sürülemeyeceğini, ttk 790 md gereğince müvekkilinin haklı hamil olduğunu, çeklerin arkasındaki beyaz ciro silsilesi dikkate alınarak gerekli araştırma yapıldığını, TTK 818 md yollaması ile TTK 687 md gereğince …’un kendisinden beklenen araştırmayı yaptığını, şahsi defiden kaynaklı defilerin ileri sürülemeyeceğini, ceza soruşturması beklenmeksizin yetkil ihamilin bile bile borçlu zararına hareket ettiğinden bahisle şahsi defilerin ileri sürülebileceğine yönelik yerel mahkeme kabulünün yerinde olmadığını, Son hamilin kötüniyetli olduğunun ispatlandığının kabul edilemeyeceğini, usul ekonomisi gereği adil yargılanma hakkından feragat edilemeyeceğini, en azından maddi olgunun ispatı için ceza soruşturmasının beklenmesi gerektiğini, Çekteki cirantalarla ticari ilişkinin bulunmadığı iddiasının da iyiniyetli hamile ileri sürülemeyeceğini, somut olgulara göre hamilin kötüniyeti ispatlanamamışken “bir çok çekin aynı kişilere ciro yoluyla geçerek tedavül ettiği görülmüş olup davalının en iyi ihtimalle ağır kusurlu olduğu ” gerekçesi ile hiçbir bulguya dayanmadan davanın kabulüne karar verilmesinin yerin olmadığını belirterek menfi tespit kötüniyet tazminatı, yargılama giderleri, harç vekalet ücretine ilişkin mahkeme kararının kaldırılmasını, birleşen dava yönünden istinaf talepleri bulunmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında;alacaklı … tarafından borçlular …ŞTİ, …ŞTİ, …, … aleyhine, 50.000TL çek alacağının tahsil istemi lie takip başlatıldığı, takip dayanağında 24.08.2017 tarihli 50.000TL bedelli çek açıklamasının yer aldığı görülmüştür. Dosyada sureti mevcut … bank İKitelli Şubesi ne ait 24.08.2017 tarihli 50.000TL bedelli çekte keşidecinin …ŞTİ, lehtarın … GIDA ŞTİ, olduğu, sırasıyla cirantaların ….LTD ŞTİ, …LTD ŞTİ ve … olduğu, çekin ibraz edildiği, tedbir kararı gereği işlem yapılmadığı anlaşılmaktadır. İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında; alacaklı … tarafından borçlular …ŞTİ, …ŞTİ, …, …ŞTİ aleyhine, 72.500TL çek alacağı, 193,66Tl işlemiş faiz 7.250,00TL çek tazminatı 217,50TL kokmisyon ki toplam 80.161,16 TL alacağın reeskont faizi ile tahsil istemi lie 05.09.2017 tarihinde kambiyoya dayalı takip başlatıldığı görülmüştür. Takibe konu … bank Aş Küçükbakkalköy Şubesine ait 26.08.2017 Tarihli … seri nolu çekte keşidecinin …ŞTİ, lehtarın … ŞTİ., sırasıyla cirantaların ….LTD ŞTİ, ..LTD ŞTİ ve … olduğu, çekin 29.08.2017’de ibraz edildiği, 18.07.2017 tarihli CBS kararı gereği işlem yapılmadığı anlaşılmaktadır. İstanbul 3.ATM 2017/519 E sayılı dosyasında … bank AŞ tarafından hasımsız olarak çek iptal davası açıldığı , çeklerin Genel Müdürlükten şubeye ulaştırılmak üzere kuryeye verildiği ancak hırsızlık sonucu zayi olduğunun iddia edildiği, davacının davaya müdahil olduğu iş bu davaya konu 50.000TL ve 72.500TL bedelli çekler yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır.
GEREKÇE: Asıl dava ve birleşen dava İİK’nın 72.maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davasıdır. İlk derece mahkemesince asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Asıl davada davanın kabulüne ilişkin karara karara karşı davalı (temlik alan) … vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut uyuşmazlığa konu çeklerin davacı …ŞTİ tarafından takas için …bank şubesine teslim edildiği, banka kuryesindeyken dava konusu olmayan pek çok çek ile birlikte çalındığı dosya kapsamı, mevcut soruşturma dosyasına göre sabittir. …bank’ın müşteki olarak yer aldığı soruşturma dosyası sureti incelendiğinde; şikayet dilekçesi ekinde çalınan çeklerin çalındıktan sonra benzer ciro silsileleri ile işleme konulduğu görülmektedir. Davaya konu çeklerde de davacının cirosundan sonra ciro silsilesi aynı şekilde ilerlemiş olup cirantaların…LTD ŞTİ, …LTD ŞTİ ve … olduğu görülmektedir. Bu durumda hırsızlık yolu ile elden çıkan çeklerin benzer cirantalardan devralındığı, davalı alacaklının hırsızlık iddiasına konu çekleri yeterli araştırma yapmadan iktisabında ağır kusurlu olduğu (Bkn. Aynı yönde Y.11HD, 2020/5570E , 2021/4450K, 26.05.2021 Tarihli kararı) dikkate alındığında somut delil durumuna göre asıl davanın kabulü kararı yerinde olduğundan davalı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı (temlik alan) … vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 9.254,05-TL harçtan, peşin alınan 2.313,51-TL harcın mahsubu ile bakiye 6.940,53TL harcın davalı (temlik alan) …’dan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı ( temlik alan) … tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, -Davacı …Şti gider avansından kullanıldığı anlaşılan 72-TL istinaf masrafının davalı temlik alan …’dan alınarak davacı … Şti’ne verilmesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.23/06/2023