Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1841 Esas
KARAR NO: 2023/1353
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/05/2021
NUMARASI: 2016/207 Esas – 2021/105 Karar
DAVA: Endüstriyel Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Önlenmesi ve Durdurulması ile Maddi ve Manevi Tazminat
KARŞI DAVA: Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ: 06/12/2016
KARAR TARİHİ: 04/10/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davacıların seramik ürün tasarımı işiyle uğraştıklarını, davaya konu örgülü saksı modellerini ilk defa davacıların yaptığını ve saksı tasarımlarının tümünün … numaralı endüstriyel tasarım tescil belgeleri ile tescilli olduğunu, davalı firmanın ise davacı tarafından tescilli tasarımlarını davacıdan izin almaksızın ürettiğini, sattığını, tanıtımını yaptığını, … ve … adresinde yayınladığını, bu ürünlerin davacının tescili tasarımlarından ayırt edici niteliğe sahip olmayıp, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde aynı görünüme sahip olduğunu, dolayısı ile davalının davacılara ait tescilli tasarıma tecavüz ettiğini, aynı zamanda haksız rekabet yaptığını, davalı tarafın … numaralı tasarımı üretmemesi için ihtarda bulunulduğunu, üretmeyeceğine dair taahhütte bulunmasına rağmen … numaralı tasarımın aynısını ve daha sonra tescil edilen diğer tasarımların aynılarını üretmeye devam ettiğini, davalının davacılara ait tasarım haklarına tecavüz ettiğinin tespitine, tecavüz fillerinin durdurulmasına ve önlenmesine, ürünlerin davalıya ait … ve … sayfalarından yapılan yayınlarının durdurulmasına ve bu sayfalara erişimin engellenmesine, tasarımdan doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara, kalıplara el konulmasına, tasarım haklarına tecavüz fillerinin giderilmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın ve 554 sayılı KHK’nin 52. maddesi uyarıca 5.000,00 TL yoksun kalınan kazancın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte, 54 ve 49/c maddeleri uyarınca 5.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline, kararın gerekçesinin ve hüküm kısmının masrafı davalıdan alınmak suretiyle Türkiye’de yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeteden birinde yayınlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının davaya konu tasarımlarının yenilik vasfına sahip bulunmadığını ve tarafların ürünleri arasında ürünün tekniğinden kaynaklı benzerlik haricinde ayırt edilemeyecek benzerlik kıstasının bulunmadığını, davacının davaya konu tasarımları usulsüz olarak tescil ettirdiğini, söz konusu tasarımların ilk defa kendileri tarafından kamuya sunulmadığını, davacının tasarımları kullanımı ve tescilinden çok önceden, gerek ülkemizde gerekse de dünyanın başka yerlerindeki bir sürü firma tarafından kullanılmış bulunduğundan bu tasarımların yenilik vasfının bulunmadığını, ayrıca söz konusu tasarımların davalı tarafından bile davacıdan önce imal edildiğini ve kullandığını, bu nedenle, davacı-karşı davalının tasarımlarının yenilik ve ayırtedicilik özellikleri mevcut olmadığından ve daha önce kamuya sunulmuş olduklarından … numaralı endüstriyel tasarımların hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 27/05/2021 tarih ve 2016/207 Esas – 2021/105 Karar sayılı kararıyla; “…Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 554 sayılı KHK’nin 45/1. maddesi uyarınca tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde, kararın sonuçları geçmişe etkili doğar. Bu nedenle, tasarım başvurusu veya tesciline hukuki bakımdan bu KHK ile sağlanan koruma, hükümsüzlük kapsamında doğmamış sayılır. Davacılar-karşı davalıların asıl davaya dayanak yaptıkları endüstriyel tasarımlarının hükümsüzlüğüne karar verilmiş olduğundan, davalı-karşı davacının üretip satışını yaptığı ürünler nedeniyle davacılar-karşı davalıların dayanabilecekleri bir hakları bulunmadığı, bu nedenle tasarım haklarına tecavüzün söz konusu olmayacağı anlaşıldığından, asıl davanın reddine, karşı davada ise hükümsüzlüğü talep edilen tasarımlar zaten hükümsüz kılınmakla karşı davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına, ancak karşı davalı karşı davasını açmakta haklı olduğundan HMK’nun 331/1. maddesi uyarınca karşı davayla ilgili yargılama giderlerinin davacılar-karşı davalılara yüklenmesine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU DEĞERLENDİRME KARARI:İstanbul Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 16/09/2021 tarihli ek kararıyla; “Davacı-Karşı davalı vekili Av….’nun Mahkememizce verilen 27.05.2021 tarihli karara karşı 17.07.2021 tarihinde istinaf kanun yoluna başvurduğu, ancak asıl dava yönünden istinaf harçlarını yatırmış ise de, karşı dava yönünden harcı yatırmaması üzerine kendisine bu yönde bir haftalık kesin süre verildiğine ilişkin muhtıra düzenlendiği, muhtıranın 24.07.2021 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen harcın verilen kesin süre geçikten sonra 16.09.2021 tarihinde yatırıldığı, kesin süre içerisinde muhtıra gereklerinin yerine getirilmediği anlaşılmıştır.Buna göre; karşı dava yönünden bir haftalık kesin süre içinde istinaf harcının tamamlanmadığı anlaşıldığından, HMK’nun 344.maddesi uyarınca davacı-karşı davalı vekilinin karşı dava yönünden mahkememiz kararına karşı istinaf başvurusunda bulunmamış sayılmasına” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davacılar-karşı davalılar vekili istinaf dilekçesinde; “Müvekkillerimizin tescilli tasarımlarının 2016/126 Esas dosyada hükümsüzlüğüne karar verilmesi dolayısıyla, işbu davanın da doğrudan reddine karar verildiğini, Müvekkilimizin tescilli tasarımlarının hükümsüzlüğüne gerekçe gösterilen İtalyan firmasına ait tasarımlardan sadece bir kısmı benzer olmasına rağmen, Mahkemece bilirkişi raporunun doğrudan kabul edilerek bütün tasarımların hükümsüzlüğüne karar verildiğini, kesinleşen davada maddi hata yapılmış olup, tasarımların benzerliği söz konusu olmadığını,Davamızda aynı zamanda haksız rekabet hükümlerine göre de karar verilmesinin talep edildiğini, davalı müvekkilimizin tasarımlarını (hükümsüzlük kararı verilmiş olsa da) aynen taklit ettiği için TTK haksız rekabet hükümlerine göre müvekkilimize karşı haksız rekabetin sözkonusu olduğunu, taleplerimize rağmen haksız rekabet konusunda karar verilmediğini,Bir tasarım veya faydalı model hükümsüz sayılsa bile, tasarımı Türkiye’de ilk defa piyasaya arz edenlerin haklarının haksız rekabet hükümlerine göre korunması gerektiği konusunda birçok Yargıtay kararı bulunduğunu,Karşı davada karar verilmemiş olmasına rağmen, vekalet ücretinin müvekkilimiz aleyhine verilmesinin haksız olduğunu, davanın açıldığı tarihte karşı davacının HAKLI OLDUĞUnin belli olmadığını, bu nedenle karşı davayla ilgili konusuz kalması nedeniyle yargılama giderleri ve vekalet ücretine de hükmedilmemesi gerektiğini,Asıl dava da tek dava açılmasına rağmen 3 farklı dava açılmış gibi 3 farklı vekalet ücretine hükmedilmesinin haksız olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE:Dava, asıl davada tasarım haklarına tecavüzün tespiti, durdurulmasına ve önlenmesine ile maddi ve manevi tazminat; karşı davada ise tasarımların hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “Asıl davanın REDDİNE; Karşı dava konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA” karar verilmiştir. Hüküm davacı – karşı davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İstinaf harcının tek dosya için yatırılmış olması nedeniyle mahkemece yapılan ihtarata rağmen eksik harç ödenmediğinden, mahkemenin 16/09/2021 tarihli ek kararıyla “Karşı dava yönünden istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına” karar verildiğinden; istinaf incelemesi sadece asıl dava yönünden yapılmıştır.İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Mahkemece davacı – karşı davalıların tescil sahibi oldukları dava kanusu tasarımların hükümsüzlüğü için açılan İstanbul Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/126 Esas sayılı dava dosyasının sonucunun beklendiği, anılan davada davacı – karşı davalıların Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescilli …, …, … ve … sayılı çoklu tasarım belgelerinin yenilik ve ayırt edicilik niteliği bulunmadığından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verildiği ve kararın 31/03/2021 tarihinde kesinleştiği görülmüştür. Hükümsüzlük kararı geriye etkili sonuç doğurduğundan, davalı-karşı davacının üretip satışını yaptığı ürünler nedeniyle davacı -karşı davalıların dayanabilecekleri bir hakları bulunmadığından mahkemece asıl davanın (tasarım haklarına tecavüzün tespiti, durdurulması ve önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat) reddine karar verilmesinde isabetsizlik yoktur. Davacı- karşı davalı vekili her ne kadar “Haksız rekabet istemlerinin mahkemece değerlendirilmediği” ileri sürülmüş ise de; dava dilekçesinin sonuç ve istem kısmında haksız rekabete ilişkin bir istemin bulunmadığı anlaşılmakla, mahkemece taleple bağlılık ilkesi çerçevesinde yapılan değerlendirme yerindedir. Asıl davanın reddi nedeniyle, davacı – karşı davalının tecavüzün tespiti, maddi tazminat ve manevi tazminat istemleri yönünden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetli olduğundan; davacı – karşı davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacılar-karşı davalılar vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken toplam 539,70 (269,85×2) TL harçtan, peşin alınan toplam 118,60 (59,30×2) TL harcın mahsubu ile bakiye 421,10 TL harcın davacılar-karşı davalılardan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacılar-karşı davalılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.04/10/2023