Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1780 Esas
KARAR NO: 2023/1226
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/12/2020
NUMARASI: 2018/559 2020/428
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Manevi Tazminat İstemli.)
KARAR TARİHİ: 20/09/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı idare tarafından 1992 yılında “İstanbul Açık Alanlara Üç Boyutlu Sanat Yapıtları Yerleştirme Etkinliği” konulu yarışmada müvekkilinin “…” isimli eseri ile jüri tarafından oy birliği ile ödüllendirilen iki sanatçıdan biri olduğunu, söz konusu heykelin 10/03/1993 tarihili yapım anlaşması uyarınca Üsküdar meydanında sergilendiğini, 2018 Ağustos ayı itibariyle heykelin yıkıldığına dair ihbar aldığını, davalıdan bu durumun sebebinin tüm çabalara rağmen öğrenilemediğini, bu durumun Anayasa’ya ve FSEK md. 14 ve 17. hükümlerine aykırı olduğunu, müvekkilinin şeref ve itibarının zedelendiğini ileri sürerek, heykelin ilk kez alenileştiği mahalde orijinal projesine uygun olarak yeniden umuma arz edilmesine, 24/10/2018 tarihinden geçerli olmak üzere yasal faizi ile 275.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili idarenin dava dışı yüklenici şirkete “… İnşaatı” işinin ihale edildiğini, 03/03/2017 tarihinde yer teslimi yapılarak proje alanının yükleniciye teslim edildiğini, davaya konu heykelin sökülmesi veya deplase edilmesi yönünde müvekkili idarenin yüklenici firmaya herhangi bir talimatının olmadığını, heykelin akıbetinin de bilinmediğini, bu anlamda manevi tazminat koşullarının da oluşmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davalının açmış olduğu yarışma sonucu ödül kazanarak ve yine davalı tarafından belirlenen yer olan Üsküdar İskele Parkında taraflar arasında düzenlenen sözleşme doğrultusunda dikilen ve İstanbul Şehrinin Avrupa ve Asya kıtalarını bağlayan öneme vurgu yapan, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında güzel sanat eseri niteliğinde olan heykelin, davalı tarafından meydan düzenleme inşaatı sebebiyle yapılan ihale ile işlemi devralan dava dışı şirket tarafından davacı eserinin yerinden kaldırıldığı, davacının eserden kaynaklanan haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile, davacıya ait “…” adlı eserin 5648 sayılı yasanın m.67 gözetilerek eski hale getirilmesine, eserin ilk kez alenileştiği mahalde orijinal projesine uygun olarak yeniden umuma arz edilmesi için gereken tüm gider ve harcamaların davalı tarafından karşılanmasına, manevi tazminata ilişkin davanın kısmen kabulü ile, takdiren 100.000,00-TL manevi tazminatın 24/10/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair istemin reddine,karar karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; manevi tazminat miktarının düşük olduğunu, miktarının artırılması gerektiğini ileri sürerek, manevi tazminat önünden kararın kaldırılmasını talep etmiştir.Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini, manevi tazminatın hakkaniyete aykırı ve fahiş olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE; Dava eserden doğan manevi hakların ihlali sebebiyle FSEK 70.maddesi uyarınca manevi tazminat ile, 67.maddesi uyarınca eserin eski hale iadesi istemine ilişkindir.İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. İlk derece mahkemesi tarafından yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulü ile, davaya konu eserin eski hale getirilmesine, davacı lehine 100.000-TL manevi tazminata hükmedilmiştir.Karar davacı vekili ve davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. FSEK 67.maddesi uyarınca eser sahibinin eserde meydana getirilen değişikliğin eski hale iadesini talep etme hakkı bulunmakla birlikte 67/son cümlesi uyarınca, eser sahibinin eski hale iade talebinde bulunabilmesi için; eski hale iadenin mümkün olması, eski hale iadenin ammenin menfaatlerini esaslı surette haleldar etmemesi, eski hale iadenin malikin haklarını esaslı surette haleldar etmemesi şartlarının hep birlikte gerçekleşmiş olması gerekmektedir.HMK’nın 297/2.maddesi uyarınca mahkeme kararında hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Somut olayda, davacıya ait eserin dava dışı şirket tarafından yerinden kaldırıldığı gerekçesiyle FSEK 67.maddesi uyarınca eserin iadesine karar verilmişse de, gerekçeli kararda eserin akıbetinin ne olduğu hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Dolayısıyla eserin eski hale iadesinin mümkün olup olmadığı belli olmayıp, akıbeti bilinmeyen eser hakkında verilen iade kararının infaz edilip edilemeyeceği tereddütlüdür. Açıklanan nedenlerle, mahkemece eserin sergilendiği meydandaki inşaatı yapan yüklenici firmadan davaya konu eserin akıbetinin sorularak, eserin bulunması ve FSEK 67/son maddesindeki şartların tamamının mevcut olması halinde, eski hale iade kararı verilmesi; eserin bulunamaması /zarar görmüş olması/ yok edildiğinin tespiti halinde ise fiili imkansızlık sebebiyle eserin eski hali iadesi talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, infazda tereddüt yaratacak şekilde yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan, ilk derece mahkemesinin re’sen kaldırılmasına, taraflar istinat itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf taleplerinin KABULÜNE, 2-HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi İlk Mahkemesi’nin 02/12/2020 tarih ve 2018/559 Esas-2020/428 Karar sayılı kararının re’sen KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde yargılamaya kaldığı yerden devam edilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-Taraf vekillerinin istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,5-İstinaf peşin harcının talepleri halinde taraflara iadesine, 6-İstinaf yargılama giderleri olarak Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 31,50 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 15,75 davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, 7-İstinaf yargılama giderleri olarak Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 38,00 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 19,00 davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, 8-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin tarafların üzerinde bırakılmasına,9-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 10-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde İlk Derece Mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.20/09/2023