Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1759 Esas
KARAR NO: 2023/1000 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/04/2021
NUMARASI: 2018/1348 E. – 2021/279 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 22/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacı ile davalı arasında 01.01.2015 tarihinde imzalanan Franchising Satış Sözleşmesi gereği davalının … Mah. … Sk. … Apt,No:… Merkez/ Aksaray adresinde faaliyette bulunacağını ve davacıya ait ‘…’ markası adı altında, sözleşme gereği ürünleri yine …’ten alarak satış hizmeti vereceğini,Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7.11. maddesi gereği: Franchise sözleşme süresi boyunca …’in bayisi olarak kalmayı peşinen taahhüt ettiğini,taahhüt karşılığında Franchisee’e toplamda 200 kg bedelsiz çiğköfte gönderileceğini, bedelsiz çiğköfteler sözleşme imza tarihi itibariyle her siparişte sipariş miktarının yarısı şeklinde gönderileceğini, davacının sözleşme gereğince taahhüdün ihlali ve şubenin kapanması, satışa ara verilmesi,tabelanın kaldırılması halinde Franchisee …s’in her türlü zarar, ziyan, tazminat hakkı saklı kalmak şartıyla 10.000 TL-cezai şart ödemeyi kabul ettiğini ve sözleşmesinin iptal edileceğini, kendisine kampanya kapsamında ve teşvik amacıyla bedelsiz olarak verilen ürünlerin tamamını nakit olarak …’e ödemeyi kabul edeceğini,davalının sözleşmeye aykırı davranması ve cari hesap borcunu da ödememesi sebebiyle borcuna karşılık 12.01.2016 tarihinde Beykoz İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığını, sözleşme gereği sözleşmeden kaynaklı bütün anlaşmazlıklar için Beykoz Mahkemeleri ve Beykoz İcra Dairelerinin yetkili olduğunu, itirazların zaman kazanmaya yönelik olduğunu, davalının yetki itirazı ile borca itirazının iptaline,Beykoz İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası üzerinden takibin devamına, itiraz eden davalı aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere inkâr, tazminatına hükmedilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; Mahkemenin yetkisiz ve görevsiz olduğunu, yetkili Mahkemenin davalının ikametgahı olan Aksaray mahkemesi olduğunu, görevli mahkemenin ise taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki olmaması ve davalının tacir olmamasını dikkate alınarak hukuk mahkemesinin görevli olduğunu bu nedenle mahkemenin yetkisine ve görevine itiraz ettiklerini, davalı ile davacı arasında sözleşme imzalama dışında hiçbir alışveriş, teslimat ve ilişkinin söz konusu olmadığını,davalının rahatsızlığı sebebi ile hiçbir faaliyette bulunmadığını ve maliye kaydı yaptırmadığını,belirtilen adreste hiçbir zaman bulunmadığını, hiçbir teslimat almadığını,olaylardan hiçbir şekilde haberdar olmadığını, davalının bu sözleşme nedeni ile bugüne kadar yapılan herhangi bir teslimat ve talep söz konusu olmadığını, davalıya yapılan bedelsiz çiğköfte teslimi olmadığı gibi,cezai şart nedenleri de oluşmadığını,istenen cezai şart geçersiz ve fahiş olduğunu,davalının, davacı ile hiçbir ticaret faaliyeti içine girmediğini, davacının,davalı dışında bir kimse ile faaliyetine davalının haberi ve onayı olmadan devam ettiğini ve bu kimse ile sözleşme yapma ihtiyacı duymadığını, icra takibine itirazda çok açıklayıcı olarak açıklamalar yapılmasına karşılık davacının bu davayı açtığını beyanla; öncelikle yetki ve görev itirazlarının değerlendirilmesini, davanın reddini, davacının alacağın %20 si oranında tazminata mahkum edilmesini, talep etmiştir. İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/03/2017 tarihli 2016/808 E- 2017/372 K 13/04/2021 tarihli 2018/1348 E- 2021/279K sayılı kararıyla; davacının yerleşim yerinin Ümraniye/İstanbul, davalının yerleşim yerinin Aksaray ili olduğu, icra takibinin Beykoz İcra Müdürlüğünde yapıldığı, Beykoz İcra Müdürlüğü’nün yetkili olmadığı, yetkili icra müdürlüğünde yapılmış usulüne uygun icra takibi bulunmadığından davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verildiği, davacı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Dairemizin 01/11/2018 tarihli 2017/3579 Esas-2018/2306 karar sayılı kararıyla; Franchise sözleşmesinin konusu ve tarafların faaliyet alanı dikkate alındığında tarafların tacir olduğunun kabulü gerektiği, buna göre taraflar arasındaki sözleşmenin 10/1 maddesindeki yetki şartının geçerli olduğu, Beykoz İcra Dairelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/04/2021 tarihli 2018/1348 E- 2021/279K sayılı kararıyla; “sözleşmede franchise alanın 3 yıl süre ile bayii olmayı kabul ettiği ,bu taahhüdün ihlali ve şubenin kapanması halinde 10.000-TL cezai şartı uygulanacağı, kendisine bedelsiz olarak verilen ürünlerin tamamını nakit olarak …’e ödeyeceği kararlaştırıldığı halde yapılan bilirkişi incelemelerine göre davalının taahhüt süresinde bayilik faaliyetini devam ettirmediği,davalı bayiinin davacının kusuru nedeniyle kapandığını kanıtlayamadığından, davacının bedelsiz sözleşme gereğince verilen çiğ köfte bedeli ve ceza-i şart yönünden davasının kabulü gerektiği, cezai şart talebinin likit bulunmadığı” gerekçesiyle; Davanın KISMEN KABULÜ İLE; -Beykoz icra dairesinin … Esas sayılı dosyasında davalı tarafça 1.360,00-TL asıl alacak ve 10.000-TL cezai şart olmak üzere toplamda 11.360,00 TL.ye yapılan itirazın iptaline , takip tarihinden itibaren asıl alacağa yasal faiz işletilmek suretiyle takibin DEVAMINA, fazlaya ilişkin istemin feragat nedeniyle ve yerinde görülmediğinden REDDİNE, -Bedelsiz ürün tutarı 1.360,00-TL.nin %20’si olan 272,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin icra inkar tazminatı isteminin REDDİNE, karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; müvekkili ile davacı arasında sözleşmenin imzalanması dışında hiçbir ticari alışveriş bulunmadığını, ücretsiz çiğ köfte tesliminin de söz konusu olmadığını, taraflar arasındaki ilişkinin sadece sözleşme imzalanması ile kaldığını, davacının müvekkili dışında başkaları ile çalıştığını, aralarında anlaşmazlık çıkınca da müvekkiline döndüğünü, müvekkilinin devlet memuru olması ve rahatsızlığı nedeniyle faaliyete başlamadığını, herhangi bir mal/ürün teslimi yapılmadığını, müvekkilinin belirtilen adreste bulunmadığını, hiçbir ticari faaliyete girmediğini, davacının başkaları ile yaşadığı sıkıntıları müvekkili ile çözmeye çalıştığını, müvekkilinin devlet memuru olması nedeniyle oda/maliye kaydı bulunmadığını, hiçbir teslimat evrakı olmadığı halde davacı kayıtlarına itibar edilerek müvekkili aleyhine karar verilmesinin yerinde olmadığını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak, davacı aleyhine %20 oranında tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.Davacı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; taraflar arasında 01/01/2015 tarihinde sözleşme akdedilerek, 02/01/2015 tarihinde çiğköfte alım satımına başlandığını, davalının ürün alımını 27/07/2015 tarihinden sonra durdurduğunu, davalının ürün alımı yaptığına dair kargo takip fişleri ve ürünlerin hangi tarihte kimin tarafından teslim alındığına dair ayrıntılı kargo listesi sunulduğunu, mahkeme kararının yerinde olduğunu beyanla istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.
DELİLLER; Beykoz İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosya örneğinin incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından, davalı borçlu aleyhine, 556,33 TL cari hesap alacağı, 25,69 TL işlemiş faiz, 10.000 TL sözleşme alacağı, 1.468,80 TL sözleşme alacağının tahsili talebiyle genel haciz yolu ile icra takibine girişildiği, davalı borçluya 23/05/2016 tarihinde ödeme emrinin tebliğ edildiği, 7 günlük itiraz süresi içersinde 30/05/2016 tarihinde davalı borca itiraz ettiği, takibin durmasına karar verildiği anlaşılmıştır.Dosya kapsamında bulunan, taraflar arasında 01/01/2015 tarihinde imzalanmış Franchising satış sözleşmesinin 11.7. maddesine göre sözleşmenin 3 yıl için yapıldığı, 7.11. maddesine göre sözleşme süresince davalının bayii olarak kalması karşılığında 200 kg. bedelsiz çiğköfte verileceği, sözleşme süresince satışa ara verilemeyeceği, bayinin kapanmayacağı bu hallerde bedelsiz verilen çiğköftenin bedelinin tahsil edileceği ve 10.000,00 TL cezai şart ödeneceği düzenlenmiştir.Mahkemece dosya kapsamında mali müşavir bilirkişiden alınan 26/06/2019 tarihli raporda; davacı ticari defterlerinin incelendiği, defterlerin usulüne uygun tutulduğu ve davacı defterlerine göre, muavin hesapta tutulan davalı cari hesap bakiyesi 556,33 TL’nın 02/01/2016 tarihinde yapılan kayıtla kapatıldığı, davacının cari hesap alacağının bulunmadığı, davacı defterlerine göre davalıya 200 kg bedelsiz çiğköfte gönderildiğinin tespit edildiği, bu nedenle davalıya fatura düzenlenmediğinden KDV hariç 1.360,00 TL’nın davacı alacağı olduğu, sözleşme gereğince 3 yıl dolmadan davacıdan ürün almayı durdurduğu için davacıya 10.000 TL cezai şart ödemesi gerektiği beyan edilmiştir.Davalı tarafça bilirkişi raporuna itiraz edildiği, mahkemece Sürat kargo’dan kargo taşıma irsaliye asıllarının celp edildiği anlaşılmıştır. Bilirkişiden alınan ek raporda; dosyada mübrez taşıma irsaliyelerinde teslim imzasının bulunmadığı, kök rapordaki tespitlerini tekrar ettiklerini, takdirin mahkemeye ait olduğunu beyan etmiştir.
G E R E K Ç E: Dava, taraflar arasında imzalanan franchising satış sözleşmesi gereğince davalıya teslim edilen mal bedeli ve ceza-i şartın tahsili amacı ile girişilen icra takibinde itirazın iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Taraflar arasında 01/01/2015 tarihinde Franchising satış sözleşmesi imzalandığı konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. Davalı tarafça sözleşme imzalanmışsa da, kendisinin devlet memuru olması ve rahatsızlığı nedeniyle sözleşmenin yerine getirilmediği, davacının başka kişilerle iş yaptığı, ihtilafı kendisi üzerinden çözmeye çalıştığını ileri sürmüş ancak sözleşmenin feshedildiğini ileri sürmediği gibi feshe yönelik bir belge de sunulmamıştır. Davalının devlet memuru olması ve herhangi bir oda kaydının bulunmamasının, sözleşme gereğince sorumluluğuna etkisi bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 11.7. maddesine göre sözleşmenin 3 yıl için yapıldığı, 7.11. maddesine göre sözleşme süresince davalının bayii olarak kalması karşılığında 200 kg. bedelsiz çiğköfte verileceği, sözleşme süresince satışa ara verilemeyeceği, bayinin kapanmayacağı bu hallerde bedelsiz verilen çiğköftenin bedelinin tahsil edileceği ve 10.000,00 TL cezai şart ödeneceği düzenlenmiştir. Davacı ticari defterleri ve kargo fişlerine göre taraflar arasında sözleşmenin fiilen yürütüldüğü, davacı tarafça çiğköfte ürününün kargo ile davalı adresine gönderildiği, ücretin davalı tarafça ödendiği anlaşılmaktadır. Her nekadar kargo irsaliyelerinde teslim alan imzası bulunmuyorsa da, ödemelerin yapılması teslime karine teşkil etmektedir. Davalı tarafça sözleşme feshedilmediğinden ve 3 yıl sona ermeden ürün alımı bırakıldığından davalının bedelsiz verilen çiğköfte bedeli ile cezai şarttan sorumlu olduğu kanaatiyle, ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde olduğundan, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 776,00 TL nispi harçtan, peşin alınan 259,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 516,70 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 46,50 TL (posta-teb-müz) masrafının davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, b)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 22/06/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.