Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1505 Esas
KARAR NO: 2023/633
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/07/2021
NUMARASI: 2016/848 E, 2021/512K.
DAVANIN KONUSU: Menfi tespit ve İstirdat
KARAR TARİHİ: 06/04/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket yetkilisinin 03/03/2016 tarihinde … plaka numaralı aracından içinden içinde çeklerin de bulunduğu çantasını çaldırdığını, çanta ile birlikte çalınan 10 adet çek için Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/209 Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, çalınan çeklerden birisinin … Bankası A.Ş. Ümraniye Şubesi’ne ait, keşidecisinin … Tic. Ve San. Ltd Şti; hamilinin müvekkil şirket olduğu 26/05/2016 keşide tarihli, 29.631,78-TL meblağlı, … numaralı çek olduğunu, bu çekin ödenmemesi için teminat yatırıp ödeme yasağı koydurduklarını, bu çekin İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas numaralı icra dosyasıyla takibe konulduğunu, taraflarına gönderilen ödeme emri ile haberdar olduklarını, çekin arka yüzünde müvekkil şirkete ait görünen kaşe ve imzanın sahte olması sebebiyle İstanbul 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/743 Esas sayılı doyası ile imza inkarında bulunduklarını, çekin arka yüzüne bakıldığında müvekkil şirkete ait sahte kaşe ve imzadan sonra … San. Ve Tic. Ltd Şti’nin cirosunun görülmekte olduğunu fakat bu şirketin müvekkili şirket ile hiçbir ticari ilişkisinin bulunmadığını, bu şirket yetkilisi ile görüşüldüğünde de kendi şirketine ait imza ve kaşenin de sahte olduğunun söylendiğini, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yatan / yatacak olan paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve davanın kabulü ile borçlu olmadıklarının tespit edilerek 29.631,78-TL bedelli çekin ticari faiziyle birlikte istirdatını, davalının %20 tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.Davalı vekili beyan dilekçesinde; icra dosyasına davada taraf olmayan üçüncü kişi tarafından ödeme yapıldığını belirterek tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “….Davanın kabulü ile; 1-İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibine konu … Bankası Ümraniye Şubesine ait … seri numaralı 26.05.2016 keşide tarihli 29.631,78 TL bedelli çek nedeniyle icra takibinde; davacının davalı …’e borçlu olmadığının TESPİTİNE, çekin davalıdan İSTİRDADI ile davacıya VERİLMESİNE,2- Çek bedeli üzerinden ticari faiz isteminin reddine,3-Kötüniyet tazminatı isteminin reddine,” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu çeki ciro yoluyla elde eden iyiniyetli meşru hamil olduğunu, müvekkilinin TTK 825. maddesi uyarınca çek bedelini talep etmek hakkına sahip olduğunu, mahkemenin müvekkilinin imzanın sahteliğini bilebilecek durumda olmadığını ve kötüniyetli olmadığını tespit etmişken hatalı olarak karar verdiğini, davacının kötüniyeti ispatlayamadığını, Çekin usulüne uygun ciro silsilesiyle davalının eline çek geçtiğini, 26.01.2021 tarihli bilirkişi raporunda her ne kadar imzalar arasında aynı elden çıktıklarını gösterir nitelikte uygunluk ve benzerlik saptanmadığı ifade edilmiş olsa da, her iki imzanın da …’e ait olup dava konusu senette bulunan imza, hayatın olağan akışı ve iş hayatındaki yoğunluk çerçevesinde, işlemi ivedilikle yerine getirme kastı ile hareket edilerek atıldığını, dolayısıyla senetteki cirantanın … olmadığı konusunda delil oluşturmadığını, bilirkişi raporunda da görüldüğü üzere, …’in imzasının oldukça teferruatlı bir imza olup iş yoğunluğunda, senedin imzalanması esnasında böyle bir imzayı aynı şekilde atması kendisinden beklenemeyecek olup senedin arkasında bulunan “kaşe” üzerine atılı imzanın kendisine ait olmadığı hususunda karine oluşturmadığını, Davacının hiçbir yasal dayanağı ve hukuken geçerli kabul edilebilir herhangi bir talep hakkı bulunmadan ikame etmiş olduğu huzurdaki davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile usulden reddi gerektiğini beyanla mahkeme kararının “davacının davalı …’e borçlu olmadığının TESPİTİNE; çekin davalıdan İSTİRDADI ile davacıya VERİLMESİNE” bölümünün kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME: Dava konusu çek incelendiğinde; … Bankası Ümraniye Şubesine ait … numaralı hesaba ait … seri numaralı 26.05.2016 keşide tarihli 29.631,00 TL tutarlı olduğu, keşidecisinin … İnşaat Tic.San.Ltd.Şti. olduğu, lehtarının … San Ve Tic. Ltd. Şti. olduğu ve sırasıyla diğer cirantaların davacı, … San Ve Tic.Ltd.Şti, … san Ve Tic.Ltd.Şti.ve davalı olduğu görülmüştür. Bilirkişi raporunda ; “…referans imzalarının ve ayrıca 2018/41 kasa no.lu 1 adet kaşenin bulunduğu, ancak itiraza konu imzanın bulunduğu çek aslının tarafıma tevdi edilmediği anlaşılmıştır. Bilindiği üzere, grafolojik incelemelerde şahısların yazı / imzalarının belge asılları üzerinden incelenmeleri esastır; zira yazı / imza incelemelerinde değerlendirmeye alınan tüm kriterlerin fotokopi belgelerden tespiti olanaksızdır. Belge asıllarına ulaşılmasının mümkün olmadığı zorunlu hallerde fotokopi belgeler üzerinden sınırlı itiyadi kriterler itibariyle incelemeler yapılabilmektedir; ancak, temin edilmesi halinde çek aslı üzerinden daha kalifiye analizler yapılabileceği ve dolayısıyla ulaşılacak sonuçların daha tatminkar olacağı…” kanaatine varıldığı belirtilmiştir. Ek raporda ; “…davacı şirket yetkilisi …’in referans imzaları ile aralarında genel biçimlendirme, imza yolu ve karşılaştırmalı incelemelerde esas alınan diğer kriterler itibariyle aynı elden çıktıklarını gösterir nitelikte uygunluk ve benzerlik saptanmadığından; inceleme konusu, … Bankası A.Ş. Ümraniye / İSTANBUL Şubesine ait, keşidecisi “…Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi” olan , “İSTANBUL 26/05/2016” keşide yer ve tarihli, … numara ve 29.631.78/Yirmidokuzbinaltıyüzotuzbir TL Yetmişsekiz Kr meblağlı, “… San. Ve Tic. Ltd. Şti.” emrine yazılı çek aslının arka yüzünde “… TICARET VE SAN. LTD. ŞTİ.” içerikli kaşe izi üzerinde atılı bulunan 2.ciranta imzasının, davacı şirket yetkilisi …’in eli ürünü olmadığı” kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
GEREKÇE Dava, imza inkarına dayalı olarak İİK’nın 72.maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit ve istirdat davasıdır. İlk derece mahkemesince davacının menfi tespit ve çek istirdat isteminin kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. İmza defi mutlak defi olup herkese karşı ileri sürülebilir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda çek aslının çekten önceki ve sonraki tarihli evrak asılları ile mukayese edildiği, raporun yeterli ve hükme elverişli olduğu, çekte görünürde cirosu olan davacının dava açmakta hukuki yararı olduğu dikkate alındığında mahkemece çekteki 2.ciranta imzasının davacıya ait olmadığı gerekçesi ile menfi tespit isteminin kabulüne karar verilmesi yerindedir. İmza defi mutlak defi olduğundan hamilin iyiniyetli yahut kötüniyetli olması menfi tespit kararı verilmesine engel teşkil etmeyeceği gibi, tazminatın ve menfi tespit talebinin koşulları farklı olduğundan mahkemenin bu yöndeki gerekçesi de yerindedir. Ancak; mahkemece çekin istirdadına da karar verilmiş ise de, çekteki ciro silsilesine göre davacının görünürdeki cirosu ile davalı arasında başkaca cirantalar olduğu, diğer cirantalara davanın yöneltilmediği, davalının kötüniyeti de ispat olunamadığından çekin istirdadı isteminin reddi gerekirken kabulü hatalı olmuş, kararın bu kısmı yönünden kaldırılması gerekmiştir. Açıklanan nedenlerle davalı vekilinin istinafının kısmen kabulüne, kazanılmış haklar korunarak HMK 353/1.b.2 md gereğince yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE,2-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 06/07/2021 gün ve 2016/848 Esas, 2021/512 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,3- Davanın kabulü ile; -İstanbul … İcra Müdürlüğünün … icra takibine konu … Bankası Ümraniye Şubesine ait … seri numaralı 26.05.2016 keşide tarihli 29.631,78 TL bedelli çek nedeniyle icra takibinde; davacının davalı …’e borçlu olmadığının TESPİTİNE, – Çekin istirdadı ile çek bedeli üzerinden ticari faiz isteminin reddine,- Kötüniyet tazminatı isteminin reddine,-Alınması gereken 2.024,14-TL harçtan, peşin alınan 506,04-TL harcın mahsubu ile geriye kalan 1.518,10-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,-Davacı taraf lehine A.A.Ü.T gereğince taktir olunan 4.444,77-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,-Davacı tarafından yapılan 29,20-TL başvurma harcı + 506,04-TL peşin harç + 900-TL bilirkişi ücreti + 196-TL tebligat-müzekkere giderleri olmak üzere toplam 1.631,24-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin;-İstinaf talebi kısmen kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan (447,00+59,30) istinaf maktu ve nispi harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine-İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 162,10-TL istinaf yoluna başvurma harcı, 23,50-TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 185,60-TL’nin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,-Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 11-TL istinaf masrafının davacı üzerinde bırakılmasına,-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 06/04/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.