Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1483 Esas
KARAR NO: 2023/1016
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/12/2020
NUMARASI: 2017/194 2020/333
DAVA: Patente Tecavüzün Giderilmesi, Tazminat
KARŞI DAVA: Patentin Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ: 02/09/2014
– BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2015/211 ESAS SAYILI DOSYASI –
DAVANIN KONUSU: Patent (Buluşun İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 23/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin “İç ve dış cephe kaplamaları için kullanılan alüminyum vb türevli levhaların doğal ahşap malzeme ile kaplanması” buluşu hakkında Türk Patent Enstitüsü’ne 25/10/2011 tarihinde … sayı ile patent başvurusunda bulunduğunu, müvekkilinin söz konusu patent başvurusuna konu buluşunu, hissedarı olduğu …San.Tic.Ltd.Şti v e … San.ve Tic.Ltd.Şti vasıtasıyla başarılı bir şekilde birçok projede kullandığını ve kullanmaya devam ettiğini, davalının, müvekkilinin patent başvurusuna konu buluşunu, müvekkilinden izin almadan kullandığını, müvekkilinin patent başvurusuna konu iç ve dış cephe kaplamaları için kullanılan alüminyum vb türevli levhaların doğal ahşap malzeme ile kaplayıp, müvekkilinden izinsiz olarak ürettiğini ve bu malları yine müvekkilinden izinsiz bir şekilde piyasaya satışı için arz ettiğini, söz konusu malları satabilmek için davalının ayrıca internet sitesi dahi kurduğunu, müvekkilinin söz konusu hususun tespiti amacıyla Bakırköy 2. FSHHM’nin 2014/33 D.İş sayılı dosyası ile delillerin tespitini talep etmiş ve işbu dosyada alınan bilirkişi raporu ile, davalı yana ait işyerinin giriş katında bulunan üretim bölümünde, müvekkiline ait patent başvurusu belgesinin koruma kapsamında olan yeni işlem görmüş, yani yeni üretilmiş ve kurumaya bırakılmış profillerin var olduğunun tespit edildiğini ve fotoğraflandığını, dava konusu buluşun özellikle inşaat alanında çok sık kullanılır hale geldiğini ve bu buluşun ekonomik değerinin çok yüksek olduğunu ve davalı yan fiillerinin müvekkilinin patent haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunu iddia ederek, davalının dava konusu buluşa yaptığı tecavüzün ortadan kaldırılmasını, giderilmesini, müvekkilinin manevi zararına karşılık 50.000,00 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 10.000,00 TL tutarındaki yoksun kalınan kazancın, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, özellikle inşaat piyasasında ilgili ürüne olan talebin oluşmasında müvekkilinin davaya konu buluşunun belirleyici olduğu hususu ile buluşun ekonomik değeri de göz önünde bulundurularak, tespit edilecek olan yoksun kalınan kazanç tutarına 141. Maddeye göre makul bir ek tazminatın daha eklenmesini, ve verilecek hüküm özetinin, masrafı davalıdan alınmak suretiyle ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA; Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, davacı tarafa ait buluşun özelliği ve koruma kapsamı incelendiğinde, söz konusu patent başvurusuna konu ürünün yeni ve ayırt edici özelliklerden yoksun olduğunu, söz konusu patent başvurusuna konu alüminyum üzeri ahşap kaplamanın yurt içinde ve yurt dışında yıllardır birçok firma tarafından üretim ve satışının yapılmakta olduğunu, davacının geliştirdiğinin bir buluş ve yenilik olmadığını, ayrıca davacı tarafça dava dilekçesinde belirtildiği üzere söz konusu patentin henüz tescil edilmemiş olduğunu, başvuru aşamasında olduğunu, tespit dosyasında hazırlanan ve huzurdaki daya dayanak olarak gösterilen bilirkişi raporunun eksik ve hatalı incelemeye dayalı olup, yanlış değerlendirmeler içerdiğini ve söz konusu rapora itiraz ettiklerini, bilirkişi tarafından yapılan incelemede, tespit talep edene ait patent başvurusuna benzer hiçbir ürüne yapılan inceleme sırasında rastlanmadığını, ayrıca davacının talep etmiş olduğu maddi ve manevi tazminat için zorunlu olan tecavüz şartının bulunmadığını ve davadaki taleplerin tümüyle yersiz olduğunu savunarak, asıl davanın reddini ve yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine haiz olmayan davacı/karşı davalı adına tescilli … sayılı patentin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve karşı dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA: Birleşen Kapatılan Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2015/211 Esas sayılı dosyasında davacı ŞİRKET vekili dava dilekçesi ile, dava dışı … tarafından … başvuru nolu patente ilişkin talebinin TPE’de müvekkili şirkete 18/12/2014 tarihinde devrettiğini, devir işlemlerinden önce … tarafından Bakırköy 2.FSHHM’nin 2014/159 Esas sayılı dosyasında davalı aleyhine tecavüzün önlenmesi ve tazminat talepli dava açıldığını, bu dosyada delillerin toplanmış olduğunu, …’ın patentten doğan haklarının müvekkilime devretmesi sebebiyle davalı şirketin dava konusu patent başvuru belgesinin koruma kapsamında olan haklara tecavüzde bulunduğunu, Bakırköy 2.FSHHM’nin 2014/33 D.İş dosyasında tespit yapıldığını ve davalı yan fiillerinin müvekkili haklarına tecavüz teşkil ettiğini iddia ederek, davalının tecavüzü nedeniyle tecavüzün ortadan kaldırılmasını ve giderilmesini, müvekkilinin manevi zararına karşılık 25.000,00 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL tutarındaki yoksun kalınan kazancın, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin, masrafı davalıdan alınmak suretiyle ilanını talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: “….Tüm dosya kapsamı deliller ve birbirlerini doğrulayan bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; başlangıçta davacı … adına başvurusu yapılıp bilahare birleşen dosya nedeniyle davacı şirkete devredilen patentin sanayiye uygulanabilirlik kriterini karşıladığı, ancak buluş basamağı, yenilik kriterini karşılamadığı anlaşılmakla karşı davanın kabulü ile dava konusu patentin hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir. Hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından patent haklarına tecavüz veya haksız rekabetten bahsedilemeyeceğinden asıl ve birleşen davanın reddine karar vermek gerekmiştir…” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkeme tarafından hükme esas alınan bilirkişi raporlarının eksik ve hatalı olduğunu, ürünlerin fiziken incelenmeden tanzim olunan raporun esas alınamayacağını, Davadan önce Bakırköy 2.FSHHM 2014/33 D .İş sayılı dosyasında alınan raporun hükme esas alınmadığını, hükme esas alınan 14.03.2019 Tarihli raporun yerinde olmadığını, patentin tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan bir buluş olduğunu, salt internet çıktıları üzerinden yapılan inceleme sonucu elde edilen bilgiler olduğunu, müvekkilinin patente konu buluşunun raporda bahsi geçen TPE … numaralı faydalı model buluşu ve Çİn Patent Enstitüsü nün 22.02.2012 tarihinde yapılan patent başvurusu içeriği ile somut olarak karşılaştırılmadan yazıldığını, 10.07.2019 tarihli ek raporun da somut incelemelerden uzak olduğunu, raporun külliyen yoruma dayalı olduğunu, Her iki raporda bahsi geçen … numaralı faydalı model buluşu ile müvekkilinin davaya konu … nolu buluşu karşılaştırıldığında; “alüminyum vb türevli levhaların doğal ahşap malzeme ile kaplanması” olduğunu, … numaralı faydalı modelin ise “alüminyum ve Pvc doğrama üzerinin yapıştırıcı kullanmak sureti ile el ile ahşap kaplanması olduğunu, … numaralı buluşun uygulamasının gerek Türk toplumu gerek Dünya da kırsal alanda yaşayan bireylerin kullandığı, müvekkilinin buluşunun aksine seri üretim yapılmasının mümkün olmadığı bir yöntem olduğu, iki buluşun benzerlik göstermediğinin makul bir birey tarafından anlaşılır nitelikte olduğunu, Y.11HD 2017/1505, 2018/7762 k SAYILI Kararın bu olay ile örtüşür nitelikte olduğunu, 10.07.2019 tarihli ek raporda Çİn Patent Enstitüsü nün 22.02.2012 tarihinde yapılan patent başvurusunun dava konu patent ile aynı olduğu belirtilmiş ise de dava konusu patent başvurusunun 25.10.2011 de yapıldığını, Müvekkilinin TPE nezdinde daha önce de … başvuru numarası ile daha önceden 15.10.2009 yılında başvuruda bulunulduğunu, patent kayıtlarının herkese açık olduğunu, Çİn patentinin dava konusu patenti etkilemesinin mümkün olmadığını, Tübitak’ın 07.10.2008 tarihli yazısının sunulduğunu ilgili yazıda “.. profil üzerine doğal ahşap kaplama … başlıklı proje öneriniz Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma urumu Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına ilişkin Yönetmelik ve KOBİ ARGE Başlangıç Destek Programı Uygulama Esasları kapsamında yapılan değerlendirme neticesine desteklenmeye değer bulunarak…” şeklindeki yazısından da anlaşılacağı üzer emüvekkilinin buluşunun yeni bi rbuluş olduğunu, 30.10.2020 tarihli raporda her ne kadar Green source dergisinin 2009 Mayıs ayı makalenin patentin buluş ve yenilik unsurunu ortadan kaldırdığı yönünde tespitte bulunulmuşsa da TÜBİTAK kararı gözetilmeden verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, Karar duruşmasında talep edilmesine rağmen delillerin celp edilmediğini, Mahkemenin uzman görüşüne başvurması gerektiğini, patent uzmanı ve “üretim ve metod konularında uzman endüstri mühendisi” bilirkişiden rapor alınması gerektiğini, Yargılamada ürünler fiziken görülmediğinden kağıt üzerinden yapılan karşılaştırmanın sağlıklı olmadığını, keşif yapılmasına karar verilebileceğini, keşif yapılmadan karar verilmesinin yerinde olmadığını, Değişik iş dosyasında alınan raporda tecavüzün açıkça tespit edildiğini, 551 sayılı KHK 129/a, 130 md değerlendirildiğinde davalının patent verilebilirlik şartı olmadığını ve zarar görme kriterini ispatla yükümlü olduğunu, davalının zarar görme kriterini taşımadığını, Buluşun ekonomik değeri müvekkilinin iştigal alanı inşaat sektörü olması nedeni ile yüksek olup fazlaca rağbet gördüğünü, mahkemenin davalının 136. Md belirtilen fiilleri işlediği ve 141 md gereğince makul pay eklenmesini dikkate alması gerekirken eksik inceleme ile karar verdiğini, dilekçe ekinde buluş numunelerinin sunulduğunu, ürünlerin fiziken incelenmesini aksi halde keşif kararı verilmesini, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen cevabi yazıdan, TR … sayılı “Alüminyum vb türevli levhaların doğal ahşap malzeme ile kaplanması” buluş başlıklı incelemeli patentin, 25/10/2011 tarihinden itibaren 20 yıl süre ile, birleşen dosya davacısı … San.ve Tic.Ltd.Şti adına tescillendiği, başvurunun … tarafından yapıldığı, diğer davacı şirkete devredildiği anlaşılmıştır. Orman endüstri mühendisi …, marka patent vekildi … 14/03/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, davaya konu patente konu uygulamanın, daha önce ve şimdi de Türkiye ve Dünyada var olması nedeniyle, patentin yenilik ve ayırt edicilik unsurları vasfı taşımadığı belirtilmiş, davacı vekilinin rapora itirazları nedeniyle aynı heyetten ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 05/07/2019 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, kök rapordaki görüşlerini yinelemişlerdir. İkinci bilirkişi heyetinden alınan raporsa bilirkişiler patent vekili … temel, ağaç işleri endüstri mühendisi …, … hazırlamış olduğu 04/11/2020 havale tarihli raporda sonuç olarak, 26.12.2013 tarihinde Türk Patent Enstitüsüne … başvuru numarası ile kayıtlı olan patent ile dava konusu incelemeli patent belgesi arasında benzerlikler olduğu, yine dosya muhteviyatındaki “…” adlı firmanın “…” adlı sektörel derginin Mayıs 2009 sayısındaki yazının Türkçe tercümesi incelendiğinde de, dava konusu … incelemeli patentin istem ve tarifnamesi ile benzerlikler görüldüğü, … nolu buluşun alüminyum ve pvc doğramalar üzerine uygulanabildiği gibi, yeni profillerin üzerine de uygulanabileceğinin ifade edildiği, yine inşaat sektöründe dış cephe kaplamalarında kullanılabileceği belirtildiği, istemler kısmının son maddesinde de, “İstenilen kalınlıkta, renkte ve desende levhalar halinde üretilebilmesidir” denildiğini ve bu yönüyle dava konusu … nolu incelemeli patent belgesi ile benzerlik taşıdığı, bu nedenle dava konusu söz konusu … nolu incelemeli patent belgesinin, sanayiye uygulanabilirlik kriterini karşıladığı, ancak buluş basamağı kriterini karşılamadığı, bu yönüyle patent verilme kriterlerine uygun olmadığı, davalı tarafça yapılan üretimin, davacının … nolu patent belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin koruma kapsamında olduğu, ancak ilgili patentin tekniğin bilinen durumunu aşmadığı ve bu yarı mamül ürünün ve benzerlerinin, piyasada yaygın olmasa da kullanıldığı ve tüm bu yapılan değerlendirmeler neticesinde, … nolu dava konusu incelemeli patentin yenilik kriterini karşılamadığı, sanayiye uygulanabilirlik kriterini karşıladığı, ancak buluş basamağı kriterini karşılamadığı, davalı tarafça yapılan üretimin, davacının … nolu patent belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin koruma kapsamında olduğu ve hükümsüzlük şartlarının oluştuğu belirtilmiştir. TPE den… nolu faydalı model belgesi celp edilmiştir. Davadan önce Bakırköy 2.FSHHM 2014/33 D .İş sayılı dosyasında patent vekili makine mühendisi … den rapor alınmıştır. Davacı- karşı davalı vekili Av … 11.11.2020 havele tarihli rapora karşı itiraz dilekçesinde; müvekkli uluş sahibi …’ın 2007-2008-2009 yıllarında ortağı ve yetkilisi olduğu …Şti eliyle dava konusu buluşup üretip satmaya başladığını, bu durumun faturalar ile sabit olduğunu, Green source dergisinin 2009 mayıs ayındaki makalenin buluş ve yenilik unsurunu kaldırmayacağını beyan etmiş, fatura suretlerini sunmuştur.
GEREKÇE Asıl ve birleşen dava, patente tecavüzün giderilmesi, maddi, manevi tazminat ve hüküm özetinin ilanı istemlerine ilişkin olup karşı dava ise patentin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince asıl ve birleşen davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı asıl ve birleşen davada davacılar vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut uyuşmazlıkta mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hükümsüzlük istemine konu … numaralı “Alüminyum vb türevli levhaların doğal ahşap malzeme ile kaplanması” başlıklı incelemeli patentin … numaralı “alüminyum ve pvc doğramalar üzerine ahşap kaplaması” başlıklı faydalı model karşısında yenilik ve buluş basamağı unsurlarına haiz olmadığı yerinde olarak belirlenmiş olup patentin davacının … numaralı “cam elyaf takviyeli polyester kompozitten mamul profil iç ve dış cephe kaplama lambrileri vb türden emtialar ve bu emtia yüzeylerinin doğal ahşap malzeme ile kaplanması” adlı buluşu ile benzerlik taşımadığının ilk heyetin ek raporunda irdelendiği, hükme esas alınan bilirkişi heyetinin alanında uzman kişilerden oluştuğu, Tübitak’ın yazısının patentin yeni ve buluş niteliğinde olduğunun tespiti için tek başına delil olarak kabul edilemeyeceği, hükümsüzlük davası yönünden patentin istemleri ile faydalı model belgesinin karşılaştırılması yerinde olduğu, davacı vekilinin rapora karşı beyan dilekçesinde “müvekkili buluş sahibi …’ın 2007-2008-2009 yıllarında ortağı ve yetkilisi olduğu …Şti eliyle dava konusu buluşup üretip satmaya başladığını” açıkça beyan ettiği, patenti başvurusunun ise 25/10/2011 de yapıldığı dikkate alındığında ilk derece mahkemesinin hükümsüzlük davasının kabulüne karar vermesi yerinde olduğu gibi hükümsüzlük kararı geriye etkili olduğundan tecavüz iddiasına dayalı asıl ve birleşen davaların reddi de yerinde görülmüştür. Açıklanan nedenle ilk derece mahkemesi kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığından davacılar vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince, davacılar vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Asıl, karşı dava yönünden alınması gereken 179,90TL x2 =359,80TL harcın peşin alınan 59,30×2=118,60TL’den mahsubu ile bakiye 241,20TL harcın davacı- karşı davalı …’dan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Birleşen dava yönünden alınması gereken 179,90TL harçtan peşin alınan 59,30TL harcın mahsubu ile bakiye 120,60TL harcın davacı …TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,3-İstinaf yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına, -Davalının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 16,50-TL istinaf masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Artan gider avanslarının, karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 23/06/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi