Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/1344 E. 2023/479 K. 22.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1344 Esas
KARAR NO: 2023/479
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/04/2021
NUMARASI: 2018/952 2021/396
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 22/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekillerinin müşteriden aldıkları çekin çalındığını, çek iptal davasının devam ettiğini, çekin icraya konu edildiğini belirterek bu çekten dolayı davalıya borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekillerinin iyi niyetli olduğunu, çeki süresinde ibraz edip ödenmediğini tespit ettiren hamilin cirantalara keşideciye ve diğer çek sorumlulularına karşı müracaat hakkını kullanabileceğini bildirerek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İlk derece mahkemesince; “…davacıların ciranta olarak bulunduğu dava konusu çekin davacı … Tekstil’in dava dışı … şirketi ile olan ticari ilişkisi nedeni ile … Plastik şirketine gönderilmek üzere kargoya verildiği ve kargoya verilmesinden sonra çalındığı, mahkememizce yaptırılan defter incelemesinde davalı taraf ticari defterlerini ibrazdan kaçındığı, davacıların incelenen ticari defter ve belgeleri uyarınca dava konusu çekin davacıların eline geçmesi ve akabinde dava dışı … şirketine göndeilmesine ilişkin hususun ticari kayıtlarla örtüştüğü, davalı aleyhine mahkememizde ve diğer mahkemelerde kayıp kambiyo senedinden kaynaklanan çokça sayıda menfi tespit ve istirdat davaları bulunduğu, davalıya ait benzer mahiyette birçok dosyanın olması nedeniyle çalınan çekin de aynı yöntem ile davalının eline geçtiği kanaati hasıl olmuş, davacıları farklı olan, ülkenin farklı yerlerinde kaybolan bono ve çekin genelde aynı cirantaların imzası ile davalının eline geçerek son hamil olarak takip başlatılması, bu cirantaların şirket olması ve bu şirketlerin işlemlerinin şüpheli olmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı gibi davalının iyi niyetini ortadan kaldıran organize bir durumun olduğunu gösterdiği, tüm bu nedenlerle davalı hamilin dava konusu bonoları iktisabında kötüniyetli olduğunun kabulünün gerektiği, keza hamil olarak gözüken davalı hakkında çokça sayıda benzer nitelikte dava olmasına rağmen davalıyı iyi niyetli kabul etmenin TMK 2.madde uyarınca dürüstlük ve iyi niyet kurallarına da aykırı olacağı, işbu nedenlerle açılan davanın kabulüne ve davacılar lehine icra kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur. Davanın KABULÜ ile, Davacıların Bakırköy …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra dosyası ve bu dosyanın dayanağı olan … bank Bayramyeri şubesine ait … çek nolu 31/07/2018 keşide tarihli 20.000,00 TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu bulunmadığının tespitine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin çeki elinde bulunduran iyi niyetli ve meşru hamil olduğunu, dolayısıyla şahsi def’ilerin müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, davacının öncelikle yetkili hamil olduğunu, sonra da rızası dışında çekin elinden çıktığını ispatlaması gerektiğini, müvekkilinin iyi niyetli olup ağır kusurlu olduğunu ispat eden bir durumun bulunmadığını bildirmiştir.
DELİLLER: Davalı tarafından davacı ve dava dışı çek borçluları aleyhine toplam 22.149,59 TL’nin tahsili için kambiyo senetlerine özgü yolla icra takibi başlatıldığı, çekin keşidecisinin… olan … bank Bayramyeri şubesine ait … çek nolu 31/ 7/2018 keşide tarihli 20.000,00 TL bedelli çek olduğu, çekin arka yüzünün incelenmesinde; lehtar …’nun cirosundan sonra sırasıyla davacı … Tekstil, davacı … Dokuma, … İnşaat, …, … İnşaat, …, … ve son olarak da davalının hamil olduğu, çekin 03/08/2018 tarihinde ibraz edildiği, ödemeden men yasağı kararı nedeniyle işleme alınmadığı şerhinin verildiği, ayrıca karşılığının bulunmadığının belirtildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 21/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda, dava konusu çekin … tarafından aralarındaki ticari ilişkiye istinaden davacı … Tekstil’e verildiği, davacı … Tekstil’in dava dışı … Plastik şirketi ile ticari ilişkisi olduğu, davalı tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi nedeni ile davalı tarafından dava dışı … şirketinden çekin alınıp alınmadığı ile ilgili bir inceleme yapılamadığının bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK’nın 72. Maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı taraf dava konusu çekin çalındığını iddia etmiş, davalı ise davanın reddini savunmuştur. Yargılama sonunda davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekilince istinaf edilmiştir. Dosyanın incelenmesinde, mahkemenin gerekçe olarak çekin kargoya verildikten sonra çalındığı, davalı tarafın ibrazdan kaçındığı gerekçelerinin yanı sıra davalı aleyhine mahkemede ve diğer mahkemelerde kayıp kambiyo senedinden kaynaklanan çok sayıda menfi tespit ve istirdat davaları bulunduğu, davalıya ait birçok benzer mahiyette dosyanın olması nedeniyle çekin de aynı yöntem ile davalının eline geçtiği şeklinde gerekçeye yer verildiği görülmüştür. Mahkemece her ne kadar davalının benzer birçok davasının bulunduğu yolunda bir gerekçeye yer vermiş ise de söz konusu gerekçenin maddi dayanaklarının karar yerinde gösterilmediği, buna göre kararın HMK’nın 297. maddesine aykırılık taşıdığı kanaatine varılmıştır. Bu durumda davalı vekilinin esasa dair istinaf sebepleri incelenmeksizin istinaf talebinin kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davalı vekilinin istinaf talebinin esasa dair yönler incelenmeksizin KABULÜNE, 2-Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/04/2021 tarih,2018/952 E. -2021/396 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde yargılamaya kaldığı yerden devam edilmek ve bir karar vermek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-Davalı vekilinin sair istinaf taleplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 5-İstinaf peşin harcının talebi halinde ilk derece mahkemesince davalıya iadesine, 6-İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 162,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 48,50 TL posta masrafı olmak üzere toplam 210,60 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 7-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.22/03/2023