Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/1276 E. 2023/490 K. 22.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1276 Esas
KARAR NO: 2023/490
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/04/2021
NUMARASI: 2019/275 2021/282
DAVANIN KONUSU: Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
KARAR TARİHİ: 22/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı kiracı … A.Ş. ve … A.Ş. arasında; 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 22. maddesi gereği 05.05.2016 tarih ve … tescil no.lu ve 03.06.2015 tarih ve … tescil no.lu Finansal Kiralama Sözleşmelerinin imzalandığını, Sözleşmeler gereğince; 4 adet Rafine Nötralizyon Reaktör Ünitesi, 1 adet Vakum Ünitesi (Marka: Gücüm, Model: … Vakum Busteri Seri No: …, …, …,…, …,…; Model … Vakum Pompası Seri No: …, …, …; Model … Vakum Pompası Seri No: …, …) 2 Adet WTÖ 4040 Yatay Tip Beheri 4.000.000 KCAL/H Kapasiteli Doğalgaz Yakıtlı Kızgın Yağ Kazanları (Marka: … Yılı: 2016 Seri No: …) kiracıya teslim edildiğini, Davalı borçlu … A.Ş.’ye Üsküdar … Noterliği’nin 30.10.2018 tarih … ve … no.lu ihtarnameleri gönderilerek, kira bedellerinin 60 gün içinde ödenmesi, aksi takdirde Finansal Kiralama Sözleşmesi ve yasa hükümleri uyarınca başkaca bir ihbar ve ihtara gerek olmaksızın bu ihtarname ile sözleşmenin fesih olacağının ve Finansal Kiralama Kanununun 32. Ve 33. Maddesi gereğince tüm borçların muaccel olacağının ihtar edildiğini, 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 31, 32, 33’üncü maddesi ve sözleşmenin ilgili maddeleri gereğince davalı kiracının finansal kiralamadan doğan muaccel ve fesihle birlikte muaccel kılınan ileriye yönelik finansal kira, sigorta ve temerrüt faizi borçlarını ödemediğini belirtilerek; alacaklara ilişkin talep hakkı saklı kalmak kaydıyla, Finansal Kiralama Sözleşmesine konu malların müvekkil şirkete ait olması sebebiyle, Sözleşmenin 42/b maddesi gereğince yukarıda belirtilen finansal kiralamaya konu mallar için teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesine, malların aynen iadesine ve iadesinin mümkün olmaması halinde değerinin ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tesislerinde 22.05.2017 tarihide oldukça büyük çapta bir yangın yaşandığını ve oldukça büyük hasar meydana geldiğini, müvekkil şirketin yangın sonrasında fabrikayı yeniden inşa etmek durumunda kaldığını, bunun neticesinde müvekkil şirketin Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne konkordato başvurusunda bulunduğunu, Mahkeme’nin 2018/1313 Esas sayılı dosyasından müvekkil şirket lehine geçici mühlet verildiğini ve sonrasında müvekkil şirket lehine 1 yıl süreyle kesin mühlet verilmesine ve tüm tedbirlerin devamına karar verildiğini, Davacı … A.Ş.’nin alacağının, konkordato kapsamında bir alacak olduğunu, ancak konkordato projesinin tasdikinin ardından proje kapsamında ödenebileceğini, müvekkil şirketin geçici mühlet ve kesin mühlet tarihinden bu yana, haciz ve tedbir baskısından kurtulması ve fabrikanın da işleme sokulmasının ardından üretim faaliyetini hız kesmeden sürdürmekte olduğunu, Müvekkil şirket tarafından davacıya sıra senetler teslim edildiğini, finansal kiralama sözleşmesi gereği senetler düzenli olarak ödenmekte iken müvekkil şirketin nakit akışının bozulması sonrasında, icrai haciz ve tedbir kararlarına karşı korunması için konkordato başvurusunda bulunulduğunu ve senetlerin mühlet süresi içinde ödenmediğini, Kiralamaya konu ekipmanın, müvekkil şirket tesislerinde yaşanmış olan yangında pert olduğunu, nitekim Küçükçekmece 4. Sulh Mahkemesi’nin 2017/62 D. İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi heyet raporunda, malların pert olduğunun tespit edildiğini belirterek; öncelikle ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, davacı tarafından haksız ve kötü niyetli açılan davanın reddine, sayın Mahkeme aksi kanaatte ise Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen 2018/1313 Esas sayılı konkordatonun tasdiki talepli davanın bekletici mesele yapılmasına, karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İlk derece mahkemesince; “…İadesi mümkün olmayan 03.06.2015 tarihli … tescil numaralı … Finansal Kiralama Numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesine konu 4 Adet rafine nötralizyon reaktör ünitesi, 1 adet vakum ünitesi ( marka:gücüm model:gmvt275/260 vakum busteri seri no:…,…,…,…,… model … vakum pompası seri no:…,…,… model:gmp … vakum pompası seri no:…,…) bedeli 732.759,08 TL nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 05.05.2016 tarihli … tescil numaralı, … Finansal Kiralama Numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesine konu 2 adet wtö 4040 yatay tip beheri 4,000,000 kcal/h kapasiteli doğalgaz yakıtlı kızgın yağ kazanları (marka:… model yılı:2016 seri no:…) malın aynen iadesine…” şeklinde karar verilmiştir kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; yerel mahkemenin Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/1313 esas sayılı dosyası üzerinde verilen kesin mühlet kararının sonucunu beklemesinin hatalı olduğunu, konkordato projesinin kabul edildiğini, mahkemenin 17/12/2020 tarihli celsede kesin mühletin sonucunun beklenmesine karar vermiş iken sonradan dosyayı kesin mühlet kararı sonuçlanmadan karara çıkarmasının hatalı olduğunu, davacının alacağıının konkordato kapsamında bir alacak olup, projenin tasdikinin ardından ve proje kapsamında verilebilecek iken malların iadesine ve bedelinin ödenmesine karar verilmesinin hatalı olduğunu, geçici mühletin verildiği 31/12/2018 tarihinden önce verilen borçların konkordato kapsamına girdiğini, dolayısıyla bu alacağın İİK’nın konkordatoya ilişkin hükümlerine tabi olduğunu, taraflar arasındaki kiralama ilişkisinin ve senetlerin tanzim tarihi itibariyle konkordato kapsamında kaldığını, bu davanın konusunun menkullerin bedeli ve iadesine ilişkin olup konkordato kapsamında kaldığını, ayrıca Küçükçekmece 4. Sulh hukuk Mahkemesinin 2017/82D.İş dosyasında alınan bilirkişi raporunda bazı menkulerin pert olduğuna dair raporun da dosyaya sunulduğunu, davacının sözleşmelerini 31/12/018 trihinde feshettiğini, bu tarihin geçici mühletin başladığı tarih olduğunu, davacının alacağını konkordato projesindeki senetlerden dolayı adi alacak statüsünde bulunduğunu, meydana gelen yangından sonra ödemelerin aksadığını, menkullerin bedelinin minimum %60ına karşılık gelen kısmın ödendiğini, bu nedenle mülkiyetin müvekkiline tahsisinin zorunlu hale geldiğini, her halükarda malların iadesine karar verilmesinin hatalı olduğunu, BK’nın 4. Maddesine göre hakimin taktir yetkisinin hukuka ve hakkaniyete uygun olarak kullanması gerektiğini, kaldı ki bu malların işletmenin faaliyetine devam etmesi için zorunluluk arz ettiğini, İİK’nın 307. Maddesinde finansal kiralama konusu malın iadesinin ertelenmesi hususunun düzenlendiğini, bu madde tarına konkordato kararının bekletici mesel yapılması gerektiğini bildirmiştir.
DELİLLER: Davacı … A.Ş. İle davalı kiracı … A.Ş. Arasında 05/05/2016 ve 03/06/2015 tarihli finansal kiralama sözleşmelerinin düzenlendiği görülmüştür. Davalı şirket tarafından, Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 27.12.2018 tarihinde açılan konkordato talepli, 2018/1313 Esas sayılı dosya ile davalı şirket için, 30.05.2019 tarihinden itibaren bir yıl süre ile kesin mühlet kararı verildiği görülmüştür. T.C. Küçükçekmece 4. Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde açılan 2017/62 D. İş sayılı hasar tespit davası kapsamında mahkemece görevlendirilen yangın bilirkişisi, makine mühendisi, elektrik mühendisi, inşaat mühendisi, kimya mühendisi ve mali müşavirden oluşan bilirkişi heyeti ile yerinde inceleme yapıldığı ve düzenlenen 10.08.2017 tarihli bilirkişi raporunda; gerçekleşen yangın hadisesi sonucu hasar gören makineler arasında, 03.06.2015 tarih ve … no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesi ile finanse edilen, 4 adet Rafine Nötralizasyon Reaktör Ünitesi ve 1 adet Vakum Ünitesi’nin mevcut olduğu ve belirtilen makinaların hasar oranının % 100 pert olarak tespit edildiği, yangında hasar gördüğü anlaşılan finansal kiralamaya konu makinelerin … Sigorta A.Ş.’den sigortalı oldukları ve adı geçen sigorta şirketi tarafından, 4 adet Rafine Nötralizasyon Reaktör Ünitesi için 840.000,00 TL ve 1 adet Vakum Ünitesi için 280.000,00 TL olmak üzere toplam 1.120.000,00 TL üzerinden davalı şirkete hasar ödemesi yapıldığı belirlenmiştir. Yargılama sırasında alınan 14/02/2020 tarihli bilirkişi heyet raporunda; “…Davalı şirkette mahkememiz bilirkişi heyetince yerinde yapılan incelemede; şirket yetkililerince … no.lu sözleşmeye konu makinaların yangın hadisesinde pert oldukları ve bu nedenle gösterilecek bir makinenin mevcut olmadığının beyan edildiği; 05.05.2016 tarih ve … no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesi ile finanse edilen 2 adet Kızgın Yağ Kazanının ise halihazırda çalışır vaziyette olduğu ve davalı şirket tarafından kullanılmaya devam edildiği, kazanların seri no ve model yıllarının, sözleşme ekinde yer alan faturadaki … seri no ve 2016 model yılı ile aynı olduğunun tarafımızca tespit edildiği, bu durumda dava konusu makinelerden sadece 3017 no.lu finansal kiralama sözleşmesine konu 2 adet Kızgın Yağ Kazanının iadesinin mümkün olabileceği, Yapılan piyasa araştırmasında, bu kazanlarının ikinci el değerinin 650.000 TL olmak üzere, 2 adet için toplam 1.300.000 TL olduğu. Davalı kiracıya gönderilen ihtamamelerde gecikmiş kira bedellerinin 60 gün içinde ödenmemesi halinde, şözleşmelerin feshedilmiş olacağının ihtar edildiği, ancak ihtamameler 31.10.2018 tarihinde davalıya tebliğ edilmiş olmasına rağmen, ihtamamelerde verilen 60 günlük süre içinde borç ödenmediğindern, 31.12.2018 tarihi itibariyle sözleşmelerin fesih şartının oluştuğu Dava tarihi itibariyle yapılan hesaplama sonucunda; … nolu Finansal Kiralama Sözleşmesi kapsamında davalıya kiralanan ve 22.05.2017 tarihinde meydana gelen yangın hadisesinde 9» 100 pert oldukları ve bu sabeple sigorta şirketi tarafından hasar bedellerinin ödendiği anlaşılan, 4 adet Rafine Nötralizasyon Reaktör Ünllesi ve 1 adet Vakum Ünltesi nedeniyle davacının toplam 732.759,08 TL alacak tutarının bulunduğu, … nolu Finansal Kiralama Sozıı’qnui kapsamında kiralanan ve halen çalışır vaziyette davalı tarafından kullarıkmaya devam edildiği tespit edilen, 2 adet Kızgın Yağ Kazanı nedeniyle davacının toplam 459.712,29 TL alacak tutarının bulunduğu…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Davacı tarafından Davalı kiracıya gönderilen ihtarnamelerde gecikmiş kira bedellerinin 60 gün içinde ödenmemesi halinde, sözleşmelerin feshedilmiş olacağının ihtar edildiği, ancak ihtarnamelerin 31.10.2018 tarihinde davalıya tebliğ edildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, finansal kiralama konusu malın aynen iadesi, mümkün olmaması halinde değerinin ödenmesi talebine ilişkindir.Davacı taraf davalının sözleşme gereğince üzerine düşen edimleri yerine getirmediğini iddia etmiş, davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Yargılama sonunda davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekiline istinaf edilmiştir. Dosyanın incelenmesinde, taraflar arasında değişik tarihli finansal kiralama sözleşmelerinin imzalandığı, davalının kira borçlarını aksatması üzerine davacı tarafça çekilen ihtarnamenin davalıya usulüne uygun bir şekilde tebliğ edildiği, verilen süre içerisinde borçların ödenmediği, buna göre davacının malın iadesini isteme hakkının doğduğu anlaşılmıştır. Davalı taraf konkordato ile ilgili açılan davada geçici ve kesin mühlet kararları verildiğini belirtimiş ise de davalı tarafça İİK’nın 307/3 Maddesi uyarınca finansal kiralama konusu malın iadesinin ertelendiğine dair mahkemeden karar verildiği yönünde bir bilgi ya da belgenin ibraz edilmediği, bu bağlamda konkordato kararının bekletici mesele yapılmasına dair bir zorunluluk bulunmadığı, kaldı ki finansal kiralama konusu malların bir kısmının çıkan yangın sonucu hasar gördüğü ve pert olduğu, ayrıca sigorta şirketinden davalının hasar ödemesi aldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde davalı vekilinin istinaf sebepleri yerinde değildir. Hal böyle olunca usul ve yasaya uygun olan ilk derece mahkemesi kararına yönelen davalı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 75.141,00 TL harçtan, peşin alınan 18.785,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 56.355,75TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.22/03/2023