Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1265 Esas
KARAR NO: 2023/391
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/10/2020
NUMARASI: 2018/424 2020/492
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 08/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafından İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğünün … esas ve … esas sayılı dosyaları ile müvekkili aleyhine kambiyo senetlerine mahsus genel haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, … esas sayılı icra dosyasında ödeme emrinin 08.03.2018 tarihinde …’a tebliğ edildiğini, … esas sayılı dosyada ise ödeme emrinin 26/03/2018 tarihinde mahalle muhtarına bırakıldığını, bu nedenle müvekkilinin kendisine tebliğ edilmeyen ödeme emirlerinden geç haberdar olduğunu ve takipleri öğrenir öğrenmez dava yoluna başvurduğunu, davalı … Tic. Aş tarafından İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile takibe dayanak edildiğini, 19.12.2017 düzenleme tarihli, 30.01.2018 ödeme tarihli 5.000,00 TL bedelli bono ile İstanbul Anadolu … İcra Dairesi … Esas sayılı dosyasının takibe dayanak edildiğini, 19.12.2018 düzenleme tarihli ve 28.02.2018 ödeme tarihli 5.000-TL bedelli bonunun arka yüzünde ciro eden sıfatıyla yer alan imzanın müvekkiline ait olmadığını, müvekkilinin ne senetleri takibe koyan alacaklı taraf ile ne de senetler üzerinde cirosu bulunan diğer şahıslar ile hiçbir şekilde bir ticari münasebeti ve dolayısıyla alacak-borç ilişkisi söz konusu olmadığını, çeke ciro eden sıfatıyla atılan imzanın kötü niyetli olarak atıldığını, işbu hususun imza incelemesi ile ortaya çıkacağını, ayrıca müvekkili adına kötü niyetli atılan imza dışında senetler üzerindeki yazı ve rakamlarında müvekkili ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını, bu nedenle İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na da şuç duyurusunda bulunulacağını belirterek, davalarının kabulü ile müvekkilinin İstanbul Anadolu … İcra Dairesi … esas sayılı dosyasında 5.179,43-TL ile İstanbul Anadolu … İcra Dairesi … esas sayılı icra dosyasında 5.168,92-TL tutarlı toplam 10.348,35 TL asıl tutar ile işlenmiş/işlenecek faiz ve diğer tüm ferileri ile birlikte davalılara borçlu olmadığının tespitine, davalılar aleyhine takip dosyalarının alacağından %20 den az olmamak kaydıyla tazminat ve %10 para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … İht. İhr.İht.ve Gıda Mad. Paz. San. Tic. Aş vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket adına İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ve … esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığını, müvekkili şirketin iyi niyetli 3.kişi konumunda olduğunu, davacının diğer davalılar ile ticari ilişkisinin olup olmamasının kambiyo hükümleri bakımından müvekkilini ilgilendirmediğini, müvekkilinin gerçek bir ticari ilişkisi olan dava dışı … İnş. Tic. Ltd. Şti’nin yetkilisi diğer davalı …’ten cari hesap alacağına karşılık dava konusu senetleri aldığını, ilgili senetlerin müvekkili şirket yetkilisince tahsilat makbuzu karşılığında teslim alındığını, ödenmeyen senetlerin icra takibine konularak herhangi kötü niyet güdülmeden tahsil edilmeye çalışıldığını, senetler üzerinde bulunan imzanın davacıya ait olup olmadığı konusunun taraflarınca tespit edilemeyeceğini, senet üzerine de sonradan ilave de edilmediğini, müvekkili şirketin gıda ve gıda toptancılığı alanında Türkiye’nin birçok bölgesine mal gönderen ve ticari alışveriş içerisinde olan aylık cirosu 40 Milyon TL olan sektöründe öncü firmalardan olduğunu, bu nedenle ticari akış geregi müşterilerinden alınan ödemelerin çoğunun 3.kişi ve kurumlara ait çek veya senetler olduğunu, bu nedenle çek veya senetlerin hangi hukuki ilişkiye dayanılarak alındığını, çek ve senetler üzerindeki ciroların gerçek olup olmadığını bilmesinin mümkün olmadığını, davacının tebliğ tarihinden 1 ay sonra işbu davayı ikame ettiğini, aynı konutta yakına yapılan tebligattan haberdar olmamasının hayatın olağan akışına aykırı bir durum olduğunu, davacının ödeme emrine yasal itiraz süresinde itiraz etmediğini ve müvekkili şirket yetkilileriyle borcun yapılandırılması hususunda çeşitli görüşmeler yaptığını, akabinde gelişme olmaması üzerine davayı açtığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 13/10/2020 tarihli, 2018/424E.-2020/492K. Sayılı kararı ile; “…Davanın kabulüne, İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğünün … esas ve … esas sayılı dosyalarında dava konusu bonolardan dolayı takip alacaklısı olan davalı … İhracat İhtiyaç ve Gıda Maddeleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin, dava konusu bonolar üzerindeki imzanın borçluya ait olup olmadığını bilebilecek durumda olduğu ve ait olduğunu bilerek kötüniyet ve ağır kusuru ile hareket ettiğine dair dosyaya bilgi ve belge sunulmamış olup ayrıca imza inkarı kabul edilse bile otomatik olarak alacaklının kötü niyetli ve ağır kusurlu sayılamayacağı bu durumun ispatının gerekeceği ve bu husus da ispat edilemediğinden şartları oluşmayan kötüniyet tazminatının da reddine karar verilerek davacının Anadolu … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından takibe konu 30/01/2018 ödeme tarihli 5000 TL bedelli bonodan, yine aynı icra müdürlüğünün 2018/8697 esas sayılı takibe konu 28/02/2018 ödeme tarihli 5000 TL bonodan borçlu olmadığının tespitine, Şartları oluşmayan kötü niyet tazminat talebinin reddine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı Davalı … İhracat İhtiyaç Ve gıda Maddeleri Pazarlama Sanayi Ticaret Limited Şirketi istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davalı … İthalat İhracat İhtiyaç Ve gıda Maddeleri Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde; kararın eksik inceleme ile verildiğini, müvekkilinin iyi niyetli hamil konumunda olduğunu, davacının diğer davalılar ile ticari ilişkisinin olup olmadığının müvekkilini ilgilendirmediğini, müvekkilinin ticari ilişkisi olan dava dışı …ltd.şti yetkilisi …’en cari hesap alacağına karşılık dava konusu senetleri aldığını, mahkemenin imza incelemesi dışında bir araştırmanın yapmadığını, davacınnı 3. Kişilere vekalet verip vermediği hususunun ilgili kurumlardan araştırılmadığını, ayrıca davacının aynı imza ile başkaca ödenmiş çek ya da senedinin bulunup bulunmadığı hususunu talep etmelerine rağmen araştırılmadığını, davacının delil olarak ticari defter ve kayıtlarını gösterdiğini, bu konuda ticari defter ve kayıtlarının incelenmediğini, defterlerin incelenmesi taleplerinin gerekçe gösterilmeksizin reddedildiğini, ayrıca konunun aydınlatılması içni HMK’nın 269. Maddesi gereğince davalılar … ile …’in isticvap edilmesi gerektiğini, mahkemenin bu taleplerinin de gerekçesiz olarak reddettiğini bildirmiştir.
DELİLLER: Davalı … LTD:ŞTİ tarafından davacı ile diğer davalılar aleyhine senede dayalı olarak toplam 5.179,43 TL’nin tahsili için kambiyo senetlerine özgü yolla icra takibi başlatıldığı, dayanak senedin 19/12/2017 tanzim, 30/01/2018 vade tarihli, 5.000,00 TL bedelli, malen kaydı ile düzenlenmiş, keşidecisinin davalı …, lehtarının davacı, sonraki cirantanın davalı …, hamilin ise davalı …ltd.şti olduğu, görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 19.04.2019 havale tarihli bilirkişi kök raporu ve 02.10.2019 havale tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; beyaz ışık ve değişik açılarda verilen ışık ışınları, yüksek çözünürlü (scanner) tarayıcı, bilgisayar analiz programları kullanılarak, grafolojik, grafometrik ve kaligrafık esaslar dahilinde yapılan mukayeseli incelemede; inceleme konusu belgede … atfen atılmış imza ile …’ın dosyada mevcut mukayese imzaları arasında yapılan karşılaştırmada; imzaların başlangıç hareketlerinde benzerlikler, ara gramalarında ve bitiş hareketlerinde farklılıklar görüldüğü, genel kabul görmüş karakteristik tanı unsurlarından; işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından değerlendirildiğinde; inceleme konusu belgede … adına atfen atılmış imzanın elde mevcut …’ın imzalarına benzerlik göstermediği, dolayısıyla inceleme konusu belgedeki imzanın …’ın eli ürünü olmadığı yolunda görüş bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK’nın 72. Maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı taraf takip ve dava konusu bonodaki imzasını inkar etmiş, davaya cevap veren davalı şirket ise davanın reddini savunmuştur. Yargılama sonunda davanın kabulüne dair verilen karar davalılardan … İhtiyaç Ve gıda Maddeleri Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şirketi vekilince istinaf edilmiştir. Dosyanın incelenmesinde, imza incelemesi yönünden alınan bilirkişi raporunda takip ve dava konusu senetteki lehtar ciranta imzasının davacının eli ürünü olmadığı anlaşılmıştır. Bu bakımdan davacı davasını ispatlamıştır.İmzanın sahteliği iddiası mutlak def’ilerden olup herkese karşı ileri sürülebilir. Dolayısıyla diğer davalıların isticvap edilmesi gerektiği ile ticari defterlerin incelenmesine yönelik istinaf sebebi yerinde değildir. Ayrıca davalı vekilince davacının 3. Kişilere vekalet verip vermediği ve aynı imza ile ödenmiş çek ya da senet bulunup bulunmadığının araştırılmadığı ileri sürülmüş ise de davalı tarafça bu konuda somut bilgi ve belge sunulmadığından bu yöndeki istinaf sebebi de yerinde değildir.Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde … İhtiyaç Ve gıda Maddeleri Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiştir. Re’sen bağlamda yapılan değerlendirmede ise davacı senette lehtar ciranta konumunda olup, davalılardan …’in bononun keşidecisi olduğu anlaşılmaktadır. Keşideci olan davalı … zaten dava konusu senet nedeniyle borçlu olup, davacıdan alacak talebinde bulunması imkansızdır. Dolayısıyla davacının adı geçen davalıya dava açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yarar dava şartı olup hakim tarafından taraflarca ileri sürülmese dahi re’sen dikkate alınması gerekir. Mahkemece bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bu yönden kararın re’sen kaldırılması gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı … İthalat İhracat İhtiyaç Ve gıda Maddeleri Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13/10/2020 tarihli, 2018/424e.-2020/492K. Sayılı kararının RE’SEN KALDIRILMASINA, 3-Davanın Davalı … yönünden hukuki yarar yokluğundan REDDİNE, 4-Davanın davalılar … İhtiyaç Ve gıda Maddeleri Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti. Ve … yönünden KABULÜ ile, a-Davacının Anadolu … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından takibe konu 30/01/2018 ödeme tarihli 5000 TL bedelli bonodan, yine aynı icra müdürlüğünün … esas sayılı takibe konu 28/02/2018 ödeme tarihli 5000 TL bonodan borçlu olmadığının tespitine, b-Şartları oluşmayan kötü niyet tazminat talebinin REDDİNE, c-Karar harcı olan 706,89 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 176,73 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 530,16 TL harcın bu davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına, d-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 176,73-TL harcın bu davalılardan alınarak davacıya verilmesine, e-Davacı tarafından yapılan 1.030,40 TL yargılama giderinin bu davalılardan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, f-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen 3.400,00 TL vekalet ücretinin bu davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 5-İstinaf Yargılaması Yönünden; a-Alınması gereken 706,89 TL harçtan, peşin alınan 177 TL harcın mahsubu ile bakiye 529,89TL harcın davalı …Ltd. Şti’den alınarak hazineye irat kaydına, b-Davalı …ldt.şti. tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, c-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Gerek ilk derece gerekse istinaf aşamasında taraflarca kullanılmayan bakiye gider avanslarının talep halinde karar kesinleştiğinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.08/03/2023