Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/1222 E. 2023/626 K. 06.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1222 Esas
KARAR NO: 2023/626
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/12/2019
NUMARASI: 2019/159E, 2019/545K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 06/04/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin “…” isimli müzik eserinin, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundan doğan tüm mali ve manevi haklarına eserin söz yazarı ve bestecisi olmak sıfatıyla sahibi olduğunu, davalıların bu müzik eseri ile ilgili eserin kullanımı konusunda kendilerine herhangi bir hak verilmediği ve onay alınmadığı halde Youtube platformunda “…” başlığı ile … tarafından yapıldığı belirtilen … adlı yapı projesine ilişkin reklamda kullandığını, davalının bu suretle haksız kazanç elde ettiğini, dava açılmadan önce arabuluculuk dava şartının yerine getirildiğini, müvekkilinin maddi ve manevi olarak zarara uğradığını, açılan dava ile İstanbul 3.FSHHM’nin 2014/ 223 esas sayılı dosyasının davacı tarafı ve konusunun aynı olduğunu belirterek davanın İstanbul 3.FSHHM’nin 2014/223 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini ve müvekkilinin söz yazarı ve bestecisi olduğu “…” isimli eserin, hiçbir izin ve onay alınmaksızın, http://youtube.com isimli internet sitesinde, http://www.youtube.com/… linkiyle “…” başlığı ile yapılan reklamda, davalılar tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak kullanıldığını iddia ederek, kullanımın FSEK uyarınca haksız ve hukuka aykırı ve izinsiz bir kullanım olduğunun tespitini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, FSEK 68. maddesi uyarınca şimdilik 45.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın, ilk yayın tarihi olan 03/04/2014 tarihinden itibaren hesaplanacak Merkez Bankası Kısa Vadeli Krediler Avans faizi ile birlikte davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsilini ve hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, müvekkili şirketin eseri doğrudan haksız, hukuka aykırı ve izinsiz kullanımının söz konusu olmadığını, davacının şikayetçi olduğu yayının müvekkili hakimiyeti ve tasarrufu altında olmayan bir mecrada yayınlandığını, müvekkilinin haksız kullanımından bahsedilemeyeceğini, davaya konu edilen reklam filmini youtube isimli internet sitesine yükleyen kurum ya da şahıs ile müvekkili şirket arasında doğrudan veya dolaylı hiçbir bağlantı bulunmadığını belirterek davanın öncelikle aktif husumet yokluğundan, aksi halde esastan reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “…Her ne kadar davacının “…” isimli eserin davalı tarafından Youtube platformunda yayınlanmasından dolayı izinsiz yayın olduğundan bahisle tazminat istemine yönelik dava açılmış ise de davacının talebinin önceki açılmış bulunan davadaki talebine ek talepleri niteliğinde olduğu, aynı konu nedeniyle ve aynı davalı tarafa İstanbul (Kapatılan) 3.FSHHM’nde 2014/223 esas sayılı dava açıldığı, bu davadaki Yargıtay 11.HD’nin 2017/238 ve 2018/7933 karar sayılı ilamında belirtildiği gibi davaya konu eserin dava dışı … ve davacı … arasında birlikte eser sahipliği hükümlerininin uygulanması gereken bir eser olduğu, bu hak ancak davacının tek başına esere tecavüze vaki talep etme hakkı olmakla birlikte, bu hakkın tek başına tazminat talep hakkı vermeyeceğinin diğer eser sahibi tarafından davacıya verilecek bir muvafakatname ya da ortak bir temsilci ile kullanılabileceği, davacı tarafından bu yönde muvafakatname sunulmadığı gibi ortak bir temsilci atandığına ilişkin bir karar da dosyaya girmediğinden,davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığı anlaşılmakla 6100 sy. HMK 114/1-d ve 115/1, 2 md.’leri gereği usulden reddine..” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İstanbul kapatılan 3.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2014/222 esas 2016/172 karar sayılı dosyasının kesinleşmesi beklenmeksizin verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, henüz bozma üzerine yeni bir karar verilmediğini, kararın henüz kesinleşmediğini, Bozma ilamında belirtilenin aksine, Müvekkilinin “…” isimli müzik eserinin, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundan doğan tüm mali ve manevi haklarına eserin bestecisi olmak sıfatıyla sahip olduğunu, eser üzerindeki eseri kamuya sunma, eser sahibinin adını belirtme, eseri yayma ve eserden faydalanma hakkı ve yetkisine kanunen sahip olup davalı tarafın haksız ve hukuka aykırı eylemleri sebebiyle uğramış olduğu maddi ve manevi zararı tek başına talep etme hakkına sahip olduğunu, bozma ilamında belirtilenin aksine huzurdaki davayı açması için birlikte eser sahibi olunan …’nun muvafakati gerekmediğini, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun mantığı çerçevesinde ve korumak istediği düzen çerçevesinde bir değerlendirme yapıldığı takdirde hakları ihlal edilen eser sahibinin haklarının kullanmasını zorlaştıran, şarta bağlayan bu şekilde bir yorumun kabulü mümkün olmadığını, Ayrıca aleyhe kabul anlamına gelmemek kaydıyla bozma ilamında belirtilenin aksine …’NUN da işbu davanın açılmasında muvafakati bulunduğunu, davacı …in, …’NUN oğlu olup, işbu dava tarafların birlikte talepleri doğrultusunda ikame edildiğini, hatta davanın açılışı ve devamı sırasındaki tüm yargılama giderleri masraflarda … (…)’IN hesabından karşılandığını, sadece bu husus dahi eser sahiplerinin birlikte hareket ettiklerini ve …’NUN işbu davanın açılışında muvafakatinin olduğunu gösterdiğini, Mahkemece, diğer eser sahibi …’NUN muvafakatinin olduğunu gösterir bilgi ve belgelerin dosyaya sunulması için dahi süre verilmeksizin ilk celsede delillerimizi sunmak için tarafımıza süre verilmeden davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla huzurdaki davanın ikame edildiği aynı tarihte … adına da sorumlulardan … HOLDİNG A.Ş. VE … ANONİM ŞİRKETİ aleyhine İstanbul 1. Fikri vE Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2019/ 176 ESAS SAYILI dosyası ile dava açılmış olduğunu, işbu davanın da İstanbul (kapatılan) 3. Fikri ve SInai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2014/223 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesi talep edildiğini, bu durumun dahi tarafların ortak olarak hareket ettiklerini gösterdiğini, İstanbul 1. FSHHM’NİN 2019/ 176 ESAS sayılı dosyası ile yargılaması devam ettiğini, kapatılan 3.FSHHM 2014/222 esas 2016/172 karar sayılı dosyası bekletici mesele yapıldığını, … VE … (…), işbu davaların takibi için ayrı ayrı vekaletname verdiklerini ve davanın takibi için tarafımızı vekil tayin ettiklerini, müşterek eser sahipleri adına, tazminat davaları ikame edildiğini, Ayrıca, delillerin sunulması için ön inceleme duruşmasında süre dahi verilmeksizin delillerimiz toplanmaksızın ve incelenmeksizin, ilk duruşmada karar verilmesinin yerinde olmadığını, Davalı yan, “…’’ isimli eserin kullanımı konusunda kendilerine herhangi bir hak verilmiş olmamasına rağmen, hiçbir izin ve onay almaksızın MüvekkilinİN söz yazarı ve bestecisi olduğu işbu eseri http://youtube.com isimli internet sitesinde http://www.youtube.com/… linkiyle ‘’…’’ başlığı ile … tarafından yapıldığı belirtilen … adlı yapı projesine ilişkin reklamda kullandığını, reklamın 03.04.2014 tarihinde yayına konulduğunu ve halen yayında olduğunu gösterir Yeminli Bilirkişi Adli Bilişim Uzmanı … imzalı ve 12.04.2014 tarihli uzman mütalaası ile sabit olduğunu, haksız ve izinsiz kullanım halen devam ettiğini, müvekkilinin maddi-manevi zarar gördüğünü, Dosyada mübrez 20.10.2015 tarihli duruşma zaptında da görüleceği üzere; tanık beyanının reklam içeriğinin davalı yan tarafından verildiği, verilen içeriğe göre vega reklam hazırlatılan reklamın davalı yan tarafından izlenildiğini ve davalı yanın onayı üzerine yayına konulduğunu açıkça gösterdiğini,Davalı yanın, “… Ltd. Şti. ile reklam, tanıtım ve yayım işlerinin tüm aşamalarının yürütülmesi üzerine anlaşılmış olması nedeniyle Müvekkilin davaya konu edilen Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na aykırılığa dair doğrudan sorumluluğu bulunmamaktadır.” Yönündeki beyanlarının da açıkça Medeni Kanun’un 2. maddesinde düzenlenen dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğini, İSTANBUL Kapatılan 3. FSHHM’NİN 2014/ 223 esas sayılı dosyasında da tartışılan hususlar olduğunu, davalının sorumluluktan kurtulmaya yönelik işbu haksız ve hukuka aykırı savunmalarına itibar edilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını davanın kabulünü talep etmiştir.Davacı vekili istinaf süresinden sonra beyan dilekçesi ve ekinde …’e ait mütalaa örneğini, …’ya ilişkin muvafakat yazılı belge suretini sunmuştur.
İNCELEME İstanbul 3.FSHHM 2014/223-2016/172 K sayılı dosyasında; DAVACI … tarafından davalılar … ANONİM ŞİRKETİ ve -… HİZMETLERİ LTD.ŞTİ aleyhine açılan davada, “Davanın kısmen kabulü ile, taktiren 30.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın, 03/04/2014 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazla taleplerin reddine, Karar kesinleştiğinde özetinin masrafı davalıdan tahsil edilmek sureti ile Türkiye genelinde yayın yapan tirajı yüksek 3 büyük gazeteden birinde bir kez ilanına…” karar verilmiştir.Kararın temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2017/238 E, 2018/7933 K sayılı ilamı ile; “…Somut uyuşmazlıkta, Kültür Bakanlığı İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğü’nden celp edilen eser işletme belgesinde, davaya konu ”…” isimli eserin söz yazarı- bestecisinin …-… olduğu belirtilmiştir. Bu durumda, dava dışı … ile davacı … arasında birlikte eser sahipliği söz konusu olup, eser sahipleri arasında adi ortaklık ilişkisi olduğundan davacının tek başına esere vaki tecavüzün önlenmesini talep etme hakkı olmakla birlikte, tek başına tazminat talep etme hakkı bulunmamaktadır. Bu hak ancak diğer eser sahibi tarafından davacıya verilecek bir muvafakatname ile ya da eser sahipleri arasındaki adi ortaklık ilişkisini temsil etmek üzere bir temsilci atanması sağlanarak, bu temsilci tarafından kullanılabileceğinden, dava şartlarından olan aktif dava ehliyeti konusunda bir değerlendirme yapılmaksızın davanın esasına girilerek hüküm tesisi doğru olmamış, hükmün resen bozulması gerekmiştir…” şeklindeki gerekçe ile kararın bozulduğu, UYAP kontrolünde karar düzeltme başvurusunun da reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
GEREKÇE Dava, davacının eser sahibi olduğu iddia olunan ”…” isimli müzik eserinin, davalılar tarafından Youtube üzerinden belirtilen linklerde mevcut reklamlarda müziğinin kullanılması sureti ile davacının eserine tecavüzde bulunulduğun tespiti ile FSEK 68 maddesi gereğince tazminat istemine ilişkin olarak açılmıştır.İlk derece mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Somut uyuşmazlıkta ilk derece mahkemesince İstanbul 3.FSHHM 2014/223-2016/172 K sayılı ilamının bozma kararı gerekçe gösterilerek davanın usulden reddine karar verilmiştir.6100 sayılı HMK 115/2.maddesinin 2.cümlesi gereğince dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verileceği düzenlenmiştir. Anılan maddeye göre mahkemece davacıya diğer eser sahibinin muvafakatinin sağlanması hususunda süre verilmesi gerekirken öninceleme duruşmasında davanın usulden reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Bununla birlikte davacı vekilinin istinafında, … tarafından iş bu dava ile aynı tarihte İstanbul 1.FSHHM’nin 2019/176 Esas sayılı dosyasında dava açıldığını, ilgili mahkemenin asıl dosyayı bekletici mesele yaptığını beyan ettiği de dikkate alındığında mahkemece ilgili dosyanın getirtilerek gerekirse birleştirme hususunun da düşünülmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir.Açıklanan nedenle davacı vekilinin istinafının kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına, kaldırma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-Davacı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulüne, 2-İstanbul 2. FSHHM’nin 17/12/2019 gün ve 2019/159 Esas, 2019/545 Karar sayılı, 17122019 Tarihli kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-4,6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, -Yargılamaya devam olunmak üzere, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kısmen kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davacı tarafa iadesine, 4-İstinaf aşamasında davacı tarafça yapılan yargılama gideri olan 162,10-TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 42,50-TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 204,60-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 06/04/2023 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.