Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/1030 E. 2023/619 K. 05.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/1030 Esas
KARAR NO: 2023/619
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/03/2021
NUMARASI: 2017/340 E. – 2021/59 K.
DAVA:Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Ref’i, Men’i, Tazminat
DAVA TARİHİ: 12/10/2016
DAVA:Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Ref’i, Men’i, Tazminat
DAVA TARİHİ: 19/07/2017
KARAR TARİHİ: 05/04/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin şirket kurucusu … uzun yıllardır oyuncak sektöründe yer aldığını, 2000 yılından itibaren faaliyetlerini … San. İç ve Dış Tic. Ltd.Şti. olarak devam ettirdiğini, davalı tarafın da müvekkilinin şirketi gibi oyuncak sektöründe faaliyet gösterdiğini, Şanlıurfa’da fabrikası ve mağazası olup toptan ve perakende satışlar yaptığını, davalının müvekkilinin şirkete ait ürünleri taklit ettiğini, bu taklidin … sayı ile tescilli endüstriyel tasarım olduğunu, taklit ürünler ile orjinal ürünlerin bütün olarak karşılaştırıldığında aynı olduğunu, yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşımadığını, davalı taklit ettiği ürünleri kendi adlarına tescil için başvurduğunu keza … başvuru numarası ile 3 adet tasarım tescili için başvuruda bulunduğunu, bu fiillerin müvekkilinin tescilli tasarım haklarına zarar verdiğini iddia ederek, davalının müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerin ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, ref’ini, giderilmesini, 3.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL itibar tazminatının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu oyuncak dozer ürünü ile birlikte tasarladığı iki farklı ürününde tescili için … tescil numarası ile başvuruda bulunduğunu, müvekkilinin uzun süredir oyuncak sektöründe faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin söz konusu ürünün üretimi için yasal olan tüm başvuruları yaparak ürün için tescil başvurusunda bulunduğunu, ürün tescil başvurusunda bulunan müvekkilinin yasalara aykırı davranmadığını bu hali ile kötü tasarlanıp tasarlanmadığını bilip bilmeme gibi bir durumun söz konusu olmadığını, davacı tarafın müvekkilinin firmanın davaya konu ürünün taklit edildiğini ancak ürünler arasında benzerlikler olmadığını, ürünün tasarımlarında farklılıklar olduğunu müvekkilinin herhangi bir iltibasa sebebiyet vermediğini beyan ederek, müvekkili aleyhine açılan haksız davanın reddini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA (2017/120 Esas): Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının müvekkilinin lisans haklarına sahip olduğu … sayı ile TPE nezdinde tescilli kamyon tasarımını taklit ettiğini ve ticari hayatında kullandığını, daha önce Bakırköy 2 FSHHM’ nin 2016/175 esas sayılı dosya içeriğindeki Bakırköy 1 FSHHM’ nin 2016/104 D.İş sayılı dosyasındaki bilirkişi raporunda dava konusu ürünlerin benzer olduğu yönünde tespit yapıldığını, davalının müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerinin ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, refine, önlenmesine, giderilmesine, müvekkilinin yoksun kaldığı kazancın tazminine şimdilik 1.000 TL yoksun kalınan kazancın, 5.000 TL itibar tazminatının davalıdan tanzimine, verilecek mahkeme kararının masrafı davalıdan alınmak sureti ile ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu oyuncak kamyon ürünü ile birlikte tasarladığı iki farklı ürününde tescili için … tescil numarası ile başvuruda bulunduğunu, müvekkilinin ürünleri ile davacı tarafın ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı hatta orta zekalı bir kullanıcının dahi çok bariz bir şekilde ayırt edeceğini, iltibasın mevcut olmadığını, müvekkilinin davaya konu ürünleri satışının gerçekleştirmediğini, davaya konu edilen oyuncakların ve oyuncak kalıplarının müvekkilinin işyerinde bulunmadığını, davacının dava konusu üründen dolayı herhagni bir zararının veya itibar kaybının olmadığını, davacının haksız ve kötü niyetli olan taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 09.03.2021 tarih ve 2017/340 Esas – 2021/59 Karar sayılı kararıyla; “Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; davalının, asıl dosya yönünden davacı adına tescilli … nolu tasarım, yine birleşen dosya yönünden, … tescil nolu tasarımların ayırt edilemeyecek kadar benzerlerini TPMK nezdinde tescil girişiminde bulunduğu, davacı tarafın itirazları üzerine bu tasarım tescil başvurularının iptal edildiği, davalının bunun yanında her iki tasarım koruma kapsamında olan aynı ürünleri üçüncü kişilere ürettirip piyasaya sunduğu, bu eyleminin her iki dosya yönünden davacının tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiği gibi haksız rekabete sebep verdiği anlaşılmakla, davacının her iki dosya yönünden tecavüz ve haksız rekabete ilişkin davasının kabulü gerekmiştir. Bilirkişi raporlarında belirtildiği üzere, davalı tarafın ticari defterleri temin edilip, ürünlerden kaç adetini üretip piyasaya sürdüğü tam olarak tespiti mümkün olmadığından, tasarımların niteliği, günün ekonomik koşulları gözetilerek TBK 50 ve 51 maddeleri uyarınca her bir dosya ve tasarım yönünden davacı yararına 7.500,00 TL maddi tazminat takdir edilmiştir. Yine bilirkişi raporunda bir değerlendirme yapılamamış ise de, davalının dışarıda fason olarak yaptırdığı üretimin davacı üretimine nazaran daha kalitesiz olup, davacı yararına itibar tazminatı koşullarının oluştuğu sonuç ve kanaatine varılarak, günün ekonomik koşullarına göre davacı yararına her bir dosya yönünden 5.000,00’er TL itibar tazminatı takdir edilmiştir. Davacı, başlangıçta dava dilekçesinde faiz talebinde bulunmamış, sonradan ıslahla faiz talebinde bulunmuş ise de, davalı vekili süresinde bu talep yönünden zaman aşımı def’ini ileri sürdüğünden, ıslah tarihi itibariyle SMK’nın atfı nedeniyle TBK hükümleri gereği 2 yıllık zaman aşımı süresi dolduğundan, faize ilişkin talep zaman aşımı yönünden reddedilmiştir.” kararı verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; “Faiz talebimizin reddi kararının hatalı olduğunu; dava dilekçelerimizde sehven faiz talebinde bulunulmadığını, 11/11/2019 tarihinde tarafımızca talep arttırım dilekçesi ile maddi tazminat taleplerimiz arttırılarak ayrıca dava tarihinden itibaren ticari faiz talebinde bulunulduğunu, talep arttırım dilekçemiz davalıya tebliğ edilmesine rağmen herhangi bir itirazda bulunulmadığını,Davanın belirsiz alacak davası olarak açılması nedeniyle, belirsiz alacak davasının alacağın tamamı ve tüm yönleri için zamanaşımını kestiğini, davamızda zamanaşımının işlemeye başlaması için gereken koşullardan olan alacağın miktarını bilmek koşulunun da yerine gelmediğini, Davalının ıslah dilekçemize karşı bulunduğu zamanaşımı itirazının yerinde olmadığını, kaldı ki faiz talebimizin reddinin diğer nedenlerden dolayı da yerinde olmadığını, Vekalet ücreti yönünden ise; her davada her biri için ayrı yani her davada üç vekalet ücreti takdiri gerekir iken, her bir dava için bir tane vekalet ücretine karar verilmesinin de yerinde olmadığını.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının talepleri gibi kaldırılması istenmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; “Müvekkilin dava konusu ürünlerin üretimi için yasal tescil başvurusunda bulunduğunu, tescil başvurusunda bulunan müvekkilin kötü niyetli olmadığını, müvekkilin söz konusu ürünün daha önce tasarlanıp tasarlanmadığını bilebilme imkanına sahip olmadığını, Müvekkilin dava konusu olan ürünleri üretmediğini, piyasaya sürmediğini ve satmadığını; bilirkişi raporunda da iksi yönde bir tespitin bulunmadığını, Şanlıurfa …İcra Müdürlüğünün … Talimat sayılı dosyasının 10.10.2016 tarihli haciz tutanağından da anlaşılacağı üzere; davaya konu edilen oyuncaklar ve oyuncak kalıplarının müvekkile ait işyerinde bulunmadığını, bu hali ile davacının dava konu üründen dolayı herhangi bir zararının veya itibar kaybının olmadığını, Kabul etmemekle birlikte, davacının maddi zararlarını somut olarak ispat etmesi gerektiğini, tazminat isteyen davacının hem zararın varlığını hem de kapsam ve miktarını ispat etmesi gerektiğini, ancak davacının söz konusu iddialarını ve sunduğumuz beyanlarımızın aksini ispatlayamadığını, Ayrıca iddia edildiği üzere TBK. 50.maddesinin işbu davada uygulama yeri bulunmadığını; TBK madde 50 gereğince hakimin takdir yetkisini kullanabilmesi için zararın varlık ve miktarı hakkında kanaat verecek olgu ve olaylarla ilgili bilgi ya da belgelerin mahkemeye sunulmuş olması gerektiğini, somut olayda maddi zarara yönelik hiç bir somut delil sunulmadığını, Mahkemenin elinde somut hiçbir veri dayanak olmadan asıl ve birleşen dava yönünden hükmetmiş olduğu maddi tazminat ve itibar tazminatının miktarının çok yüksek olduğunu, davacının davasını ispatlayamadığını, dosya kapsamında zararını ortaya koyamadığını.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE: Dava, asıl ve birleşen davada tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi ile ve tazminat taleplerine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “ASIL DAVA YÖNÜNDEN:-Davacının davasının KABULÜ ile; davalının davacı adına tescilli … (2) tescil nolu tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine, -Toplam 7.500,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yine 5.000,00 TL itibar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ıslah ile olan faiz işletilmesi talebinin zaman aşımı nedeniyle reddine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN: -Davacının davasının kabulüne, davalının davacı adına tescilli … tescil nolu tasarımdan tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine, -Toplam 7.500,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yine 5.000,00 TL itibar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ıslah ile olan faiz işletilmesi talebinin zaman aşımı nedeniyle reddine.” karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili ile davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davalının tasarımlarla ilgili yaptığı tescil başvurusu dışında, davalının dava konusu tasarıma konu ürünleri üretip, ürettirip veya sattığına ilişkin hiçbir tespitin bulunmadığı; davadan önce Bakırköy 1.Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/104 D.İş dosyasında yapılan tespitin de davalının TMPK’ye tescil başvurusu kayıtları üzerinden yapıldığı, aynı şekilde Şanlıurfa …İcra Müdürlüğü’nün …Talimat sayılı dosyasının 10.10.2016 tarihli haciz tutanağından da anlaşılacağı üzere davaya konu edilen oyuncaklar ve oyuncak kalıplarının davalıya ait işyerinde bulunmadığı da gözetildiğinde; davalının sadece hukuki yollardan tasarım tescil başvurusu yapmasının davacının tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturmayacağı anlaşıldığından; davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalı olduğundan, davalı vekilinin istinaf isteminin kabulüyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf talebinin REDDİNE, 2-Davalı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 3-Bakırköy 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 09/03/2021 tarih, 2017/340 E. – 2021/59 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 4-Asıl dava yönünden; a)Davanın REDDİNE, b)Alınması gereken 179,90 TL harcın, peşin alınan 136,62 TL peşin harç ve 376,00 TL tamamlama harcı toplamı olan 512,62 TL harçtan mahsubu ile artan 332,72 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, c)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, d)Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 1.200,00 TL bilirkişi ücreti ile 125,50 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.325,50 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, e)Davalı lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 8.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 5-Birleşen dava yönünden; a)Birleşen davanın REDDİNE, b)Alınması gereken 179,90 TL harçtan, peşin alınan 102,47 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 77,43 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, c)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, d)Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 42,00 TL tebligat masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, e)Davalı lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-İstinaf yargılaması yönünden; a)Davalı tarafından yatırılan istinaf peşin harcının talebi halinde davalıya iadesine, b)Davacıdan alınması gereken 359,80 TL (179,90×2) harçtan, peşin alınan 118,60 TL harcın mahsubu ile 241,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, c)İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 324,20 TL (162,10×2) istinaf yoluna başvurma harcı ile 43,30 TL posta masrafı olmak üzere toplam 367,50 TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, d)Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, e)İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7)Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.05/04/2023