Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/909 E. 2022/1289 K. 05.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/909 Esas
KARAR NO: 2022/1289 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/12/2018
NUMARASI: 2016/244 E. – 2018/489 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 05/07/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkiliyle davalı arasında 07.05.2009 tarihinde Meslek Birlikleri Lisans Sözleşmesi bulunduğunu, davalının müvekkiline hangi oranda borcunun olduğunu bildiği halde ödeme yapmadığını, alacağın tahsiline yönelik İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile açılan ilamsız takibe davalının itiraz etmesi neticesinde takibin durduğunu, davalı taraf her ne kadar 2014-2015 yılları ile ilgili sözleşmeyi fesh ettiğine dair ihtarname çektiğini beyan etmiş olsa da ihtarnamenin sözleşmenin 10. Maddesi gereği feshin noter vasıtası ile keşide edilmesi gerektiğini, noter vasıtası ile gönderilen bir ihtarname olmadığından sözleşmenin 2014 ve 2015 yılları için de yenilendiğini, açıklanan nedenlerle davalı tarafından icra dosyasına yapılan itirazın iptaline ve takibin devamına, takip konusu alacağın % 20 sinden az olmamak üzere davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; itirazın iptali davalarının 1 yıllık süreye tabi olduğunu, itirazın 26.11.2015 tarihinde yapılmış olmasına rağmen davanın 21.12.2016 tarihinde açıldığını, sözleşmenin otomatik yenilenmesini kabul etmediklerini, davacının ihtarın noter vasıtası ile gönderilmesi gerektiğini ifade ederek tevil yolu ile ihtarın gönderildiğini kabul ettiğini, takipte 2013 yılı için 4 kez 354,15 TL. asıl, 4 kez işlemiş faiz talep edildiğini, mükerrer talepleri kabul etmediklerini, talep edilen aylık % 2,03 yıllık % 24,36 faiz oranının yasal dayanağının olmadığını, tahakkuk ettirilen alacaklara İlişkin taraflarına kesilmiş bir fatura bulunmadığını belirterek davanın reddine ve %20 kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KA/RARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 12.12.2018 tarihli 2016/244 E. – 2018/489 K. sayılı kararıyla; ” İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra takip dosyasında davalı borçlu tarafça yapılan itirazın iptaline, takibin 6.477.17 üzerinden devamına, Asıl alacağa, takip tarihinden sonra 31.12.2016 tarihine kadar %9.75 oranında, 1.1.2017 tarihinden itibaren 29.6.2018 tarihine kadar %9.375, oranında, 20.6.2018 tarihinden sonra %14.25 oranında yıllık faiz uygulanmasına, -Kabul edilen takip tutarının takdiren %20’si üzerinden hesaplama yapılmak suretiyle icra inkar tazminatının da davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacı meslek birliği ile yeni bir sözleşme imzalanmadığından, davacının dayandığı müzik eseri lisans sözleşmesinin bugün için geçerliliğinin bulunmadığını, davada çeşitli dönemlerde fatura gönderildiği ileri sürülmüşse de müvekkiline tebliğ edilen fatura bulunmadığını, müvekkili bünyesindeki …’da yeni tarihli müzik eserlerinin de yayınlanmadığını, eski tarihli MSG repertuvarının yayınlandığını ve karşılığının ödendiğini, ödeme talep edilmesinin haksız olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasını, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER: İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosya örneğinin incelenmesinde; davacı meslek birliği tarafından davalı borçlu aleyhine, 1.518,48 TL 2014 yılı sözleşme bedeli, 1.663,49 TL 2015 yılı sözleşme bedeli, 942,37 TL 2012 yılı sözleşme bedeli, 663,81 TL Faiz, 354,15 TL 2013 yılı sözleşme bedeli 206,33 TL faiz, 354,15 TL 2013 yılı sözleşme bedeli 185,48 TL faiz, 354,15 TL 2013 yılı sözleşme bedeli ve 230,80 TL 2012-2013-2014-2015 yılı damga vergisi alacağı olmak üzere toplam 7.055,26 TL alacağın, 5.417,59 TL’ya %2,03, 354,15 TL’ye yıllık %0,00 faiz ile tahsili talebi ile ilamsız takip yapıldığı anlaşılmıştır. Borçlu vekilinin icra dosyasına süresinde ibraz ettiği itiraz dilekçesinde, yetki itirazında bulunduğu, İstanbul İcra Müdürlüğü’nün yetkili olmadığını, yetkili yerleşim yeri adresi Denizli Mahkeme ve İcra Dairelerinin yetkili olduğunu, takip konusu borçları ve sözleşmelerin otomatik olarak yenilendiği iddiasını kabul etmediklerini, çektikleri ihtarnamenin karşı tarafa bildirildiğini, 2014-2015 yılı borçlarının zaten doğmadığını, asıl alacağa, faiz miktarına ve faiz oranına itiraz ettiklerini beyan etmiştir. İlk derece mahkemesince Bilirkişi ticari defter ve belgeler üzerinde yaptırılan inceleme sonucunda mali bilirkişi … tarafından düzenlenen kök raporda; davacı defterlerinde inceleme yapıldığını, davacının düzenlediği ve yasal defterlerine kaydettiği 2012 ve 2013 yıllarına ilişkin faturaları nedeni ile [1.317,92 TL.+ 1.416,61 TL. – 375,55 TL.(ödeme)= ] 2.358.98 TL. fatura bedeli, 2012-2013-2014-2015 yılları için toplam (46,07+ 56,91+ 61,00+ 66,82 = 230.80 TL. sözleşme damga vergisi alacağı, söz konusu 2.358,98 TL’ lik alacağı için takip tarihi olan 04.11.2015 tarihine kadar ( 2012 yılı alacağı için işlemiş faiz 338,72 TL. + 2013 yılı alacağı için işlemiş faiz 336,70 TL. =) 675.42 TL. İşlemiş Faiz olmak üzere toplam (2.358,98 TL. + 230,80 TL. + 675,42 TL. =) 3.265.20 TL talep edebileceğini, mahkemece Davalı … A.Ş. tarafından davacı … adına düzenlenen 31.12.2013 tarihli ihtarnamenin geçerli olmadığı kanaatine varması halinde, davacının faturasını düzenlenmek sureti ile 2014 yılı için 1.518,48 TL, 2015 yılı için 1.663,49 TL. olmak üzere toplam 3.181.97 TL daha sözleşmeden kaynaklanan alacağının doğacağını, davacının 2014 ve 2015 yılları için de alacağının doğduğunun kabulü halinde, toplam (3.265,20 TL. + 3.181.97 TL. = ) 6.447.17 TL. alacak üzerinden davalı hakkında İcra takibinde bulunabileceğini, Asıl alacağa, takip tarihinden sonra 31.12.2016 tarihine kadar %9,75, 01.01.2017 tarihinden 29.06.2018 tarihine kadar % 9,375, 29.06.2018 tarihinden sonra %14,25 yıllık faiz talep edebileceğini beyan etmiştir. Mahkemece bilirkişiden alınan ek raporda yukarıda açıklanan hesaplamalarını ve beyanlarını tekrarla, damga vergilerine ilişkin borçlandırmaların borç dekontları ile yapıldığı, fatura düzenlenmediğinin anlaşıldığı, Vergi Dairesi tarafından verilen özelgelerde masraf yansıtması (Damga Vergisi) yapılan durumlarda fatura düzenlenmesi gerektiğinin belirtildiğini, uygulamada yansıtmaların dekont ile belgelendirildiği de görülmekle birlikte, bankalar dışındaki mükelleflerin masraflarının dekont ile aktarılmasına müsaade eden yasal bir düzenleme bulunmadığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 5.2 maddesinde de, damga vergisinin ödenerek yayın kuruluşuna, fatura düzenlenmesine ilişkin düzenleme bulunduğunun beyan edildiğini açıkladığı, davacının davalı ile yapılan ve yenilenen sözleşmenin damga vergilerini ödediğini, davacının davalıdan 230,80 TL sözleşme damga vergisi alacağının bulunduğunu ve bu miktarı talep edebileceğini beyan etmiştir. Davalı vekilinin alınan kök ve ek rapora itiraz ettiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: İtirazın iptali talepli davada mahkemece davalı borçlunun itirazın iptaline, takibin 6.477,17 üzerinden devamına asıl alacağa takip tarihinden itibaren faiz yürütülmesine, karar verildiği anlaşılmıştır. Davalı vekili istinaf başvurusunda bulunarak, sözleşmenin geçerli olmadığını, kendisine tebliğ edilen bir fatura bulunmadığını, sözleşmenin geçerli olduğu dönemde karşılığının ödendiğini ileri sürmüştür. İstinaf incelemesi, HMK 355. Madde gereğince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler ile, kamu düzeniyle ilgili hususlarla sınırlı olarak yapılmıştır. İlk derece mahkemesince gerekçeli kararda, dosya kapsamında alınan kök ve ek rapora göre karar verildiğinin açıklandığı, hükümde kabulüne karar verilen toplam alacak miktarının 6.477,17 TL olarak belirlendiği ve asıl alacağa faiz yürütülmesine karar verildiği anlaşılıyorsa da, kabul edilen asıl alacak miktarının belirlenmediği, hükmün belirsiz olduğu anlaşılmış, bu husus resen dikkate alınmıştır. Davalı tarafça delilleri arasında ticari defter ve kayıtlarına dayanılmadığı, ödeme belgesinin sunulmadığı anlaşılmıştır. İcra dosyasında ödeme emri ekinde, davalı tarafça, davacıya gönderilen müzik yayın sözleşmesinin feshine ilişkin 31/12/2013 tarihli ihtarname örneğinin sunulduğu, fesih ihtarnamesinin Noter aracılığıyla gönderilmediği anlaşılıyorsa da, davacı tarafça ödeme emrine eklendiği ve dava dilekçesindeki beyanlarından, ihtarnamenin tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Fesih ihtarnamesinin sıhhat şekline ilişkin, 6098 Sayılı TBK’da özel hüküm bulunmamakla birlikte, sözleşme serbestisi kapsamında taraflarca aksinin kabulü mümkündür, ancak davalı ihtarının davacıya tebliğ edildiği, içeriğinin taraflarca inkar edilmediği anlaşılmakla, bu aşamada davacı tarafça sözleşme hükmüne dayanılarak fesih ihtarının Noter aracılığıyla gönderilmediğine yönelik itirazın TMK 2. Maddesinde düzenlenen iyiniyet kurallarına aykırı olduğu kanaatine varılmıştır. Davalının fesih bildiriminde, taraflar arasındaki sözleşmenin 31/12/2013 tarihine kadar uzatıldığı kabul edilmekle birlikte 2014 yılı için sözleşmeyi feshettiklerini bildirdikleri anlaşılmışsa da, ihtar tarihinin 31/12/2013 tarihli olduğu ve sözleşmenin 10.02 maddesinde; “Sözleşmenin hitamından en az 1 (bir) ay öncesine kadar “TARAFLAR” dan her biri iş bu SÖZLEŞME’nin feshedildiğini karşı tarafa noter vasıtasıyla bildirmediği taktirde SÖZLEŞME kendiliğinden birer yıllık dönemler halinde uzar…” hükmü düzenlenmekle, bir ay önceden bildirim yapılmadığı, fesih bildirim evrakı üzerinde sözleşmenin son gün tarihinin bulunduğu anlaşılmakla, feshin 2014 yılı için geçerli bir fesih olmadığı ve sözleşmenin 2014 yılında yenilenmiş kabul edileceği ancak feshin bir sonraki 2015 yılı için geçerli olacağı, 2015 yılı bedelinin istenemeyeceği kanaatine varılmıştır. Davacının sözleşmenin yürürlükte olduğu 2012-2013 yılları ödenmeyen lisans bedeli alacağı, 2.358,98 TL ile bu miktarlara sözleşmede kararlaştırılan yasal faiz ile ticari faiz ortalaması alınarak bulunan faiz oranı işletilerek, bilirkişi tarafından hesaplanan 2012 yılı için 338,72 TL ile 2013 yılı için hesaplanan 336,70 TL işlemiş faiz (Toplam 675,42 TL) alacağı, 2014 yılı lisans bedeli olan 1.518,48 TL ile 2012,2013,2014 yılları için (46,07+56,91+61,00TL=163,98 TL) damga vergisi alacağı olmak üzere toplam 4.716,80 TL’nın tahsilini talep edebileceği, davalının feshi 2015 yılı için hüküm ifade edeceğinden, 2015 yılı lisans bedelinin ve 2015 yılı damga vergisinin davalıdan tahsilini istenemeyeceği kanaatine varılmış, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne kısmen reddine, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda; 4.041,44 TL asıl alacak ile 675,42 TL işlemiş faize yönelik davalı itirazının iptaline, takibin bu miktarlar üzerinden asıl alacağa, takip tarihinden itibaren, yıllık %9,75 oranı (takip tarihindeki yasal faiz+ticari faiz/2) ile ilerleyen dönemde, yasal faiz ve reeskont faizinin ortalaması alınarak değişen oranlarda faiz işletilerek tahsiline, kabulüne karar verilen toplam 4.716,86 TL üzerinden %20 oranında inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE,2- İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 12.12.2018 tarihli 2016/244 E. – 2018/489 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,3-DAVANIN KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,4- Davalının İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasına itirazının kısmen iptali ile, takibin 4.041,44 TL asıl alacak ile 675,42 TL işlemiş faize yönelik davalı itirazının iptaline, takibin bu miktarlar üzerinden asıl alacağa takip tarihinden itibaren, yıllık % 9,75 oranında ve ödeme tarihine kadar yasal faiz ve reeskont faizinin değişmesi halinde bu faiz oranlarının ortalaması alınarak bulunacak oranlarda faiz işletilerek tahsiline, -Kabulüne karar verilen toplam 4.716,86 TL üzerinden %20 oranında inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, -Fazlaya ilişkin talebin reddine, 5-İlk derece yargılaması yönünden;
A) Alınması gereken 322,21 TL nispi harçtan peşin yatırılan 85,21 TL harç ile, icra müdürlüğünde yatırılan 35,28 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 201,72 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
B) Davacı tarafça yapılan 29,20 TL başvuru harcı, 85,21 TL peşin harç, 197 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 500 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 811,41 TL yargılama giderinin, kabul ve red oranına göre 542,48 TL’lık kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
C) Kendisini vekil ile temsil ettiren davacı lehine, kabul edilen kısım üzerinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T.’ne göre 4.716,86 TL vekalet ücreti taktirine davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
D) Kendisini vekil ile temsil ettiren davalı lehine, ret edilen kısım üzerinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T.’ne göre 2.338,40 TL vekalet ücreti taktirine davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,6-İstinaf yargılaması yönünden; a-Davalı vekilinin istinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talep halinde iadesine,b-İstinaf yargılaması sırasında davalı tarafından yapılan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcı, ile 31,50 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 152,80 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, c-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,7-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 05/07/2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.