Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/889 Esas
KARAR NO: 2022/1292 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 03/12/2019
NUMARASI: 2017/624 E. – 2019/456 K.
DAVANIN KONUSU: Patent (Tecavüzün Tespiti İstemli)
KARAR TARİHİ: 05/07/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin Türkiye ve dünya çapında dayanıklı tüketim malları üretimi, satışı ve satış sonrası destek hizmetleri alanlarında faaliyet gösterdiğini, müvekkili şirketin ürünleri arasında yer alan küçük ev aletlerine ilişkin yapmış olduğu çalışmalar kapsamında piyasada “…” adıyla bilinen ürünlerini ürettiğini ve TPE nezdinde … numarası ile tescil ettirdiğini, bu ürünün Türk kahvesi pişirme yöntemlerinden ayrılmadan gerçekleştirildiğini, kısa sürede istenilen miktarda, alışılmış tadına ve kıvamına uygun olarak Türk kahvesi pişiren, evlerde ve özellikle otel, restoran, kafe ve iş yeri gibi kalabalık mekanlarda kullanılmaya uygun ve taşmaya karşı güvenli bir kahve makinası olduğunu, davalının … ibareli ürünlerin, müvekkili tescilli ürünü ile son derece benzer olduğunu, bu benzerliğin iltibas,haksız rekabet ve patent tecavüzü yaratması nedeni ile davalı tarafın … ibareli ürünleri ile yol açtığı patent tecavüzü ve haksız rekabetin önlenilmesi için ihtiyati tedbir kararı verilerek, davalı ürünün üretiminin, ithal ve ihracatının, ticari amaçla elde bulundurmasının, tanıtım ve reklam yapmasının, ve satışa sunmasının ve herhangi bir şekilde ticaret mevkiine koymasının önlenmesini … patentine tecavüzün tespiti, haksız rekabetin tespiti, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkiline ait “…” markalı Türk kahvesi makinesi ürünü ile davacıya ait “…” isimli ürün arasındaki benzerlik iddiasına dayanan haksız rekabet iddiasının aynı taraflar arasında İstanbul Anadolu 1 FSHHM nin 2015/223 E. ve Ankara 3 FSHM nin 2015/492 esas sayılı dosyalarında görülen, müvekkili lehine sonuçlanan ve halen kanun incelemesi altında derdest olan davalar nedeniyle derdestlikten dolayı dinlenemeyeceğini, işbu yargılamada tekrar ileri sürülemeyeceği ve gerek ihtiyati tedbir, gerekse esas davaya konu teşkil edemeyeceği dikkate alınarak ve ayrıca ürünlerin de benzer olmadığı dikkate alınarak davacının ihtiyati tedbir talebi ile esas davasınında esastan reddini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 03.12.2019 tarihli 2017/624 E. – 2019/456 K. sayılı kararıyla; “…Alınan üç bilirkişi raporu, itirazların incelendiği ve hükme dayanak yapılan 4 lü bilirkişi heyetinin 29.7.2019 tarihli heyet raporları ve bu raporlardaki teknik açıklamalar gözetildiğinde; Davalıya ait … markalı kahve makinasının, davacıya ait … sayılı İncelemeli patentin 1-4, 6,7-9 nolu istemlerin koruma kapsamında olduğu anlaşıldığından Davalı ürününün davacının … nolu patentine tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, Mahkemece verilen ihtiyati tedbirin karar kesinleşene kadar devamına karar” verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin hukuki dinlenilme haklarını birden fazla kez ihlal ettiğini, eksik tahkikat ile karar verdiğini, dosya kapsamında alınan 15/12/2017 tarihli ilk bilirkişi raporunun müvekkilinin savunmaları alınmadan tanzim edildiğini, ilk bilirkişi raporunun rapor niteliğini haiz olmadığını, 9 sayfadan ibaret raporun patente tecavüz ile ilgili inceleme ve tespitinin sadece yarım sayfadan ibaret olduğunu, tespitin neye göre yapıldığından bahsedilmediğini, müvekkilinin kullanım kılavuzunun esas alındığını, kullanım kılavuzunda müvekkilinin cihazının içindeki parçaya ilişkin teknik bilgi bulunmadığını, müvekkiline ait makinenin çalışır vaziyette test edilmesi ve sonra parçalara ayrılarak incelenmesi, istem 1’de tarif edildiği şekilde taşma odası haznesinin bulunup bulunmadığının, taşan kahvenin toplanıp toplanmadığının veya tahliye edilip edilmediğinin tespit edilmesi ile mümkün olacağını bu incelemenin yapılmadığını. -Dosya kapsamında alınan 22/06/2018 tarihli kök rapor ve heyete iki yeni bilirkişi eklenerek alınan 29/07/2019 tarihli ek raporun da eksik incelemeye dayandığını, itirazlarının giderilmediğini, uzman yeni bir heyetten rapor alınması gerekirken alınmadığını. -Mahkemenin hüküm kısmının belirsiz olduğunu, davanın müvekkiline ait … isimli ürününün davacının … sayılı patentinin 1,2,3,4,6 ve 8 numaralı istemlerine tecavüz edildiği iddiasıyla dava açıldığını, mahkemenin kararında gerekçe kısmında hatalı olsa da, 1-4, 6, 7-9 numaralı istemler yönünden gerçekleştiğinin ifade edildiğini, dava dilekçesindeki istemler yönünden tecavüz söz konusu olmadığını. -Davacı patentine konu buluşun amacının patentin tarifnamesinde; “Bu buluş tercihen Türk kahvesi hazırlamaya uygun bir kahve makinesi ile ilgilidir. (Tarifname, sayfa 1, satır 3-4) Bu buluşun amacı, içinde pişirilen içeceklerin taşmasını önleyen bir kahve gerçekleştirmesidir. (Tarifname, sayfa 1, satır 27-28) bu açıklamaya göre, davacı yana ait buluşun temel amacının, içinde pişirilen içeceklerin taşmasını önleyen bir kahve makinası gerçekleştirmek ve bunu da “taşma odası” aracılığı ile gerçekleştirmek olduğunu, müvekkiline ait makinenin taşma odasına sahip olmadığını, mahkemece taşma odası olarak nitelendirilen müvekkilinin makinesinde yer alan kısmın, davacı patenti ile korunan taşma odasının özelliklerini ihtiva etmediğini, bilirkişi raporlarında bilirkişilerin, müvekkili üründe bulunan ve içerisinden sıvının geçtiği tahliye kanalının taşma odası ile eşdeğer olduğunu değerlendirmişler ve buna ilave olarak, söz konusu kanalın sıvıların toplanması ve taşan sıvıların tekrar pişme haznesine geri dönmesi işlevlerini yerine getirdiğini iddia etmişlerse de, davalı ürününde sıvının söz konusu kanaldan geçmesinin, sıvıların toplanmasını sağlama özelliği olmadığını. -Müvekkilinin patentin bağımsız isteminde taşma odasının bariyer (11) olmadan tarif edildiğinin bilincinde olduğunu, çözümün bir parçası olan bariyerlerin (11) … ürününde olmadığının açık olduğunu, ancak dava konusu patentte bahsi geçen bariyerler olmaksızın dışarı taşan sıvıları toplaması ve taşma sebepleri giderildiğinde taşan sıvıların tekrar pişme haznesine geri dönmesini sağlaması işlevlerini yerine getirebilecek taşma odasının yapılandırmasının tarif edilmediğini, taşma odasının belirtilen özelliklerinin, bariyer ya da bariyer benzeri bir eleman olmadan nasıl gerçekleştirilebileceğinin patentte açıklanmadığını, bu sebeple bağımsız istemde tarif edilen taşma odasının, dava konusu patentin tarifnamesinde belirtildiği üzere “Türk kahvesi veya süt gibi kaynama noktasına yaklaştığında hızla köpürerek taşan sıvıların ilk anda tahliye borusuna (7) yönelmesini ve kahve makinesinden dışarı akmasını önleyen” bir elemana sahip olması gerektiğini, dava konusu patentin bağımsız isteminin kapsamının ancak bariyer işlevini yerine getiren alternatif bir eleman içeren bir taşma odasına sahip Türk kahvesi makinesi olarak okunabileceğini, bariyer işlevi gören bir eleman olmaksızın yapılandırılan taşma odasının bağımsız istemde tarif edilen taşma odası ile aynı işlevi görmesinin, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştirmesinin ve bu işlevin sonucunda aynı sonucu ortaya çıkarmasının mümkün olmadığını, bu nedenle de müvekkiline ait ürünün patentin koruma kapsamına girmediğini. -İlk raporun hiçbir teknik inceleme içermediğini, ikinci raporda eşdeğerler doktrini uyarınca inceleme yaptıklarını beyan etmişlerse de, eşdeğer doktrini uyarınca üçlü test uygularken, tecavüzden bahsedebilmek için, bu tahliye kanalının, davaya konu patentte bulunan taşma odası ile a) aynı işlevi görmesi, b) bu işlevi aynı şekilde gerçekleştirmesi, c) bu işlevin aynı sonucu çıkarması gerektiğinin tespiti gerektiğini, bu üçlü test uygulanırken bilirkişilerin , kahvenin tahliye borusundan “anlık olarak” birikip pişirme haznesine “yerçekimi nedeniyle geri gittiğini” kabul ettiklerini, fizik kuralları ile oluşan bu durum nedeniyle, patentin çözüm getirdiği “toplama işlevini” gerçekleştirmek üzere özellikle dizayn edilen taşma odasının sahip olduğu işlev ile aynı şekilde gerçekleşmediği anlamına geleceğini, taşma odasının tanımlanması için bağımsız istem 1’de geçen “toplama” kelimesinin dikkatle yorumlanması gerektiğini, müvekkilinin ürününde yer alan tahliye unsurunun, davacıya ait patentin taşma odası (6) literal olarak birbiri ile örtüşen aynı olan parçalar olmadığını.-29/07/2019 tarihli ek raporda da sorularının karşılanmadığını.-Davacının patente tecavüz iddialarının akabinde, kendisine ait … ürünü ile … ürününün son derece benzer olduğunu, müvekkiline ait ürünün davacı ürünü ile aynı olduğu, bu ürün ile ikame edilebilir olduğu izlenimi yaratacak şekilde üretilerek, haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürmüşse de, her iki ürün tasarımlarının benzer olup olmadığının Ankara 3. FSHHM’nin 2015/492 Esas sayılı dosyasında incelenerek, müvekkili lehine sonuçlandığını, Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiğini, tasarımın iptali için açılan davanın müvekkili lehine sonuçlandığını, dilekçe ekinde karar örneklerini sunduklarını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak yeniden yargılama yapılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; mahkemenin tedbir taleplerinin değerlendirilmesi için patent vekili … ve makine mühendisi …’tan müteşekkil heyetten rapor aldığını, bilahare itirazlar üzerine TPMK nezdinde sınai mülkiyet uzmanı ve elektrik-elektronik mühendisi … ve yüksek makine mühendisi …’dan rapor aldığını her iki raporda da davalı ürününün müvekkilinin patentine tecavüz ettiğinin tespit edildiğini, davalı itirazları üzerine heyete akademisyen bilirkişiler Prof. Dr. … ve Doç. Dr. … atanarak 4 kişilik heyetten rapor alındığını, aynı yönde rapor verildiğini, davalı vekilinin eksik tahkikat ile karar verildiğine dair iddiasının yerinde olmadığını, kararın belirsiz olduğuna dair iddiaların yerinde olmadığını, patentin 1 numaralı isteminin bağımsız istem olduğunu ve esasen bu istemin unsurlarını barındıran ürünün dahi tecavüz teşkil edeceğini, patente tecavüzün gerçekleşmediğine yönelik davalı iddiasının da yerinde olmadığını kahvenin taşması ve etrafı kirletmesi sorununun müvekkilinin kahve makinesinde taşma odası ile çözüldüğünü, davalı ürününde de, pişirme odasının üst tarafında “taşma odası” görevi yapan bir “odacığa” hücum eden sıvı kütlesinin “odacığın” hacminden fazla ise, fazlalığın tahliye kanalından “dışarıya” tahliye edildiğini, az ise yer çekimi etkisiyle pişirme haznesine geri döndüğünü, müvekkilinin patentinde korunan taşma odasının, mütecaviz üründe gerek yapısal, gerekse fonksiyonel olarak birebir surette korunduğunu, farklı olduğu ileri sürülebilecek tek unsurun boyutları olduğunu ancak müvekkilinin patenti kapsamında “boyutları” ile ilgili bir sınırlama bulunmadığını, davalı tarafından “tahliye kanalı” olarak adlandırılan ancak tahliye kanalından daha “geniş” olan bu “odacık (veya kutu, bölme, hazne…)” nin adı ne olursa olsun taşma odasının görevini aynı şekilde yerine getirdiğini, davalının özgün bir ürün ortaya çıkarmadığını, müvekkiline ait patent kapsamında olan ürünü, aynı problemleri aynı şekilde çözecek şekilde ürettiğini, söz konusu problemlerin çözümü için kullanılan parça ve yöntemleri aynen kullandığını, müvekkilinin patentinde yer alan taşma odasının sıvıları muhafaza işlemi bulunmadığından, diğer bir deyişle sıvı kitlesi anlık olarak taşma odasına dolduğundan ve geri döndüğünden, davalı tarafın ürününde de, yükselen sıvı kütlesi anlık olarak pişirme haznesinin üst kısmında yer alan “odacığa” dolarak pişirme haznesine geri dönebildiğinden, davalı tarafın bu “odacığın” bir “taşma odası” olmadığı veya taşma odasından daha “küçük” olduğu için bunun bir “oda sayılamayacağına” dair iddialarına itibar edilemeyeceğini, davalı vekilinin istinaf dilekçesindeki patentin 5. Bağımlı isteminde açıklanan bariyer (11) teknik unsurunun, teknik problemin çözümü için asli unsur olduğu ve 1 numaralı bağımsız istemde yer alması gerektiğine ilişkin iddiasının taşma odasını farklı şekilde tanımlayabilmek için gösterdiği çabanın ürünü olduğunu, itibar edilemeyeceğini, dosya kapsamında alınan 3 farklı raporun da birbirini teyit eder mahiyette olduğunu, kararın isabetli olduğunu, taraflar arasındaki geçmiş ihtilaflara ait beyanların mahkemeyi yanıltmaya yönelik olduğunu, bu dava ile bağlantısının bulunmadığını beyanla istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Davacı tarafın, 16.06.2005 başvuru tarihli … sayılı patent belgesinin “Bir kahve makinası” buluş başlıklı olduğu ve buluş konusunun özet olarak: “Bu buluş, geleneksel pişirme yöntemlerinden esinlenerek gerçekleştirilmiş, kısa sürede, istenilen miktarda, alışılmış tadına ve kıvamına uygun olarak Türk kahvesi pişiren, evlerde ve özellikle otel, restaurant veya cafe gibi kalabalık mekanlarda kullanılmaya uygun ve taşmaya karşı güvenli bir kahve makinası (1) ile ilgilidir” şeklinde ifade edilmiştir. Patent belgesinin istemleri; 1- İçinde pişirme işlemi yapılan bir pişirme haznesi (2), pişirme haznesinin (2) ısıtılmasını sağlayan bir ısıtıcı (5) ve pişirme haznesinin (2) içine yerleştirildiği bir pişirme odası (3) içeren, pişirme İşlemi sırasında sıcaklığın veya basıncın yükselmesi sonucu pişirme haznesinden (2) buhar çıkışını sağlayan, pişirme haznesinden (2) dışarı taşan sıvıların toplanmasını ve taşma sebepleri giderildiğinde, taşan sıvıların tekrar pişirme haznesine (2) geri dönmesini sağlayan bir taşma odası (6) ile karakterize edilen bir kahve makinası (1). 2 -Pişirme odasının (3) üst kısmında yeralan, pişirme işlemi esnasında pişirme haznesinin (2) üst kenarının sızdırmaz olarak temas ettiği bir tavan (4) ve pişirme haznesinin (2) üst kenarının çevrelediği alan içinde kalan ve tavandan (4) taşma odasına (6) açılan, pişirme haznesinden (2) taşan ve pişirme haznesine (2) geri dönen sıvıların ve buharın geçtiği bir taşma odası girişi (9) ite karakterize edilen istem 1′ deki gibi bir kahve makinası (1). 3- Bir ucu taşma odasına (6) diğer ucu kahve makinası (1) dışına açılan, taşma odasından (6) buhar çıkışına izin veren ve taşma odasında (6) biriken normalden fazla miktardaki sıvının dışarı atılmasını sağlayan bir tahliye borusu (7) ile karakterize edilen istem 1′ deki gibi bir kahve makinası (1). 4 – Pişirme odasının (4) tavan (3) ile pişirme haznesi (2) arasında sızdırmazlığı sağlayarak pişirme işlemini hızlandıran ve pişirme haznesi (2) ağzından dışarıya taşmayı önleyen bir sızdırmazlık contası (8) ile karakterize edilen istem ve 2 deki gibi bir kahve makinası (1). 5 -Üst kısmını kapatan ve taşan sıvıların kahve makinası (1) içine sıçramasını engelleyen bir kapak (10), kaynama noktasına yaklaştığında hızla köpürerek taşan sıvıların ilk anda tahliye borusuna (7) yönelmesini ve kahve makinasından (1) dışarı akmasını önleyen bir veya birden fazla sayıda bariyer (11) ve normalden hızlı ve fazla miktarda taşarak bariyerleri (11) aşan sıvıları tahliye borusuna (7) yönlendiren ve buhar çıkışma izin vererek pişirme haznesi (2) içindeki basıncın dengede kalmasını sağlayan bir taşma odası çıkışı (12) içeren taşma odası (6) ile karakterize edilen istem 1 ila 3′ deki gibi bir kahve makinası (1). 6 – Pişirme haznesinin (2) üstüne yerleştirilen ve kaynama esnasında buhar sıcaklığını okuyarak taşmayı algılayan bir veya birden fazla sayıda buhar termostatı (13) ile karakterize edilen istem 1′ deki bir kahve makinası (1). 7- Sıvı içinde ve kuru ortamdaki direnç farkını okuyarak taşmayı algılayan elektrot uçlarından oluşan ve taşma odasına (6) ve/veya tahliye borusuna (7) yerleştirilen, bir veya birden fazla sayıda taşma sensörü (14) ile karakterize edilen istem 1 ve 3′ deki gibi bir kahve makinası (1). 8- Taşma anında tetikleme görevi yaparak pişirme haznesine (2) su basılmasını ve taşmanın söndürülmesini sağlayan buhar termostatı (13) ile karakterize edilen istem 6′ daki bir kahve makinası (1). 9- Taşma anında tetikleme görevi yaparak pişirme haznesine (2) su basılmasını ve taşmanın söndürülmesini sağlayan taşma sensörü (14) ile karakterize edilen istem 7′ deki gibi bir kahve makinası (1). Şeklinde olduğu, bir bağımsız 8 bağımlı isteminin bulunduğu anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince Bilirkişiler marka patent vekili makine mühendisi bilirkişi … ve İTÜ Makine Fakültesi öğretim üyesi bilirkişi …’dan oluşan heyetten alınan 15.12.2017 tarihli raporda; Davalı firmanın ürünü kahve makinasının, sökülerek incelendiği, davacı firma adına tescilli olan … nolu patent belgesinin istemleri ile karşılaştırıldığı ve incelenen ürün üzerinde patent belgesinin ana istemi olan istem 1’de yer alan tüm unsur ve özelliklerin mevcut olduğu ve patent belgesinin koruma kapsamında olduğunu bildirmişlerdir. İlk derece mahkemesince Elektrik-Elektronik Mühendisi Bilirkişi … ve Yüksek Makine Mühendisi …’dan oluşan heyetten alınan 22.06.2018 tarihli raporda; Buluşun Çözmeyi amaçladığı teknik problemin; “kahve çay gibi sıcak içecekleri hazırlamakta kullanılan otomatik makinalarda pişirme, demleme veya sıcak tutma amacıyla kullanılan kaplardaki sıcaklığın artması ve basıncın artması sonucunda meydana gelen taşmaların makinanın metal kısımlarına veya elektrik bağlantılarına zarar vermesi” olarak patentin Tarifname1. Sayfa, 6-9 nolu satırlarında açıklandığını, bu teknik problemi çözmek için, taşma odası (6) üst kısmını kapatan ve taşan sıvıların kahve makinası içine sıçramasını engelleyen bir kapak (10), Türk kahvesi veya süt gibi kaynama noktasına yaklaşıldığında hızla köpürerek taşan sıvıların ilk anda tahliye borusuna (7) yönelmesini ve kahve makinasından dışarı akmasını önleyen bir veya birden fazla sayıda bariyer (11) ve normalden hızlı ve fazla miktarda taşarak bariyerleri (11) aşan sıvıların tahliye borusuna (7) yönlendiren buhar çıkışına izin vererek pişirme haznesi (2) içindeki basıncın dengede kalmasını sağlayan bir taşma odası çıkışı (12) bulunması ile çözüldüğünü, ayrıca bu teknik problemin çözümüne yardımcı olan buhar termostatı ve bir veya birden fazla taşma sensörünün (14) de kahve makinasında bulunduğunu (Tarifname 2. Sayfa, 26-31, Sayfa 3) … ürününde bulunan ve davacı yanın ihlal gerekçesi olarak gösterdiği “İki ucu açık, içi boş, hazneye dik uzanan tahliye kanalına ait kısmın” dava konusu patentte “taşma odasının” tanımlanan tüm özellikleri içerip içermediğinin incelenmesinde, “iki ucu açık, içi boş, hazneye dik uzanan tahliye kanalında da pişirme işlemi sırasında sıcaklığın ve basıncın yükselmesi sonucu pişirme haznesinden buhar çıkışı sağlanmakla, pişirme haznesinden (2) taşan sıvıların toplanmasını sağlamakta (burada içinde hiç sıvı bulunmayan bir tahliye kanalı, pişirme sırasında sıcaklığın ve basıncın artması sonucunda bu tahliye borusundan yukarıya doğru yükselmekte anlık da olsa taşma odası gibi aynı şekilde içinde sıvı bulundurmakta, bir birikime toplanmaya neden olmaktadır) ve taşma sebepleri ortadan kalktığında taşan sıvıların tekrardan pişirme haznesine döndüğü, yukarıda sayılan bu işlemleri yaparken iki ucu açık, içi boş, hazneye dik uzanan alttan giriş kısım, taşma odasının sahip olduğu alttan bir giriş kısmı, bir çıkış ağzı bulunan bir hazne özelliğini içerdiğini…. – … ürününde bulunan ve davacı yanın ihlâl gerekçesi olarak gösterdiği iki Ucu açık, içi boş, hazneye dik uzanan kısmın dışarı taşan sıvı (köpük) toplayabildiğini, bu tespitin (sıvı (taşan köpük toplanması) test yapılarak anlaşıldığını, Sıvı (taşan köpük) toplanmasının, bu kısmın sahip olduğu yukarı doğru uzanan yanal kenarları ile gerçekleştirildiğini, çünkü sıvı (taşan köpüğün) yukarı doğru hareket ettiğini, bunun başka bir yere hareket etmesini engellediğini, dışarıya alarak makinaya zarar vermesinin önlendiğini, davalı ürününde tahliye sırasında ısı etkisi ile yükselen sıvıların tahliye kanalından geçmesinin dava konusu patentin çözmek istediği teknik problem ile alakalı olduğunu, anlık olarak birikme (toplanma) olarak düşünüldüğünde belirli bir hacme sahip olduğunu, davaya konu patentin koruma kapsamını belirleyen istemlerden 1 nolu ana istemde toplanma süresinin uzunluğu ile ilgili herhangi bir sınırlama getirilmediğini, bu nedenle anlık birikmede aynı şekilde bir birikme alarak düşünüldüğünü. -… ürününde bulunan tahliye kanalının pişirme işlemi sırasında sıcaklığın ya da basıncın yükselmesi sonucu taşan sıvıların tekrar pişirme haznesine (2) geri dönmesini sağladığını, bunun patente konu buluşun çözmeyi amaçladığı teknik sorunlardan biri olduğunu, böylece kahve yapımı sırasında kahve kaybının da önüne geçildiğini, ancak olağan dışı durumlarda, kahve makinesine zarar vermemesi için tahliye kanalından dışarı atılmasının söz konusu olduğunu, … ürününde bir tahliye kanalı olmasa dahi köpüğün kabararak, yüzey gerilimi ve hidrojen bağı nedeniyle cezvenin en yüksek noktasını geçmesi (cezvenin tanımladığı alanın dışına çıkması ve ısı kesildiğinde geri dönmesinin fizik kuralları gereğince beklenebilir ise de, patentte de taşma haznesindeki köpüğün, taşma haznesi girişinden tekrardan aynı nedenden dolayı geri pişirme haznesine döneceğini). – Makine dışına taşma işlemi olağan üstü hallerde gerçekleştiğini, normal şartlarda taşmayı önlemek için pişirme haznesi içindeki sıcaklık ve basıncın düşürülmesi için taşan kısmın üstüne su püskürtüldüğünü ve aynı zamanda ısıtmayı sonlandırmak için de pişirme haznesinin ısıtıcı ile temasını ortadan kaldıran bir mekanizma bulunduğunu, normal şartlarda pişirme haznesinde taşma olduğunda taşan miktarın öncelikle bu hazneye doğru yükseldiğini, daha sonra bu taşan karışıma su püskürtülerek sıcaklık ve basınç düşürüldüğünü ve aynı zamanda ısıtıcı ile ısı alışverişinin sonlandırıldığını, bu işlemlere rağmen (olağan üstü koşullarda) hala taşan miktar yükselmekte ise, bu durumda da tahliye borusu seviyesini geçen köpüğün, tahliye kanalı vasıtasıyla makine dışına aktarıldığını. -Bilirkişi heyeti tarafından davalıya ait makine çalıştırılarak yapılan deney ve incelemelerine göre, davalı ürününde 1 nolu istemde bahsedilen tüm unsurların bulunduğunun tespit edildiğini, davalıya ait … kahve makinasının davacıya alt … nolu patentin 1 nolu ana İsteminin ve 2,3,4,6,1,8,9 numaralı bağımlı istemlerin koruma kapsamında olduğunu, davalıya ait “…” isimli Türk kahvesi makinası ürününün, davacı ürünü ile görsel açıdan bir İltibas oluşturmadığını bildirmişlerdir. İlk derece mahkemesince heyete Hukukçu Öğretim Görevlisi bilirkişi Doç. Dr. …, ve Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim görevlisi bilirkişi … eklenerek, … ve …’ndan oluşan heyetten alınan 29.07.2019 tarihli raporda; davalı vekilinin 01/08/2018 tarihli dilekçesi ekinde sunulan 20/07/2018 tarihli mütalaanın incelendiği, mütalaada; ” taşma odasının “pişirme haznesinden (2) taşan sıvıların toplanması” (T7) teknik unsuru ile tarif edildiği, bu özelliğin, dava konusu patentin çözmek istediği problemle ilintili olduğu, taşma odasının sıvıların toplanmasını sağlayarak taşmayı önlediği, taşma sebepleri kalktıktan sonra da pişirme haznesine geri gönderilerek tarifnamede belirtilen teknik problemleri çözdüğünün ileri sürüldüğü, davaya konu patentin 1 numaralı ana isteminde bulunan diğer unsurun T8, taşma sebepleri giderildiğinde taşan sıvıların tekrar pişirme haznesine geri dönmesini sağlayan bir taşma odası olduğu, taşma sırasında taşma gerçekleşirken makine durdurulduğunda taşma odası olarak iddia edilen kısımdan geçmekte olan sıvıların pişirme haznesine yer çekimi etkisiyle geri dönüşünde bahsedilen kısmın patentte belirtildiği gibi özel bir önlem içeren bir katkısının bulunmadığını, bu kısımda sıvıların geri dönmesini sağlayacak herhangi bir teknik unsurun bulunmadığını, bu nedenle T7 ve T8 nolu unsurun davalı ürününde bulunmadığı ve literal bir tecavüzün bulunmadığının mütalaa edildiğini, patentte bulunan “taşma odası” ile davalı ürününde bulunan “tahliye elemanının” eşdeğer olmadığı ve eşdeğer tecavüzden söz edilemeyeceğinin” mütalaa edildiğini, patentte taşma odasının işlevini gerçekleştirme şeklinin, tarifnamedeki beyanlardan, taşan sıvının ilk anda tahliye borusuna geçmesini engelleyen ek önlemlere gerçekleştirdiğini (örn Bariyerler) bulunduğunu, davalı ürününde tahliye elemanı içinde taşan sıvının hızla tahliye borusuna girmesini engelleyen herhangi bir önlem bulunmadığını, taşan sıvının çok kısa zamanda tahliye edilerek cihazın altına gönderildiğinin belirtildiğini, eşdeğer tecavüzden bahsedilemeyeceğinin belirtildiğini, 2,4,5,6,7 ve 9 numaralı istemlerdeki unsurların davalı ürününde bulunmadığının belirtildiğini. -Bilirkişi heyetince yapılan değerlendirmede; davaya konu patentin 1 nolu ana isteminde “sıvıların toplanması için taşma haznesinde yer alan ek önlemden (bariyerlerden) bahsedilmediği, taşma odasından bahsedildiği, tarifnamede buluş anlatılırken bariyerden bahsedilmişse de, en geniş anlamda koruma kapsamının yer aldığı ana istemde bu bariyerden bahsedilmediği, dolayısıyla ana istemde bu etkiyi doğuracak bir yapılanmadan bahsedilmediği, bu nedenle etkinin ancak 5 numaralı istem için geçerli olduğu, mütalaayı hazırlayan heyetin yaptığı deneylerde pişirme haznesinde oluşan köpük/sıvının davalı ürünündeki tahliye elemanına giriş/çıkış zamanlarının yazılarak çok az bir süre tahliye elemanında bulunduğunu ileri sürerek, bunun kayda değer bir toplanma ve birikme olmadığı görüşünden hareketle, patentte öngörülen (sıvıyı toplama ve tahliye borusuna girişini engelleme) gibi bir fonksiyonalite göstermediği, istem 1’de öngörülen T7 unsurunun davalı ürününde bulunmadığı öngörülmüşse de, patentin isteminde ve tarifnamede belirtilen sıvıyı toplama ve tahliye borusuna ilerleyişini engelleme gibi bir fonksiyonalitenin miktarına dair herhangi bir belirleyici açıklama bulunmadığından, anlık da olsa tahliye elemanı içerisinde bir köpük/sıvı birikmesi, toplanması söz konusu ve bu biriken toplanan miktar tahliye borusuna gitmeden taşma sebepleri giderildiğinde tekrardan pişirme haznesine dönebilmesinin mümkün olduğunu, T7 unsurunun davalı ürününde bulunduğunu, patentin 1 nolu ana isteminde bariyer gibi özel önlemlerden bahsedilmediğini, özel önlemden (bariyerden) 5 nolu istemde bahsedildiğini, davalı ürünü ile 5 nolu istemdeki özel önlem alınmış hali değil, ana istemde tanımlanan taşma odasının karşılaştırılması gerektiğini, ana istemde taşma odasında bulunacak köpük veya sıvı miktarı ile ilgili sınırlama bulunmadığını, davalı ürününde anlık da olsa biriken sıvı/köpüğün taşma sebepleri ortadan kalktığında pişirme haznesine geri döndüğünü, istem 1’de açıklanan T8 unsurunun davalı ürününde bulunduğunu, bağımsız istemdeki unsurların tamamının davalı ürününde bulunması nedeniyle, davalı ürününün davacının patentine literal (direkt) tecavüz tecavüz ettiğini beyan etmişlerdir.
G E R E K Ç E: Dava, patente tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, meni, sonuçlarının ortadan kaldırılması ve tedbir talepli olarak açılmış, mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne, davalı tarafa ait … ürününün, davacı adına tescilli … sayılı patent belgesine tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, durdurulması ve önlenmesine karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini, dosya kapsamında alınan 15/12/2017 tarihli ilk bilirkişi raporunun müvekkilinin savunmaları alınmadan tanzim edildiğini, teknik açıklama bulunmayan kullanım kılavuzuna dayanarak rapor düzenlendiğini ileri sürmüşse de, mahkemece alınan ilk raporun davacı tarafın tedbir talebinin değerlendirilmesi yönünden alındığı, bilirkişilerce kahve makinesi ürünü üzerinde inceleme yapıldığı, makinenin sökülerek incelendiği, kaldı ki davalı vekilinin ibraz edilen rapora itiraz etmesi üzerine, mahkemece tedbir talebinin duruşmalı olarak incelenmesine karar verilerek yapılan duruşmada itirazların da incelenerek yeni bir heyetten rapor alınmasına karar verildiği anlaşılmakla, ileri sürülen istinaf sebebi yerinde görülmemiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davacının … ürünü ile davalının … ürününün benzer olmadığına dair başka bir davada yargılama yapıldığı ve davacı tasarımının hükümsüzlüğüne karar verildiğini ileri sürmüştür.Davacı tarafça, davalı ürününün davacının tescilli patenti kapsamında üretilerek satılması nedeniyle haksız rekabetin tespiti, meni ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasını talep ettiği, mahkemece davalı ürününün davacı tescilli patentinin koruma kapsamında kaldığı tespit edilmekle haksız rekabetten kaynaklanan davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır. Davacı vekilinin, dava dilekçesinde, ürün tasarımlarına ilişkin bir talep ileri sürülmediğinden, karar gerekçesi ve hükümde de ürün tasarımlarına ilişkin bir tespit bulunmadığından ileri sürülen istinaf sebebi yerinde değildir.Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde mahkeme kararının hüküm kısmının belirsiz olduğunu, bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilerek yeni bir heyetten rapor alınarak karar verilmesi gerektiğini ileri sürdüğü anlaşılmıştır.İlk derece mahkemesinin kararının gerekçesinde, davalı ürününün, davacıya ait … sayılı patent belgesinin 1-4, 6,7-9 nolu istemlerin koruma kapsamında olduğunun tespit edildiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporları ile davacı patentinin 1 adet bağımsız istem ile bu isteme bağımlı olarak yazılmış 8 adet bağımlı istemden oluştuğu, davalı ürününün davacı patentinin 1 nolu bağımsız isteminin koruma kapsamında kaldığı tespit edilmiştir. Patentte en geniş koruma kapsamına sahip istemler bağımsız istemlerdir, bağımlı istemler, bağlı oldukları bağımsız istemde yer alan tüm unsurlara sahip olmakla birlikte ek unsurlara sahip olup koruma kapsamı daha dardır. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarında, davalı ürününde davacı patentinin 1 nolu bağımsız istemindeki unsurların mevcut olduğunu ve davalı ürününün davacının patentine literal (direkt) tecavüz ettiğini tespit ettikten sonra bağımlı istemler ile karşılaştırma yaptıkları ve davalı ürününde 5 nolu istemde açıklanan “bariyer” bulunulmadığından, 5 numaralı bağımlı istemin koruma kapsamında olmadığını beyan ettikleri, gerekçe ve hüküm arasında çelişki bulunmadığı anlaşılmıştır.Davalı vekilinin yargılama sırasında bilirkişi raporuna itirazında ve istinaf dilekçesinde, davacı yana ait buluşun temel amacının, içinde pişirilen içeceklerin taşmasını önleyen bir kahve makinası gerçekleştirmek ve bunu da “taşma odası” aracılığı ile gerçekleştirmek olduğunu, müvekkiline ait makinenin taşma odasına sahip olmadığını, mahkemece taşma odası olarak nitelendirilen müvekkilinin makinesinde yer alan kısmın, davacı patenti ile korunan taşma odasının özelliklerini ihtiva etmediğini, müvekkilinin ürününde bulunan tahliye kanalının, bilirkişi raporlarında taşma odası ile eşdeğer olduğunun tespitine yönelik beyanların yerinde olmadığını, müvekkilinin ürününde bariyer bulunmadığını ileri sürmüştür. Mahkemece üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan 22.06.2018 tarihli kök rapor ile, aynı heyete hukukçu ve teknik bilirkişi eklenerek alınan 29.07.2019 tarihli raporda, davalı vekili tarafından dosyaya sunulan teknik mütalaa da değerlendirilerek rapor düzenlenmiştir. Davalı tarafça sunulan teknik mütalaada, eşdeğerlik yoluyla tecavüz değerlendirmesi yapılmışsa da, mahkemece görevlendirilen bilirkişi heyeti, bağımsız istemdeki unsurların tamamının davalı ürününde bulunması nedeniyle, davalı ürününün davacının patentine literal (direkt) tecavüz tecavüz ettiği kanaatine varmışlardır. Bilirkişilerce tecavüz değerlendirmesi yapılırken, davacı patentinin 1 nolu bağımsız istemindeki unsurların, bire bir davalı patentinde bulunup bulunmadığını inceledikleri ve unsurların tümünün davalı ürününde bulunması nedeniyle, literal tecavüz bulunduğu sonucuna vardıkları anlaşılmıştır. Davalı vekilinin dosyaya sunduğu teknik mütalaada ise, davalı ürününde taşma odası bulunmadığından bahisle, eşdeğerlik yoluyla tecavüz incelemesi yapıldığı, teknik mütalaayı hazırlayan teknik uzmanlar tarafından “fonksiyon-yol-sonuç testi” olarak adlandırılan yöntemin uygulandığı anlaşılmaktadır. Davacı patenti ile çözülen teknik problem, kahve yada sütün pişirilmesi esnasında, kaynama noktasına yaklaşıldığında hızla köpürerek taşan sıvıların makinenin aksamlarına zarar vermemesi, etrafın kirletilmemesi ve kahvenin taşarak ziyan olmaması için tekrar pişirme haznesinde toplanmasının sağlanmasıdır. Davacı patentinde bu teknik sorunun, buhar ve yükselen köpüğün taşma odasında toplanarak, taşma sebepleri ortadan kalktığında tekrar pişirme haznesine geri dönmesi ile sağlandığı, patentin bağımsız isteminde taşma odasında kalma, toplanma süresine ve taşma odasının hacmine ilişkin bir açıklama bulunmadığı, davalı ürünündeki , “iki ucu açık, içi boş, hazneye dik uzanan tahliye kanalında” da pişirme işlemi sırasında sıcaklığın ve basıncın yükselmesi sonucu pişirme haznesinden buhar çıkışı ile pişirme haznesinden taşan sıvıların toplanmasını sağlandığı, basınç ile pişirme sırasında sıcaklığın ve basıncın artması sonucunda, köpük ve sıvının bu tahliye borusundan yukarıya doğru yükseldiği, anlık da olsa taşma odası gibi aynı şekilde içinde sıvı bulundurduğu, bir birikime toplanmaya neden olduğu, taşma sebepleri ortadan kalktığında taşan sıvıların tekrardan pişirme haznesine döndüğü, taşma odasının hacmi, köpük ve sıvıların taşma odasındaki kalış ve geri dönme süresinin patentin bağımsız isteminde açıklanmadığı anlaşılmakla, patente doğrudan tecavüz söz konusu olduğu anlaşılmıştır. Davalı vekili, müvekkilinin ürününde bariyer bulunmadığını, patentdeki taşma odası ile tahliye kanalının aynı işlevi görmediğini bu nedenle de doğrudan tecavüzün söz konusu ileri sürmüştür. Bariyer unsurunun 1 nolu bağımsız istemde unsur olarak yer almadığı, 5 nolu bağımlı istemde taşma odası tarif edilirken ek unsur olarak yer aldığı, bariyerin pişirme haznesinden yükselen köpük ve sıvının dışarı taşmamasını sağladığı, davalı ürünündeki tahliye borusunun, sıvı, taşan köpük toplanmasını, yukarı doğru uzanan yanal kenarları ile gerçekleştirdiği, ana istemde korunan esaslı unsur olmadığı, davalı vekilinin müvekkilinin ürününde, anlık olarak tahliye kanalına yükselen sıvı ve buharın, yer çekimi etkisi ile, fizik kurallarına göre pişirme haznesine geri döndüğüne dair itirazının bilirkişilerce, patentte de taşma odasındaki sıvı ve köpüğün pişirme haznesine dönüşünün fizik kurallarına göre gerçekleştiğinin tespit edildiği, davalı vekilinin doğrudan veya eşdeğerlik yoluyla tecavüz bulunmadığına ilişkin itirazlarının mahkemece alınan 22/06/2018 tarihli rapor ve 29/07/2019 tarihli raporda karşılandığı, gerekçe ve hükmün çelişkili olmadığı anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 19,00 TL (posta-teb-müz) masrafının davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, b)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 05/07/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.