Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/749 E. 2020/2015 K. 25.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/749 Esas
KARAR NO : 2020/2015 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/01/2017
NUMARASI : 2016/101 E. – 2017/7 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım ( Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 25/11/2020
Dairemizin 28.03.2019 tarihli, 2017/1529 E. – 2019/665 K.sayılı kararı, Yargıtay 11.HD’nin 11.04.2019 tarihli, 2019/2264 E. – 2020/25 K.sayılı ilamıyla bozulmuş olmakla, duruşmalı yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin 11/01/2013 tarihinde kurulmuş paslanmaz çelikten üretilen yarı mamüllerin ve bu malzemeden oluşturulabilecek mamül ürünlerin ayrıca bu ürünleri üretmek için gerekli olan kalıp ve aparatların şirket bünyesinde yapılmalarını sağlayan, paslanmaz çelik imalat sektöründe aranılan bir marka olduğunu, bu alandaki faaliyetini uzun yıllardır sürdürdüğünü, müvekkili …’ın diğer müvekkili şirketin yetkilisi olduğunu, dava konusu başvuruya karşı herhangi bir itirazın söz konusu olmadığından TPE tarafından esastan inceleme yapılmadığını ve tasarımın koruma şartlarını taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın tescil edildiğini, müvekkili şirket ile davalının hitap ettiği müşteri çevresinin aynı olduğunu, dava konusu tasarımın yurt dışında ve Türkiye’de başka kişilerce de üretildiğini ve ürünün yeni ve ayırt edici bir tasarım özelliği taşımadığını, davalı şirketten daha önce kurulmuş olmasına rağmen dava konusu tasarımı kendi adına tescil için başvuru yapmadığını, davalının yapmış olduğu tescilin müvekkili şirketin davalı şirketin ihdas ettiği ürünlerin satışını yaptığı izlenimini yarattığını ve müvekkilinin zararına ve haksız rekabete yol açtığını, davalı adına tescilli 2013/06674 sayılı endüstriyel tasarımın gerek dünyada ve gerekse ülkemizde başvuru tarihi olan 30/09/2013 tarihinden çok önce kamuya sunulduğunu, davalının tasarımının yenilik ve ayırt edicilik vasıfları bulunmadığını beyanla kötü niyetli ve haksız olarak tescil ettirilen 2013/06674 sayılı endüstriyel tasarımın tamamen hükümsüzlüğüne, iptaline ve sicilden terkinine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin tek ortağının … olduğu temellerinin şahıs şirketi olarak 10/10/2009 tarihinde atıldığını, imza yetkilisinin eşi … olarak tayin edildiğini, … 40 senedir metal sanayisinde çalışan ve işi ustalarından öğrenmiş bir kişi olduğunu, davacı şirket yetkilisi …’ın müvekkili şirket yetkilisi… yanında çalıştıktan sonra ayrılarak kendi adına şirket kurduğunu, müvekkili adına tescilli olan tasarımın özgün olup, yenilik vasfına haiz olduğunu, davacı yanca dosyaya sunulmuş olan katalogların hukuken geçerli bir delil olarak kabul edilemeyeceğini, davacı yanın sunduğu tüm ürünler ile müvekkili şirketin tescilli tasarımı arasında, ürünlerin karıştırılması yahut karşılaştırılmasının önüne geçebilecek nitelikte farklılıklar bulunduğundan müvekkili şirketin tescilli tasarımının yenilik vasfını taşıdığının kabulü gerektiğini, müvekkili şirket adına tescilli olan tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde ayırt edici nitelik arz eder derecede farklılık içerdiğini, haksız açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 2.FSHHM’nin 17/01/2017 tarihli 2016/101 Esas 2017/7 Karar sayılı kararıyla; davalı adına tescilli hükümsüzlüğü talep edilen 2013/06674 tescil numaralı tasarımın yenilik unsuru taşımadığından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verdiği görülmüştür.
İSTİNAF BAŞVURUSU:Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacı tarafça sunulan kataloglarda yer alan ürünler incelendiğinde hepsinin kapak kısmından sonra düz bir tabaka olarak şekillendirilmiş olduğunu, ancak müvekkili şirketin tescilli olan tasarımında hemen kapağın altında dışarıdan görünür şekilde bir şerit çıkıntı yer aldığını, bu şeridin hem tasarımın bir parçası hem de çöp kovasının içine yerleştirilecek poşeti tutması için içinde bulunan aparatın haznesi durumunda olduğunu, kataloglarda yer alan ürünlerin kapağının bitiminde yer alan siyah bant şeklindeki plastik kısım, ortalama 1 (bir) cm kalınlığında olup, müvekkili şirketin tescilli tasarımında ise bu bantın ortalama 2,5 – 3 cm civarında olduğunu, kataloglarda yer alan ürünlerin hafif parlak bir yüzeye sahip olduğunu, müvekkili şirketin tescilli tasarımında kullanılan malzemenin paslanmaz çelik olup, ayrıca el izi bırakmayan özelliğe sahip olduğu için belirgin biçimde parlak olduğunu, kataloglardaki ürünlerin kapağının altında yer alan plastik tabaka her ne kadar tespit edilememiş olsa da müvekkili şirketin tescilli tasarımında kapağın altında kullanılan plastik 1. Sınıf plastik olup, pürüzsüz bir yüzeye sahip olduğunu, davacı tarafça delil olarak sunulan Youtube videosunun izlendiğinde yukarıda saymış olduğumuz tüm farklılıklar nedeniyle dava konusu tasarımdan ayrıldığını, ayrıca videodaki çöp kovasının kapağının tam ortasında kare şeklinde siyah bir şekil yer aldığını, müvekkil şirketin tescilli tasarımının kapağında bu tarzda bir şekil bulunmadığını, -Davacı tarafından sunulan kataloglar üzerinde 2010 ve 2012 yıllarının yazıldığını, ancak herhangi bir resmiyet barındırmadıklarını, katalogları basan matbaaların tespiti ile söz konusu matbaalardan bu konuda bilgi almak ve katalog sahibi olarak görünen firmalar ile matbaalar arasında görülen alışverişe ilişkin faturaların ibrazı gerektiğini beyanla resen belirlenecek nedenlerle de kararın bozulmasını talep etmiştir. Davacı vekilinin istinafa cevap dilekçesinde; davalı adına tescilli olan tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfından yoksun olduğunu, istinaf dilekçesinde beyan edilen işlevsellik ve malzemeye yönelik beyanların tasarımın yalnızca dış görünüme ilişkin olması karşısında dinlenemeyeceğini, Youtube videosundaki farklılıkların küçük ayrıntılarda farklılıklar olduğunu, 554 sayılı KHK 7.maddesindeki ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde birbirleriyle kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verileceğini, davalı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfı taşımadığının kabulü gerektiğini, farklılıkları bilgilenmiş kullanıcının dahi ayırt etmesinin çok düşük ihtimal olduğunu, istinaf dilekçesindeki yeni delil toplanmasına ilişkin taleplerin iddia ve savunmanın genişletilmesi yasağına girmesi nedeniyle muvafakatının bulunmadığını beyan etmiştir.
DELİLLER:TPE’den gelen tasarım tescil belgesinden, davalının 30/09/2013 başvuru ve tescil tarihl… tescil nolu tasarımının 1 adet 09-09 lokarno sınıfında çöp kovası tasarımı olduğu görülmüştür. İstanbul Anadolu 1.FSHHM’nin 2016/20 D.İş sayılı dosyasında; … Ltd. Şti’nin karşı taraf … ve … Plastik aleyhine 2013/06674 sayılı tasarım tesciline tecavüzünün tespiti talebinde bulunduğu, tasarım uzmanı bilirkişinin; 24/03/2016 tarihli raporunda, davalı adresinde tespit edilen çöp kovası tasarımı ile 2013/06674 sayılı tasarım tescilinin benzer olduğu beyan edilmiştir.Mahkeme tarafından tasarım uzmanı bilirkişinin de bulunduğu üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan 26/10/2016 tarihli raporda; … Elektronik’in 2010 kataloğu 17. Sayfadaki “… AYC 38” kod numaralı çöp kovası tasarımı ve 16 Şubat 2011 tarihli youtube’a yüklenen Döner Kapak Çöp Kovası videosundaki tasarım ile davacı tasarımı karşılaştırıldığında, davalıya ait 2013/06674 tescil numaralı tasarımın yeni olmadığı beyan edilmiştir.İlk derece mahkemesi tarafından yenilik giderici olduğu beyan edilen, “döner kapaklı çöp kovası ” tanıtım videosunun, internete yüklenme tarihinin şüphe yaratmayacak şekilde tespiti gerektiği kanaatiyle, Dairemizce bilişim uzmanından rapor alınmasına karar verilmiş, bilişim uzmanı bilirkişinin 22/02/2019 tarihli raporunda; davaya konu tanıtım videosunun, 16/02/2011 tarihinde yayınlandığını tespit ettiği anlaşılmıştır.
DAİREMİZ KARARI:İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 28/03/2019 gün ve 2017/1529 Esas 2019/665 Karar sayılı ilamıyla; istinaf talebinde bulunan davalı vekilinin, 6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince yerinde görülmeyen istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
YARGITAY İLAMI:Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 06/01/2020 tarihli 2019/2264 Esas-2020/25 Karar sayılı ilamı ile; “..ilk derece yargılaması aşamasına ilişkin tahkikat eksikliğinin saptanması, somut davada olduğu gibi ilk derece yargılaması sırasında alınan bilirkişi raporunun ve yapılan tahkikatın hükme elverişli bulunmadığının anlaşılması, yeni bir rapor alınmasının ve yeni deliller toplanılmasının gerekli bulunması halinde, bölge adliye mahkemesince ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak yeniden esas hakkında bir karar verilmesi gerektiği..” gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi doğru görülmediğinden, davalı vekilinin temyiz itirazları incelenmeksizin başvurunun esastan reddine ilişkin Dairemizin kararının bozulmasına karar verilmiştir.Yargıtay bozma ilamı taraf vekillerine tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından beyanda bulunulmamış, duruşmaya katılan davalı vekili bozma kararına uyulmasını talep etmiştir. Usul ve yasaya uygun görülen Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, bozma kararı doğrultusunda hüküm kurulmuştur.
G E R E K Ç E :Dava, 554 sayılı KHK hükümleri uyarınca açılmış tasarım hükümsüzlüğü ve terkini talepli davadır.554 sayılı KHK’nin 3.maddesine göre tasarımlar, bir ürünün tümü veya bir parçası veya üzerinde bulunan süsleme, çizgi biçim, renk, doku malzeme veya esneklik gibi duyu organları ile algılanabilen çeşitli unsur veya hususiyetlerin oluşturduğu bütünü ifade eder. Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımlar, belge verilerek korunur. 554 sayılı KHK açısından yenilik, koruma isteyen tasarımın aynısının başyuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın her hangi bir yerinde kamuya açıklanmamış olması halinde gerçekleşir. Tasarımlarda yenilik aranırken, öncelikle koruma istenen tasarımın aynısının daha önce kamuya sunulup sunulmadığı araştırılacak, ardından ikinci aşama olan, önceki tasarımlarla benzerliği, aynı izlenimi uyandırma, karıştırılma gibi hususlarda “aynılık” araştırması yapılacaktır. Burada yapılan inceleme sonucunda küçük ayrıntılarda farklılıklar olduğu görülse bile, her iki tasarımda benzer kabul edilecektir. Davaya konu tasarımların hükümsüzlüğüne esas olarak; orijinali mevcut … ait katalog ve www.y…e.com adresindeki “Döner Kapılı Çöp Kovası Videosu” sunulmuştur. Davalı tarafça, yenilik giderici olarak sunulan kataloğun tarihinin resmiyet barındırmadığı itirazında bulunduğu anlaşıldığından, …Ltd.Şti. ‘ne müzekkere yazılarak, kataloğun örneği gönderilmek suretiyle, basım tarihinin tespiti yönünden varsa kataloğun basımına ilişkin fatura örneğinin gönderilmesi ve ürünün piyasaya ilk sunulduğu tarihin bildirilmesi istenmiş, cevabi yazıda 2010 yılı basım fatura örneğinin bulunamadığının, “… AYC 38” kod numaralı ürünün ,piyasaya ilk sunulduğu tarihin, ithalatçı … Tic.Paz.Ltd.Şti.’den sorulması gerektiği ve ürünün bu firmadan alınarak kataloğa konulduğu bildirilmiştir.İlk derece mahkemesi tarafından, üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan raporda; mevcut delillerde görülen çöp kovası tasarımı ile 2013/06674 tescil no.lu silindir yapıda ana gövdeye sahip olan üst kenarları geniş radyuslu olan (B), kapağın iki noktadan silindirik ana gövdeye bağlı olup (A) dönme serbestisine sahip olduğu, silindir gövdenin üst ve taban bölümlerinde birer adet çember biçiminde öğenin (C-D) yer aldığı tasarıma genel biçim, form, algı, temel strüktürel yapı bakımından benzer olarak değerlendirilmiştir.Dairemizce bilişim uzmanı bilirkişiden alınan 22.02.2019 tarihli raporda; davaya konu tanıtım videosunun, 16.02.2011 tarihinde yayınlandığının tespit edildiği ve yayın tarihinin davacının başvuru tarihinden önceye ait olduğu anlaşılmış, videonun yükleme tarihi itibari ile hükümsüzlüğü talep edilen 2013/06674 tescil no.lu çöp kovası tasarımının hükümsüzlüğüne referans olabilecek nitelikte olduğu kanaatine varılmış, yapılan ürün tanıtım videosunun tasarımının yenilik özelliğini kaldırdığı tespit edilmekle, kataloğun basım tarihinin tespiti sonuca etkili görülmediğinden daha ayrıntılı araştırmaya gerek duyulmamış, toplanan deliller alınan bilirkişi raporu kapsamında, davalı adına tescilli hükümsüzlüğü talep edilen 2013/06674 tescil nolu tasarımının yenilik unsuru taşımadığı, 554 sayılı KHK’ya göre hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-İstanbul 2.FSHHM’nin 2016/101 E. – 2017/7 K.sayılı 17.01.2017 tarihli hükmü HMK’nın 353/1-b-2-3 maddeleri gereğince KALDIRILMASINA, 2-Davalı vekilinin istinaf isteminin reddine,
3-Davacılar tarafından davalı şirket aleyhine açılan davanın kabulü ile; davalının TPMK nezdinde tescilli 2013/06674 tescil nolu 30.09.2013 tescil tarihli “Çöp Kovası” endüstriyel tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
4-Karar kesinleştiğinde TPMK kayıtlarından terkin edilmesine, 5-Karar kesinleştiğinde kararın bir örneğinin Yazı İşleri Müdürlüğünce TPMK ‘ya gönderilmesine, 6-İlk derece yargılaması yönünden;-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 54,40 TL karar harcından peşin yatırılan 29,20 TL’nin mahsubu ile kalan 25,20 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline, -Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine, -Davacı tarafından yapılan: 1.500 TL bilirkişi ücreti, 231,50 TL posta gideri olmak üzer toplam 1.731,50 TL ve 58,40 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 1.789,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, 7-İstinaf yargılaması yönünden;-Alınması gereken 54,40 TL harcın, peşin alınan 31,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,00 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, -İstinaf yargılama giderleri olarak davacıların avansından kullanılan; posta + tebligat + müzekkere gideri olmak üzere 332,90 TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,-İstinaf yargılama gideri olarak davalı avansından kullanılan; 700,00 TL bilirkişi ücretinin üzerinde bırakılmasına, İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmakla lehine vekalet ücreti doğan davacı, Dairemizce yapılan duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirmediğinden vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, -Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, duruşmalı yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 25/11/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.