Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/42 Esas
KARAR NO: 2022/829 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/07/2019
NUMARASI: 2017/445 E. – 2019/218 K.
DAVANIN KONUSU: FM Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 18/05/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı … Limited Şirketi adına … isimli şahsın daha önce … adlı yabancı şirketin distribütörlüğünü yaptığını ve Türkiye’de TPE üzerinden hidrolik sıkma açma aparatı olarak bilinen hidrolik tor wrench ürünlerine ait davalı adına faydalı model belgesi çıkarttığını ve bu faydalı modelin … isimli yabancı firmadaki ürünler ile birebir aynı olduğunu, davalının davacı şirket hakkında Mahkemenin 2015/169 Esas sayılı faydalı modele tecavüz davası açtığını, ancak davalı adına tescilli … numaralı “hidrolik tork anahtarı” tabir edilen faydalı modelin herkes tarafından üretilen bir alet olduğunu, tasarımın davalıya ait olmadığını, uygulanabilecek kadar açık olarak tanımlanmadığını, tescilin kötü niyetli olduğunu belirterek, davalıya ait … numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı davaya cevap dilekçesi sunmamıştır. Davalı vekili 20.03.2019 tarihli beyan dilekçesinde, müvekkiline yapılan tebligatların usulsüz olduğunu, davadan tesadüfen haberdar olduklarını, buna itiraz ettiklerini beyan etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi7nin 18.07.2019 tarihli 2017/445 E. – 2019/218 K.sayılı kararıyla; “…davalı adına tescilli faydalı model tescil belgesinde, özellikle yüksek tork gücü isteyen civata ve somunlarının çeşitli ekipmanların monte ve demontelerini emniyet ve güvenli yapılabilmesi ile ilgili olduğu, mukavemetli ve özel formlu ana gövde ve yan tabla üzerine yerleştirilen güçlü hidrolik pistonun doğrusal hareketi neticesinde özel olarak tasarlanmış dişli mekanizmasıyla, dişli çark mandalı, sürücü itici parça, bu hareketleri dairesel harekete çevirerek bu dişlilerden biri olan dişli çark mandalının orta merkezine açılan altıgen somun başı formuyla somun ve civata döndürülmesi ile karakterize edilmiş Hidrolik Somun Sıkma-Açma Anahtarı olarak tanımlandığı, bu faydalı modelin yenilik özelliğinin bulunmadığı iddiası ile hükümsüzlük talep edildiği, alınan ilk bilirkişi raporu olayı aydınlatmak için yeterli olmadığından yeniden alınan 31/08/2018 tarihli bilirkişi raporu ile, dava konusu faydalı modelin tescil başvuru tarihi olan 01 Nisan 2014 tarihinden önce, 04 Ekim 2011 tarihinde internet ortamına yüklenmiş olan ve https://www.youtube.com/… linkinde yer alan tork anahtarı ile aynı olduğu, tek bağımsız istemi olan 1 numaralı bağımsız isteminde ve diğer 12 bağımlı isteminde koruma altına alınan hususların bir hidrolik tork anahtarında mutlaka olması gereken özellikler olduğu, bu nedenle dava konusu faydalı modelin yenilik unsuru taşımadığının tespit edildiği” gerekçesiyle; davanın kabulüne, davalı adına tescilli … numaralı “hidrolik tork anahtarı” isimli faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; yargılama sırasında tüm tebliğlerin usule aykırı yapıldığını, müvekkilinin cevap hakkını kullanamadığını, mahkemece alınan ilk raporun faydalı modelin benzerlik içermediğine yönelik olmasına rağmen, davacı tarafın gerçek dışı beyanlarına göre hazırlanan ikinci rapora göre karar verilmesinin usule uygun olmadığını. -Mahkemece alınan ilk rapordan müvekkilinin tasarımının ayırt edici özelliklere sahip olduğunun tespit edildiğini, lehe ve aleyhe hazırlanan her iki raporun sanal ortam üzerinde incele ile düzenlendiğini, ürünlerin fiziki incelemelerinin yapılmadığı gibi, fotoğraflar ve videolar üzerinden inceleme yapıldığını, 6769 sayılı Kanun md. 56/6 ‘da da belirtildiği üzere Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınacağını, Piyasada bulunan (…) Kaset tipli tork anahtarlarının itici pistonunun Fıstık Şeklinde (NUTSHAPE/FISTIK ŞEKİLLİ ) bir tasarıma sabit kalındığını, 2 Numaralı Parçanın, ( dilekçe içeriğinde işaretledikleri) parça olmadan conta montajının mümkün olmadığını, parça parça yapılan montaj ve bakım işçiliklerinde %20 ihtimal ile piston contasını parçalama riski bulunduğunu, Fındık şeklindeki tasarım kullanılmaması durumunda 16, 8,10 numaralı parçalara ihtiyaç olmayacağını gösterdiğini ve tasarımsal olarak iyileştirmeye gidildiğini, Pistonun yuvarlak şekilli olmasının, basıncın cıvataya aktarılmasında % 15 Güç artışına olanak sağladığını, bu güç artışı ile Fıstık şeklinde olan pistonun sahada yanlış uygulamalar sırasında piston yatağına karşı güç uygulayarak pistonun ve gövdenin kalıcı hasarlar almasına sebep olduğunu, yuvarlak tasarım piston ile bu problemin önüne geçildiğini, 7 Nolu Bağımlı istemdeki fazladan kullanılan sızdırmazlık için contalar azaltılıp maliyeti, bakım, genel fiyat indirimine gidilmesini sağlandığını, bu tasarımsal farklılıkların piyasada bulunan ürünler ile … ürünleri arasında faydalı örnek patentini alması için yeterli ve somut deliller olduğunu gösterdiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Davaya konu davalı adına 01/04/2014 başvuru, 21/10/2015 tescil tarihli, … “Hidrolik tork anahtarı” buluş başlıklı faydalı modelin bir bağımsız, 12 bağımlı istemi bulunduğu, 1 numaralı bağımsız istemde; ” Buluş büyük çaplı cıvata ve özellikle somunların kontrollü ve emniyetli şekilde sökülüp takılabilmesi için tasarlanan hidrolik somun sıkma-açma anahtarı ile ilgili olup; mekanizmadaki sistemin içinde yer aldığı sürücü ünitesine (24) (ana gövde), kaset mekanizmasına (yan tabla) (1), hidrolik yağ tankı ve hidrolik yağ pompası hortumlarının mekanizmaya bağlanarak yağın bu basınç deliğine (27) girişini sağlayan ekseni etrafında dönen set (28) ile bağlayıcı sete (29), yağ bu basınç deliğinden (27) geçen yağı depolayan silindir yağ haznesine (33), silindir yağ haznesinde (33) bulunan yağın silikon conta (19) geçirilerek sızmamasını sağlayan silindirik keçe yatağına (18), silindir yağ haznesinden (33) ön veya arka yüzeylerine verilen yağ basıncı ile pistonun hareketini sağlayan piston hareket koluna (23) , piston hareket kolu (23) üzerinde açılan kanala oturtularak ön ve arka yüzeyler arasında sızdırmazlık sağlayan piston silikon contasına (25), hareket eden pistona (23) ileri-geri doğrusal hareketi ve dairesel (dönme) hareketini aktaracak piston sürgülerine (22), piston sürgülerini (22) piston hareket koluna sabitleyen sürgü pimine (21), hareketli parçaların sabitlendiği yan tablalara (1), yan tablaların (1) ön tarafına sabitlenip örterek muhafaza sağlayan kapak muhafaza sacı(6)na, Yan tablaların (1) alt tarafına iki adel pim deliğinden monte edilerek parçaların mesafesini belirlemede kullanımları alt aralık parçası (15)na, ali aralık parçasının 15) üslünde ana gövde(24) ve kaset’i birbirlerine bağlayan bağlama pimi(4)ne, piston harcket kolunun(23) ortasındaki pim deliğinden(21) sağdan ve soldan bağlanarak ileri hareketini sağ ve sol yan parçalara(1) bir merkezden yataklanmış olan sürücü tablaya(3) aktaran sürgü(22)ye, küçük bir bilye tarafından sıkıştırılarak bağlama pimini(4)a düşmemesini sağlayan baskı yayı(30yna, Piston hareket kolu(23)ndan gelen emri harekete çeviren sürücü parça dişlisi(11)ne, sürücü parça dişlisinin dişli çark mandalının (9) dişlerine yerleşmesiyle sürücü itici yay(10) parçası dişli çark mandalına(9) itildiğinde ileri-geri dairesel hareketler yapan sürücü tabla(3)ya, ileri-geri dairesel hareket eden sürücü tablayla(3) birlikle ileri hareket eden dişli çark mandalına(9) ve dişli çark mandalının(9) dönüşü esnasında yataklanmasını sağlayan yan tabla gömleklerine(2) sahip olmasıdır” özelliklerinin koruma altına alındığı görülmektedir. İlk derece mahkemesince makine mühendisi bilirkişiden alınan 27/10/2017 tarihli raporda; “dosya içerisinde yer alan belgelerin incelenmesi neticesinde davalı tarafın TPE üzerinden ilgili ürüne ait tescil belgesinin bulunduğu, dava konusu tescil belgesinin kötü niyetli olarak tescil edildiği kanaatine ulaşılamadığı, bu konudaki nihai taktirin mahkemeye ait olduğu, … numaralı tescil belgesinin hükümsüz kılınması için gerekli şartların somut olay açısından oluşmadığı” yönünde görüş bildirilmiştir. İlk derece mahkemesince bilişim uzmanı bilirkişi ile, makine mühendisi patent vekili bilirkişiden alınan 31/08/2018 tarihli raporda; … NOLU “Hidrolik tork anahtarı” buluş başlıklı faydalı modelin bir bağımsız, 12 bağımlı istemi bulunduğu, 1 numaralı bağımsız istemin koruma kapsamında bulunan bu unsurlar incelendiğinde, bir hidrolik tork anahtarında olması gereken unsurların tanımlandığının görüldüğü, söz konusu teknik özelliklerin https://www.youtube.com/… linkinde görülen videonun çeşitli kısımlarında görüldüğünün tespit edildiği, faydalı modelin 12 bağımlı isteminin de incelenmesinde hidrolik tork anahtarının olmazsa olmaz unsurlarının koruma altına alındığı ve yenilik vasfını haiz olmadıkları, hepsinin https://www.youtube.com/… videoda yer alan tork anahtarı ile karşılaştırılması sonucunda, TR 2014/03753 nolu faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşımadığı” yönünde görüş bildirilmiştir.
G E R E K Ç E: Faydalı Model Belgesi’nin hükümsüzlüğü davasında, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.İstinaf incelemesi 6100 Sayılı HMK 355. Madde gereğince, istinaf dilekçesinde yazılı sebepler ve kamu düzeniyle ilgili hususlarla sınırlı olarak yapılmıştır.Davalı vekilinin yargılama sırasında ve istinaf dilekçesinde, müvekkiline çıkarılan tebligatların usulüne uygun olmadığı ileri sürülmüşse de; davalı şirketin dava dilekçesinde yazılı olup tebligat çıkarılan adresin, davalı şirketin aynı zamanda Ticaret Sicil’de kayıtlı adresi olduğu ve davalı vekilinin vekaletnamesinde de bu adresin bildirildiği, tebligatın bila tebliğ iadesi üzerine Ticaret sicilde kayıtlı adrese Tebligat kanunu 35. Maddeye göre tebligat yapıldığı, usulsüz tebligata ilişkin istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde ilk raporun müvekkilinin lehine olmasına rağmen ikinci rapora göre karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülmüşse de; ilk derece mahkemesince makine mühendisi bilirkişiden alınan 27/10/2017 tarihli raporda, davacı tarafça yenilik giderici delil olarak ileri sürülen Youtube videoları ve linklerinin incelenmediği, sadece kötüniyet incelemesi yapıldığı, usule uygun inceleme içermeyen raporun hükme esas alınamayacağı kanaatine varılmıştır.Mahkemece bilişim uzmanı bilirkişi ile, makine mühendisi patent vekili bilirkişiden alınan 31/08/2018 tarihli raporda, dava dışı … Limited tarafından 4 Ekim 2011 tarihinde https://www.youtube.com/… linkinde yayınlanan videoda, hükümsüzlüğü istenen hidrolik tork anahtarı faydalı modelinin unsurlarının davalının faydalı modelinin 1 numaralı bağımsız isteminde korunan tüm unsurların görüldüğü beyan edilmiştir.Bilirkişi raporunun davalı şirkete Tebligat Kanunu 35. Maddeye göre 21/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği, iki haftalık süre içerisinde itiraz edilmediği, iki haftalık süre geçtikten sonra 21/03/2019 tarihli dilekçe ile itiraz ettiği anlaşılmıştır. HMK 281. Madde de iki haftalık süre içerisinde rapora itiraz edilmediği taktirde itiraz hakkından vazgeçmiş sayılacağı düzenlenmiştir. Davalı vekilinin 21/03/2019 tarihli dilekçe ile istinaf dilekçesinde, … tipli tork anahtarlarının pistonunun fıstık şeklinde olduğu, dilekçelerinde yer verilen işaretli parça olmadan conta montajının mümkün olmadığı, montaj ve bakım işçiliğinde %20 piston contasının parçalama riskinin bulunduğunu, müvekkilinin Faydalı modelinde pistonun yuvarlak şekilde olduğunu, Pistonun yuvarlak şekilli olmasının, basıncın cıvataya aktarılmasında % 15 Güç artışına olanak sağladığını, bu güç artışı ile Fıstık şeklinde olan pistonun sahada yanlış uygulamalar sırasında piston yatağına karşı güç uygulayarak pistonun ve gövdenin kalıcı hasarlar almasına sebep olduğunu, yuvarlak tasarım piston ile bu problemin önüne geçildiğini, 7 numaralı bağımlı istemde bu hususun koruma altında olduğunu ileri sürmüştür.Faydalı modelin 7 numaralı bağımlı isteminde; “Buluş istem 1’de bahsedilen hidrolik somun sıkma-açma anahtarı ile ilgili olup özelliği: Sisteminde kullanılan olası yağ kaçaklarını önleyen Silindirik keçe yatağı silikon contaya(19) Piston silikon contaya (25) ve Piston hareket kolu keçesine(26) sahip olmasıdır.” şeklindedir. 7 numaralı bağımlı istemde ve Faydalı Modelin tarifnamesinde, silindirik piston yatağının ön tarafının daha küçük çaplı silindirik ön keçe yatağı (20) ile kapatılacağı, ön keçe yatağının da ana gövdeye (24) vidalanarak bağlanacağı ve piston hareket kolu (23) üzerine sıkıca geçen piston kolu keçesine (26) sıkıca bastırarak, dış çaptan sızabilecek yağ kaçağının önleneceği açıklanmıştır. Bilirkişi raporunda (14. Sayfada), yukarıda alıntılanan internet linkinde yer alan videoda, keçe yatağı, piston ve piston hareket koluna ait silikon contaların var olduğunun görüldüğü, ayrıca hidrolik tork anahtarında kullanılan piston mekanizmasının sızdırma yapmaması için conta kullanımının teknik bir zorunluluk olduğu, bir conta çeşidi olan slikon contasının yenilik unsuru olarak tanımlanmasının teknik olarak mümkün bulunmadığı, 7 numaralı bağımlı istemin başvuru tarihi itibarıyla yenilik özelliğinin bulunmadığı açıklanmıştır. Davalı tarafça süresinde bilirkişi raporuna itiraz edilmemiş olması, ayrıca raporda da, faydalı model belgesinin 1 numaralı bağımsız isteminin yenilik unsurunun bulunmadığı, 1 numaralı bağımsız istemde korunan ve 7 numaralı bağımlı istemde tarifi yapılan sızdırmazlık sağlayan piston ve silikon contasının tekniğin bilinen durumuna dahil olduğunun tespit edilmesi nedeniyle itirazlarının da yerinde olmadığı, mahkemece davanın kabulü ile davalı Faydalı Model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesinin yerinde olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 36,30 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 18/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.