Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/2152 E. 2022/1846 K. 02.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/2152 Esas
KARAR NO: 2022/1846
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/03/2020
NUMARASI: 2018/283 E. – 2020/49 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/11/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin binek araba distribütörlerinin taleplerine uygun araç içinde bulunması zorunlu ilk yardım çantalarını içinde bulunması gereken malzemeyle birlikte dolu vaziyette üretmekte ve satmakta olduğunu, davalı …’in müvekkilinin müşteri talebine uygun üretip sattığı çantanın tasarımının … numarayla kendi lehlerine tescilli olduğu ve haklarına tecavüz edildiği iddiası ile Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde 2018/132 Değişik iş dosyasından delil tespiti yapıldığını, davalı …’in tespiti üzerine yaptıkları araştırmada aynı çantanın tasarımının diğer davalı … adına … numarayla tescilli olduğunu öğrenmiş bulunduklarını, yine aynı çanta tasarımının … adına … numara ile tescilli olduğunu, müvekkilinin dava konusu çantanın üretimin ve satışını yaptığından hukuka aykırı her iki tescilden menfaati zarar göreceği için iki tescilin de hükümsüzlüğünün tespitini talep ettiklerini; davalı …’in … numaralı tasarım tescilinin ve davalı …’ın … numaralı tasarım tescilinin hükümsüzlüklerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönünden dava açılmış ise de; Davalı vekilinin yetki itirazında bulunulması ve her iki davalı arasında bir bağlantının mevcut olmaması nedeniyle, 28/02/2019 tarihli ara kararı ile bu davalı hakkında açılan davanın bu davadan tefriki ile başka bir esasa kaydedildiği anlaşılmıştır.
CEVAP: Davalı … San ve Tic. A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Locarno 03-01 sınıfında 05/07/2010 tarihi itibariyle Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil edilmiş çanta tasarımının hak sahibi olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde müvekkilinin tescilli tasarımı olan çantayı üretip sattığını belirttiğini, davacının bu üretim ve satış faaliyeti için müvekkili ile herhangi bir lisans sözleşmesi yapmadığını, davacının bu faaliyetinin müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğini, diğer davalı … San ve Tic.A.Ş’nin davacının üretim ve satış faaliyeti nedeniyle haklarına tecavüz teşkil ettiği gerekçesiyle İstanbul Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2018/132 D.iş sayılı dosyası ile tespit yaptırmış olduğunun bu dava ile öğrenildiğini, bunun üzerine Türk Patent Enstitüsü web sayfasında yapılan incelemede müvekkilinin tescilli tasarımının diğer davalı … A.Ş tarafından da Locarno 03-01 sınıfında Trafik Seti Çantası adıyla tescil ettirmiş olduğunun görüldüğünü, diğer davalıya karşı taraflarınca hükümsüzlük ve tasarım hakkına tecavüz oluşturan bu tescil nedeniyle her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla yasal yollara başvurulacağını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 12.03.2020 tarih ve 2018/283 Esas – 2020/49 Karar sayılı kararıyla; “… davaya konu olan davalıya ait … numaralı endüstriyel tasarımın çanta tasarımı olduğu, 2010 yılından önce benzer tasarımların internet ortamında satışa sunuldukları, dava dışı şirkete ait olan 07/12/2007 tescil tarihli ve … numaralı endüstriyel tasarım ile karşılaştırıldığında tasarımların benzer dikdörtgen prizma oranlarında oldukları, birbirine simetrik iki ögeden oluştukları, ögelerin kenar ve köşelerinin benzer değerlerde radyus ile dönülmüş olduğu, üst ve alt parçalarının dış ve iç yüzeylerinde herhangi bir pozitif ya da negatif yönde yüzey uygulamasının yer almadığı, üst ve alt parçaların açık olan yüzey kenarlarından bir fermuar ile birbirine bağlanmış olup, fermuarın yer almadığı yüzey kenarının menteşe görevi gördüğü, bu detayın … numaralı tasarım tescilinde göründüğü,… numaralı tasarım tescilinde görülmediği, … numaralı tasarımda bir taşıma sapı yer alırken, diğer tasarımda bunun bulunmadığı, karşılaştırılan tasarımları oluşturan bütün ögelerin benzer biçim, oran, yerleşim ve yüzey özelliklerinde oldukları, tasarımların arasında bulunan farkların tasarımların bütüncül algısı içinde küçük ayrıntı olarak algılandığı ve tasarımlara ayırt edici nitelik kazandırmadığı, tasarımcının seçenek özgürlüğünün sınırlı olmadığı, bu nedenle davalıya ait … numaralı tasarımım yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığı ve hükümsüzlük koşullarının mevcut olduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne, davalı adına tescilli … numaralı endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Müvekkilin tescilli tasarımı olan çantanın uzun yıllardan bu yana otomotiv sektöründe trafik seti muhafazası amacıyla üretimi ve satışını yaptığını, hatta söz konusu tescilden önce dahi kendi tasarımını ürünlerinde kullandığını, fuarlarda sergilediğini, Davacının müvekkilimle herhangi bir lisans sözleşmesi yapmamış olup, davacının aynı tasarımı üretim ve satış bu faaliyeti müvekkilimin tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğini, davacının müvekkilimin kendisinden talepte bulunmasını engellemek amacıyla işbu hükümsüzlük davasını kötüniyetle açtığını, davacının tasarım üzerinde kullanıma dayalı bir hakkı olmadığından bu davayı açmak için husumet ehliyetinin ve hukuki yararının bulunmadığını, Tasarımın yeni ve ayırt edici özelliği bulunmadığı iddialarının doğru olmadığını, zira müvekkilimin tasarım çantası kullanım alanı, boyut, malzeme, ölçüler gibi özellikleri dikkate alındığında yenilik ve ayırtedicilik unsurlarını taşıdığını, Müvekkilimin tasarımının kumaştan imal edilmiş herhangi bir çanta olmayıp, farklı bir malzeme olan ‘Eva’dan üretildiğini, bu malzemenin fonksiyonel ve üretime dönük farklılıklardan ibaret olmayıp, diğer kumaş çantalardan farklı olarak; sert ve net köşeli bir tasarıma olanak sağladığını, bu nedenle tasarımın görünümünde de diğer çantalardan farklılık meydana getirildiğini, Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesinin yetersiz olduğunu, rapora itirazlarımız dikkate alınarak yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğini.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *Mahkemece alınan 28.05.2019 tarihli bilirkişi raporunda; “Davalı … Otomotiv’e ait … numaralı tasarımın başvuru tarihi olan 05.07.2010 tarihinden önce kamuya sunulduğu, bu sebep ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı” tespit ve görüşlerine yer verilmiştir. *19.09.2019 tarihli bilirkişi ek raporunda; aynı tespit ve görüşlere yer verildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, tasarımın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “…davalıya ait … numaralı tasarımım yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığı ve hükümsüzlük koşullarının mevcut olduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne, davalı adına tescilli … numaralı endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine” karar verilmiştir. Hüküm davalı … San ve Tic. A.Ş vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Dava dilekçesiyle davalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin … numaralı tasarım tescilinin ve davalı … San ve Tic. A.Ş’nin … numaralı tasarım tescilinin hükümsüzlüklerine karar verilmesini talep edilmiş ise de; davalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekilinin yetki itirazında bulunulması ve her iki davalı arasında bir bağlantının mevcut olmaması nedeniyle mahkemenin 28/02/2019 tarihli ara kararı ile bu davalı hakkında açılan davanın tefrikine karar verildiği, işbu davaya sadece davalı … Tic. A.Ş.yönünden devam edildiği görülmüştür. Davacı, davalı … San ve Tic. A.Ş.adına tescilli … numaralı çanta tasarımının yenilik ve ayırt ediciliğininin bulunmaması nedeniyle davalı tasarımının hükümsüzlüğünü talep etmiş; davalı ise, davacı iddialarını kabul etmeyerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece aldırılan 28.05.2019 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile 19.09.2019 tarihli bilirkişi ek raporunun denetime elverişli ve yeterli olduğu, mahkemece toplanan deliller ve bilirkişi incelemeleriyle, “Davalı tasarımının tescil başvuru tarihi olan 05.07.2010 tarihinden önce kamuya sunulduğu, bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı” anlaşıldığından; ilk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüne karar verilmesi yerinde olduğundan davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-İstinaf yargılaması yönünden davalıdan alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.02/11/2022