Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/2127 Esas
KARAR NO: 2022/1723
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/07/2020
NUMARASI: 2017/686 2020/234
DAVANIN KONUSU: Marka (Marka Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 19/10/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Türkiye’de ilk vasıf destekli devlet üniversitesi olarak 21/07/2010 tarihinde kurulduğunu, faaliyete geçtiği günden itibaren Üniversitenin “…” ve “…” ibarelerini kullandığını ve yine 2013 yılından itibaren bu yönde yoğun bir kampanya yürüttüğünü, davalı adına TPMK nezdinde 28/06/2016 tarih ve … numara ile … Üniversitesi 3. Nesil Üniversite ve 30/11/2016 tarih ve … numara ile 3.Nesil Üniversite markalarını kendi adına tescil ettirdiğini, davalı adına tescilli “3.Nesil Üniversite” markası ise genel ve jenerik bir ifade olup ayırt edicilik özelliğe sahip olmadığını, 3.nesil üniversite kavramının ülkemizde de üniversiteler tarafından artık bir eğitim modeli olarak benimsenip kullanılmaya başlandığını, TPMK tarafından markalaştırılmasının hukuka aykırı olduğunu, bu kavramın sadece müvekkili tarafından değil birçok üniversite tarafından kullanıldığını, jenerik bir kavram ve bir eğitim modeli olduğunu, davalı adına markalaştırılmasının bu olgunun sadece davalı tekelinde olmasının hukuka aykırı olduğunu iddia ederek, davalı … adına TPMK nezdinde 30/11/2016 tarih ve … numara ile 3.NESİL ÜNİVERSİTE esas unsurlu markanın 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu uyarınca hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin mütevelli heyeti başkanı ve kurucularından olduğu … Üniversitesinin … tarafından … olarak temelleri atıldığını, müvekkilinin eğitim sektöründe tanınan bir kişi olduğunu ve eğitim sektöründe birçok markasının bulunduğunu, 2010 yılından beri müvekkilinin … esas unsurlu seri markaların maliki olup uzun yıllardan beri yoğun ve ciddi surette kullandığını, davacının henüz başvurusunun bulunmadığı tarihte müvekkilinin TPMK nezdinde 3.NESİL ÜNİVERSİTE ibareli markayı tescil ettirdiğini, bu marka bakımından marka tescilinin taraflar arasında artık çekişme konusu olmaktan çıktığını, davacı kurum tarafından herhangi bir tescil veya tescil başvurusu bulunmadan dava konusu 3.nesil üniversite ibareli markanın kullanıldığının tespit edildiğini, davacıya kullanımlarına son vermesi hususunda noter kanalıyla ihtarname gönderdiklerini, davacının ihtarnameye cevap vermeden davayı ikame ettiğini, Ankara 2.FSHHM’nin 2016/351 esas sayılı dosyasında düzenlenen kök ve ek bilirkişi raporlarında da … esas unsurlu markaların oldukça bilenen markalar olduğunun tespit edildiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 02.07.2020 tarih ve 2017/686 Esas – 2020/234 Karar sayılı kararıyla; “Tüm dosya kapsamı, sunulan rapor içeriği ile birlikte izahı yapılan mevzuat kapsamında değerlendirildiğinde; “3. Nesil Üniversite ” ibaresinin eğitim öğretim alanında tanımlayıcı nitelikte olduğu, her ne kadar gerek davacının gerekse davalının bu ibare üzerinde hak sahibi olmasının mümkün olmaması sebebiyle SMK 6/3 bu kapsamında hükümsüzlük şartlarının oluştuğunun kabulü mümkün değil ise de SMK 5/1-b ve c bentleri gereği eğitim öğretim alanında tanımlayıcı ibare niteliğindeki 3. Nesil Üniversite ibaresinin tescilinin mümkün olmadığı, yine davalının tacir sıfatından kaynaklı olarak izahı yapıldığı üzere marka tescilinde kötü niyetli olduğunun kabulünün gerektiği, SMK 25 atfı gereği 5/1-b, c ve 6/9 kapsamında davaya konu marka yönünden eğitim öğretim alanıyla bağlantılı ve ilişkili olduğu alanında uzman bilirkişilerce değerlendirilen mal ve hizmetler yönünden hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulü” kararı verilmiştir. Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Müvekkil 2010 Yılından beri … esas unsurlu seri markaların maliki olup, markasını uzun yıllardan beri yoğun ve ciddi surette kullandığını, müvekkilin … esas unsurlu markalar üzerinde kazanılmış hakkı bulunduğunu, müvekkilin maliki olduğu markaları kullanımla ayırt edicilik kazandırdığını, Müvekkilin işbu davaya konu 3.NESİL ÜNİVERSİTE ibaresine ve … ÜNİVERSİTESİ 3.NESİL ÜNİVERSİTE ibareli markalarının da tescillerini gerçekleştirdiğini, davacı kurum tarafından herhangi bir tescil ve/veya tescil başvurusu bulunmadan 3.NESİL ÜNİVERSİTE ibareli markanın kullanıldığının tespit edildiğini, Markanın ilk bakışta ön plana çıkacak şekilde konumlandırılmış olan … şeklinin altında 3. NESİL ÜNİVERSİTE yazılarak oluşturulduğunu, markada yer alan şekil unsurunun müvekkil adına daha önce tescil edilmiş olan markalarda da kullanıldığını, Müvekkil markalannda esas unsurun şekil unsuru veya … ÜNİVERSİTESİ olup, markalarda kullanılan diğer ibareler tali unsur olarak birçok markada yaygın olarak kullanılan ve nitelik belirten ibareler olduğunu, dolayısıyla tek başına değerlendirildiğinde zayıf olan bu kelimeler müvekkilin daha önce tescil ettirdiği şekil unsuru ile birlikte kullanıldığında tüketiciler nezdinde farklı bir algı oluşturabildiğini, Müvekkilin özgün ve orijinal şekilde bir bütün olarak tasarladığı markasını parçalara ayrılarak markalar arasında benzerlik yaratılmasının mümkün olmadığını, Türk doktrininde ittifakla uzlaşıldığı ve Yargıtay’ın emsal birçok kararında da belirtildiği gibi, ‘Marka bir bütün olarak değerlendirilmelidir, parçalara ayrılarak benzerlik yaratılamaz.’ Müvekkil markasında ayırt edici karakter olarak şekil unsurunun kullanıldığını, bu kullanım ise markaları diğer markalardan ve kullanımlardan benzerlik açısından uzaklaştırdığını.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *Mahkemece alınan raporda bilirkişiler özetle; “3.Nesil Üniversite” ibaresi bir eğitim modeli olup yurt dışında yurt içinde uygulana gelen ve harcıalem bir model olup bu model üzerinde ne davacının ne de davalının önceye dayalı hak sahipliğinin söz konusu olamayacağını, dosya kapsamında davalının kötü niyetli olarak markayı tescil ettiğine ilişkin yeterli delile rastlanmadığını, davalının … nolu “3.Nesil Üniversite” markasında yer alan ve asıl unsur haline gelen “3.Nesil Üniversite” ibaresinin eğitim ve öğretim alanında tanımlayıcı işaret olmakla ayırt edici niteliğinin bulunmadığını, davaya konu markanın tescilli olduğu, 16.sınıfta yer alan; “Kağıt, karton (mukavva); kağıt veya karton malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri, karton kutular; kağıttan yapılmış tek seferlik kullanıma mahsus ürünler (kırtasiye amaçlı ürünler hariç) kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler, plastik malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri, matbaa ve ciltleme malzemeleri, basılı yayınlar, basılı evrak kitaplar, dergiler, gazeteler, faturalar, irsaliyeler, gelir makbuzları, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, pullar, kırtasiye, büro, eğitim-öğretim, yazım, çizim, resim ve sanatçılar için malzemeler (mobilyalar ve cihazlar hariç); kırtasiye tipi kağıt ürünler, yapıştırıcılar, kalemler, silgiler, kırtasiye tipi bantlar, el işi için karton, yazı kağıtları, kopyalama kağıtları, yazarkasa kağıt ruloları, çizim aletleri, kara tahtalar, resim boyaları, büro makineleri.”, 41.sınıfta yer alan; “eğitim ve öğretim hizmetleri, sempozyum, konferans, kongre ve seminer düzenleme, idare hizmetleri. Spor, kültür ve eğlence hizmetleri (sinema, spor karşılaşmaları, tiyatro, müze, konser gibi kültür ve eğlence etkinlikleri için bilet sağlama hizmetleri dahil). Dergi, kitap, gazete v.b. gibi yayınların basıma hazır hale, getirilmesi, okuyucuya ulaştırılmasına ilişkin hizmetler (global iletişim ağları vasıtasıyla anılan hizmetlerin sağlanması da dahil). Film, televizyon ve radyo programlan yapım hizmetleri. Haber muhabirliği hizmetleri, foto-muhabirliği hizmetleri. Fotoğrafçılık hizmetleri. Tercüme hizmetleri”, 43.sınıfta yer alan; “yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri. Geçici konaklama hizmetleri. Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri.” yönünden -sınıflarda belirtilen mal ve hizmetler yönünden- SMK 5/1-b ve c bendi yönünden hükümsüzlük koşullarının oluştuğu hususlarında tespit ve görüş bildirdikleri anlaşılmıştır.
GEREKÇE: Dava, markanın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “… SMK 5/1-b ve c bentleri gereği eğitim öğretim alanında tanımlayıcı ibare niteliğindeki 3. Nesil Üniversite ibaresinin tescilinin mümkün olmadığı, yine davalının tacir sıfatından kaynaklı olarak izahı yapıldığı üzere marka tescilinde kötü niyetli olduğunun kabulünün gerektiği, SMK 25 atfı gereği 5/1-b, c ve 6/9 kapsamında davaya konu marka yönünden eğitim öğretim alanıyla bağlantılı ve ilişkili olduğu alanında uzman bilirkişilerce değerlendirilen mal ve hizmetler yönünden hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne” karar verilmiştir. Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davaya konu … tescil nolu “3. Nesil Üniversite + şekil” ibareli markanın; 16, 41 ve 43.sınıfta sayılan mal ve hizmetler yönünden davalı adına tescilli olduğu, davacının “Davalı adına tescilli markanın genel ve jenerik bir ifade olup ayırt edicilik özelliğe sahip olmadığını, ibarenin bir eğitim modeli olduğunu” beyanla markanın hükümsüzlüğünü talep ettiği, mahkemece toplanan deliller ve aldırılan denetime elverişli bilirkişi raporu uyarınca; davaya konu ‘3. Nesil Üniversite’ ibaresinin eğitim öğretim alanında tanımlayıcı nitelikte olduğu, bu ibare üzerinde hak sahibi olunmasının mümkün olmadığı, SMK 5/1-b ve c bentleri gereği eğitim öğretim alanında tanımlayıcı ibare niteliğindeki 3. Nesil Üniversite ibaresinin tescilinin mümkün olmadığı, SMK 25 atfı gereği 5/1-b, c ve 6/9 kapsamında davaya konu marka yönünden eğitim öğretim alanıyla bağlantılı ve ilişkili olduğu alanında uzman bilirkişilerce değerlendirilen mal ve hizmetler yönünden hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetli olduğundan davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, -Davacının gider avansından kullanıldığı anlaşılan 5,50-TL istinaf masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.19/10/2022