Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1936 Esas
KARAR NO: 2022/1575
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/12/2019
NUMARASI: 2017/698 2019/938
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 05/10/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasına konu … bank A.Ş Çorlu şubesinin, … çek numaralı, 21/07/2017 keşide tarihli, 90.000,00 TL bedelli çekle ilgili icra dosyasına konu çek bedeli 88.690 TL olarak ihtirazi kayıtla yatırıldığını, çekteki davacı şirket kaşesi üzerindeki imza/cironun davacı şirket yetkilisine ait olmadığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla takibe dayanak çekteki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmaması, söz konusu çeke dair herhangi bir ticari alışverişin olmaması, davacı şirket adına kesilen ve davacı şirketin kestiği tahsilat veya reddiyat makbuzunun söz konusu çeke dair bulunmaması sebebi ve sair nedenler cihetinde davanın kabulü ile icra dosyasına yatırılan çek bedelinin davalıya ödenmemesini, davalının asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata, alacağın %10’u oranında para cezasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu çekin faktoring işlemi kapsamında kanuna uygun olarak faktoring sözleşmesi ile birlikte kendilerinden önce ciranta olarak bulunan … Tic.Ltd.Şti.ile …San.Tic.Ltd.Şti.arasındaki ticari ilişkiyi gösterir çekin alımına sebep olan irsaliyeli fatura ile birlikte devralındığını, karşılık olarakda çek bedelini müşterisi …Tic.Ltd.Şti.’ne ödediklerini, yürürlükte bulunan yasa gereğince faktoring şirketlerinin çeki devralırken çek tevsik eden belge niteliğinde bulunan, taraflar arasındaki ticari ilişkiyi gösteren faturanın mevcudiyetinin yeterli görüldüğünü, kanunen faktoring şirketlerine bu hususa ilişkin araştırma yapma zorunluluğu getirildiğini, bunun dışında kendilerinden beklenen başka bir sorumluluk olmadığını, iyi niyetli davalının çek üzerindeki ciranta olan davacının imzasının sahte olup olmadığını bilebilecek durumda olmadığını, ayrıca bu hususta hukuken bir araştırma yapma mecburiyeti bulunmadığını, davalının yasanın üzerine yüklediği tüm sorumluluğu eksiksiz olarak yerine getirdiğini, iyi niyetli meşru hamil konumundaki 3.şahıs olduğunu, davacının davalıya karşı iddialarını kesinlikte ileri süremeyeceğinin aşikar olduğunu, bu nedenlerle davanın reddi ile lehlerine tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 02/12/2019 tarih, 2017/698 E.-2019/938 K. Sayılı kararı ile; “… takibe konu … bank A.Ş.Çorlu şubesine ait, 21/07/2017 tarihli, 90.000,00 TL bedelli çek arka yüzünde bulunan 2.ciro altındaki imzanın davacı şirket yetkilisinin eli ürünü olmadığı anlaşıldığından davanın kabulü ile davacının İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün … esas sayılı takip dosyasında borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, her ne kadar davalı tarafça Türkiye Ticaret Sicili gazatesi kayıtlarına göre … ve …’ün de davacı şirketin temsilcisi olarak gösterildiğinden bahisle bu şahıslar yönünden de imza incelemesi yaptırılması talep edilmiş ise de, dosyada mevcut imza sirküllerinin incelenmesinde …’ün şirketi münferiden 3 yıl süre ile temsil ve ilzama yetkili olduğu anlaşılmakla talebin reddine karar verilmiş, çeki ciro yolu ile almış bulunan davalının takipte kötü niyetli olduğu sübut bulmamış olduğundan kötü niyet tazminatı talebinin reddine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; mahkemenin sadece imza incelemesi yaptığını, taleplerinin dikkate alınmadığını, mahkemeden davacı şirketin çek hesabının bulunduğu bankaya çek cirosu ve keşidesi için üçüncü kişiye yetki verilip verilmediği ve davacı şirketin aynı imza ile ödenmiş çeklerinin bulunup bulunmadığı hususlarının sorulmasını talep ettiklerini, mahkemenin gerekli müzekkereleri yazdığını ancak bankadan henüz cevapların gelmediğini ve bu konuda bir beyanda bulunmadıklarını, yine mahkemeye gelen ticaret sicil kayıtlarına göre … ve …’ün davacı şirketin temsilcisi olarak gösterildiğini, müvekkili tarafından factoring işleminin çekin keşide tarihinden önce yapıldığını ve ticari hayatta ileri tarihli çek düzenlenmesinin yaygın olduğunu dolayısıyla bu kişilerin de imzalı örneklerinin alınması gerektiğini, mahkemenin bu hususlarda eksik inceleme ile karar verdiğini bildirmiştir.
DELİLLER: Davalı tarafından davacı ve diğer çek borçluları aleyhine çeke dayalı olarak toplam 97.616,95 TL’ni tahsili için kambiyo senetlerine özgü yolla icra takibi başlatıldığı, takip dayanağı çekin 21/07/2017 tarihli 90.000,00TL bedelli, keşidecisinin dava dışı …Ltd. Şti., lehtarının dava dışı … A.Ş, sonraki cirantaların davacı, dava dışı … Ldt. Şti, … Ltd. Şti., hamilin ise davalı olduğu, çekin 21/07/2017 tarihinde ibraz edildiği, karşılıksız kaşesinin vurulduğu görülmüştür. İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından davacının …Paz.San.Tic.A.Ş., davalının … A.Ş., davanın imzaya itiraz davası olduğu, 10/05/2018 tarihinde alınan bilirkişi raporu uyarınca takibe konu kambiyo senedinde borçluya atfen atılan imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı belirlenmekle davanın kabulüne karar verildiği, 21.Hukuk Dairesi tarafından karar yasaya uygun olduğundan davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmıştır. … Müdürlüğü’nün 28/06/2018 tarihli cevabi yazısı ile davaya konu … seri nolu çeke benzer imzalı şekilde ödeme yapılan örnek çeklerle ilgili ibraz bilgisinin verildiği, yine aynı bankanın 29/05/2019 tarihli cevabi yazısı ile de davaya konu çek yönünden üçüncü bir şahsa yetki verilmediğinin bildirildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 23/03/2019 tarihli Grafolog raporunda; “…inceleme konusu çek aslı arka yüzündeki 2.ciroda bulunan … kaşe izi üzerine şirket yetkilisi adına atfen atılmış imza ile …e ait mevcut imza örnekleri karşılaştırıldığında, genel biçimsellik, başlangıç noktası, başlangıç şekli, dalga biçimi kullanım alışkanlığı, imzaların eğimleri, bitiş şekli ve yerleri, ekleme kullanma alışkanlıkları, işleklik derecesi, ebat, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi gibi grafolojik tanı unsurları itibarı ile uygunluk veya benzerlik bulunmadığı, inceleme konusu … bank A.Ş.Çorlu şubesinin “…A.Ş”emrine yazılı, “… SAN.VE TİC.LTD.Ş”adına atılmış, … seri numaralı, 21/07/2017 keşide tarihli 90.000 TL bedelli çek aslı arka yüzündeki 2.ciro imzasının …’ün eli ürünü olmadığı…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK’nın 72. Maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı taraf takip ve dava konusu çekteki imzayı inkar etmiş, davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Yargılama sonunda davanın kabulüne dair kararı davalı vekili istinaf etmiştir. Alınan bilirkişi raporunda dava konusu çek arkasındaki ikinci ciranta imzasının davacı şirket yetkilisi …’ün eli ürünü olmadığı yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Davalı vekili sadece imza incelemesi yapıldığını, diğer taleplerinin dikkate alınmadığını ileri sürmüş ise de mahkemece … bank’a yazılan müzekkereye verilen cevapta dava konusu çekle ilgili olarak davacı tarafça üçüncü bir şahsa yetki verilmediğinin belirtildiği ayrıca dava konusu çeke benzer imzalı şekilde ödeme yapılan örnek çeklerle ilgili ibraz bilgisinin verildiği görülmüştür. Aynı imzalı ve ödeme yapıldığı ileri sürülen çeklerin aynı ilişki nedeniyle davacı tarafından verildiği hususu iddia ve ispat edilemediğinden bu yönlere ilişkin istinaf sebebi yerinde değildir. Davalı tarafça ticaret sicil kayıtlarına göre factoring işleminin çekin keşide tarihinden önce yapıldığı, bu nedenle … ve …’ünde imzalarının incelenmesi gerektiği ileri sürülmüş ise de, dosyanın incelenmesinde dava konusu çekin 21/07/2017 keşide tarihli olup, davalı factoring şirketine 24/01/2017’de tevdi edildiği, ticaret sicil gazetesinin 29/03/2016 tarihli nüshasında davacı şirketin yönetim kurulu başkanı olan …’ün 3 yıllığına münferiden atacağı imza ile şirketi temsil ve ilzama yetkili kılındığı, söz konusu tarihler itibariyle … ve … ‘ün şirketi temsil ve ilzam yetkisinin bulunmadığı görülmekle bu yöndeki istinaf sebebi de yerinde değildir. Hal böyle olunca usul ve yasaya uygun olan ilk derece mahkemesi kararına yönelen davalı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, Alınması gereken 6.668,21 TL harçtan, peşin alınan 1.668 TL harcın mahsubu ile bakiye 5000,21 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.05/10/2022