Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1931 Esas
KARAR NO: 2022/1620 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/07/2020
NUMARASI: 2017/482 E. – 2020/301 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 06/10/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkilleri arasındaki ticari ilişkiden kaynaklı doğan alacağa karşılık olarak müvekkili … firmasının … Bankası Bursa Yıldırım Şubesine ait keşidecisi … San. ve Tic. Ltd. Şti olan … IBAN nolu, 30/04/2017 keşide tarihli 12.000 TL bedelli çeki, lehtar olarak diğer müvekkili … San. Tic. Ltd. Şti’nin ismini yazdıktan sonra … Kargo aracılığı ile Bursa’dan müvekkiline ulaştırılmak üzere kargoya verildiğini, çekin kargo firmasının şubesinde çalındığını, çekin lehtarı olan müvekkilinin çekte kaşesi ve üzerinde yetkililerinin imzası ve cirosunun bulunman çalındığını, çekin lehdarı ve meşru hamilinin müvekkili … San. Tic. Ltd. Şti olduğunu, davalı tarafından müvekkili aleyhine takip başlatıldığını, alacaklı tarafın haciz ve muhafaza baskısı yaparak ihtiyati haciz meblağı 12.273.60 TL icra dosyasına yatırttığını beyan ederek; her iki müvekkilininde borçlu bulunmadığının tespitine ve takibin iptaline, %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu … Bankası A.ş. Bursa Yıldırım Şubesine ait … seri no’lu 30.04.2017 keşide tarihli,12.000,00 TL’lık çekin tahsili amacıyla İstanbul 1.Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/529 D.İş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı alındığını, akabinde İstanbul … İcra Müdürlüğüne ait … E. sayılı dosyasıyla kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığını, davacı borçlulardan keşideci … San. Tic. Ltd. Şti.’nin borca ve borcun ferilerine, davacı borçlulardan … San. Tic. Ltd. Şti.’nin imzaya, borca ve borcun ferilerine itiraz ettiğini, keşidecinin kendi imzasını ret etmediği sürece imzaların istiklali/ bağımsızlığı ilkesi gereğince çekten dolayı borçlu olmadığını ileri süremeyeceğini, keşidecinin takibin iptalini talep etme hakkının bulunmadığını, çekin ciro silsilesinden açıkça müvekkilinin yetkili son hamil olduğunun görüldüğünü, müvekkilinin iyi niyetli ve yetkili hamil olduğunu, müvekkili aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilemeyeceğini, ispat yükünün davacıda olduğunu, çekteki sahte olduğu iddia edilen imzanın sahte olup olmadığına ilişkin inceleme yapılması gerektiğini beyan ederek; keşideci olan davacı imzasını inkar etmediği sürece lehdar veya ciranta imzasını sahteliği iddiasıyla hamile karşı dava açma hakkı bulunmadığından ve ciro silsilesi kopmadığından takibin iptali talebinin reddine ve davacı aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve takip konusu alacağın %10’u oranında para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 07/07/2020 tarihli 2017/482 E. – 2020/301 K. sayılı kararıyla; “…Mahkemece yaptırılan araştırmaya göre imzanın davacının eli ürünü olmadığının anlaşıldığı, davacı … San. Tic. Ltd. Şti tarafından söz konusu def’inin ileri sürülmesinin mümkün olduğu, davacının davalıya söz konusu çekten dolayı herhangi bir borcunun söz konusu olmadığı, ayrıca keşidecinin de, çekte lehtardan başka çeki ciro eden bulunmadığı” gerekçesiyle; “Davacıların menfi tespit davasının kabulüne, davacıların İstanbul … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına dayanak yapılan … Bankası Bursa Yıldırım Şubesine ait; 30/04/2017 tarihli, … sayılı 12.000,00-TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, icra veznesine yatırılan 4.075,25-TL nin … San. Ve Tic. Ltd. Şti ye verilmesine, Davacıların kötü niyet tazminatının şartlar oluşmadığından reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; müvekkilinin dava konusu çekte meşru ve iyi niyetli hamil olduğunu, usulüne uygun takip başlatılarak yetkili hamil sıfatıyla alacaklı olduğunu, müvekkilinin son hamil olduğundan çekin veriliş koşullarını ve verilme sebebini araştırmakla yükümlü bulunmadığı gibi araştıracak durumda da bulunmadığını, imzanın da borçlunun gerçek imzaları ile benzer olup olmadığını bilebilecek durumda olmadığını, imzalar önemli ölçüde benziyorsa farkı görememiş olması nedeniyle ağır kusurlu kabul edilemeyeceğini. -Keşidecinin kendi imzasını reddetmediği sürece (imzaların istiklali/bağımsızlığı ilkesi gereğince) çekten dolayı borçlu olmadığını ileri süremeyeceğini, keşidecinin kendi imza ve kaşesine itiraz etmediğini, başka cirantanın imza ve kaşesinin sahte olduğu iddiası ile hamile karşı dava açamayacağını, kambiyo senedindeki sorumluluğunun devam ettiğini, ticari senetteki geçersiz imzanın sadece kendisi yönünden sonuç doğuracağını, geçersiz bir imzanın sahibini bağlamayacaksa da, ciro zincirini koparmayacağını. -Davacının çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve icra takibi yapılamayacağını ileri sürse de, bu durumun alacaklının alacağını tahsil etmesine engel bir durum olmadığını, çeklerin kargoda çalındığının iddia edildiğini, basiretli tacir gibi davranmayarak, kıymetli evrakı muhafaza edememesinden ve kargoya vermesinden dolayı müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını. -Mahkemece ayrıca keşidecinin de, çekte lehtardan başka ciro eden bulunmadığını belirterek davanın kabulüne karar vermişse de, müvekkilinin çeki elinde bulunduran yetkili , meşru ve iyi niyetli hamil olduğunu, çekin ciro silsilesinden bu hususun anlaşıldığını beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının UYAP üzerinden incelenmesinde; davalı alacaklının, keşidecisi davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti, lehtarı davacı … San. Tic. Ltd. Şti olan cirantaları sırasıyla … San. Tic. Ltd. Şti., … San. Ve Tic. Ltd. Şti., davalı … Ticaret Limited Şirketi ile sonrasında … adına ciro isim ve imzalarının bulunduğu, çekin daha sonra bankaya ibraz edildiği, 30/04/2017 keşide tarihli 12.000 TL bedelli çekin dayanak yapılarak davacılar aleyhine takip başlattığı anlaşılmıştır. İcra dosyasına, 11/05/2017 tarihinde … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından 12.273,60 TL ödeme 17/05/2017 tarihinde davacı borçlulardan … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından 4.075,25 TL ödeme yapıldığı, borçlu vekilinin icra dosyasına sunduğu dilekçe ile icra tehdidi altında ödeme yaptıklarını ve geri alma hakkını saklı tuttuklarını beyan ettiği anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince, davacı … San. Tic. Ltd. Şti’nin yetkililerinin imza örnekleri mahkeme huzurunda alınmış, Bankalar, Noterlik belgeleri ve resmi kurumlardan imza örnekleri toplanmış, 07/02/2020 tarihli grafoloji uzman bilirkişisinden alınan raporda; imzanın davacı şirket yetkililer …, …, … ve …’ın eli ürünü olmadığı kanaati bildirilmiştir. Davanın 24/05/2017 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Takipten sonra açılan menfi tespit davasında, davacılar tarafından lehtar ciranta olan davacı … San. Tic. Ltd. Şti’nin kaşesi ve üzerine atılan imzanın şirket yetkililerine ait olmadığı, çekin lehtara gönderilirken kargoda kaybolduğu imzasının taklit edilerek tedavüle sokulduğu, çek nedeniyle davacıların borçlu bulunmadığının tespiti, takibin iptali ve inkar tazminatına hükmedilmesi talep edilmiştir. İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar vermiştir. İstinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince, istinaf dilekçesindeki sebepler ve kamu düzeniyle ilgili hususlarla sınırlı olarak yapılmıştır. Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde, mahkemece alınan imza inceleme raporuna yönelik istinaf sebebi ileri sürülmediği, imzaların bağımsızlığı ilkesi gereğince keşidecinin imzasından sorumlu olacağı, müvekkilinin yetkili ve iyi niyetli hamil olduğu, imzanın keşideciye ait olup olmadığını bilebilecek durumda olmadığını ileri sürmüştür. Davacı … şirketi yönünden, çekte şirket kaşesi üzerinde bulunan imzanın şirket yetkililerinden hiçbirine ait olmadığı, imza inkarının mutlak defi olup herkese karşı ileri sürülebileceği anlaşılmakla bu davacı yönünden davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Davalı vekili, diğer davacı keşideci şirketin, lehtar cirantanın imzasının taklit olduğunu ileri sürerek menfi tespit davası açamayacağını, kendi imzasından sorumlu olduğunu ileri sürmüştür. İcra dosyasında bulunan çek fotokopisinden, … Şirketinin çekin keşidecisi olduğu, imzasının inkar edilmediği, lehtar ciranta … Şirketi kaşe ve imzasından sonra … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin kaşe ve imzasının bulunduğu, davalının ise çeki ciro alan iyiniyetli hamil konumunda olduğu, davacı keşideci şirketin, çekin lehtara gönderilirken kargoda kaybolduğunu, lehtar imzasının şirket yetkililerine ait olmadığını ileri sürmüş ve alınan bilirkişi raporuyla da lehtarın cirosundaki imzanın şirket yetkililerine ait olmadığı tespit edilmiş ise de, bu tespit sadece lehtarın bu çekten dolayı davalıya ve diğer cirantalara karşı borçlu olmayacağını göstereceği, ancak davacı keşideci … Şirketinin, çeki düzenleyerek lehtara gönderdiği, imzaların bağımsızlığı ilkesi gereği imza sahiplerini bağlayacağı, ciro silsilesindeki en son lehtar davalı olup, ondan önce … Şirketinin cirosunun olduğu, çeki düzenleyerek keşide eden keşidecinin çek bedelinden sorumlu olduğu, en son lehtarın kötüniyetli olduğunun ve çekin çalındığını bildiği halde alarak takibe koyduğunu, dosya kapsamı itibariyle davacı tarafından ispatlanması gerektiği ancak davacı tarafça dosyaya bu yönde delil sunulmadığı anlaşılmakla, ilk derece mahkemesince, davacı … Şirketi yönünden davanın kabulüne karar verilmesi yerinde ise de, davacı keşideci … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, bu davacı yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi yerinde görülmediğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine, mahkeme kararının kaldırılmasına, Davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından açılan davanın reddine, davacı … Şirketi yönünden davanın kabulüne, davacı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin reddine, icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilmediğinden davalı tarafın tazminat talebinin ve para cezası talebinin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: Davalı vekilinin istinaf isteminin KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ İLE; 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 07/07/2020 tarihli 2017/482 E. – 2020/301 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-Davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından açılan davanın REDDİNE,-Davalının, tazminatı talebi ile para cezasına hükmedilmesi talebinin REDDİNE,3-Davacı … San. Tic. Ltd. Şti tarafından açılan davanın tazminat talebi dışında KABULÜ İLE,-Davacının İstanbul … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına dayanak yapılan … Bankası Bursa Yıldırım Şubesine ait; 30/04/2017 tarihli, … sayılı 12.000,00-TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine,-Davacının kötü niyet tazminatının şartlar oluşmadığından reddine,4-İlk derece yargılaması yönünden;a-Alınması gerekli olan 819,72-TL-TL karar ilam harcından, peşin alınan 279,22-TL nin mahsubu ile noksan kalan 540,50-TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,b-Davacı … …San. Ve Tic. Ltd. Şti’nin davasının reddi nedeniyle, 80,70 TL maktu red harcının davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,c-Davacı tarafından yapılan dava açılış gideri: 36,00-TL, davetiye gideri: 233,10-TL, bilirkişi ücreti: 600,00-TL olmak üzere toplam:1.102,20-TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ç-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 3.400,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı … San. Tic. Ltd. Şti’ne verilmesine,d-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den tahsil edilerek, davalıya ödenmesine, e-Davalı tarafça yargılama gideri yapılmadığından karar verilmesine yer olmadığına,5-İstinaf yargılaması yönünden;-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,-İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 31,50 TL tebligat, müzekkere ve posta giderinin davacı … şirketinden alınarak davalıya verilmesine,-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgilisine iadesine, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 06/10/2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.