Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/1653 E. 2022/1753 K. 20.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1653 Esas
KARAR NO: 2022/1753
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/12/2019
NUMARASI: 2019/85 2019/1293
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 20/10/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından düzenlenerek davalıya verilen çekin karşılıksız çıkması üzerine ibraz tarihinden sonra davacı müvekkili tarafından davalıya çek bedelinin ödendiğini, müvekkilinin davalıya herhangi bir borcunun olmadığını, müvekkili tarafından 04.01.2019 tarihinde çek bedeli tamamen ödendikten sonra davalı tarafından 13.02.2019 tarihinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile haksız olarak takip başlatıldığını, müvekkilinin takipten önce davalıya olan borcunu tamamen ödemiş olduğundan davanın kabulü ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı taraf süresi içinde dosyaya cevap dilekçesi sunmamış olup davalı vekili duruşmadaki beyanında; davacının yaptığı ödemelerin çekin ödemelerine yönelik olmadığını, taraflar arasındaki cari hesaplardan kaynaklanan ödemeler olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: “…Davacı vekilinin sunduğu banka dekontlarına göre 27.07.2018 vadeli 120.000.-Tl tutarlı … nolu çek için banka havaleleri ile davalıya 3 ayrı makbuz ile çek borcuna karşılır 04.01.2019 tarihinde 46.000.-Tl, 04.01.2019 tarihinde 2.400.-Tl, 28.12.2018 tarihinde 70.000.-Tl, olmak üzere toplam 118.400.-Tl ödediği dosyaya sunduğu makbuzlardan anlaşılmaktadır. Mahkememizde açılmış olan bu dava icra dosyasındaki takip tutarı olan 134.794,52 Tl den açıldığı anlaşılmıştır. Takip bu miktar üzerinden kesinleştiği görülmüştür. Bu miktarın takip tarihine kadar oluşmuş alacak olduğu sabittir. Bu durumda Menfi tespite konu İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasında ödeme yapılan 118.400.-Tl borçlu olmadığının 16.394,52 TL borçlu olduğunun tespitine karar vermek gerekmiştir. Her ne kadar davalının kötüniyetle takip yapıldığı iddiası ile kötü niyet tazminatı isteminde bulunulmuş ise de davalının kötü niyetli olduğu kanıtlanamadığı…” şeklindeki gerekçe ile neticeten; -Menfi tespite konu İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında, davacının 118.400,-TL borçlu olmadığının, 16.394,52- TL borçlu olduğunun tespitine, -Davalının kötüniyetle takip yaptığı kanıtlanamadığından % 20 kötüniyet tazminatı isteminin reddine..” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; -davalı tarafından İstanbul … icra müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile takibe konulan 28.12.2018 keşide tarihli 120.000,00 tl bedelli çek bedelinin müvekkili tarafından takip tarihi olan 13.02.2019’den önce tamamen ödendiğinin sabit olduğunu, davalı yanın hiçbir itiraz öne sürmeden kabul ettiği bu ödeme ile birlikte sona eren asıl borcun fer’ilerinin, yani takipteki çek tazminatı ve faizin de talep edilemeyeceğini, mahkemenin kısmen red kararının hatalı olduğunu, BK.nun 113. maddesindeki düzenlemeye göre, faiz isteme hakkı saklı tutulmadıkça veya halin icabından anlaşılmadıkça asıl borcun ödenmesi ile feri haklar sona erdiğini, takipte kesinleşen toplam rakamın esas alınarak karar verilmesi gerektiğini, ödenmiş çek bedeli bakımından işlemiş faiz olamayacağı gibi -takibe konduğu sırada- karşılıksız çek durumu olmadığı için çek tazminatı da istenemeyeceğini, hamil düzenleyenin çek bedelini ödeme teklifini çekincesiz kabul ederse, çekin karşılıksız kalan bedelinin yüzde onuna ilişkin talep hakkı sona ereceğini, Müvekkilinin, 27.08.2018 vadeli çeki 04.01.2019 tarihinde ödediğini ve icra takibinin bu tarihten uzunca bir müddet sonra açıldığını, kötüniyetli takip başlatıldığı halde kötüniyet tazminat isteminin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esaslı dosyasının incelenmesinde 120.000.-Tl asıl alacağa temerrüt faizi tutarı 2.554,52 Tl, 240.-Tl Çek komisyonu ve 12.000.-Tl Çek tazminatı ile birlikte toplam 134.794,52-Tl nin tahsili için ( 12.02.2019 tarihinde harç makbuzu ile) takip başlatıldığı, … Kasımpaşa Şubesinin … seri nolu, çekin 120.000TL bedelli 27.07.2018 Tarihli olup davacının keşideci, davalının lehtar ve 1.ciranta olduğu, sırasıyla …, …, …nun cirolarının olduğu görülmüştür. Dava dilekçesi ekinde; … nolu kira çekine istinaden kısmi ödeme açıklamalı 3 makbuz mevcut olup buna göre; 28.12.2018’de 70.000TL, 04.01.2019 da 2400TL, 04.01.2019’da 46.000TL olmak üzere takipten önce 118.400TL ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, İİK 72.maddesine dayalı olarak açılan borçsuzluğun tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut uyuşmazlıkta; takibe konu çekin 118.400TL’lik kısmının takipten önce “… nolu kira çekine istinaden kısmi ödeme” açıklaması ile ödendiği, davalının ödemelere ihtirazi kaydının olmadığı, 1600TL’lik ödemeye ilişkin herhangi bir delil ibraz edilmediği, Dairemizce istinaf aşamasında bankaya müzekkere yazıldığı, bankanın yazı cevabında dava konusu çek yönünden banka tarafından taahhüt bedeli de ödenmediğini belirtildiği; bu durumda çekin 1600TL’lik kısmı yönünden borcun olmadığının kanıtlanamadığı dikkate alınarak mahkemece 120.000TL’lik çek bedelinin 118.400TL’lik kısmı ile bu kısım için 2520,46 Tl işlemiş faiz, 12.000TL çek tazminatı ve 240TL komisyon yönünden takip tarihi itibarı ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken feriler yönünden davanın reddi yerinde görülmemiştir.Davacı vekili, 1600TL’lik ödemeye ilişkin başkaca delil sunmamış olmakla 1600TL bakiye çek bedeli ile 34,06TL işlemiş faiz yönünden menfi tespit isteminin ise reddi gerekmiştir. Davacının kötüniyet tazminatına ilişkin istinaf istemine gelince; davacının ödemeleri çek bilgilerini belirtmek sureti ile ve takip tarihinden önce yaptığı, davalının ihtirazi kaydının olmadığı dikkate alındığında takip tarihi itibarı ile çekin ödenen kısmı yönünden davalının takipte haksız ve kötüniyetli olduğu kabul edilerek davacı lehine %20 kötüniyet tazminatına hükmedilmesi gerekirken reddine karar verilmesi yerinde görülmemiş, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü gerekmiştir. Açıklanan nedenle ilk derece mahkemesinin kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, Dairemizce yeniden hüküm kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, 2- 6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/85 Esas, 2019/1293 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3- DAVANIN KISMEN KABULÜNE, Davacının davalıya İstanbul 5.İcra Dairesi’nin 2019/5405 E sayılı dosyasında; 118.400TL asıl alacak, 12.000TL çek tazminatı, 240TL komisyon, 2520,46TL işlemiş faiz olmak üzere; 133.160,46TL yönünden BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, Kabul edilen asıl alacağın %20’si tutarında kötüniyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazla istemin reddine, 4-İlk derece mahkemesinde yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin; Alınması gereken 9096,19 TL harçtan peşin alınan 2301,96TL harcın mahsubu ile bakiye 6794,23 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına, -Davacı tarafından yatırılan 2.352,76-TL peşin ve başvuru harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, – Davacı tarafından yapılan 84,00-TL yargılama giderinin kabul edilen miktar oranlanarak 82,97-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, – Davacı taraf kendisini vekili ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT gereğince, kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 20.974,07TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, – Davalı kendisini vekili ile temsil ettirdiğinden AAÜT 13/2.md gereğince, red edilen miktar üzerinden hesaplanan 1.634,06-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 5-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin; -İstinaf talebi kısmen kabul edildiğinden davacı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine -İstinaf yargılaması için davacı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 123,00-TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 271,60-TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 20/10/2022 tarihinde oy birliğiyle istinaf edilen miktar yönünden kesin olarak karar verildi.