Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/1529 E. 2022/1572 K. 05.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1529 Esas
KARAR NO: 2022/1572
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/01/2020
NUMARASI: 2017/361 2020/8
DAVANIN KONUSU: Patent (Manevi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 05/10/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı/karşı davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Almanya yasaları uyarınca kurulu ve faaliyette bulunan bir şirket olduğunu, Türkiye’de geçerli ve tescilli olan … sayılı 5 Mayıs 2004 tarihli endüstriyel tasarım tescilinin ve EP … sayılı Avrupa Patentinin Türkiye validasyonu olan TR… sayılı, 29 Ekim 2003 koruma tarihli, “ayar vanası” başlıklı patentin sahibi olduğunu; davalı tarafın, müvekkilinin tasarımlarının aynı ve ayırt edilemeyecek derecede benzeri tasarımları taklit ederek söz konusu tasarımı müvekkili ile birebir aynı ürün için kullandığını, bu şekilde hem müvekkilinin tasarımına tecavüzde hem de haksız rekabette bulunduğunu, söz konusu ürünlerin tanıtım ve promosyonu www…com.tr web sitesi dahil diğer mecralarda yapıldığını; Müvekkilinin … saydı tesciline konu tasarımına bir şekilde benzeyen ve neredeyse birebir aynı olan ürünün www…com.tr adresindeki web sayfasında mevcut olduğunu, yine aynı şekilde www …com.tr linkinde yer alan damla ürün görselleri ve açıklamalarının, söz konusu ürünün müvekkilinin … sayılı endüstriyel tasarım tescilinin bir kopyası olduğunu, Müvekkilinin, davalı tarafın müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz ettiğinin delil tespiti ile de teyit edilmesinin ardından, karşı tarafa Beyoğlu … Noterliği kanalıyla 13 Mayıs 2016 tarihli ve … yevmiye nolu ihtarname yolladığını, fakat olumlu bir geri dönüş alınmadığını, davalı tarafın, müvekkilinin patentten doğan haklarını da ihlal ettiğini, davalı tarafın ayar vanası. TR… sayılı patentin 1.isteminde yer alan tüm unsurları içerdiğini, davalı tarafın ürünlerinin, müvekkilinin patentini öylesine açık ihlal ettiğini TR… patentin 7, 8a-i, 9a-g, 10a-f ve 11a-f sayılı şekillerde gösterilen ayar vanasının birebir aynı olduğunu, Karşı tarafın, müvekkilinin kontrol ve denetimi olmaksızın hatta müvekkili ile hiçbir ilgisi veya müvekkilinin muvafakati olmaksızın söz konusu taklit ürünü satmaya devam etmesi halinde tüketicilerin, müvekkiline ait zannederek davalının “damla ayar seti” ürününü satın almaya devam edecek, bu ürünlerin müvekkilinin orijinal ürünleri ile aynı kalitede olmaması durumunda tüketicinin zihnindeki imaj bu taklit ürüne ait olacak ve bunun telafisi müvekkili için olmayacağını, Müvekkilinin tescil ve kullanımdan kaynaklanan haklarına açık ve kasıtlı bir tecavüz söz konusu olduğundan bu durum aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiğinden aynca davalının halen mütecaviz kullanımına devam etmekte olduğundan, davalının bu fiillerinin durdurulması ve önlenmesi için işbu davayı açmak zorunluluğu doğduğunu, davalının müvekkilinin patentine ve tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden müvekkilinin … sayılı tescilli ile aynı ve/veya benzer olan ürünler de dahil olmak üzere, dava konusu görünümlü “damla ayar seti” ürünlerinin davalı tarafından ihracının, ithalinin, üretiminin, pazarlanmasının, dağıtılmasının veya ticari amaçla elde bulundurulmasınm/depolanmasımn davalı tarafından dava konusu “daınla ayar seti” tasarımının her türlü kullanımının durdurulmasını ve önlenmesini, internetteki ve diğer mecralardaki tüm tanıtım ve kullanımlarının durdurulmasını; mütecaviz görüntülerin web siteleri içeriğinden çıkartılmasını, bu mümkün olmadığı taktirde web sitelerine erişimin tedbiren önlenmesini, talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı/karşı davacı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesindeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını, müvekkil şirketin, İzmir’de ve Türkiye çapında tıbbî (medikal) ürünler pazarının lideri konumunda olup, Türk Patent Enstitüsü nezdinde … numarası ile tescilli “…” ibareli markası altında üretim faaliyetini sürdüren, tanınmış ve güvenilir bir tacir olduğunu, müvekkil şirketin, davacı şirkete ait patenti veya endüstriyel tasarımı taklit etmesi, kopyalaması, davacının ürünü ile aynı veya ayırt edilemeyecek derecede benzerini üretmesi, kullanması veya satması söz konusu olaayacağını, davacının dosyaya “delil” olarak sunduğu ürünün, müvekkil şirket tarafından üretilmemekte, kullanılmamakta, bulundurulmamakta ve satılmamakta olduğunu. Keza, davacının yabancı bir İnternet sitesinden alarak dosyaya delil olarak sunduğu Internet sayfası görsellerinin, müvekkil şirket adına kayıtlı “…com.tr” alan adlı internet sitesinde yayınlanmadığını, müvekkil şirketin, tasarımı kendisine alt olan, davacı şirkete ait üründen tamamen farklı olduğu ilk bakışta dahi anlaşılan bambaşka bir ürün üretmekte olduğunu, müvekkil şirketin , teknik özellikleri, çizimleri ve fotoğrafları bulunan, ayrıca dosyaya 2 adet numunesini de sunduları yeşil – beyaz renkli “damla ayar seti” ürününü, TPE nezdinde kendi adına tescilli olan “…’ markası altında üretmekte olduğunu, bu ürünün davacının patent ve endüstriyel tasarım belgelerine konu ürünle aynı veya benzer olmadığı gibi, davacının patenti veya endüstriyel tasarımı ile iltibas da yaratmadığını bildirerek davanın reddini istemiş,
KARŞI DAVA: Davalı vekili karşı davasında ise; davacı karşı davalının patentinin 551 sayılı KHK hükümleri kapsamında patent verilebilirlik şartlarına sahip olmadığını belirterek … tescil no’lu patentin hükümsüzlüğüne, 554 sayılı KHK hükümleri kapsamında yeni ve ayırt edici nitelikte olmayan … tescil no’lu tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 08/01/2020 tarih, 2017/361E.-2020/8 K. Sayılı kararı ile davalının eylemleri ile davacının patentine ve tasarımına tecavüz ettiği, bu eylemlerin aynı zamanda haksız rekabet de oluşturduğu gerekçeleriyle asıl davanın kabulüne, patente tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, meni ve refi; tasarımın tecavüzü ve haksız rekabetin tespiti, meni ve refi ile 10.000,00 TL manevi tazminatın davalı karşı davacıdan tahsiline, davacı karşı davalının patent ve tasarımlarının yenilik vasfına haiz oldukları gerekçesiyle de karşı davanın reddine karar verilmiş, kararı davalı-karşı davacı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı-karşı davacı vekili istinaf dilekçesinde; kararın eksik incelemeye dayanan rapora dayalı olarak verildiğini, raporda müvekkile ait olduğu belirtilen ürünün müvekkile ait olduğunun ispatlanamadığını, raporda bu hususta bir inceleme yapılmadığını, ürünlerin müvekkiline ait olmadığı halde aitmiş gibi rapor düzenlendiğini, bu konuda dosyaya davacı tarafça bir delil sunulmadığını, ürünün müvekkiline ait olduğunun davacı tarafından ispatlanması gerektiğini, yine patentin yenilik vasfının bulunmadığını, hükümsüzlüğü istenen patentin Amerika ve Avrupa’da uzun senelerden bu yana tescilli olan patentler ile aynı istemleri haiz olduğunu, başvuru tarihinde dava konusu patentin “…” kod numaralı Amerika patenti ve “…” kod numaralı Avrupa patenti karşısında yeni kriterini taşımadığını, bu durumun görsellerden de anlaşılabildiğini, bilirkişilerin bu konudaki kanaatlerinin hatalı olduğunu, kaldı ki anılan patentlerin orijinal dilinin ingilizce olup heyette bilirkişi konusunda uzman olmamasına rağmen bu patentler ile ilgili görüş ve kanaat belirtilmesinin hatalı olduğunu, yargıtay kararlarına göre de yenilik unsuru taşımayan patentlerin tescil edilmiş ise hükümsüz kılınması gerektiğini, kararın bu yönlerden hukuka aykırı olduğunu, bilirkişi heyetinin bu konuda sundukları delillerin usul ve yasaya aykırı şekilde değerlendirdiklerini, davacı karşı davaya ait dava konusu patent ve tasarımın tescilinin aynı ürüne ait olduğunu, ancak her nasılsa 29/10/2002 başvuru tarihli … Almanya patent tescili rüçhan gösterilerek Türkiyede’de tescil edildiğini, ancak karşı tarafa ait patentin rüçhan tarihinin 2002 senesi olup, Türkiye’de ise 2006 senesinde patent başvurusunun gerçekleştirildiği, buna karşın her nasılsa TPMK nezdinde … kod numarasıyla tasarımın tescil edildiğini, bu tasarımın … numaralı patent karşısında yeni ve ayırt edici olmadığını, çizimlerin birebir aynı olduğunu ancak mahkemenin bu husustaki itirazlarını dikkate almadığını, söz konusu patentin daha önceden kamuya arz edildiğini, mahkemenin 551 sayılı KHK’nın 156/3 maddesini göz ardı ettiğini, ancak raporda aksi yönde kanaat bildirildiğini, mahkemenin bu hususlarda inceleme yapmadığını, müvekkilinin davacı karşı davalıya ait patente ve tasarıma tecavüz etmediğini, mahkemenin bu hususta inceleme yapmadığını, hükme esas alınan raporun eksik inceleme ile hazırlandığını, denetime ve hüküm kurmaya elverişsiz olduğu bildirilmiştir.
DELİLLER: TPMK’dan gelen … tescil numaralı tasarımın çoklu “tıbbi sıvıların hastaya aktarılmasında kullanılan akış düzenleyici” tasarımı olduğu, 05/05/2004 tarihinde tescil edildiği, görülmüştür. TPMK’dan davacıya ait TR… numaralı patent sertifikasına ilişkin işlem dosyasının bir onaylı örneğinin dosyaya celp edildiği görülmüştür. Dosya içerisinde bulunan İstanbul 3. FSHHM’nin 2015/104 d.iş sayılı tespit dosyasının incelenmesinde; davacı tarafça davalı aleyhine delil tespiti istenildiği, tespit sırasında yapılan inceleme sonucu düzenlenen 23/12/2015 havale tarihli bilirkişi raporunda tespit isteyen tarafa ait tescilli … numaraları tasarım ile aleyhine tespit talep edilen tarafa ait www… com.tr adresli web sitesinde bulunan “…” isimli ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları yolunda görüş bildirildiği, raporun karşı tarafa tebliğ edildiği, karşı tarafın da tespite ve rapora itirazlarını içerir beyan dilekçesi sunduğu görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 06/10/2016 tarihli bilirkişi raporunda;”… 05.10.2016 tarihinde hitp: www …com Ir internet sitesinde yapılan incelemede “Ayar Vanası” ile ilgili görsel ya da tanıtımın olmadığı, http:www … com tr internet sitesinin archive.org internet sitesinden elden edilen 15.05.2015 tarihli arşiv görüntüsünde “Ayar Vanası” ile ilgili görsel ve tanıtımın olduğu, Dava dosyasına davalı yana ait olduğu iddiası ile davacı tarafından sunulmuş olan “Ayar Vanasının” TR … nolu “Ayar vanası” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamında olduğu, http: www….com.tr internet sitesinin 15.05.2015 tarihli arşiv görüntüsünde görülen “…” ile ilgili görselin TR … nolu “Ayar vanası” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamı ile karşılaştırılmasının yapılamadığı, dava dosyasına davalı yana ait olduğu iddiası ile davacı tarafından sunulmuş olan “… nın” … nolu “Tibbi Sıvıların İlastaya Aktarılmasında Kullanılan Akış Düzenleyici” başlıklı tasarım tescil belgesinin koruma kapsamında olduğu, http:/www…com.tr intemet sitesinin 15.05.2015 tarihli arşiv görüntüsünde görülen “…” ile ilgili görselin … nolu “Tıbbi Sıvıların Hastaya Aktarılmasında Kullanılan Akış Düzenleyici” başlıklı tasarım tescil belgesinin üst görseli ile ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu, diğer altı görsel için inceleme yapılamadığı…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 18/05/2017 tarihli ek bilirkişi raporunda; “…Dava dosyasına davalı yana ait olduğu iddiası ile davacı tarafından sunulmuş olan“Ayar Vanasının” TR … nolu “Ayar vanası” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamında olduğu, http://wwyw…com.tç internet sitesinin 15.05.2015 tarihli arşiv görüntüsünde görülen “Ayar Vanası” ile ilgili görselin TR … nolu “Ayar vanası” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamı ile karşılaştırılmasının yapılamadığı…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 04/05/2018 tarihinde sunulan bilirkişi raporunda; “…- Dava dosyasına, davalı yana ait olduğu iddiası ile davacı-karşı davalı tarafından sunulmuş olan mavi-yeşil renkli “Ayar Vanasının”, TR … no.lu patenti lâfzi ihlal (literaf infringement) etmediği, ana istemdeki unsurların eşdeğerlik açısından yorumlanması neticesinde patentin koruma kapsamında kaldığı Dava dosyasına, davalı yana ait olduğu iddiası ile davacı-karşı davalı tarafından sunulmuş olan mavi-yeşil renkli “ayar vanasının”, … başvuru nou “Tibbi Sıvıların Hastaya Aktanlmasında Kullanılan Akış Düzenleyici” başlıklı endüstriyel tasarımı tescilini ihlal ettiği Davalı-karşı davacının, 16.11.2016 tarihli dilekçesinde sunduğu yeşil- beyaz renkli ayar vanasının TR … no.lu patentin koruma kapsamı dışında kalarak bu patenti ihlal etmediği Yine davalı-karşı davacının 16.11.2016 tarihli dilekçesinde sunduğu yeşil -beyaz renkli ayar vanasının … başvuru no.lu, “Tıbbi Sıvıların Hastaya Aktarılmasında Kullanılan Akış Düzenleyici” başlıklı endüstriyel tasarım belgesini ihlal etmediği TR … no.lu patent belgesinin “yenilik” ve “buluş basamağı” içerdiği ve bu suretle 551 no.lu KHK’nın 5. Maddesine uygunluk gösterdiği … başvuru no.lu tasarım belgesinin “yeni” ve “ayırt edici” niteliğe haiz olduğu ve bu suretle 554 no.lu KHK’nın 5, Maddesine uygunluk gösterdiği…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. 17/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda ise :”…Dosya kapsamında mübrez iddialar, savunmalar, deliller ve sair incelemeler neticesinde davacıya ait www…com.tr adlı internet sitesinin arşivlenmiş kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde; dava konusu mavi-yeşil ayar vanası görselinin ilk kez 24.03.2015 tarihinde arşivlenmiş site içeriklerinde yer aldığı, işbu görsele en son 09.01.2016 tarihli arşiv kayıtlarında rastlanıldığı ve bu tarihten sonra arşivlenmiş site içeriklerinde bahse konu görselin (mavi-yeşil ayar vanasının) yer almadığı; hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan muhtelif web sayfalardaki görsellerin yayınlanma tarihleri üzerinden incelendiği, bu görseller üzerinden yapılan incelemede TR … no.lu patent belgesinin “yenilik” kriterini sağladığı ve bu suretle 551 no.lu KHK’nın 5. Maddesine uygunluk gösterdiği, bu görseller üzerinden yapılan incelemede … başvuru no.lu tasarım belgesinin “yeni” ve “ayırt edici” niteliğe haiz olduğu ve bu suretle 554 no.lu KHK’nın 5. Maddesine uygunluk gösterdiği” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, patente ve tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, refi ile manevi tazminat talebine, karşı dava ise, davacı karşı davalıya ait patentin ve tasarımın hükümsüzlüğü talebine ilişkindir Mahkemece asıl davanın kabulü, karşı davanın reddine dair verilen karar, davalı karşı davacı vekilince istinaf edilmiştir. Dosya içeriğine davacı karşı davalıya ait patent ve tasarım tescil belgelerinin kazandırıldığı görülmüştür. Yargılama sırasında ve dava açılmadan önce konu ile ilgili olarak bilirkişi raporları alındığı görülmüştür. Özellikle yargılama sırasında alınan bilirkişi raporları içeriği dikkate alındığında davalının ürettiği ürünlerin davacının patent ve tasarım tescilinden doğan haklarını ihlal ettiği, böylelikle tecavüz ve haksız rekabetin sübuta erdiği anlaşılmaktadır. Ayrıca davacı karşı davalıya ait tasarım ve patentin de yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını içerdiği, dolayısıyla karşı dava konusu patent ve tasarım yönünden hükümsüzlük koşullarının gerçekleşmediği anlaşılmaktadır. Söz konusu raporlar ayrıntılı incelemeyi içerdiği gibi istinaf denetimine de elverişli nitelikte bulunduğundan hükme esas alınmasında usule aykırı bir yön bulunmamıştır. Her ne kadar davalı karşı davacı vekilince inceleme konusu yapılan ürünlerin kendilerine ait olduğu hususunun ispatlanamadığı ileri sürülmüş ise de dosya içeriğinde bulunan ürünlerin ek-5 ürün numunesi yazılı zarfın içinde yer alan iki adet poşet dosya içerisinde bulunan ürünlerin bir tanesinin üzerinde ek-5 29/12/2016 tarihli dilekçe ve ek-7 davalıya ait taklit ürün örneği yazılı olduğu görülmekle, söz konusu ürünlerin gerek dava dilekçesine ekli davalıya ait olduğu belirtilen kataloğun ilk sayfasında yer alan damla ayar seti başlıklı ürünle ilgili görsel, gerekse www…org sitesinde yer alan kayıtlar dikkate alındığında bu savunmanın yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır. Ayrıca davacı karşı davalının patent ve tasarımlarının yeni ve ayırt edici olmadığı ileri sürülmüş ise de alınan bilirkişi raporlarının içeriği gözetildiğinde bu yöndeki istinaf sebepleri de yerinde değildir. Yapılan bu açıklamalar gözetildiğinde davalı-karşı davacı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı-karşı davacı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Asıl ve birleşen dava yönünden alınması gereken 160,40 TL(80,70*2) TL harçtan, 108,80TL peşin alınan harcın mahsubu ile 52,60 TL harcın davalı karşı davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı-karşı davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.05/10/2022